ZA Inventaris Gemeente Arnemuiden nr. 54
Een nadere instructie wordt toegezonden voor de Collecteurs van de 40e penning in de gevallen dat Erfgenaamen bij de Verdeeling van Boedels , niet overnemen die meerder of minder dan hunne Erfportie bedragen
20 januari 1791
Er is op 16 augustus 1790 een nadere conventie gesloten over het onderhoud van de Vuurbakens op het Eiland Worcum en het Betonnen en bebakenen van de Rivier de Eems onder een jaarlijksche Contributie te vinden uit het Fonds van het verhoogde Lasten Veil-geld
17 februari 1791
Invoerverbod van “ Stijfzel en Poeder binnen deeze Provintie van buiten de Republicq”
6 Junij 1791
Invoerverbod van alle vreemde thee gedurende de tijd van het tegenwoordige Octroij van de Oostindische Compagnie
27 Julij 1791
Waarschuwing tegen de verspreiding van “valsche Rijksdaalders”
22 september 1791
20 october 1791
Extract uit het Register van de Resolutien der Heeren Staaten van Zeeland
27 October 1791
Is goedgevonden en verstaan dat voor het toekomende in de publyke zoo Nederduitsche als Walsche en Engelsche kerken binnen deeze Provintie , door de Bedienaars des Goddelyken Woords in hunne Gebeden, na Zyne Doorlugtige Hoogheid , den Heere Erf-Prins, ook voor Haare Koninglyke Hoogheid Mevrouwe de Princesse, Hoogstdeszelfs Gemalinne, zal worden gebeden.
Zullende hiervan, alomme aanschrijving gedaan worden als ten aanzien van het uitschrijven van een bededag gebruikelyk is.
W.A de Beveren
Placaat tegen “ het oprigten van eenige Loterijen van Winkelgoederen”
22 december 1791
Publicatie tot stipte naleving van de invordering der Bakengelden en het onder nader opzicht stellen der Bakenaars
Er is sprake van een Strand Reglement, dat opnieuw “geaffigeerd” moet worden in de stad en de ingezetenen er streng op te wijzen zich te onthouden “ van alle berooving of ontvreemding van gestrande schepen en goedere, mitsgaders van eenige onbetamelijke handelingen dezen aangaandezich zorgvuldig te onthouden op penen van anderzints rigoureuslijk en zonder conniventie naar bevind van zaaken te zullen worden gestraft
3 mei 1792
De Ontfanger van de Huisschatting over het kwartier van Arnemuijden wordt gelast om aan de magistraat van Arnemuiden af te geven een copie van het Quohier der Huisschatting aldaar om deze in staat te stellen een revisie aan te brengen. De kosten daarvan worden door “het Land” betaald.
Den 2e Augustus 1792
Is, na deliberatie, goedgevonden en verstaan, dat, alzoo Haare Koninglyke Hoogheid, Mevrouwe de Princesse Gemalin van de Heer Erf-Prins van Orange en Nassau, zich in een gezegende staat van zwangerschap bevind, in de publicque, zoo Nederduitsche- als Walsche- en Engelsche Kerken, binnen deeze Provintie, door de Bedienaaren des Goddelyken Woords, zal worden gebeden, dat God Almachtig Haare Koninglyke Hoogheid, in deezen gezegenden staat wil bewaaren, gelukkig doen voortgaan, en , ter zyner tyd, eene gewenschte verlossinge geven, ten besten van land en Kerk, en van het Doorluchtig Huis van Orange en Nassau
Accordeert met voorschr. Register
W.A. de Beveren
De Heeren Gecommitteerde Raaden van Zeeland willen binnen 6 maanden exacte Lijsten na overleg met de ontvanger van de Huisschatting op den eed van de Gebouwen en Huizen onder hun Ressort thans staande of nog aangebouwd wordende met uitdrukkelijke opgaaf welke van dezelve door verbetering of vergrooting in den aanslag der Huisschattinge zouden dienen te worden verhoogd of wel door verval of verkleining verminderd op de Notitien of Quohieren waarop dat Middel sedert ruim anderhalf Eeuw is en nog word ingevorderd als meede tot welke somme de nieuwe Getimmertens aan de betaaling der Huisschattinge zouden behooren te worden gesubjecteerd
Extract uit het Register van de Resolutien der Heeren Staaten van Zeeland
Den 12e November 1792
De magistraten van de Stemhebbende en Smal Steden verzoeken/ gelasten nauwkeurig toezicht te houden op de handel en wandel van alle personen die er van verdacht worden de openbare orde en rust te verstoren of veranderingen aan te brengen in de bestaande regeringsvorm van Zeeland, zoals wordt aangegeven in de resolutoe van 16 october 1786.
Als ingezetenen zich hieraan schuldig maken, dan te handelen in overeenstemming met de wetten en plakkaten van den Lande, met het oog op dergelijke vergrijpen vastgesteld, en dan speciaal het plakkaat van Amnestie van den 13e Augustus 1787. Als er sprake is van vreemdelingen, deze dadelijk zonder vorm van proces “uit te zetten”. En daar nauwkeurig opgave van te doen aan de diverse magistraten, die daarvan kennis dienen te geven aan de baljuw en anderen die opsporingsbevoegdheid hebben.
De dato 26 november 1792
Het gaat om noodzakelijke maatregelen en voorzieningen over de toelating van Vreemdelingen welke wegens de tegenwoordige onlusten de nabuurige Landen zich naar deeze Provintie reeds mogten begeeven of mogten komen;
De dato 10 December 1792
Deeze dient om aan UE te addresseren dat de Gebeden welke in de publicque Kerken voor de gelukkige Verlossing van Haare Koninglijke Hoogheid Mevrouwe de Princesse Gemalin van den Heer Erf-Prins van Orange en Nassau zijn gedaan , in Dankzeggingen zullen worden verandert en voorts om een spoedige herstelling van Hoogstdezelve Vorstin Gebeden; en tevens UE te gelasten dien conform de noodige Ordre te stellen
Extract uit het Register der Heeren Staaten van Zeeland
De Magistraten worden aangeschreven ten spoedigste de Cohieren van het Familiegeld over het jaar 1791,1792 en 1793 en die van het Ampt-Dienstboden-Karos-Wagen- en Paarden-geld over het jaar 1792, 1793 na behooren te dresseren
14 januari 1793: er dreigt groot gevaar aan de grenzen van “ons Land” vanuit Frankrijk
door o.a zich qualificerende Representanten van Volken of steden of ook voor Cooperatien of Bijzondere persoonen wervinge te doen ende tot weeringe daarvan den 8e Januarij 1793 een plakkaat hebben uitgegeven
Samenvatting van het plakkaat van 28 Februarij 1793:
Er wordt een premie uitgegeven voor de Commissievaarders dezer landen die eenige Oorlogsschepen van de vijand zullen komen te veroveren.
Pardon voor alle Bootsgezellen matroozen en andere die voor dato dier Publicatie den dienst te water verlaaten en daar uit gedeserteerd zyn.
Verder een Generaal Pardon voor alle Ruiters, Dragonders , Huzaren ende soldaten uit den dienst der Verenigde Nederlanden gedeserteerd zynde
25 april 1793
Er hebben vijandelijke aanvallen op de Republiek plaatsgevonden uit naam van de tegenwoordige bestuurders vande Fransche natie: die als onrechtvaardig werden beschouwd en onverhoeds plaatsvonden . Toch zijn deze aanvallen bij Neerwinden verijdeld . Grote dankbaarheid is er onder bestuurders en ingezetenen op grond van : behoud van den zuiveren Godsdienst en van de waare Vryheid , door zovelen op zo hoogen prys gesteld.
De Staat is onrechtvaardig aangevallen en blyft gewikkeld in een kostbare misschien langdurige oorlog tegen een geduchte ondernemende en wegens zijn grondbeginselen gevaarlijke vijand. Samen met de Geallieerden en Vrienden moet daar het hoofd aan geboden worden.
Op 22 Mei a.s zal een bidstond worden gehouden en vervolgens om de 4 weken om zo de inwoonders op te wekken Gods daden te verkondigen etc etc.
27e Junij 1793
Over den Ontvang van den 50e Penning om alle zoodanige Persoonen die vrijwillig vorder solemlyck inden Eede te verklaren : dat zij beneden de een duizend Guldens gegoed zijn en wijders aan de intentie van het Placcaat der Heeren Staaten zullen voldoen etc etc
Ook 9 september 1793 worden er valse Rijksdaalders ontdekt
Gerucht gevoed door Hollandse Nieuwspapieren en boekverkopers dat er een verzoek zou zijn tot het beeindigen van de oorlog met Frankrijk vanuit diverse steden en plaatsen.
16 december 1793
Den Achtbaren Heer
Den Heer G.ten Velde
Regerend Burgemeester te Arnemuiden
Achtbare Heer !
De classe van Walcheren bij gelegenheid dat het beroep van den aangestelden voorlezer, voorzanger en koster der Kerk te Arnemuiden ter goedkeuring werd aangeboden vernomen hebbende dat er tusschen den magistraat en kerkenraad over het begeven van eenige postjes wellicht eenig verschil zoude ontstaan en dat dit zoo het net gedetermineerd werd voor de overkomste van den beroepenen Leeraar misschien nadelige gevolgen voor de gemeente zoude hebben: zoo heeft de classis , hoe ongenegen om zich in verschillen welke haar niet aangaan in te mengen alleen ter bevorderinge van eensgezindheid eene commissie aangesteld van haren Preses, den ondergescrevenen van den Adsessor Ds. S.E. Clinge den scriba, Ds Schortinghuis en Prof: Krom: ten einde om te beproeven of dezelve door eene vriendelijke tusschenspraak dat verschil in derminne ook zoude kunnen wegnemen ter voorkoming van alle verdere verwijderinge en onaangename gevolgen.
Daar wy nu van voornemen zyn om ten dien einde aanstaande Donderdag nademiddag te Arnemuiden te komen zoo vertrouwen wy dat U: Achtb: als president Burgemr hiervan aan den Magistraat wel kennis zult willen geven en ons tevens gelegenheid bezorgen om tegen half drie met U;Achtb: deswegen te kunnen spreeken.
In deze verwagting heb ik de eer onder toebede van allen wenschelyken zegen my met alle verschuldigde hoogachting te noemen
Achtbare Heer !
Middelburg 16 December 1793
U Achtb: DW Dienaar
H.Dryfhout cl h.t Pres.
Verbod van In-en Uitvoer van Hooi en Stroo, en Hoornen Rundvee in en naar buiten de Provintie zonder voorgaande verkreege permissie ; doch toelatende den vrijen vervoer van al het zelve uit het ene Eiland naar het ander, binnen de Provintie geduurende het jaar 1794 met last en ordre dat UL het voorscheven Placaat zult doen publiceeren en affigeeren
30 december 1793
Extract uit het Register van de resolutien der Heeren Staaten van Zeeland
Waakzaam te zijn en te gelasten de toegang te weigeren te weigeren van 4 personen: de gewezen Franse generaal Berneron, de bekende Lacoute, Touvenot en La Sonde.
Een oproep de dato 22 february 1794 om met voortdurende gebeden het kwaad dat teweeggebracht is door de oorlogsverklaring van het revolutionaire Frankrijk af te wenden. Gelukkig is tijdelijk het kwaad afgewend , maar ook voor woensdag 26 maart 1794 wordt een algemeene Dank-Vast- en Bededag uitgeschreven. Daarin wordt ook het Oranjehuis uitdrukkelijk betrokken.
Er was in het voorjaar van 1794 een geschil tussen de magistraat van Arnemuiden en de leden van de kerkeraad over de aanstelling van een koster, voorzanger en schoolmeester.
Beide gelast om op 4 maart te verschijnen voor de Gecommitteerde Raden
Extract uit het register van de resolutien der Heeren Staaten van Zeeland
Den 24 April 1794
Uitdrukkelijk bevel: de toegang te weigeren van den persoon van Docter van Aalbroek , woonachtig te Velee of Soeteghem in Vlaanderen. Als hij aangetroffen wordt deze onmiddellijk in hechtenis te nemen.
Den 1e Mei: toegang weigeren van de volgende 4 personen : Audebert Caille, zig qualificeerende Commissaire de Commerce et de marine de France; Julien in 1792 en 1793 gevaceerd hebbende tot het registreeren der Fransche Effecten aan Ingezetenen van Holland toebehoorende beide te Amsterdam: voorts I.A. Botereau Koopman te Amsterdam en Fonsecubert ? zedert eenige jaren als commissaris van Frankrijk gefungeerd hebbende te Rotterdam en bij aantreffen “uitzetten”
Den 19e Mei: de persoon van Johannes Stolk gewezen predikant te Velp: bij aantreffen:
“ uitzetten”
De dato 26 mei 1794: letten op het signalement van de persoon van Archibald Heimilton/Hamilton ? Rouveen ? : bij aantreffen arresteren.
Geen toegang voor de persoon van Hoggaer en zekere Hachard: “uitzetten”
De dato 7 juni 1794 : Quirinus Jacobus Steurbroek ? : verboden om tijdens deze oorlog met Frankrijk het grondgebied van Zeeland te betreden.
De dato 26 Juni 1794: verbod aan de Landlieden e.a “eenige peulen van Koolzaad od ander overblijfzeld te verbranden voor den opgang of na den ondergang der zon
De dato 3 Julij 1794: de persoon van Jean Bonhomme met bij aantreffen onmiddellijk uitgezet worden.
De dato 28 Julij: verbod van het ontvangen en uitgeven van ontdekte valsche drie guldens.
De dato 30 Julij: verbod aan alle schippers om eenige passagiers onderweg uit te zetten
De dato 31 juli 1794: Er zullen dit hele jaar 1794 in Zeeland geen kermissen of jaarmarkten mogen worden gehouden
De dato 20 October 1794
“De Geregten ten platten Lande te requireeren eene juiste opgave vande Gerste die van gedorssen en ongedorsten voor handen en welke opgave by de voorschr: Geregten zal moeten geschieden binnen de agt dagen na de van wegens de steden en plaatsen gedane requisitie; terwijl de laatstgemelde dan ook worden aangeschreven om ijder in den haren de quantiteit van hetgene er voor Brouwerijen Pelmolens of andere Traficquen welke to dezelve emploij van Gerst malen en in ‘tgeneraal van alles dat voor de consumtie noodig is zoo na mogelyk te doen opnemen en zulks mede binnen agt dagen na de requisitie ten einde Hun Ed: Mog: binnen veertien dagen na de aanschrijving zig in staat mogen bevinden om in evenredigheid der omstandigheden te kunnen disponeeren nadat de voorn: opgave door welgemelde magistraaten ten Vergadering van Hoogstdezelven zullen zijn ingezonden
De dato 3 november 1794: over besluiten met betrekking van een lijst van vreemdelingen die uit Groot-Brittannie zijn uitgezet; waakzaam te zijn dat ook de daarop vermelde personen niet hier toegelaten worden, maar onmiddellijk “uitgezet” worden.
N.B. de lijst van namen is aanwezig bij deze stukken
De dato 26 november 1794
Alle ontvangers van gerede penningen worden gelast deze onmiddellijk in handen te stellen aan het Comptoir- Generaal deezer Provintie of voor hetzelve in de Wisselbank der Stad Middelburg mogelijk in contant en niet bij afschrijving zullen moeten overmaken.
De dato 7 Januarij 1795
Alle ontvangers pachters collecteurs ’s lands middelen worden gelast alle in contant ontfangen penningen direct aan het ComptoirGeneraal dezer Provintie of voor het zelve in de Wisselbank der Stad middelburg insgeljks in contant zullen moetn overmaken, ten einde het gezegde Comptoir-Generaal in staat te stellen tot het doen van zoodanige betalingen als welke niet anders dan in contant kunnen geschieden met recommandatie aan alle de voornoemde Ontfangers Pagters en Collecteurs om zig ten dien einde te bevlijtigen dat de betalingen aan hun zooveel doenlijk in contant worden gedaan zonderegter de geoffereerde betalingen bij overschrijving in de Wisselbank dadelijk te refuseren als waar aan Hun Edele Mogende niet willen dat door de executie der voorschreve noodzakelijke voorziening eenig discredit worde teogebracht.
Extract uit het Register van de Resolutien der Heeren Staaten van Zeeland
Den 8 Januarij 1795
Alle Magistraten worden aangeschreven om zo spoedig mogelijk de Cohieren van het Familiegeld over het jaar 1793 en die van het Ampt-Dienstboden- Karos- Wagen- en Paarden-geld over het jaar 1794 na behooren te dresseren
Idem den 19e Februarij 1795
Het gaat om de opbrengst en de vooraad van de hoeveelheid gerst die gerequireert wordt en na 8 dagen de opgave vande hoeveelheid daarvan aan de Staten te doen toekomen, zowel van de gedorste als ongedorste Tarwe en Rogge mitsgaders van het geraffineerde en ongeraffineerde zout en de voorts van alle andere levensmiddelen en waaren van noodzakelijke consumptie welke inde Provntie voorhanden zijn, als mede de quantiteit van het benoodigde en zulks insgelijks binnen agt dagen na de requisitie , teneinde Hun Ed: Mog: daarop na mate der omstandigheden zouden kunnen disponeren dat ten aanzien van eene dergeljke opgaaf van meer andere levensmiddelen welke directelijk als Inlandsche producten aangemerkt worden zoowel als met betrekking de voorschreve: magistraet tot die levensmiddelen welke meest al van buiten deze Provintie worden aangebracht zal worden gevolgd de hier voren aangehaalde resolutie vanden 20e October des afgeloopen jaars waarbij de Regeringen der Steden zijn verzogt in de voorziening der Specien en het detail der levensmiddelen, ieder inden haren na mate de Omstandigheden zoo te handelen als zouden vinden te behooren; met dat onderscheid dat dezelve bovendien worden verzogt en des noods gerequireerd om al mede binnen den tijd van agt oft ten uitersten veertien dagen te laten opnemen de voorhanden zijnde voorraad van de meest benoodigde en van elders aangebragt wordende levensmiddelen met eene gelijke opgaaf welke dier specien met min of meer quantiteit van elders te bekomen zijn om na opgaaf daar van te bepalen of en in hoe verre den uitvoer kan worden gepermitteerd en den handel onverlet gelaten etc etc/
GELYKHEID, VRYHEID, BROEDERSCHAP
Extract uit register van Resolutien der Provisionele Repraesentanten
Van het Volk van Zeeland.
Den 9 Maart 1795
Het eerste Jaar der Bataafsche Vryheid
Is goedgevonden en verstaan, dat het Formulier by het bidden voor de Hooge en Subalterne Overheden, in de publyke Kerken binnen deze Provincie , tot hier toe in agt genomen, mist dezen zal worden ingetrokken en vernietigd, en dat, naar dien het gebruikmaken van zogenaamde Eerttels, nooit mnder dan by het Gebed betaamlyk is, provisioneel dooe de Bedienaren des Goddelyken Woords, in de publyke Kerken , binnen deze Provincie, alleenlyk zal worden gebeden vor hun, aan wie de zorg voor de belangens van het Vaderland en deszelfs Ingezetenen, in onderscheiden betrekkingen is toevertrouwd.
Deze resolutie zal op de eerstvolgende Zondag , na dat dezelve aan de Predikanten zal zyn ter hand gekomen, van de Predikstoelen in de Nederduitsche, Fransche en Engelsche Kerken, aan de Gemeente zal worden voorgelezen.
Onderstond
Geteekend W.A DE BEVEREN
De dato 11 maart 1795
Reactie op de missive van de Magistraat van Arnemuiden met het verzoek : “de nodige Brand en Licht voor de Wachten op het Stadhuis en aan het lange Hoofd geplaatst en voor de inkwartiering der arme Ingezetenen daar ter plaatse is goedgevonden de voorschreven magistraat aan te schrijven en gelasten om een bekwaam persoon te kwalificeren en gelasten tot de uitdeeling vanden Dagelykse Brand aande Militaire wagten ingevolge het reglement den 29e Maart 1764 gearresteert en ook te zorgen voor de nodige quantiteit Kolen en “kaerssen” etc etc
Gelijkheid Vrijheid Broederschap
Burgers Representanten
Nadien wij bij Resolutie der Provisionele Representanten van het Art in dato den 21e April deeses jaars versogt en gecommitteerd zijn om te onderzoeken den Voorraad van tarwe en andere Leevensmiddelen in deeze Provintie voorhanden mitsgaders de Qualiteit van het benoodigde voor den tijd van 6 maanden : zoo hebben wij al aanstonds geexamineert de aan ons gesuppediteerde lijsten van het aanwezige en benodigde op te voren gedaane aanschrijvinge bij de respective Gerechten ingezonden dog welke wij bevinden hebben ? dat veelal zodanig zijn ingerigt dat er inde belangrijk poinct watter van Gijlieden het gewigt met ons gerekent ? het vereischte gebruik in het tegenwoordig tijdstip niet van kan gemaakt worden : en het is uit hoofde van voorzz qualificatie dat wij de bevorens gedaane aanschrijvinge repeteeren en amplieeren invoege dat aan ons word overgebragt exacte lijsten van den voorraad in Ul: Stad ende de respective Parochien onder Ul: district vande volgende Artikels te weeten: van gedorsse en ongedorsse Tarwe, Rogge, Gerst, haver, Paardeboonen en van van het Hoornvee boven het jaar .... met distinctie van de Melk-beesten en eindelijk Schaapen
Wij vinden vande uiterste noodzaaklijkheid dat deze opneeming door de geheele Provintie geschiedde zoo na doenlijk op een tijd en fixeeren daartoe de dagen vanden 19 tot den 23 deezer Maand en dat Gijlieden zoo draa de voors: lijsten bij UL mogten ontfangen zijn ons dezelve zullen toezenden immers voor den 28e deezer loopende Maand.
Gelykheid, Vryheid, broederschap
De Provisioneele Representanten van het Volk van Zeelant
Medeburgers
Wij zenden U enige gedrukte exemplaren van de publicatie van
27 maart 1795
Er wordt gewag gemaakt van een gezegende omwending van zaken binnen deze Republiek en Provincie . Representanten ook uit de smalsteden en het platteland worden opgeroepen als toekomstige vertegenwoordigers van het volk van Zeeland
Op 13 april 1795 wordt er vergadering uitgeschreven voor kandidaat-representanten voorzien van credentiebrieven.
De burger F.Ermerins heeft uit naam van zijn medegecommitteerden daartoe een rapport opgesteld .
Verder ten aanzien van het volk van het platte land en de smalsteden in de volgende proportie:
Eiland Walcheren met Nieuw en St.Joosland 2 representanten
Zuidbevelant en Oostbevelant of Slurf 2 “
Van Tholen met Nieuw Vossemaar en Philippiland 1 “
Van Noordbevelant en Wolfaertsdyk 1 “
18 Meij 1795
22 Meij 1795
1 junij 1795
2 junij 1795
5 junij 1795
11 junij 1795
15 Junij 1795: Ratificatie van het gesloten Tractaat tusschen de Republek van Vrankrijk ende Republicq der Verenigde Nederlanden
27 Junij
Placaat tot een “ vrywillige “ Geldnegociatie a 5 pro cento deels in gelde deels in Quitancien van gewerkt Goud , Zilver etc .
Het schijnt dat de vroegere invordering van het gewerkt Goud en Zilver, door onderscheiden omstandigheden vertraagd is door verzoeken van exemptie en interpretatie; ook de conversie van het Muntmateriaal in Zeeuwsche Specie vergt heel veel tijd.
Door de immense schulden vanwege de oorlogstoestand en de extreme vorderingen van de “ bevrijders” van ons land en het onderhoud van die bevrijders is er grote geldnood ontstaan. Ook “het Zeeuwsche Volk” moet die schuld helpen lenigen.
Er wordt gedreigd met mogelijke dwang als niet iedereen naar evenredigheid zal willen bijdragen. Daarbij wordt zelfs een beroep gedaan op “zuivere Vaderlandsliefde” om meer te doen dan de verplichte bijdrage .
Een verzoek om niet te klagen over de “provisionele” afstand van Gouden en Zilveren Huisraad, omdat de eis onrechtvaardig lijkt in vergelijking met vermogende burgers die daarvan niet voorzien zijn. De nood van het Vaderland vereist dit.
Hoe staat het met het overzicht van de staat van ‘s Lands Geldmiddelen “ met betrekking tot de staten vande 25e en 50e penning. Het “geheel montant vanden 25e Pennng is verstrekt aande Oost-Indische Compagnie ter Kamer Zeeland, maar nog daar en boven ene importante somme van ruim 26360 pond Vls uit de Provinciale Kas is gevoegd.
Met betrekking tot de 50e penning is op grond van de zogenaamde liberale Gifte een bedrag van ruim 27028 pond besteed tot goedmaking van de kosten van de laatst gevoerde oorlog.
Er wordt opgeroepen tot een vrijwillige Geldlichting om de de grote onkosten te bestrijden. Zelfs provinciale assignaten uitgegeven om de (berooide) Franse troepen te bekostigen worden hiertoe gevraagd af te geven.
N.B. Het eerste jaar der Bataafsche Vryheid leidde tot een enorme financiele aderlating/plundering die meteen die “Vryheid” om zeep bracht.
Er wordt een groot aantal extracten van Resoluties in de loop van het jaar 1795 rondgezonden die o.a aangeven dat niet alle “burgers” gehoor hebben gegeven aan o.a afstand van zilver, goud etc.
Op 31 Julij 1795 wordt aan de respective Municipaliteiten der Steden en Plaatsen binnen deze Provincie om bij den overkomst van de Commissie uit het Commitee tot de algemeen Zaken van het Bondgenootschap ye Lande tot inspectie vande Fransche Troupes en het Arrangement van de noodige Casernes en Hospitalen voor dezelve deze Commissie in allen opzichte te adsisteren en de behulpzame hand te bieden
Accordeert met voorssz Regster.
F: Ermerins
Op 31 Juli 1795 wordt “opsporing” verzocht van den Advocaat Munniks die uit Friesland verbannen is en mogelijk in het territoor van Zeeland aangetroffen zou kunnen worden.
Aan de medeburgers
Daar het bemannen van ‘ Lands Vloot thans is eene zaak van de hoogste aangelegenheid, die Wy zeer ter harte nemen, bevelen Wy U lieden, in uw ressort , ter requisitie van wegens het Commitee tot de zaken van de Marine, met de meeste vigilantie na te speuren en te apprehenderen, of te doen naspeuren en apprehenderen de deserteurs van ’s Lands Schepen van oorlog, en dezelve over te geven, of te doen overgeven aan de Provoosten, of zoodanige Supposten, als daar toe zyn of zullen worden gequalificeerd. En ten einde de kosten, daar op vallende , niet te hoog worden berekend , hebben Wy goedgevonden te bepalen, dat wegens de apprehensie van elken deserteur niet meer zal mogen worden gevorders dan Gl. 9: 0: 0 en ingeval men denzelven zal moeten provisioneel incargereren voor het sluiten en ontsluiten te samen Gl. 2:8:0. en voor kostgeld dagelyks 10 stuivers.
En hier mede , Heil en Broederschap. In ‘ Hof van Zeeland , te Middelburg, den 14 Augustus 1795 . Het eerste Jaar der Bataafsche Vryheid
De Provisionele Repraesentanten van
Het volk van Zeeland
W.A. de Beveren
Ter Ordonnantie van dezelve
F. Ermerins
RAPPORT van het vereenigd Committee van voorlichting over het werk der Nationale Conventie; uitgebragt ter Vergadering der Provisionele Repraesentanten van het Volk van Zeeland, den 25e Augustus 1795. Het eerste Jaar der Bataafsche Vryheid.
EXTRACT uit het Register van de Resolutien der Provisionel epresentanten van het Volk van Zeeland
GELYKHEID, VRYHEID , BROEDERSCHAP
Den 28 Augustus 1795
Het eerste Jaar der Bataafsche Vryheid
Is gelezen een Missve vanden Officier de Police et de Surete et Militaire bij de Fransche Armee in Zeeland.Habet vande 4 Fructidor/ 21 Augustus: enz:
Copie wordt aan de respective municipaliteiten der Steden en Plaatsen binnen deze provincie gezonden: wanneer er eenige klagten van hunne Ingezeten wegens ongeregeldheid der Fransche Troupes ter hunner kennisse mogten komen, van dezelve klagten dadelijk aande Officier Militair de Police et de Surete Juge bij Fransche Armee in Zeeland Habet, resideerende te Middelburg , communicatie te doen toekomen ten einde door hem de aangeklaagde geexamineerd ende schuldigen kunnen worden gestraft etc etc
Accordeert met voorss Register:
F: Ermerins .
Extract uit het Register etc etc
Gelykheid, Vryheid, Broederschap
Den 10e September 1795
Het eerste Jaar der Bataafsche Vryheid
Is goedgevonden de Municipaliteit van Arnemuiden te requireren, zooals geschied bij dezen om ten spoedigsten te huuren twee Hooggaarsen ten einde zig naar Vere te begeven en in vlot water te blijven leggen om te dienen tot de de Correspondenten van het Eiland van Schouwen of elders binnen deze Provincie of daar buiten, alles zoodanig en op dien tijd; als hen schippers door dit Commitee of wel door den Franschen Generaal commanderende de Troupes binne deze Provincie zal worden gelast, alles onder opzigt van den Commis Stapelier Jan Bijleveld; die nu voor als dan daar toe word geauthoriseerd etc etc
Accordeert met voorss Register
D. van der Horst
Extract etc etc
18e September 1795
De verpachting van de Gemeene Middelen zal getenteerd en eeniger mate tot basis genomen m.b.t tot het rendement van de laatste 10 jaar
Het Middel van Tabak in die districten te verpachten waar het sinds jaeren is gecollecteerd..
Alle Impost subjecte Specien, door de Fransche Militairen wordende ingebragt of ingeslagen, aan de betaling van Pacht onderhevig zynde , wordt gepersisteerd
Alle verpachtmaaltijden worden afgeschaft. Ook de daggelden voor de gedeputeerden en de rentmeesters “te altereren” ; alle personen zullen boven hun Schuit- en Wagenvrachten, genieten defroiement, in Walcheren, daags 2 Zeeuwsche Ryksdaalders en in de buiten Eilanden, zeven Guldens en tien stuivers, en dat in iedere Commissie aan de medegaande bode, en ook aande Bode der plaatse waar de verpachting geschied, zal worden gegeven daags 1 Zeeuwsche Ryksdaalder
Extract etc etc
Den 2e en 3e October 1795
Het eerste Jaar der Bataafsche Vrijheid.
Is goedgevonden de municipaliteiten aan te schrijven en te gelasten zoo als geschied bij dezen om in het vervolg bij het afgeven van Paspoorten, in dezelve de signalementen der daar bij geconcerneerde persoonen naauwkeurig uit te drukken.
Accordeert met voorschr; Register
Loco Secretarie
S. Dassevael
Gelijkheid Vrijheid Broederschap
Medeburgers
Proclamatie om zo snel mogelijk af te kondigen en aan te plakken:
Het betreft het “gewigtig” onderwerp eener Algemeene Nationale vergadering: een point waar in het geheele Zeeuwsche Volk is betrokken: wij verwagten dus dat gij zoodanige orders stellen zult dat alle stemgerechtigde Ingezetenen uwer Stede , ieder de zijne op eene voegzame wettige en gebrukelijke wijze , worden opgeroepen tegen vrijdag die wezen zal den 9e dezer maand des middags om 12 uuren ten einde in zoo grooten getale mogelijk opgekomen , aan te hooren de voorlezing onzer nevensgaande Proclamatie en hunne intentie op de daar bij voorgestelde vraag bedaard en duidelijk te verklaren
Wij verzoeken heden agt dagen zullende zijn den 11e dezer maand uiterlijk voor vijf uuren des avonds onderrigt te worden van het gevoelen en verlangen uwer MedeBurgeren , immers den meerderheid daarvan op het point in de Proclamatie voorgesteld: zullende wij het daarvoor houden, dat alle Steden en Plaatsen , die voor den gemelden tijd aan ons geen schriftelijk Rapport hebben ingezonden hunne toestemming op het voorstel gegeven hebben , en dus bij het besluit van de meerderheid des Zeeuwschen Volks , aangaande eene nationale Conventie zonder voorgaande Instructie en Constitutie , blijven volharden.
Terwijl wij voorts ter berekening van de volksstem der Zeeuwsche Natie zullen volgen de proportie van de jegenwoordige Repraesentatie ingevolge het Reglement op de reorganisatie der jegenwoordige Vergaderinge. Hiermede
Heil en Broederschap
In’t Hof van Zeeland te Middelburg, den 4e Octber 1795
De Provisionele Repraesentanten van’ t Volk van Zeeland
Handtekening
Ter Ordonnantie van dezelve
Loco Secretaris
S. Dassevael.
RAPPORT van de Personele Commissie, den 16 en 17 October benoemd, tot het ontwerpen van een Plan van Provinciaal Regerings-Reglement. Relatif tot de Notulen der Provisionele Trepresentanten van het Volk van Zeeland, van den 16 December 1795.
Er is sprake geweest van revolutie, van een zogenaamde tussenregering die gebrek heeft een welke grondslag dan ook.
Het Zeeuwsche volk is een tegenstander van de oude overheersing maar wil ook geen nieuwe overheersing met “ nieuwe en even gevaarlijke dwalingen”.
Er komt een aanzet tot afstand doen van de gewestelijke stedelijke autonomie en een overgang tot een duurzame (nationale) regeringsvorm.
Er wordt opgemerkt dat de onafhankelijkheid van het gewest Zeeland tot geen of weinig resultaat heeft geleid.
Uitgangspunt is het volk van Nederland dat zijn gezag en autoriteit aan wettig gekozen mannen/ vertegenwoordigers oplegt die als trias politica de wetten , de uitvoering en de controle en eventuele berechting in 3 gescheiden machten daarvan mogen uitoefenen..
EtcEtc
Bovenstaand rapport, 20 pagina’s lang en ondertekend door C.Vsser, J.H.Appelius en J.H.van der Palm, kunt U integraal bij onderzoek aantreffen.
Extract etc etc
Den 25e October 1795
Voor 15 november zullen de Municipaliteiten een opgave moeten doen van al de Tarwe , welke in dezelve gezolderd legd, met specificque melding welke Tarwe voor buitenlandsche Rekening is gekogt van den tijd op welken dezelve buitenlandsche Eigendom zoude geworden zijn.
De lijsten daarvan dienen voor 20 november 1795 bezorgd te worden aan het Committee van Algemeen Welzijn.
Accordeert met voorss Register,
Loco Secretaris
I.A. Modera
6 november 1795
Gelijkheid Vrijheid Broederschap
Medeburgers
Ofschoon de Stem van het Zeeuwse Volk gelijk UL bekende is tot twee differente reeden toe heeft beslist dat hetzelfde geen verandering inde grondwettige Regeringsform deser Republijck beg eert tenzij voor af door een door haar vrijelijk aangenomen Constitutie zoude wesen bepaald en fondamenteel vastgesteld den grond en wijse op welke zij hare souvereiniteit zoude afstaan en tot een eenheid van bestuur of de bewuste Nationale Vergadering zoude toetreeden--; hoewel het op den 14e der laatst voorige maand ter vergadering van Hun Hoog Mog: de Staten-Generaal der Vereenigde Nederlanden voorgedragen Reglement voor een zodanige Nationale vergadering als daar bij word voorgesteld, in geenen deele beantwoord voldoet aan de in desen gedeclareerden wil van het volk deser Provintie , en niettegenstaande derzelver Representanten wanneer men hen beschouwt zoo als zij waarlijk zijn als vertegenwoordiger van het zelve geheele volk overzulks gerustelijk hadden kunnen ..... te adviseren in besluiten conform het Rapport deswegen op heden ter vergadering an welgemelde Representanten uitgebragt en hiernevens gaande , hebben nochtans alle onse medeleden met ons eenstemmig begreepen omtrent dit zoo belangrijk en aller gewigtigst stuk te moeten inneemen en volgen de intentie en wil van derzelver respective oorspronkelijke committenten
Het is ten desen einde en ingevolge het 4e Artijkel van het Reglement van Reorganisatie waarop onse vergadering is geconstitueerd gelijk mede ingevolge den inhoud onser Commissie van welker Letterlijke bedoeling ook bij voorige oproeping nimmer anders dan wegens volslagen tijdgebrek is afgeweeken, dat wij UL: bij desen insgelijks toesenden Exemplaren van het zoo even gemelde Raport om nadat de Burgerij van Ulieder district daartoe na behooren is opgeroepen derzelver goedvinden op een wettige en voegzame wijze , daar over zullen heben uitgebragt aan ons voorden 19e deser loopende maand te doen geworden zoodanige last en instructie als gijlieden in desen zult bevinden en aan ons doen blijken de waare stem van het volk uit te maken; weshalven wij nodig hebben en dus zullen verwagten het verbaal en uitslag derzelve oproeping en stemming welker waardigheid in de zuiverheid der behandeling bestaande gewis , onses insiens niet gedoogt, evenmin als de aard der zaak ons toeschijnt te vereischen dat dezelve door eenige voorligting of voorstelling van wien het ook zijn mag worde vooringenomen en welke derhalven zig behoord te bepalen tot voor of tegen ’t advijs bij dit Raport gegeven Ulieden last en voorgemelde verbaal voor den hier voor bepaalden tijd niet ontfangen hebbende moeten wij ons confirmeren met gemeld Raport; gelijk ook moeten worden gerekend daar mede alle stemmende parochien of districten in UL: Eiland dewelke zig opden door U te bepalen tijd hier omtrend met schriftelijk zich geexpliceert zullen hebben , inmiddels blijven wij met de gevoelens die ons betaamen en na toewenseling van Heil en Broederschap.
Medeburgers
Middelburg den 6e Nov: 1795 het 1e jaar der Bataafse vrijheid
Ulieden Medeburgers gedeputeert tot de vergadering der Representanten van Zeeland
Hierna volgt een gedrukt Rapport ( 16 pagina’s) van ’t Vereenigd Commitee van den 6e November 1795 , op het Generaliteits Rapport van den 14 October te voren, en bygevoegd Reglement voor een Algemeene Nationale Vergadering
Zeeland is daar volstrekt tegen.
Handschrift: 23 Nov 1795
Gelijkheid Vrijheid Broederschap
Medeburgers
Alzoo wij bij Resolutien van de Provisionele Volks Representanten dezes Provincie van den 20 en 21 dezes maand verzogt en gequalificeerd zijn om ter bevordering der werkzaamheden van de personele Commissie tot het formeeren eener Provinciaal Regerings Reglement een Algemeene en exacte telling van alle Inwoonderen zonder eenigerleij uitzondering van Staat of Ouderdom over deze geheele Provincie zoo spoedig mogelijk te effectueeren, verzoeken Wij Ulieden het zelve binnen Uwe Plaats ten eersten werkstellig te doen maken en de ingekomen Opgaven van de te doene telling der Inwooneren voornoemd zoo ras mogelijk aan Ons toe te zenden en wel uitterlijk voor den 10e December dezes jaars.
Terwijl Wij na toewenssching van Heil en van aanbiediging van Broederschap blijve
Medeburgers
Het Commitee van Algemeen Welzijn Waakzaamheid en Veiligheid voor het Volk van Zeeland
Handtekening: C: Visser etc
Int Hof van Zeeland te Middelbrg den 23 November 1795
Het eerste jaar der Bataafsche Vrijheid
Ter Ordonnantie van het zelve,
D. vander Horst
Handschrift: 28 Nov 1795 Aan de municipaliteit van Arnemuiden
Gelijkheid Vrijheid Broederschap
Burgers
Desen dient om UL: te gelasten om de nodige ordres te stellen dat door den onderscheiden In- en opgesetenen van UL: ambagt ten voldoening aan de Publicatie van de Provisionele Representanten desen Provincie van den 31 der laastvorige maand alhier aan den Opperdirecteur Abraham Pleket op Zaterdag den vijfden den naastkomende maand december worden geleverd 50 zakken Goede en leverbaare Tarw.Goessche Zakken of ½ Walchersen zak gerekend voor een Goessche zak.
Terwijl tot narigt dient, dat de plaats van oplossing is aan de Balans binnen de Stad Middelburg en dat al dien na ’ s namiddags ten drie Uuren mogten komen, dien dag niet meer zullen kunnen worden geholpen maar zouden moeten wagten tot ‘sanderen daags.
Voor den prompten voldoening aan dese onse orders Gijl: personeel verantwoordelijk zijnde maken wij staat daarnaar niet zal gebreken.
Waarop wij ons verlatende blijven onder toewensching van Heil en aanbieding van Broederschap
Middelburg den 28e November 1795
Het Eerste Jaar der Bataafsche Vrijheid
Het Commitee van Algemeen Welzijn Waakzaamheid en veiligheid voor ’t Volk van Zeeland.
C:Visser etc
Ter Ordonnantie van het selve
W.B. Van Deinse Amanuensis
Een gedrukt stuk volgt:
Reglement voor het Provintiaal Bestuur van Zeeland. Relatif tot de Notulen der Provisionele Volks-Repraesentanten van Zeeland, vanden 24 en 25 December 1795.
Zeeland is een vry en onafhangkelyk Gewest, een gedeelte uitmakende van het Gemeenebest der Vereenigde Nederlanden
Bestaat uit 8 hoofdstukken en beslaat 32 pagina’s en is een interessant stuk ter raadpleging
Hierna: handschrift:
Op 24 en 25 december volgt een Placaat van de Provisionele Representanten van het volk van Zeeland; 8 januari 1796 volgt weer een publicatie: het 2e jaar van de Bataafsche Vrijheid; 12 en 15 januari idem dito; op 18 januari : een waarschouwing
23 januari 1796
Als committee van Algemeen Welzijn voor ’t Volk van Zeeland heeft mij gisteren gelast inleggen de Advertentie in alle Districten van Walcheren te Annonceeren waarom ik Uw versoek om ten spoedigsten op de gewoone plaats die te doen aanplakken waar op mij verlaate
Blijve met Wensch van Heil en aanbod van Broederschap
Uwen Medeburger
Abraham Pleket
Directeur van de gerequiseerde Tarwe over den Eilande van Walcheren.
Hierna : handschrift. Januari 1796
Gelijkheid Vrijheid Broederschap
Burgers
Desen dient om UL: te gelasten de noodige orders te stellen dat door de onderscheide in en Opgesetenen van UL: district ter voldoening aan de Publicatie van de Provisionele Representanten deser Provincie vanden 21e October 1795 alhier aan den Opperdirecteur Abraham Pleket op woensdag den 6: deser maand January worde geleverd van ieder met Tarw in den laatsten Oogst bezaayd geweest zijnde Gemet Twee zakken goede en leverbaar Tarw Goessche zakken of ½ Walcherse zak gerekend voor een Goessche zak.
Terwijl tot UL: narigt dient dat de plaats van Oplossing zal zijn aan de Balans binnen de
Middelburg en dat na maandags ten drie uuren niemand dien dag meer zal kunnen worden geholpen maar moeten wagten tot ’s anderen daags.
Op UL personeele verantwoordelijkheid in desen, maaken wij staat op een prompte voldoening aan dese onse aanschrijving etc etc
Hierna een resolutie van 3 en 4 februari (handschrift)
Is goedgevonden en verstaan de Municipaliteiten der Steden en Plaatsen binnen deze Provincie aan te schrijven om ingevalle zich binnen dezelve eenige Gods-Almoezeniers-Armen of Diaconie-huizen mogten bevinden, daar in zooveele jongens boven de zeventien jaren ten dienst van ’ s Lants Noot te engageren als zich daar toe vrijwillig zullen aandienen en zulks tegen twaalf Guldens ’s Maands vrije uitrusting en eene provisie van vijf en twintig Guldens bij hunne komst aan boord of zoodanige extra provisie als Hun Hoog Mogende tot voorstand van de dierbaarste belangens des Vaderlands nog zullen goedvinden uit te looven zullende hiervan bij Extract dezes Resolutie an voornoemde Municipaliteiten bij Missive worden kennis gegeven.
N.B. Hier boven een voorbeeld in het 2e jaar van de Bataafse Vrijheid van ronselpraktijken gericht op kansarme jongens uit Gods-Almoezeniers- Armen- of Diaconiehuizen om te gaan dienen op de oorlogsvloot met een groot risico dat niet te overleven
Aankondiging van een proclamatie om die te vermenigvuldigen en op het plakbord te stellen: 4 februarij 1796
Item van een “advertentie” op 11 februarij 1796
Item van een publicatie op 12 februarij 1796
Item van een “advertentie” op 13 februarij 1796
Een gedrukt stuk: Extract uit het Register vande Resolutien der Provisionele Repraesentanten van het Volk van Zeeland: d.d 23 februarij 1796
Resolutie tot ampliatie der Instructie voor Commissarissen tot den ontvangst van 6% van een ieders Capitaal en bezittingen.: het stuk bestaat uit 4 pagina’s
Item van een publicatie op 23 februarij 1796
Item van een publicatie en proclamatie van 21 januarij en 22 februarij 1796 als mede van onse Proclamatie van heden
Handschrift:
Medeburgers
Op last en anschrijving der Prov. Representanten des Zeeuwschen Volks zijn wij verpligt UL uit te nodigen om een Lid uit UL midden op vrijdag den 4e dezer voorde middag ten II uuren herwaarts te zenden om met ons op het raadhuijs deser stad te confereeren over de noodzakelijke schikkingen en beramingen alomme in dit Eiland te maken tot het houden van grond vergaderingen en het benoemen van kiezers en plaatsvervangers voor de deputatie ter Nationale Vergadering wegens dit gewest.
Wij twijffelen niet of gijlieden zult aan de voors: uitnodiging bereidwillig voldoen terwijl wij met toewensching van heil en Broederschap zijn.
Ulieder medeburgers
De Municipaliteit der stad Middelburg
Ter ordonnantie van dezelve
Handtekening:
Dd 2 maart 1796.
Het Committee tot Algemeen Welzyn der Provincie van Zeeland
Item van onze Advertentien ten fine van Affixie
Item van onze resolutie van 10 maart 1796:
Is goedgevonden dat de respective steden en Plaatsen binnen deze Provincie bij Extract dezer Resolutie zullen worden aangeschreven en verzogt en gelast respective om gecommitteerdens vande Commissie tot onderzoek van de Plunderingen en geweldenarijen van de Jaren 1786-1788 ieder in den haren van het nodig locaal tot zitting te doen voorzien als mede tot het doen van Citatien een Bode toe te voegen en telkens wanneer dezelve Commissie zal nodig oordeelen eenige gecommitteerden uit den haren naar steden of plaatsen tot het exerceren en uitoeffenen van hunne last te zenden etc
Item Proclamatie en Publicatie der Nationale Vergadering representerende het volk van Nederland
d.d. 11 en 15 maart 1796
De Provisionele Representanten van het Volk van Zeeland
Handtekening
Item Proclamatie etc etc 22 maart 1796
Item extract van Onze Resolutie :
d.d. 22 maart 1796:
Handschrift:
Is goedgevonden en verstaan de respective Municipaliteiten der steden en plaatsen dezer Provintie aan te schrijven om voor zoo verre zig in dezelve eenige Gods- Almoezeniers-Armen- of Diaconiehuizen mogten bevinden, zoo spoedig mogelijk aan de Vergadering op te geven het effect der aanschrijving aan hen gedaan in dato 3 en 4 februarij laatsleden houdende om in de gemelde Gods-Almoezeniers-Armen-en Diaconie huizen, zoo veele jongens levend zeventien jaren tot dienstneming op ‘sLandsvloot bij die Resolutid breeder vermeld te engageren als zig daar toe vrijwillig zouden aanbieden
Accordeert met voorss register
F.Ermerins
Item Publicatie d.d. 26 maart 1796
Gelykheid, Vryheid, Broederschap
Medeburgers
Wy zenden hier nevens aan Ulieden eenige gedrukte exemplaaren van het Rapport van heden en andere stukken betrekkelijk tot intermediair bestuur dezer provincie om dezelve alomme te distribueren
d.d. 26 maart 1796
Gedrukt stuk: Rapport en concept Reglement voor het intermediair Bestuur van Zeeland . met de Lyst van verdeeling der Districten tot de verkiezing van Provinciale Repraesentanten.
Relatyf tot de Notulen der Provisionele Volks-Repraesentanten van Zeeland, van den 26 Maart 1796. Stuk van circa 29 pagina’s met preciese opgaven van aantal Persoonen, grondoppervlakte en aantal representanten etc
Ook een interessant exemplaar voor studie !!
Pro Ecclesia
Extract uit de handelingen dess Kerkenraads te Arnemuiden den 1e April 1796
Stond binnen de jongeling Cornelis Marinusz de Nooijer ( daar Aarnout Strosnijder buiten dit eiland dienende niet kon compareeren en het ook bij de broederen niet zeeker ware of die wel boven de 17 jaar was) en heeft op verzoek der Regeering aan hem gedaan: of hij ook genegen ware tot dienst op ’s Lands vloot ? – en ook na herhaalde aanmoediging daartoe, - verklaart: dat hij daarin geen zin hadt “
Z.F.
Was get: I. Hoek V.D.M
Marinus M. de Nooijer ouderling
Arij van Egem Diacon
Coll.Conc
Z.F.
I.Hoek V.D.M.
N.B.Uit bovenstaand stuk valt duidelijk af te leiden dat er sprake was van “vrijwillige” dwang.
Gelijkheid Vrijheid Broederschap
Medeburgers
Was er ooit een tijdstip dat vereende kragten met een verdubbelden yver behooren in het werk te worden gesteld om aanden euvelmoed vanden trotschen Brit pael en perk te stellen want zonder dat geene duurzame en eerlijke vrede immer zal kunnen verkregen worden, het is zeker op dit oogenblik.
En daar wij ten vollen overtuigt zijn dat dit heilrijk oogmerk niet kan worden bereikt tenzij de navale magt van dezen repubiek in zoodanigen formidabelen staat worde gebragt dat zij in staat zij om het hoofd te bieden aandie van onzen algemeenen vijand, hebben wij gemeent tot encouragement vande zeedienst te moeten bepalen en vaststellen die poincten welke wy hebben doen vervatten in eene Publicatie welke hier nevens gaat, ten fine als daar in vermeld.
Ulieden vaderlandschliefde en patriotischen yver zyn ons tot waarborg dat gyl: niet alleen gaarne aan onze intentie zult voldoen maar dat gyl: zelfs niet onbeproeft laten zodanige middelen in het werk te stellen welke in Ulieden magt alleen mogen zijn.
En hier mede zij U Heil en Broederschap
Int Hof van Zeeland te Middelbrg den 3 April 1596 . het Tweede jaar der bataafsche vryheid.
De Provisionele Repraesentanten van het volk van Zeeland
Handtekening
Item een advertentie van het Committee tot Algemeen Welzyn der Provincie van Zeeland d.d. 7 april 1796.
Item een spoedige promulgatie en affixie van de proclamatie van 10 april 1796
De Provisionele Representanten van het Volk van Zeeland
Bijleveld
Ter ordonnantie van dezelve
F.Ermerins
Item extract van onze resolutie van 12 april 1796
De Provisionele Representanten van het volk van Zeeland.
Bijleveld
Ter ordonnantie van dezelve
F.Ermerins
Promulgatie en affixie van nevengaande Publicatie
12 april 1796
De Provisionele repraesentanten van het Volk van Zeeland
Handtekening : C: Visser
Ter ordonnantie van dezelve
I:H: Appelius (handtekening)
Gelijkheid, Vrijheid, Broederschap
Meede Burgers
Ingevolge de Publicatie vande Provisioneele repraesentanten van het Volk van Zeeland in dato 26ste der jongstleden maand, bij ons gezien zijnde dat in gevolge de verdeeling der Districten U lieder Grondvergaderingen sorteeren onder deze Hoofdplaats: zo verzoeken wij Ulieden zorgen te willen dragen dat ingevolge de voorz: Publicatie tegen Vrijdag den 15e dezer des morgens ten 9 uiren twee plaatzen in gereedheid gebragt worden om de gemelde Grondvergaderingen volgens het 9e Art: bijeen te doen komen en daar toe al het vereischten in gereedheid te willen brengen ten einde den behoorlijke geregeldheid ten voorschreeven Dagen te observeeren.
Voorts geven Wij U lieden kenis dat de Raadkamer voor de Kiezers en de Weeskamer voor de Plaatsvervangers op het Stadhuis dezer stad in gereedheid zijn gebragt om de afgezondene Kiezers en Plaatsvervangers ter verkiezing van een Representant te ontfangen en hunne Vergaderingen te doen houden zullende U Lieden indachtig weezen om gemelde genomineerde Persoonen op Saterdag den 16e dezer na herwaards te zenden, gemunieert met de vereischte geloofsbrieven welke dezelve aan eene Commissie van wegens dezen Raad ter Visie zullen overhandigen die tot dat einde op gemelde dag desnamiddags om 2 uuren in gevolge het 38 Art; daar toe vaceeren zal.
In verwachting dat U Lieden aan deze onze Aanschrijvingen ingevolge de gemanifesteerden wil vande Volks Repraesentanten dezer provicie met de Vereischte Accurasien zullen voldoen zo blijven onder toewensching van Heil en Aanbieding van Broederschap
U Lieder meedeburgers
De Gemeente Raaden der Stad Vere
Ter Ordonnantie van dezelve
J:E: Martin
Vere den 12e April 1796
Op 22 April 1796: een publicatie der Nationale Vergadering
De Vertegenwoordigers des Volks van Zeeland
10 mei 1796
Een publicatie van de Algemeene Nationale Vergadering hiervoor met betrekking tot het “weeren van Fransche Emigranten welke zich nog in deze Republicq mogten ophouden gelast tot het nemen van dusdanige Provinciale Maatregelen als wij tot de prompte executie van voorscreven Publicatie zouden kunnen dienen hebben wij hoe zeer overtuigd dat weinig of geene Fransche Emigranten zich binnen deze Provincie hebben kunnen schuilhouden egter begrepen Ulieden op het serieuste te moeen aanmanen en gelasten om op voorschreve Executie het naauuste reguard te slaan enten dien einde vooral ook te letten op de stipte naarkoming vande Praecautien bij de Provisionele Repraesentanten van het Volk van Zeeland bij dezelver Publicatie vanden 25e Augustus van het afgelopen jaar omtrent het admitteeren en het verblijf van Vreemdelingen binnen deze Provincie genomen; als naar ons inzien het Zekerste Middel zijnde het eluderen van de Publicatie der Nationale Vergadering onmogelijk te maken; en eindelijk verwagten Wij Ulieden Schriftelijk Bericht nopens hetgeen voor UL: in gevolge deze onze aanschrijving verrigt ende Fransche Emigranten welke onder UL: district bevonden mogten zijn: waar op ons verlatende etc
Het Uitvoerend Departement des Provinciale Rads van Zeeland
D: A: van Berlekom
Ter ordonnantie van het zelev
I:H: Appelius
13 mei 1796: Extract uit het Register van de Resolutien der Vertegenwoordigers des Volks van Zeeland:
Als er een eed door bestuurders etc. Moet worden afgelegd, wordt de volgende eedformule voorgeschreven:
Alleen voor wettig te houden, zoodanige Regeringsvorm, welke gegrond is op de Oppermacht des Volks, en diens volgens alle Erfelyke Ampten en Waardigheden te beschouwen als daar mede strydig.
Vooral actieve burgers nomineren
Alle provinciale ambtenaren, bestuurders, vertegenwoordigers van het volk. Leraren, predikanten, officieren van Schutterijen etc, de volgende eed:
“Ik belove en zwere gehouw en getrouw te zullen zyn aan het Bestuur, hetwelk op grond van ’s Volks erkende Oppermacht is vastgesteld; -- endat ik mitsdien niets zal doen, direct of indirect, waar door indracht ? op dezelve zoude geschieden, of het voormalig en Erfstadhouderlyk Bewind weder worden ingevoerd”
Weigerachtigen moeten onmiddellijk van hun post worden ontheven.
Extract van Onze Resolutie/ Advertentie ten fine als daar by vermeld
20 Meij 1796 Het tweede Jaar der Bataafsche Vryheid
24 Meij 1796 Ondertekend, in plaats van Provisionele Representanten : vertegenwoordigers van het Volk van Zeeland
B: Mathias Pous etc
Het uitvoerend Departement des Provincialen Raads van Zeeland
Paulus Ball ......
Ter Ordonnantie van Dezelve
I:H: Appelius
Op 3 Juni 1796 een publicatie van de Algemeene Nationale Vergadering repraesenterende het volk van Nederland
Idem op 8 Juni 1796: Ondertekend i.p.v. vertegenwoordigers des Volks van Zeeland:
De Provincialen Raad.
Hieronder een extract van onze resolutie van 23 en 24 Junij 1796:
Op het serieuste word aangemaand tot het aanschrijven van de respective Municipaliteiten binnen deze Provincie om in het verleenen van reispaspoorten alle mogelijke voorzorg en omzigtigheid te gebruiken; ten einde degene die met de vigilantie opde Frontieren belast zijn, gelegenheid worde gegeven om dezelve ten nutte van den Lande werkstellig te maken
Waar op zijnde gedelibereerd besloten wordt de respective Steden en plaatsenbinnen deze Provincie aan te schrijven
25 Juni 1796
Naar aanleiding van het verzoek van de Nat.Vergadering van de 3e Mei wordt vastgesteld dat door Ingezetenen een onbehoorlijke Prijs wordt gerekend voor logies van de Fransche Officieren. Ook worden de plaatselijke besturen gelast om er voor te zorgen dat er voldoende paarden worden “gevorderd” ten behoeve van de Generaal en Chef, de Chef van het Etat Majer Generaal de eneraals der Divisien en de Commissaris Ord. En Chef zouden mogen benodigd hebben.
Op het eerste punt zover wij weten geen redenen tot klacht, maar wel ten aanzien van het tweede punt: ten sterksten aangemaand aan de bedoeling van het Provinciaal Bestuur te voldoen
Extract van onze Resolutie van 4 JULIJ 1796
Het uitvoerend Departement des Provncialen Raads van Zeeland
J.J. Loke Etc.
Is gelezen een Missive vande Municipaliteit van Arnemuiden 18e der afgelopen maand Juny.
Waarop zijnde gedelibereerd is goedgevonden en verstaan den Diacon Casper Muller welke den Eed heeft geweigerd voor zoo veel nood te verklaren vervallen van deszelfs Post ende Municipaliteit van Arnemuiden aan te schrijven dat in de behoorlijke vervulling van deze Post worde voorzien,
Waar van bij Extract dezer aan de Municipaliteit van Arnemuiden en daar gemelde Casper Muller zal worden kennis gegeven.
Handtekening
De 11e Thermidor l’an ... le chef de la 42e Brigade aux membres competent la Municipalite d’Armuyden.
J’apprende a mon retour citoyens, que mon secretairie a ete insulte ….. par quelques
Unes des habitants de votre ville. Je compte que vous faire cequi sera convenable a cet egard afin que parcille chose ne arrive point. J’attends cela de votre equite et de votre prudence
Si un militaire le permittoit de vexer les habitants du pays ; on reprimera sa licence et il en seroit aussitôt puni ; sans doute que vous sera disposer en agir de meme a regard de…. Qui sous votre dependance
Je vous previens que s’il me restoit quelqu’ inquietude a ce supit, et que je crusie les francois exposer aux attques et aux insulter des gens de votre ville, j’ai informerai le General Commandant la Province ; et je feroit placer chez vous une garnison pour contenir les mal intentionnee.
Salut et fraternite
Mercier
Medeburgers
Den ijver die gijl betoont in t opspooren der geene die zig verstout hadden de rust tusschen uwe inwoonders en de militairen te stooren zal zekerlijk de kwalijk gezinden afschrikken en beletten dat zulks nimmer plaats hebbe Daar gl gewigtige bezigheden hebt, bid ik UL : geene moeytens meer aante wenden
Ik heb den eer te zijn
Mercier
Uit het Frans vertaald
Liberte Egalite
Au Quartier-General a West Capelle le 22 Thermidor l’an 5 de la Republique Francaise une et indivisible
Den General Osten
Aan President en raaden der stede van Armijden Borers ?
Desen dient om uwe te versoeken Logement te willen gereet maeken voor vijf en twintich Mannen en eenen officier die wy verobligeert syn by uwe te detacheren om de desertie van onse soldaten te beletten die uwe schippers insgelycks overbringen , verhope en en versekert dat uwe Beste Logement sult gereet maeken tegen Vrijdag Mogen eerstkommende waer mede blijve met alle offers van dienst
Heyl en Broederschap
Handtekening
25 juli 1796
Wij zenden Ulieden een instructie van de Nationale Vergadering voor de militairen gearresteerd speciaal ten aanzien van hetgeen tot de bewaring der rust en goede ordre betrekkelijk is, verzoekende en gelastende dat gijlieden ten minsten een Exemplaar gelieft te bezorgen aan ieder der Plaatselijke Regeeringe onder Ulieder district
2 augustus 1796: de artilleriepaarden van staat hebben vrije toegang en mogen niet gehinderd worden door tollen via hekken of bij veren.
Het uitvoerend Departement des Provincialen Raad van Zeeland
12 augustus 1796
Wij zenden hier nevens aan U lieden eenige gedukte exemplaaren van de nevensgaande Resolutie van het Committee van het Bondgenootschap te Lande tot Ampliatie van het Maetschappelijk / Reglement voor de Troupes van den Staat en van de opgave der benoodigde Karren en Wagens en Changement ten einde als daar by gemeld bij voorkomende gelegenheid.
Extract uit het Register vande Resolutien der Vertegenwoordigers des Volks van Zeeland.
16 augustus 1796
Het Tweede Jaar der Bataafsche Vrijheid
Is goedgevonden dat afgeschaft blijvende de maaltijden voormaals bij gelegenheid des verpachting in gebruik geweest zijnde, aan Commissarissen en verdere amptenaren als Rentmeesters enz dezelve adsisterende boven hunne Schuit-en Wagenvrachten, voor defroyement zal worden toegelegd twee Zeuwsche Rijxdalers daags met uitzondering alleen vande Gecommitteerde Leden dezes Vergadering in de buiten Eilanden en den Commis der Gemeene Middelen aan ieder van welke zal worden toegelegd f 7.10 en dat in ieder commissie aan de medegaande Bode en ook aande Bode der plaats waar de verpachting geschied zal worden toegevoegd een Zeeuwsche Rijxdaalde alles op den voet als bij de Resolutien van den 18e September en 27 october 1795 breeder is getstueerd; waar van bij Extract dezer aande Regeeringen of Rechtbanken der Respective Steden en Plaatsen tot informatie en naarricht zal worden kennis gegeven et last aanlaatstgemelde om van hunne zijde de verdere nodige schikkingen in dezen te maaken
19 augustus 1796
Wijzende hier nevens aan U.L de Billetten tot de aanstaande Verpagting der Gemeene Middelen etc etc
Ook een publicatie van 19 Augustus 1796.
Aan de Municipaliteit der Stad Arnemuyden
Een Instructie voor de Militairen tot bewaring van rust en goede ordre door de Nationale Vergadering onlangs gearresteerd in plaats van dat stuk abusievelijk aan Ulieden het Reglement voor den doormarsch des Troupes . twelck bij een addres Missive van den Provincialen Raad aan Ulieden hadt behooren te wezen gedepecheerd; om dit abuis als nu te redresseeren geword Ul: een bekwaam getal Exemplaren van de voorschreve Instructie ten einde daar mede te handelen als by voorn: Missive is gemeld
Heil en Broederschap
Ulieden Medeburgers
D: van der Horst
Middelburg 20 Augustus 1796
Extract uit het Register der Resolutien van het uitvoerend Departement des Provincialen Rads van Zeeland
Gelijkheid, Vryheid, Broederschap
Den 22 Augustus 1796
Het Tweede Jaar der Bataafsche Vryheid
Is goedgevonden en verstaan de respective Steden en Plaatsen binnen dee Provincie aan te schrijven om wanneer zij ingevolge de aanschrijving van dit Departement van den 20e Junij laatsleden aand de Lieutenants-Generaal in dienst der Bataafsche Republiek op hunne requisitie eenige paarden ten hunnen gebruike mogten hebben besorgd de deswegens te ontfangene recief aan Departement over te zenden en daar voor te vragen Ordonnantie ten montante van het verdiende Loon waar op dan door dit Departement de noodige Ordonnantie van betaling zal worden gedepecheerd. En zal Extract dezes Resolutie aan de voornoemde Steden en Plaatzen bij Missive tot informatie en narigt worden gezonden.
Accordeert met voorsz: Register
I:H: Appelius
Op 7 september 1796 een publicatie etc.der Nationale Vergadering representeerende het volk van Nederland: inhoud niet weergegeven.
Een advertentie d.d. 13 september 1796: inhoud niet weergegeven
Een publicatie d.d. 19 september : idem
Proclamatie der Nat.Vergadering representerende het Volk van Nederland: d.d 22 september: inhoud niet weergegeven.
Publicatie van de Nationale Vergadering d.d. 5e en 12e October 1796: inhoud niet weergegeven; idem d.d. 26 October 1796.
Een Advertentie d.d. 3 November 1796 van het Uitvoerend Departement des Provincialen Raads van Zeeland
Paulus Ball.... Handtekening
Ter ordonnantie van Hetzelve
I;H: Appelius
Inhoud:
Gelijkheid , Vrijheid, Broederschap
Medeburgers !
De Commanderende Fransche Generaal heeft ons gecommuniceerd, dat hij, ingevolge orders van den Generaal en Chef, en ter voldoening aan een aanschrijving van het Committee tot de Algemeene Zaaken van het Bondgenootschap te land aan laatstgemelden van Zijne zijde de naauwste maatregulen moet neemen dat aan de Publicatie der nationale Vergadering over de paspoorten en voor al ook, tegen het aankomen van suspecte Scheepen, Persoonen of goedern wierdt voldaan.
Ten dien einde zal hij, aan alle de commandanten van Guarnisoenen en Cantonnementen order geven om te waaken tegen het aankomen van Vreemdelingen welke van geen behoorlijk Paspoort zijn gemunieerd en veel meer tegen het Clandestien en aanstaand lossen van goederen met suspecte Scheepen aangebragt, zullen de schippers en passagiers ingeval van Dubieteit bij de naastgelegene Municipale administratie worden gebragt, om aldaar te worden geexamineerd terwijl tevens door ons is gezorgd dat deze maatregel van Voorzigtigheid nog drukken voor de binnenvaart, nog te belemmerdend de reisiger worde.
Wij hebben besloten Ulieden deze orders meede te deelen en Ulieden aan te schrijven om tot de executie derzelve, zoo veel Ulieden ligging medebrengt, de behulpzamen hand te bieden, en dezelve te communiceeren aan zulke Plaatzen onder Ulieden district waar of bij welke Gij Lieden begrijpt dat Suspecte Vaartuigen aan kunnen komen, en worden opgebragt
Voor het overige herhalen Wij bij deze gelegenheid onze vorige aanschrijving om te zorgen dat de Publicatie der Nationale Vergadering omternt de Paspoorten overeenkomstig derzelver intentie worde gemaintineerd.
Heil en Broederschap
Het Uitvoerend Departement des Provincialen Raad van Zeeland.
Paulus Ball ......
Extract uit het Register der Resolutien van het uitvoerend Departement des Provincialen Raads van Zeeland.
Gelykheid, Vryheid, Broederschap.
Den 1e November 1796
Het Tweede Jaar der Bataafsche Vryheid
Is goedgevonden en verstaan de respective Steden en Plaatsen binne deze provincie aan te schrijven, zoo als geschiedt bij dezen, dat de Kar en Wagenvragten voor bagagie en Zieken van Marcherende Nationale Troupes voor zooverre dezelve ingevolge en op grond van het Marsch Reglement ende Ampliatien daar op zullen zijn gerequireerd door de Municipaliteit der voorschreve Steden en Plaatzen zullen worden voorgeschoten en betaald; zullende dezelve wijders verpligt zijn om hunne Declaratien wegens de voorschreve Verschotten behoorlijk geverifieerd en met de recus / ontvangstbewijzen , ingevolge van het meergemelde Marsch Reglement, daar voor te ontfangen bij dit Departement in te zenden, als wanneer daarop, dadelijk Ordonnantie van betaling opden Ontfanger Generaal dezer Provincie ten behoeve vande voornoemde Municipalieiten of regeeringen zal worden gedepecheerd. En zal Extract dezer Resolutie bij Missive aan de Regeeringen der respective Steden en Plaatsen binnen deze Provincie tot informatie en naricht worden gezonden.
Accorddert met voorsz: Register
I:H: Appelius
Extract uit het Register enz.
Gelykheid, Vrijheid, Broederschap.
Den 8e November 1796
In deliberatie gelegd zijnde eene Missive van het Committee tot de algemeene zaken van het Bondgenootschap te Lande geschreven in den Haag den 28e October laatstleden daar bij overzendende eenige exemplaren van de Resolutie bij gemelde Committee ten zelven dage genomen opzichtelijk eenige verandering in het MarschReglement vanden 30 Jullij laatsleden.
Is geodgevonden de resolutie te verzenden etc. Accoord met voorsz; Register
F: Ermerins
Extract uit het Register etc.
Den 17e November 1796.
Is goedgevonden en verstaan de Regeeringen der respective Steden en Plaatsen dezer Provincie aan te schrijven om, wanneer voor hun marscheerende Nationale Militairen aan hunne Ingezetenen de twee stuivers Logis-geld boven de drie Stuijvers volgens het 5 Articul van het Marsch Regelement zullen wezen betaald daarvan Specefique en geverifieerde Lijsten bij dit Departement in te zenden , wanneer daar op door het zelve de nodige ordonnantie van betaling zal worden gedepecheerd Etc.
Ook een Placaat d.d. 22 en 23 November 1796 door de Vertegenwoordigers des Volks van Zeeland: inhoud niet weergegeven.
Idem een placaat m.b.t. de opheve van de Ordinaire en Extraordinaire C e CC Penningen op de Landen enz. Geconsenteerd voor het aanstaande Jaar 1797: publcatie en“voorzieninge voor den Ontfang van U L. Stad” enz.
d.d. 25 November 1796
De vertegenwoordigers de volks van Zeeland
B: Mathias Pous
Extract uit het Register van de Resolutien der Vertegenwoordigers des Volks van Zeeland
Gelykheid etc etc
5e December 1796
Het stuk rakende de afscheiding der Kerk van den Staat : 1. dit geheele point .... aan te houden totdat by de Constitutie een generale en gelykvormige bepaling dien aangaande zal wezen gemaakt 2. Er bestaat geen heerschende kerk meer: alle Huisschattiingen, Recognitien, Redemptien of wat van dien aart zoude mogen wezen, door eenige Godsdienstgezindheid, het zy voor hun Kerkgebouw, of voor de vrye oeffening van hunnen Godsdienst, of onder welke benaming het zoude moge zyn, tot hier toe binnen deze Provincie, het zy aan den Lande of aan eenige Stad of Ambachtsheer zoude mogen zyn betaald of opgebracht worden; terwyl al het geen bereids, over den Jare 1795 en vervolgens, uit voorschreven hoofde mochet zyn betaald, door de Opzieners dier gezindheden zal kunnen worden terug gevorders en aan hun zal moeten worden gerestituerd.
Waar van, by Extract dezer, aan alle Kerkenraden of Opzienders van alle Godsdienstige gezindheden binnen deze Provincie existerende tot informatie zal worden kennis gegeven; met last aan alle Officieren, Magistraten, Ambachtsheeren, Ontfangers van de Huisschatting, daar na stiptelyk te gedragen.
Accordeert met voorschr. Register
F: Ermerins
2e Extract d.d. 5 december 1796
Is goedgevonden en verstaan te verklaaren, zoo als verklaard word by dezen, dat voortaan zoo in het beroepen van Predikanten, als het vermaken van Kerkenraden, en aanstelling van Voorzangers, geen invloed van eenige Polticque Overheid of Regeering meer zal plaats hebben, en mitsdien geene Gedeputeerden van eenige Collegien van Regeering meer zal plaats hebben, en mitsdien geene Gedeputeerden van eenige Collegien van Regeering van Steden of Plaatsen, of van eenig Ambachtsheer meer zullen worden geadmitteert.
Extract aan Classen en Kerkenraden etc
F: Ermerins
Aan de Volksvergadering te Armuyden.
d.d. 11 december 1796.
Gelykheid, Vryheid, Broederschap
De Vergadering der gemeenebestgezinde Burger-Societeit te Rotterdam aan de Volksvergadering te Armuyden
Medeburgers ! Broeders !
Wie onzer gevoelt niet zyne Vaderlandsche Ziel met weedom aan gedaan, wanneer hy zyn oog vestigt op den diepvervallen toestand der Nederlandsche Fabrieken en Trafieken.
Het vorige bestuur ging daar achteloos mee om omdat dat bestuur “bedorven” van aard was: de Fabriekant genoot geen publieke Bescherming gedrukt door belastingen, de grilligheid der gilden; vreemde waren kregen voorkeur; veel werkvolk moest worden afgedankt; duizenden ongelukkigen kwamen voor rekening van de Armbezorger, wiens fonds uitgeput is geraakt. De Magistraats-Persoon , zo in zyne aristocratische ziel nog geringe sprankelen van Burgerliefde aanwezig waren, zag met angstvallicheid, de Stadskas ten behoeve des pubieken armen uitputten; de Zeehandelaar zag, met verbazing; tot zyne aanmerkelyke schade, de voorheen altoos voordeelige Wisselcourse; nu door de nadeelige Handelsbalans, verre boven ’t pari klimmen; de Staatsman zag, met bekommering, zeer aanmerkelyke sommen in Specie, tot aankoop van noodwendigheden, buiten het Land voeren: -
De Staatkundige Wysgeer zag, met verontwaardiging, dat alle die kwalen niets anders waren, dan gevolgen van het verval der Vaderlandsche Fabrieken, en dat het Gouvernement , die zulks konden en behoorde te verhoeden, in tegendeel, of door onkunde, of door achtloosheid, of door kwaadwillicheid, derzelver geheelen ondergang, en met hen de gewissen ondergang des Vaderlands, voltooide; en hy berekende reets wiskunstig het oogenblik, wanneer deze Staat den politieken dood zoude sterven.- Dan dank zy der Voorzienigheid ! eene gelukkige ommekeer van zaken heeft ons nog onder de Volkeren behouden, en met eenheid in ’t bestuur, kunnen wy, thans niet meer tegen elkanderen werkende, maar in tegendeel, vereenigde en in allen opzichte een middenpuntzoekende kragten inspannende, onzen voorigen Rang hernemen.
Het herstel van het Fabriekwezen; nummer 1. Dat is een bijna onmogelijke zaak: verwaarlozing: de zaken zijn “verlopen”
Er wordt een oplossing aangedragen:
- Met gereedelyk mede te werken , om den verdienstelyken Oeconomische Tak der Maatschappy van Wetenschappen., gevestigd te Haarlem , en onlangs door de Nationale Vergadering verklaard en erkend als de Nationale Nederlandsche Huishoudelyke Maatschappij, te herstellen.
- Met het presenteren van een Adres aan ’t Provinciaal Bestuur, ten einde: “ dat voortaan aan geene Godshuizen of publieke Stigtingen, binnen deze provinie, eenige vrydommen van ’s Lands Impositien zal worden verleend, of de reets verleende worden gecontinueerd, dan aan zodanigen die behoorlyk bewys produceren, dat de gealimenteerden of onderhoorigen van dezelven, voor zo verre zy op kosten dier huizen worden gekleed, genne andere kleederen, dekking, of wat dies meer zy, gebruiken, dan van Stoffen in Nederland, gewerkt, zonder dat eenige verschooningen of uitvlugten op gewoonten of gebruiklykheden van een of ander bedoelde corporatie gegrond, zullen worden in aanmerking genomen”
- Met het presenteren van een Adres aan onze Municipaliteet etc.
Wy noodigen u, Medeburgers ! ten allernadruklyksten uit, om ieder in zyne Stad en Gewest, gelyksoortige poogingen aan te wenden, vermydende egter van in eens te veel te willen verrigten: terwyl wy u verzekeren van onze bereidwillige medewerking ten dezen, enonvermoeibaren yver voor het bestendig welzyn der eene en ondeelbare Batafsche Republiek.
Rotterdam
Den 11 December 1796 Heil en Broederschap
De vergadering voornoemd
Proclamatie en Publicatie der Nationale Vergadering representerende het Volk van Nederland via de Provinciale Raad van Zeeland
d.d. 21 December 1796
Publicatie d.d. 28 december 1796
Ondergetekenden , allen Ingezetenen dezer Provintie
Er is sprake van een diep verval der “Nederlandscha Fabrieken en Trafieken”
Een oorzaak is “de schadelyke gewoonte” om zich in dit Land veelal te bedienen van Buitenlandsch bewerkte Goederen
Dat is vernederend voor ons vooral met het oog opde “Britschen Vyand” die de meeste van die goederen oplevert.
Alle Godshuizen en publieke stichtingen die een of meer vrijdommen van ’s lands Impositien genieten , moeten verplicht worden zich van Inlandsche gefabriceerde Goederen te bedienen.