Resoluties van het bestuur van Arnemuiden
Op den IIen January 1599 pnt beyde de Burchmrs./ Steven de Ruyter/ Pieter Symonsz/ Govert Heyndricxz./ Pieter Bonte Jan Vollaert schepenen/ Heyndrick Adriaensz./ Adriaen Soeteman van Hamerste Willem Pietersz./ Adriaen Cornelisz. de Jonghe Pieter Aelbrechtsz. van der Graft ende Merten Adriaensz. Raeden/
Over de pacht van de "vischbanke"
Op de Req. van Aert Aelbrechtsz. ketelaer gepres. om de vischbancke in pachte te hebben voor de tyt van 7 jaere ende voorts om tkeurmeesterschap op den visch te hebben/ Ende daerop gedelib. zynde hebben die van W+R geres. ende mitsdesen geordonn. de voorss. vischbanke naer ouder costume verpacht te worden in topenbaer een yegel. even naer/ vergunnende voorts aende voorss Aert Aelbrechtsz. tkeurmeesterscap op den visch onder de ordonnancie daerop alreede gemaect ende noch te maecke ende aenden voorss. Aert Aelbrechtsz. over te leveren ten daghe van de aenstaende verpachtinghe van de voorss. vischbancke//
Loonsverhoging van de stadboden
Op de Req. by de stadtboden gepres. is henl. om oorsaecke daerin verhaelt toegeleyt de somme van XX schell. gr. Vls. elck maeckende II ponden gr. Vls/ die by desen den Tres. geordonn. worden aende voorss stadtboden gereet te betaelen om in de aenstaende stadtsrekeninghe in vuytgeven geleden te worden onder quitancie ende dese ordonnancie als naer behooren/ Vergunnende voorts aende voorss. stadtboden een jaerl. pensioen van vier ponden gr. Vls te weten elck twee ponden gr. Vls siaers die oock by de voorss Tres. jaerl. betaelt ende in stadtsrekeninghe vuyt crachte van desen onder quitancie geleden zullen worden/ Doch alles by provisie ende tot wederseggen/ ende sonder tselve te trecken in consequentie/
Loon in natura (extra) voor "den cipier ende zyn huysvrouwe"
Op de Req. van den cipier ende zyn huysvrouwe gepresenteert is deselve by W+R toegeleyt enz/ mits dese om oorsaecken ende ten fijne in de voorss req. geroert een halff last turffs jaerl. dwelck by desen geordonn. wort dat henl. gelevert zal worden theurl. begeerte ende gelegenhede/
"De stadtsexcijsen" worden niet openbaar verpacht.
Op de Prop. ten desen by den Burchmr. Jan Spierinck gedaen beroerende de resolutie op den XIIen Decembris laestleden genomen van dat men alle de stadtexcysen op wyn ende bier mitsgaders de nyeuwe Impositie ende der Kercken Impost op wyn ende bier voor den toecommende Jaere openb. verpachten zoude/ Ende daerop verhaelt zynde die achterdeelen die de stadt in tyden ende wylen daer vuyt om veel redenen ende consideratien soude staen te wachten merckel. om den dooden tyt ende neringhe dier voorhanden is/ zoe deur tarrest in Spangien als anders/ Ende daerop gevraecht zynde offmen mette voorss verpachtinghe in conformiteyt van de voorgeroerde resolutie zal voortgaen ende zulcx op de zelve verpachtinghe ordre stellenoft dat men de zelve verpachtinghe noch zal ophouden tot beter gelegenyheyt van tyde/ Ende op alles wel ende behoorl. gedelibereert zynde/ hebben die van W+R goetgevonden ende geres. enz. enz. mits dese/ dat men de voorger. verpachtinghe voor de toecommende Jaere noch zal ophouden ende zulcx alle de stadtsexcysen ende ander Incommen laeten bedienen ende ontfanghen gelyck tegenwoordel. gedaen wort ende dat men overzulcx ter naester vergaderinghe op de Req. om texcysenaerschap gepres. zal letten ende disponeren als naer behooren//
I.v.m. schulden worden "groote stadtswercken" opgehouden.
Op de Prop. by den Burchmr. Jan Spierinck gedaen beroerende de groote belastinghe van der stadt gecauseert deur de groote gedaen(e) stadtswercken met opnemijnghe van penn. die op Interest ende rente loopende zyn ende anderssins/ Ende daerop gedelib. ende gevraecht zynde hoemen de stadt aldergevouchlicxst ende metten aldereersten mogel. zynde zoude mogen ontlasten/ alles streckende tot ontlastinghe van particuliere die voor de stadt geteeckent hebben/ soe hebben die van W+R etc, geres. enz. mits desen dat men by alle notabele ende groote nyeuwe wercken zal ophouden ende nyet anders maecken noch repareren dan tgene nootel is ende nyet ongedaen en mach blyven/ Daer onder by desen verstaen wort begrepen te zyne tgundt aende nyeuwe steene poorte van de stadt ende de muiren overwederzyden begonst noch behoufft gedaen ende gewrocht te worden om volmaect te wesen/dWelck by dese verstaen ende geordonn. is/ dat metten vuytcommenden tyt by der hant genomen ende in state volbrocht zal worden mette materiaelen van steen tras clickaert ende calcks noch by de stadt wesende/ om de zelve materiaelen geoirboort te worden ende nyet teenemaele verlooren te gaen/
De Req. van mr. Jacob van der Beke is gestelt in hande van de Tres, om gedaen te worden tgundt daerby versocht wort/
Questie tussen de ballasters van Arnemuiden en Middelburg.
Op de Prop. van den Burchmr. Jan Spierinck gedaen beroerende de questie van de ballastschuyten van Middelb. tegen de ballasters dess stadt gemoveert ende daerop gehoort gezien tgundt Bouwen Jansz. saliger als overdeken in zyn leven ende den secrtaris met die van Middelb in comm. geweest hebbende aldaer gedaen hebben ende voorts in scrifte gestelt is tot middel van accorde en opt rapport ende welbehaghen van de collegien van Middelb. ende Arnemuyden respectiv./ Ende daerop gedelib. zynde hebben die van W+R den br, Jan Spierinck ende den secretaris gecomm. om met die van Middelb. te commen in comm.
dan nyet toe te staen oft te accorderen tgundt als boven by gescrifte gestelt is/ dan alzoe dIntentie ende Wille van Zyn Excie ende den heeren Staten van Zeelt is dat de steden van Middelb. ende Arnemuyden ende consequentel. beyde de schippersgilden van dyen zullen blyven in alle vrientschap ende eenicheyt zonder malkanderen eenighe nyeuwicheyt aen te doene/ oft oock eenige ordonnancie tot des eens oft des anders achterdeele te moghen maecken// soe zal by de voorss gecommitterde gepersisteert ende aengeseyt worden dat men van deser nyet en verstaet eenighe veranderinghe oft nyeuwicheyt te maecken nemaer dat alle zaecken zullen blyven in state gel. die zyn/ met aenbiedinghe van alle goede vrientschap ende nabuerschap/ ende dat mits tintract(contract ??) van de ballasters zal clynen in zyn effect oft dat anders de zaecke gestelt zal worden in zulcken state als die zyn geweest voor dat men van de voorss. contracte/
Op den XXIIIen January 1599 pnt beyde brs. Steven de Ruijter/ Pieter Symonsz. ende Govert Heyndricxz./ Claes Zael doude ende Jan Bollaert als schepenen/ ende alle de Raeden/
Req. van de "gemeene schiptimmerluyden"
Op de Req. bij de gemeene schiptimmerluijdden aen Brs. der stadt Arnemuyden gepres. zyn gecomm. de Burchmr. Jan Spierinck Steven de Ruyter ende Pieter Symonsz. als schepenen om mette suppl. te commen in comm. ende alle gelegentheyt te onderstaene/ om tselve gedaen van alles rapport te doene ende daernaer geordonn. te worden naer behooren/
Op de Req. by Pieterken Jacobsdochter gepres. is by W+R geres. enz. vuyt zekere consideratie dat men haer te bate ? zal commen in de costen bij haere req. geroert mits van stadt swege betaelende de helft van tgundt den advocaet volgens zyn declaratie moet hebben/ dwelck bij desen de Tres. geordonn. wort te betaelen/ om in stadtsrekeninghe geleden te worden onder quitancie ende dese tegenwoordighe ordonnancie/
Weer over de verpachting van de "vischbanke" enz.
Op de prop. van de verpachtinghe der vischbancke ende affslach van de visch van desen daeghe te geschieden ende daerop gelesen ende geresumeert zynde de conditien daer op de zelve vischbancke ende affslach van de visch tot noch toe verpacht is geweest is by W+R geresolveert dat men van de verpachtinghe der vischbanke alleene conditien maecken zal/ achterlaetende de verpachtinghe van de affslach van de visch alzoe de zelve affslach tot noch toe in gheen effect ofte treyn gebrocht heeft connen worden// ende voor toecommende tyden in gheen treyn oft effect zal connen gebrocht worden/ ordonnerende voorts dat van keurmeesterachap op de visch oock een particuliere ordonn. gemaeckt zal worden/ Om bij den keurmeester bezworen ende onderhouden te moeten worden naer behooren/
Jan Bollaert krijgt "tofficie van texcijsenaerschap"
Op de Req. bij Jan Bollaert Steven de Ruyter ende Adriaen Adriaensz, Coster om tofficie van texcijsenaerschap aen W+R gepresenteert daervan de zaecke nu eenighen tyt in deliberatie geleyt is geweest/ hebben die van W+R tzelve officie van excijsenaerschap vergunt ende vergunnen mits desen de voorss Jan Bollaert/ om tselve te bedienen onder zulcken ordonn. als daerop gemaect zijn/ ende noch gemaect zullen werden/ Alles bij provisie ende tot wederzeggen/ Ende om de voorss bedieninghe vant excijsenaerschap met goede ordre te geschieden tot conservatie van stadtsmiddlen zijn by W+R voorn. gecomm. beijde Burchmrs. ende beijde Tres. mitsgaders Pieter Aelbrechtsz. als Raet om dordonnancie opt bedienen van de excijs alreede gemaect te resumeren ende daer toe te voughen zulcken anderen poincten ende articulen als van noode wezen ende verheysschen zullen mits dat de voorss. gecomm. daer beneffens resumeren zullen de generale ordonnancie op de fraulde van de excijs gemaect ende daertoe voughen zulcken andren artijkelen als tot beter verhoedinghe van alle schulden ende tot conservatie ende vermeerderinghe van de stadtsmiddelen bevonden zullen worden te behooren van? welcke ordonnancie metten febr.(februari?) commende publicatie gedaen zal worden.
Geen grote stadswerken wegens o.a. de hoge kosten van de
"nyeuwe " haven. Er is sprake van een nieuwe Impositie op Wijnen Bieren enz.
Alzoe deze stadt Arnemuyden mette delvinghe van de nijeuwe haven mette gevolghe ende volmaeckinghe van dyen/ mitsgaders mettet begonnen metselwerck aende fortificatie ende nijeuwe poorte van veele verscheyden penn. die op Interset gelicht ende noch loopende zijn/ Boven noch groote ende merckel. somme van penn. die van te vooren tot behouff van de stadt ende van de Kercke op Interest gelicht ende noch loopende zijn/ al volgens die noticie ende specificatie daervan bij de Tres. gehouden dat alle tselve ende merckel. den Staet ende Incommen van de stadt wel ingesien wesende/ meer dan tyt ende noodich is daerinne voorzien te worden/ zoe om de stadt vuyt haere noot ende tachterheyt te helpen/ als oock om alle de magistraten nu dienende oft gedient hebbende int generaele ende part. te ontlasten van de partic. verbanden die zijl. voor de stadt gedaen hebben/ Daeromme zoe eijst dat Burchmrs. Schepenen ende Raiden dess stadt Arnemuyden voorss collegialiter vergadert zijnde om daer inne ordre te stellen tot conformiteyt van de Res. daertoe eertijts genomen den XIIIIen Oct. 1595 express. andermael geres. ende geconcludeert hebben/ resolveren ende concluderen mits desen dat men voorden toecommende Iaere gheene notabele nijeuwe wercken meer en zal aengrijpen/ daermede men de stadt in vordere belastinghe ende tachterheyt zoude bringhen ende dat men anders nijet maecken oft wercken zal dan tgundt onlancx geresolveert is/ ende tgundt tot noodiche reparatie van de stadt zal diene gemaect te worden/ ende dat men ten regarde van de tegenw. laste/ ende van alle de voorgaende opgelichte penn. daermede de stadt belast is/ bij alle middelen trachten zal om alles aff te leggen dat mogel. wezen zal/ Om waertoe de middelen te vinden ende nyettemin noch bij de stadt eenighe middelen te behouden om dezelve stadt in haer gewoone ende noodich wercken ende reparatien gevordert te worden/ Soe hebben B+S+R voorn om tot afflossinghe der opgelichte penn. in tgeneraele te beginnen ende verstaene totte zelve afflossinghe geraempt ende gedestineert/ raemen ende destineren mits desen de naervolgende stadtsmiddlen als te weten de Nijeuwe Impositie van de stadt op Wijn ende bier/ Item den Wijn excys/ Item alle der Kercken Incommen/ ende voorts alle het Incommen van den havengelde/ met express. intentie ende verstande dat alle de zelve middelen tot gheen andere Zaecke en zullen moghen geemployeert oft vuyt gegeven worden dan tot afflegginghe van de penn./ Op pene van de Tres. nu wesende oft naermaels commende in rek. nijet te zullen valideren alle tgene zijl. anderss daermede betaelt zullen hebben/ Tot effecte welcke voorts geordonn. is mits desen dat de voorss Tres. alle drie maenden pertinente staet maecken ende overleveren zullen aende Burchmrs.van tgene van de voorss. middelen in beursen ?? zoude moghen wesen/ Om telcken drie maenden ordre gestelt te worden wat penn. voor eerst daer mede affgeleijt zullen worden/ Doch alzoe de middelen van de loopende Jaere meer dan genouch bezwaertr zijn/ Soe is geres. dat men van de voorgeroerde gedestineerde middelen tot affslach der penn. eerst zal beginnen c.... ses ende vergaderinghe te doene metten eersten februarij negen entnegentich commende / om alsdan van drie maenden tot drie maenden staet te maecken ende mette vergaderde penn. affslach te doene zoe veel mogel. wesen zal/ houdende voorts alle tresterende Incommen van de stadt tot vervallinghe vande noodighe reparatien ende wercke van de stadt/ mitsgaders tot betaelinghe van de ordinarise stadts gaigen ende andere nootelicheden van turff hout rijs ende diergel./
Op den VIen February 1599 pnt beijde Burchmrs. Steven de Ruyter Pieter Symonsz. Govert Heyndricxz. Pieter Bonte Claes Zael Jan Vollaert schepenen Heyndrick Adriaensz, Adriaen Cornelisz. de Jonghe Pieter Aelbrechtsz. van der Graft Merten Adriaensz. Raiden.
Over de dachgelden van de schiptimmerluyden
Op de Req. van de schiptimmerluyden is by W+R alvooren daerop te resolveren goet gevonden ende geordonn. datmen metten schiptimmerluyden eerst accorderen zal op wat dachgelde zyl. des somers ende des winters zullen moeten wercken om tselve gedaen/ op heurl versouck met fondament gedisponeert te mogen worden naer behooren/
De secretaris moet de collecte van de 40ste penninck doen.
Totte collecte van de veertichsten penninck van alle onroerende goederen ende van de constitutie van erffel. Renten ende Lyffrenten etc. volgens den placate daervan gepubliceert wesende/ hebben die van W+R etc. gecomm. ende comm. mitsdess den secretaris dess stadt om die zelve collecte te doene naer luydt ende vermogen(s)? den zelven placate/ daertoe hen authorisatie gegeven wort mitsdesen//
Mr. Abraham Roelants,schoolmeester, toegeleyt 2 ponden+ vrijstelling van wacht.
Op de Req. van Mr. Abraham Roelants schoolmr. gepres./ is denzelve tot onderhout van zyne schole van W+R etc. toegeleyt ende leggen toe mits desen de somme van twee ponden gr. Iaers ingaende met february 99/ Vergunnende voorts zelven Mr. Abraham vrydom der wachte om voortaen vuyt de rollen gelaeten te worden/ daertoe den Wachtmr. last gegeven is/ ten desen Ende dat alles by provisie ende tot weder zegghens/
"Verhoedinghe van alle fraulden " wat wijn en bier betreft.
ORDONNANTIE hieronder:
Alzoe nijettegenstaende alle voorgaende goede ordonnancie tot verhoedinghe van alle fraulden op den excijs van wijn ende bier in voorgaende Jaeren bij forme van edict gemaect ende verscheydel. gepubliceert/ alsnoch bevonden ende in tzekere verstaen wort/ dat de stadt grootel. in haere excysen gefraudeert ende ontstolen wort bij verscheijden middelen ende practicken ende merckel. deur de middel van de binnebrouwerien die nu menichfuldel. ende alderande soorten van bieren zijn brouwende ende dat apparent zij dat mette zeldicheyt van de Ingelsche bieren deses stadt middlen nijet alleen deur de voorss. fraulden en zullen commen grootel. te verminderen/ maer geschapen zyn metten tijt teenemaele te vergaen ende te nijette te commen tenzij daer in bij alle mogel. middelen promptel. versien worden/ Soe ist dat Ba+Bu+ S+R dess stadt Arnemuyden om daerinne te remedieren zoe veel mogel. zij ende den voorgeroerde excijs op Wijn ende Bier voortaen met goede ordre ontfanghen ende alle frauden geweert ende wechgenomen te werden van nijeuws voor edict gestatueert ende geordonn. hebben/ Ordonneren ende statueren voor edict mits desen de naervolgende poincten ende articulen/ Om van nu voortaen strictel. ende sonder eenghe convinentie(beperking/verkorting) oft simulatie(onoprechtheid) onderhouden ende achtervolcht te worden.
I
In den eersten dat voortaen gheen wijnen oft bieren van wat soorten grootten ofte cleyntten die zijn vuijt schepen schuijtten kelders van de Kaije oft van wagens sledens backen oft diergel. bij de stekers bierwerckers wagenaers slepers oft yemanden anders wije het soude mogen wezen gelost gevoert gewrocht gedraghen op oft ingedaen oft gekeldert zullen mogen worden/ Sonder dat alvooren blijcke van een teecken oft billiet des excijsenaers ende contreleurders ende den excijs daervan betaelt ende contentement gedaen zij op de boete van II ponden X schell. gr. Vls/ zoe wel bij de stekers oft eijgenaers van de bieren/ als bij den bierwerckers burgers Inwoonders Wagenaers slepers ende allen andere wije het zoude moghen wesen ende aengaen resp. telcke reijse te verbeuren van elck stuck tzij ocxhooft halff ocxhooft ame halff ame tonne halff vat kinneken oft andere meerder oft minder fustaige dat contrarie bevonden ende achterhaelt zal worden gelost gevoert gewrocht gedraghen op oft ingedaen gekeldert oft vuytgelevert te zijne/ ende voorts op pene van telcken te weten elck in zyn regardt criminelick oft arbitralick gecorrigeert ende andere ten exempele gestraft te worden als fraudateurs ende onthouders van stadtsexcijsen ende domeijnen sonder eenighe gratie convenientie oft verdrach/ Ghelijck op gel. boete ende pene gheenderande bieren verexcijst/ vuijtgelevert op heurl. soorte ende weerde te weten Ingels bier voor Ingels bier pharo voor pharo /mueselaer voor mueselaer ende andere bieren naer advenant/ Ten welcken fijne deur hen oft yemandt van henl. oft deurde bierwerckers telcken de bieren die verexcyst ende voor bij texcijshuijsken gesleept zullen worden premie ??? aende zelve bieren te doene//:
II
Ende ten respecte vande binnebrouwerien hebben Ba+Bu+Sch voorn. geordonn. ende gestatueert enz. mitsdesen dat terstont naer de publicatie deses alle de brouwers dess stadt gehouden zullen zyn in handen van de Burchmrs. te doen den behoorl. ende solemnelen eedt/ van dat zijl. telcke opscryvinghe/ die den excijsenaer ende contreleurder telcke brouwe naer de zelven excijsenaer ende contreleurder telcke brouwe naer de zelven excijsenaer ende contreleurder aendienen ende verclaeren zullen/ hoeveel zijl. telcken gebrouwen ende getont zullen hebben/ ende datter telcken nijet meer gebrouwen ende getont dan der aengedient ende aende welcken eedt zyl. gehouden zullen zyn alle Jaere te vernyeuwen/
III
Item dat de zelve brouwers geenderande bier tzy van (wat) soorte ofte qualiteijt dattet zij by der tonne halve vate kinneken oft anders ende zullen moghen laeten vuijtdraghen vuijtwercken oft vuijtgaen voor alvooren dat de voorgeroerde opscrijvinghe ende verclaeringhe gedaen/ ende daernaer den excijs daervan betaelt oft contentement gedaen ende hen van tbillet van de excysenaer ende contreleurder telcken gebleken zal zyn/
Alles op de boete van II ponden gr. Vls. van elck stuck contrarie vuytgedraeghen oft vuytgegaen te verbeuren ende voorts op de pene van als meijneedich getsraft te worden/
IV
Item een Jaer ende zes weken daernaer nijet te moghen brouwen/ nemaer hen(hun) brouwerien den voorss. tyt gesloten te moeten houden/welcke voorgeroerde boete ende pene bij desen verstaen wort oock plaetse te moeten grijpen tot laste van de voorss. brouwers alwaert alzoe datter eenich bier zonder wete oft consent van de zelve brouwers vuyt gegaen oft vuijtgedraghen waere/ Interdicerende voorts de voorss de vooorss op gel. bote ende pene als boven geenderande bieren te laeten vuytgaen oft vuytdraghen dan op heurl. weerde ende soorten zoe die gebrouwen ende verexcyst zullen ziyn/ te weten Ingels bier voor Ingels bier/ pharo voor meuselaer ende diergel./ Ten welcken fyne de bierwerckers gehouden zullen zyn alle de bierwerckers gehouden zullen zyn alle de bieren die zijl. telcken vuijt de voorss. brouwerien zullen wercken oft in der burgers huyssen in doen/ alvooren te pemien naer behooren.//
V
Item dat tot onderhoudinghe van dijen gheene burgers oft Inwoonders eenigerande binnegebrouwen bieren by tonne halve vate kinneken oft anders voortaen vuyt de voorgeroerden brouwerien en zullen moghen opdoen oft laeten kelderen voor alvooren den excijs daervan betaelt ende behoorl. billiet van excijsenaer ende contreleurder daervan verworven zy/ Op de boete van II ponden X schell. gr. Vls. van elck stuck contrarie opgedaen/ oft gekeldert te verbeuren/ ende voorts op pene van telcken criminel. oft arbitral. gecorrigeert te worden als fraudateurs ende onthouders van stadtsexcijsen naer gelegentheyt van de zaecke/ Tot welcken eynde den excysenaer dess stadt gelast wort tappers burgers ende andre Inwoonders telcken zelver te Innen ende ontfanghen/ zonder de brouwers heurl. meesterknechten oft yemanden andres van heurl. familie bij hem ofte den contreleurder eenighe billietten te laeten volghgen in eenigher manieren op privatie van zyn ende des voorss contreleurders officie//
VI
Ten respecte van welcke billetten/ mitsgrs. de billetten van alle andere vremde bieren Ba+Bu+Sch+R voorn.geordonn. hebben enz. mitsdesen dat alle de zelve biletten telcken ende alle daghe by den voorss excysenaer oft contreleurder in de verexcijsinghe by de tappers burgers ende andre Inwoonders respect gedaen gelevert zullen moeten worden in handen van de bierwerckers om bij henl. mette zelve billietten de verexcyste bieren vuyt de kelders ende de binnebrouwerien gehaelt gedraghen ofy by andere gesleept ende daernaer tot eenyders huijsse ingedaen ende gekeldert te worden/
VII
Waernaer de voorss bierwerckers gehouden zullen zijn allen avende de billietten bij henl. bij dien daghe ontfanghen in handen van de excysenaer oft contreleurder wederom over te bringhen/ Gel. oock zyl. gehouden zullen zyn alle de verexcyste bieren op eenen dach verexcyst van den zelven daghe vuyt de kelders ende brouwerien te haelen draghen oft doen slepen ende voorts in te doen ende kelderen/ Allesmop privatie van heurl. officie//
VIII
Ende om daer in met goede ordre geprocedeert te worden tot voorcomminghe ende verhoedinghe van alle fraulden hebben Ba+Bu+Sch+R geordonn. ende gestatueert enz. mitsdesen dat van nu voortaen gheene vremde bieren/ noch oock de binnegebrouwen bieren by der tonne halve vaten kinnekens oft anders vuyt schepen schuyten kelders wagens backen sleden noch oock vuyt de binnebrouwerien en zullen moghen gewrocht gedraghen gesleept ende voorts in gedaen oft gekeldert worden/ dan met gezworen bierwerckers doe de zelve bieren zullem moghen draghen oft doen slepeb naer heurl. gelegentheyt/ welcke bierwerckers gehouden zullen zyn daerop te passen ende een yegel. terstont te dienen ende gerieven volghens dordonnantie daerop gemaect ende noch te maecken//
IX
Item dat tot gheenen anderen tyde des dachs voor middaechs oft naemiddaeghs vuyt de voorss binnebrouwerien oft oock vuyt kelders gedaen gewrocht op oft ingedaen oft gekeldert zullen moghen worden dan als den excijsenaerende contreleurder in taccijshuijsken zitten zullen/ ten waere bij expresse voorwete ende consente van den zeven excijsenaer ende contreleurder consequentel./ om die kelderinghe ende indoeninghe van dijen met behoorl. billiette terstont gedaen te moeten worden// Alles op de boete van II ponden X schell. gr. Vls. van elck stuck dat contrarie buytentijds ingedaen gewrocht gedraghen gesleept oft gekeldert zal worden te verbeuren/ zoe wel by den brouwers ende bierstekers resp. vuyt wijens brouwerien ende kelders voorts bieren gaen zullen/ als bij de burgers oft Inwoonders die de zelve bieren opdoen zullen/ mitsgrs. diese slepen draghen oft wercken zullen/ Ende dit onvermindert de boeten ende breucken hier vooren tot laste van de zelve brouwers stekers Inwoonders ende bierwerckerw gestelt/ Die verstaen worden dat boven dyen strictel. geexecuteert zullen worden//
X
Ende om ten respecte van binnebrouwerien goede ordre gehouden ende den vorss excijsenaer ende contreleurder kennnisse te hebben/ wanneer de voorss brouwers telcken gebrouwen ende getont zullen hebben/ hebben Ba+_Bu+Sch+ +R voorn. geordonn. enz. mitsdesen dat de zelve brouwers gehouden zullen zyn telcken zoe wanneer zyl. gebrouwen ende getont zullen hebben tselve den voorss excysenaer ende contreleurder aen te commen gheven oft deur yemande van hen(hun) familie te doen aengheven om by de zelve excijsenaer ende contreleurder naer voorgaende verclaeringhe by henl. den brouwers aff te te nemen zoe vooren gezeyt is dopscryvinghe daer van gedaen te woren naer behooren/
XI
Waernaer de voorss excijsenaer gehouden zal zyn telcke opscryvinghe mette voorss brouwers van de voorgaende brouwe ende opscyvinghe mette billietten by hem vuytgegeven ende van de bierwerckers weder ontfanghen te liquideren/
XII
Item op de menichfuldiche clachte van dat eenighe hem(n) nyet en ontsien met kruycken kannen potten ende anders vuyt schepen kelders oft brouwerien bier te halen ende draeghen in() huyssen oft elders daert hem(n)belieft commende tselve te strecken tot groote fraulde van de voorss hebben Ba+Bu +S+R voorn. om daer in te voorzien zoe veel mogel. zy geinterdiceert enz. enz, wel scherpel. mits desen dat nyemant wij hij zij voortaen hem vervorderen zal moghen vuijt schepen schuijtten kelders oft binnebrouwerien eenich bier met kannen cruijcken potten oft andere gereetschappen te haelen ende in eenighe huyssen oft elders te draghen/ op de boete van II ponden gr, Vls. telcke reyse achterhaelt zynde te verbeuren/ Zoe wel by den ghenen diese haelen ende draghen zullen/ als bij den brouwers stekers ende eijgenaers van de bieren.
<< iedereen die voorkennis heeft>> wordt beboet!!
Respectivelick: vuyt wijens schepen (ook voorkennis) schuytten keldrs oft brouwerien dezelve bieren in manieren voors. gehaelt zullen worden ende voorts op, pene van gelijckel. arbitralick gecorrigeert te woren naer gelegentheyt van der zaecken/
XIII
Ordonnerende voorts tot onderhoudinghe van alle goede ordre onder de voorss binnebr. dat voortaen de binnegebrouwen pharo dobble ende andre pharo oft mindre bieren in anders gheen fustaige gedaen oft vercocht zal moghen worden dan in fustaige van desen lande/behoorl. geyckt zynde met van dese stadt oft van Middelb. op de verbeurte van de zelve bieren ende fustaige//
XIV
Ende ten regarde van de binnegebrouwen bieren op zijn Ingels gebrouwen/ dat de zelve in Ingelsche fustaige gedaen ende daer mede vercocht zal moeten worden/ betaelende zulcx als de vremde Ingelsche bieren tot noch betaelt hebben ende betaelende zijn/
XV
Item dat oock voorts de brouwers gehouden zullen zijn op hen(hun) tonnen halve vaten ende kinnekens een teecken te stellen oft doen stellen ende onderhouden daermede de pharo mueselaer ende andere bieren onderkent zullen moeten werden/ op de boete van vijff schell. te verbeuren van elck stuck dat sonder teecken voortaen vuijtgedaen zal worden//
Item alzoe dagel. bevonden wort dat de scheepsbieren te watere gaende om in groote schepen gedaen ende voor provisie gelaeden ende oock by den liggers gebruyct te worden .
Item alzoe dagel. bevonden wort dat de scheepsbieren te watere gaende om in groote schepen gedaen ende voor provisie gelaeden ende oock by de liggers gebruijct te worden dagel. vuyt de brouwerien gaen ende affgescheept worden/ Zonder voorwerte oft emmer behoorl. kennisse van de excijsenaer ende contreleureder ende dat onder tdexel van dyen oock fraulde can geschieden ende merckel. geschapen zoude zyn de Kerckestuver ende pacht van dyen daer mede te verminderen ende metter tyt te nijette te commen/ soe hebben Bailliu+Burchmrs+ Schepenen ende Raeden voorn. om daer in te voorsien geordonneert ende gestatueert enz. dat van nu voortaen gheene scheepsbieren vuyt de voorss binnebrouwerien gedaen gevrocht ende affgescheept en zullen moghen worden/ Sonder voorwete ende kennisse van de voorss excijsenaer ende contreleurder ende sonder van dezelven excijsenaer ende contreleurder verworven te hebben billet van hoe veel biers tzij pijpen Ocxhooffden oft andere meerdere oft mindere vaten telcken ende voorelcken schipper aff gaen zullen/ welck billet de brouwers gehouden zullen zijn naer de affvoeringhe van de zelve bieren in handen van de excijsenaer oft contreleurder terstont weder te leveren/ Op de boete van thien schellinghen van elcke reyse te verbeuren van de bieren die telcken sonder billet vuijtgedaen affgescheept oft vervoert zullen wesen/ te verbeuren zoe wel bij de brouwers vuijt wijens brouwerien de zelve bieren gedaen ende gevrocht zullen worden/ als byden schippers respectivel. dien de bieren aencommen/
Dat ten respecte van de binnebrouwen bieren ende andere vremde bieren die vuijt dese stadt te watere affgaen ende opgedaen worden by de huedeluyden schuijtluyden ende andere schipperen van smalschepen zoe van dese stadt frequenterende/ hebben Ba+Bu+ Sch.+Raedt voorn. geordonn. ende gestatueert enz. mits desen dat alle zoedanighe bieren affgaende te watere gewrocht zullen moeten worden met gezworen bierwerckers/ Interdicerende daeromme express. mits desen dat nyemant tzy schippers oft huedeluyden schippers knechten schuijtluyden oft andere wijen het soude moghen wesen hem vervorderen zal moghen zoedanigh bieren te watere vuyt de binnebrouwerien ofte vuyt de kelders oft anders te wercken draghen reppen oft roeren/ op de boete van twee ponden thien scheeliinghen te verbeuren van elck stuck dat contrarie gedraghen gewrocht ende opgedaen zal wezen/ Soe wel bij den brouwers ende bierstekers als bij den draghers oft opdoeners respectivelick/ ende voorts op pene van yeder in zyn regardt criminelick ende arbitralick als frauldateurs ende onthouders van stadtsexcijsen sonder eenighe convenientie/convinentie (verkorting/beperking)gecorrigeert te worden/
Alle welcke voorgeroerde boeten ende penen geappliceert ende geconverteert zullen worden te weten den officier den aenbringher ende den stadt yeder een derdendeel/
Tappers doen soms "halve ocxhooffden op boven de ordinaris groote". "Toussaensche (Toscaanse) Ocxhooffden
Op de Propositie ende verthoogh van de Burchmr. Johan Spierinck aen Bu+Sch.+Ra dess stadt Arnemuyden gedaen van dat de tappers oft eenighe van dijen somwylen opdoen halve ocxhooffden boven de ordinaris groote wesende/ mitsgaders groote
ocxhooffden die van over zee commen ende Toussaensche d.i.
Toscaanse Ocxhooffden genoempt worden/ daaer bij verstaen wort de stadt in haere excijsen vercort te worden ende daerop gedelibereert ende verhaelt zijnde de costume ende gelegentheyt van andre steden/ hebben Bu+Sch.+Raedt voorn. geresolveert geordonneert ende gestatueert enz. enz. mits desen/ dat alle halve ocxhooffden by den tappers voortaen op te doene ende grooter wesende dan vijfftich stoopen nijet hoogher voor halve ocxhooffden gerekent ende gehouden zullen worden dan voor de zelve vijfftich stoopen/ ende dat overzulcx van de cuermate ende meerdere groote dan de voorss vijfftich stoopen den vollen excijs aende stadt betaelt zal moeten worden/ Ende beroerende de voorss Toussaensche ocxhooffden die by de tappers voortaen opgedaen zullen moghen worden/ dat van dezelve Toussaensche ocxhooffden bij de tappers ten excijse ende andre lasten daerop staende betaelt zal moeten worden voor de groote van zes zesters/ mits dat zoedanighe ocxhooffden tzij van de Kaye oft anderss met Toussaensche ende gel. wijn gecocht zijn voor een reyse op de voorss zes zesters passeren zullen/ dan wort(e) ? express. verstaen ende scherpelick verboden mits desen/ dat de zelve Toussaensche ocxhooffden eens ledich zynde met gheen anderen wijn gevolt(gevuld)/affgesteken oft opgedaen te worden enz. zullen moghen worden/ Op de verbeurte van de wijn ende de boete van vijventwintich gulden/ ende voorts op correctie van der stadt/ter discretie ende dispositie van Bu+Sch.+Ra voorn/ Waernaer by desen den excijsenaer ende contreleurder dess stadtgelast wort henl. te regulleren ende de stadtsgerechticheyt daerinne te bewaeren als naer behooren/
Gelicke oock de voorss excijsenaer ende contreleurder mits desen gelast wort den liggers(zaakwaarnemers) van de groote schepen in de nyeuwe haven dess stadt gheene zwaere bieren op te laeten doen/ sonder den vollen excijs daer tontfangen//
Op den XXen february 1599 pnt beyde de burchmrs./ Steven de Ruyter Pieter Symonsz Govert Heyndricxz Pieter Bonte Claes Zael doude/ Jan Bollaert schepenen/ Adriaen Cornelisz. de Jonghe Pieter Aelbertsz van der graft/ Merten Adriaensz. raeden/
Over de apprehentie van Samel Braem?
Op de Prop. by den Br, Jan Spierinck gedaen beroerende d'appehentie by den Bailliu gedaen op den persoone van Samuel Braem? die tot Tanneken Capiteyn Claes Roys wed. by des Baillius dienaers vuyten huyse gebracht ende in t'gevangenis gebrocht is sonder voorgaende authorisatie van de Burchmrs. dwelck tegen de burgelicke vryheyt ende tot violatie van de zelve burgerlicke vryheyt compt te stryden ende daerop gedelib. zynde is by W+R geadviseert dat de voorss gevanghen wederom by des Baillius dienaers gebrocht behoorde te worden ten huyse daer hy vuyt gehaelt is ende datmen den Bailliu voorts interdeiceren zal van gel. apprehentien nuet meert te doene op pene datter by W+R naerder versien zoude moeten worden zulcx als tot conservatie van de burgerlicke vryheyt behooren zal//
De ministers krijgen over 1598 8 ponden 6 schell en 8 grooten extra.
Op de Req. van de ministers hebben die van W+R den Tres. geordonneert enz. mitsdesen aende voorss ministers vuyt oorsaeck in de voorss Req. geroert over den Jaere 98 te betaelen de somme van VIII ponden VI schell. VIII groten Vls die henl. in Stadtsrek valideren zullen mits deze ende quitancie overbringende als naer behooren/
Over de bedieninghe van provoostschap
Op de Req. van des Baillius dienaers zyn gecomm. den br. Spierinck/ Claes zael doude schepen mitsch den Secretaris om met henl. in presentie van de Wachtmr. te commen in comm. ende onderhandelinghe opde bedieninghe van provoostschap in plaetse van Adriaen Cloosterman diemen verstaet dat affgedanct zal worden alles onder zulcken artic. ende gage als met henl. gesproecken ende geaccordeert zal worden//
Over dordonnacie van tkeurmeesterschap op t'vleesch
Pieter Symonsz. schepen ende Pieter Aelbrechtsz. Raedt mitsch den secretaris zijn by W+R gecomm. om dordonnancie van de keurmeesterschap op t'vleesch ten desen verthoont te resumeren ende daervuyt zulcken articulen te treden ende resolveren als henl. duncken zal totte bedieninghe van tkeurmeesterschap binnen dess stadt van noode te wezen/
Over de vischwyffs van Vere en dordonnancie m.b.t. de vischcoopers.
Ten vermane van de vischwyffs van der Vere dagel. hen visch met haeste ? hier bringende ende met hen tween ten respecte van elcke keure nyet meer betaelen en zullen dan eenen grooten/ Blyvende voorts doude ordonnancie in haer geheel ten regarde van alle andre vischcoopers//
N.B. Hier voor het eerst vermelding van de verkoop van visch door "vischwyffs"
Op den VIen meerte 1599 pnt beyde de burchmrs. Steven de Ruijter Pieter Symonsz. Govert Heyndricxz. Piter Bonte Claes Zael doude Jan Bollaerts schepenen/ Heyndrick Adriaensz./ Willem Pietersz./ Adriaen Corn. de Jonghe/ Jan van Geldre/ Pieter Aelbrechtsz. van der Graft/ ende Merten Adriaensz. Raiden/
Beschermende maatregelen t.a.v. de schiptimmerluyden.
Burchmrs. +S+R der Stadt Arnemuyden in Zeellt gevisiteert ende behoorl. gelet hebbende op de Requesten van de gemeene schiptimmerluyden dess stadt aen henl. gepresenteert/ om als burgers voorgestaen ende voor vremde schiptimmerluyden te moghen wercken ende daermede hen huijsvrouwen ende kinderen op te bringhen ende onderhouden/ hebben/ naer voorgaende behoorl. deliberatie/ alvooren gehoort trapport van Commissarissen mette voorss schiptimmerluyden deser stadt verscheydel. in communicatie geweest hebbende/ geconsenteert geordonneert enz. mits desen dat de voorss schiptimmerluyden van dese stadt voortaen om aen de groet schepen oft anders te wercken in de haven ende voor de hooffden dess stadt ende oock opt Slyck voor de keeten geprefereert zullen wezen voor alle vremde schiptimmerluyden ende dat overzulcx gheene vremde schiptimmerluyden ter voorss plaetsen te wercke gestelt zullen mogen worden zoe langhe eenighe van de schiptimmerluyden van dese stadt van wercken ledich wesen ende gaen zullen/ Des hebben B+S+R voorn. den voorss schipstimmeroverluyden van dess stadt in tgenerale ende aen eenyder in particuliere opgelecht ende bevolen enz. express. mitsdesen meesterl. ende neerstel. emde voor zulck redelick dachgelde te wercken als hen nabuiren tot Middelb/Vliss./ Vere zoe des winters als des somers doende ende werckende zyn ende voorts de grootschippers in alles gerieffelick ende dienstelick te wesen ende neffens andere hen werck te doene ende voorderen met dien verstande dat zoe eenighe van de schiptimmerluyden van dese stdt nyet meesterlick ende neerstelick neffens andere en wrochten den grootschipper vry staen zal die aff te dancken ende andere in zyn werck te nemen/ Ende dat by provisie ende tertyt toe tzy op eenighe clachten oft van eenighe veranderinghe ende gelegentheyt van tyden ende van voorss schiptimmerluyden anders bevonden ende geordonneert zal worden/ des Burchmrs. Schepenen ende Raeden voorn. diemacht ende authoriteyt thenwaerts/ gereserveert hebben ende reserveren mits desen//
Over de "bewaringhe vander grootschippers buscruyt in de stadt.
Achtervolgende de commissie by die van W+R dess stadt A. op den IXXVIII(28) Novemb. laestleden aende Burchmrs. der zelver Stadt gegeven op de req. van Pieter Aelbrechtsz. van der Graft gepresenteert van de toesicht ende bewaringhe te hebben van der grootschippers buscruyt aen lant gebrocht wordende/ hebben de voorss Burchmrs. ten desen aen W+Raedt voorn. gerapporteert ende aen gebrocht metten voorss Pieter Aelbrechtsz. van der Graft geaccordeert te zyn ende hem tselve volgens t'versouck van zyn voorss. req. toegeseyt te hebben/ Dwelck die van W+R voorn. geadvoyeert ende zulcx aende voorss Pieter A. totte voorss. toesicht ende bewaringhe van den buscruyde commissie ende authoriteyt gegeven hebben enz. mits desen/ met expresse laste dat hy gehouden zal zyn van alle der schippers ontfanghen buscruyde pertinent register te houden met aenteeckeninghe van de tonnen halve tonnen oft andere meerdere oft mindere vaeten ende die mercken naer gelegentheyt van dyen/ Ende alle tselve den grootschippers zoe wanneer zulcx gesocht ende van noode wert weder te restitueren ende antwoorden/ ende vooral te versorghen dat tselve buscruyt wel bewaert zy zoe ten dienste ende behouve van de voorss. grootschipper als tegen alle periculen van brande ende anders die daervuyt zouden moghen spruyten/ Des hebben die van W+R voorn. geordonn. enz. mits desen dat yeder grootschipper voor de voorss. bewaringhe van zyn buscruyde gehouden zal zyn te betaelen vyff schell. in drieen te weten by den voorss Pieter Aelbrechtsz een derde part by den opperconstabel ende by den constapel tlaeste derdepart/ mits malcanderen in tontfanghen ende affleveren van de voorss buscruyde assisterende naer behooren/ Ende zoe wanneer de voorss. opperconstapel zoude mogen commen te sterven/ soe is geresolveert ende den voorss Pieter Aelbrechtsz. teogeseyt/ dat hy nu voortaen van de voorss lyffschell. genieten ende proffiteren zal die twee deelen//
Visitatie van de diepten/canalen van de stadt/trysenhooft int Slaeck ende die baeckeninghe te ondersoucken.
Een van de Burchmrs. is by W+R gecomm. om met eenighe van t'collegie diet hem believen zal ende voorts met eenighe huedeluyden oft piloten de diepten oft canalen van dese stadt mitsgaders trysenhooft in t'Slaeck te visiteren ende diepen ende voorts die baeckeninghe te ondersoucken offt se behoorl. gedaen wort dan nyet ende van als noticie te houden ende rapport te doene/
De senioren Pieter van Bruessele en Hans van de Bie mogen "greynen(granen) sonder mate" verwerken
Op de Req. van Pieter van Bruessele ende Hans van de Bie aen W+_R gepres, is geres. ende gappostillert tnaervolgende B+S+R der stadt Arnemuyden gevisiteert hebbende dese Req. ende daerop gelet zynde naer behooren hebben den suppl. in consideratie van heurl. ouderdom ende ontstercte vergunt ende geconsenteert enz. mits desen dat zyl. voortaen zoe wanneer binnen dess stadt greynen sonder mate opgedaen ende weder sonder mate affgedaen zullen worden/ alleene gebruyct ende geemployeert zullen moeten worden om soedanighe greynen in den zack te schuppen ende de zacken te vollen naer behooren/ Sonder tselve int schuppen by andere van den wercke gedaen te mogen worden/ Dwelck by desen verstaen wort alleene plaetse te grypen ende effect te moeten sorteren zoe wanneer die suppl. nyet meten en zullen oft sonder werck ledich wesen zullen/
Dan zoe wanneer zyl. meten oft in eenich ander werck onledich wesen zullen/ ende datter alsdan eenghe greynen sonder mate souden commen op oft aff te gaen/ zal het in't schuppen van de zelve greynen by die van de werck vriel. gedaen mogen worden Zoe ende gelyck dat tot noch toe gedaen ende gebruyct is geweest om alzoe gheen werck deur de onledicheyt van de suppl. verachtert te blyven/
Andries Claesz.wordt wegens vertrek van de vorige cipier Claes van Nesten? zijn opvolger.
Op de twee Req. van Andries Claesz. stadtsaerbeyder ende Jan Fransz, Botte ? gepres. om tcipierschap te hebben in plaetse van Claes van Nesten ? tegenwoordige cipier tegens meye vuyt dess stadt metter wonen vertreckende/ hebben die van W+R dess stadt A. tvoorss cipierschap vergunt enz. mits desen Andries Claesz. onder zulcke ordonnancie als hen(M) in tyden ende wylen gelevert zal worden//
Over "Inninghe van de Inschulden van Bouwen Jansz. saliger als excijsenaer.
Tot Inninghe van de Inschulden van Bouwen Jansz. saliger als excysenaer dess stadt achtergelaeten als spruytende van stadtsexcysen op wyn ende bier ende van ander Incomme de stadt Kercke ende Armen raeckende daer van eenghe onwillich zyn betalinghe te doene volgens tvertooch vanweghen de weduwe van den Voorss. Bouwen Jansz. ten desen gedaen/ hebben die van W+R dess stadt A de voorss weduwe van Bouwen Jansz. geauth. enz. mitsdess om alle haers mans debiteuren van de stadts oft andere middlen schuldich wesende tot betalinghe met parate executie van ghyselinghe te mogen bedwinghen ende dat zy overzulcx alle deselve haere debiteuren voor eerst zal doen sommeren om binnen XXIIII uren oft by faulte van dyen ghyselinghe tegen henl. geprocedeert te worden naer costume ende zulcx alsmen tot Inninghe van stadtsmiddlen vermach ende behoort te doene//
Antheunis Rose ende Thuene Witte,groffsoutmeters misdragen zich en worden in hun ambt geschorst.
Op de clachte ten desen gedaen over Antheunis Rose ende Thuene Witte beyde groffsoutmeters van dat zyl. onlancx eenigher panneluyder groff sout tot middel(b) ? op onbehoorl. tyden des nachts ende oock des daeghs op onbequaeme tyden van regen wint ende sneeu gemeten hebben sonder consente wille oft wete van voorss panneluyden ende dat tselve strect tot zeer quade consequentie ende merckel. tot grooten schade ende achterdeele van de zelven panneluyden/ Soe hebben die van W+R etc. de voorss groffsoutmeters van hen officie der soutmate gesuspendeert ende dien volgens de stadtboden belast aen de selve groffsoutmeters te insinueren om hen(hun) mate boven te bringhen ende oock den bouckhouder te insinueren van gheen billet oft beurte op de voorss groffsoutmeters vuyt te gheven tot naerder ordonnancie//
Op den VIIIen meerte 1599 pnt br. Jan Spierinck Steven de Ruyter Pieter Symonsz. Govert Heyndricxz pieter Bonte ende Jan Bollaert schepenen/ heydrick Adriaensz. Adriaen Cornelisz. de Jonghe Pieter Aelbertsz. van der Graft Raiden/
Over het fourieren van de fransche soldaten van Capiteyn Monceaux.
Pieter Cornelisz. Bonte schepen ende Adriaen Cornelisz. de Jonghe raedt zyn by Wet +R gecomm. enz. mitsdesen ? Om de fransche soldaten van Capiteyn Monceaux te foriren ende daer in den oirboir te doene/
Ghecomm.Raiden van Zeelant "gaan" over de inkwartiering
Jan Spierinck Burchmr. ende den Secretaris zyn by W+R gecomm. / Ende worden gecomm. mits desen/ Om tot Middelb. te gaene ende aldaer aende Ghecommitteerde Raiden de compste van fransche soldaten aen te gheven ende op wat voet dat mense logeren zal te onderstaene/
Er zijn borgen vereist bij het pachten van het vendumeesterschap.
Beroerende tvenduemeesterschap is by die van Wet+ Raedt geres. enz. mitsdesen datmen den pachter Steven de Ruyter oft Jan van Heussen in zynen naeme zal insinueren/ om binnen tweemaels XXIIII uren onder borghe te commen stellen voor de pacht vant vendumeesterschap ende voor de administratie van tselve vendumeesterschap oft datmen bij faulte van dyen tzelve vendumeesterschap tot des pachters laste andermael verpachten zal/ vuijtwijsende de conditien daer de vendue op verpacht is//
Op den XVIIen meerte 1599 pnt beyde brs. Steven de Ruyter Pieter Symonsz. Claes Zael doude Pieter Bonte ende Jan Bollaert schepenen Heyndrick Adriaensz./ Adriaen Cornelisz. de Jonghe ende Pieter Aelbrechtsz. Raiden//
De stadbode heeft tot taak met de brieven van de "verkiesinghe" naar prins Maurits te gaan.
Op de Prop. byden br. Jan Spierinck gedaen van met wyen men de missive aen Zyn Excie zouden zeynden is by W+R geres. dat men Christiaen Boesschot stadtsbode mettet eerste getije affzenden sal om de voorss missive van de verkiesinghe aen zyn Excie te behandighen/ mits dat de voorss stadtbode met eenen tot Schoonhoven aengaen ende aen de magistraet aldaer presenteren zal de brieven ten desen gelesen met de bygevouchde stucken beroerende de zaecke van Corn. geerdtsz. de Leeu teghen de thollenaer van Schoonhoven/
Op den XXeen meerte 1599 pnt heel collegie van W+R exceptis Claes Zael doude schepen ende Jan van gelder Raedt/
Beyde brs. Pietert Symonsz. schepen/ beyde de Tres. ende den Secretaris zyn by W+ R gecomm. om visitatie te doene van de palisaden aende waterzyde ende de gesteltenisse ende gelegentheyt van dyen te onderstaene ende van als rapport te doene/
Op de Req. van Claes de Joncker zyn by W+R gecomm. beyde de Tres. om tversochte erffke te visiteren ende daervan rapport te doene//
De weduwe van Bouwen Jansz. krijgt slechts 9 maanden gaige.
Op de Prop. van Merten Adriaensz. Tres. gedaen beroerende de Wed. van Bouwen Jansz. die pretendeert een heel jaer gaige te hebben van texcysenaerschap by den voorss Bouwen Jannsz. bedient ende daerop gedelib. zynde is by W+R geres. dat de voorss gaige aende voorss weduwe alleenl. betaelt zal worden voor negen maenden//
Op den IIIen aprilis 1599 pnt Beyde de Burchmrs. Steven de Ruyter Pieter Symonsz. Govert Heyndrickxz. Pieter Bonte ende Jan Bollaert schepenen/ Heyndrick Adriaensz. Adriaen Cornelisz. de Jonghe Merten Adriaensz. Raeden/
Op de Prop. by den burchmrs. Jan Spierinck gedaen beroerende tlange wechblyve van Cristiaen Boesschot stadtbode die mette missive van de verkiesinghe van de nyeeuwe Wet aen zyn Excie verreyst is den XXIIen meerte laetsleden/ Ende daerop gedelib. zynde is by W+R geres. dat zoe verre de voorss Cristiaen tusschen dit ende dysendaghe commende nyet compst oft van hem nyet vernomen enwordt/ ander brievenvan verkiesinghe geexpedieert ende aen zyn Excie overgesonden zullen worden//
Over de "sterckende muir ...tot verzekertheyt ..der stadt...
aen de waterzyde".
Op de Prop. van de Steene sterckende muir die tot verzekerheyt ende bewaringhe van der stadt aen de Waterzyde wel zoude dienen gemaect te worden zyn by W+R gecomm. beyde de Burchmrs. beyde de Tres. ende den Bailliu ende Secretaris omdaer van visitatie ende aende waterzyde een ommeslachende metinghe te doenen ende voorts met metselaers een ramynghe te maecken wat de roede van de streckende muircosten zoude ende van als rapport te doene ter naester vergaderinghe/
Visitatie van de vroonen
Op de Req. van Hartman Michielsz. Coster zyn by W+R gecomm. beyde de Tress. metten secretaris om op de vroonen in de voorss Req. geroert visitatie te doene en alle gelegentheyt te onderstaene ende daervan rapport te doene/
Beroerende tversouck van Schoutens gedaen om den dobbelen Cen penn. te hebben van der pacht van der wintmolen is by W+R geres. dat men req. presenteren zal om quytscheldinghe van de Staten//
N.B. Hier voor het eerst in de Stadsresoluties vanaf 1574 een "integrale" bekendmaking bij name van wie Burgemeesters, Schepenen of Raeden zullen zijn met ingang van 1 april 1599 tot 1 april 1600.
Burchmrs
Jan Adriaensz. van der Bije
Claes Zael doude
Schepenen
Steven de Ruyter
Jan de Leeu
Hartman Michielsz. Coster
Pieter Corn. Bonte
Merten Adriaensz.
Jan van Geldre
Wouter Nachtegael
Raeden
Heyndrick Adriaensz.
Pieter Symonsz.
Willem Pietersz. in de Soutpanne
Adriaen Cornelisz. de Jonghe
Jan Spierinck
Pieter Aelbrechtsz. van der Graft
Jan Bollaert
Op den XVIIen Aprilis 1599 3 absenten
"Burgers monsteringhe in de Jaermerct..des merghens vrouch voor de predicatie"
Op de Prop/ by den br. van der Bye gedaen beroerende de aenstaende Jaermerct watmen in de zelve Jaermerct zal hebbente doene ende daerop van der burgers monsteringhe vermaent zynde hebben die van W+R goetgevonden ende geres. dat men de voorss. burgers monsteringeh sondaechs in de Jaermerct doen zal des merghens vrouch voor de predicatie ende dat tot duen eynde alle de burgers ende Inwoonders by de stadtbode gewaertschout zullen worden/ om yeder op zyn geweer te passen ende ter monsteringhe te commen met zulcken gewwer daer hy opgestelt is//
N.B << Op zondag voor de Predicatie tijdens de Jaermart monsteringhe van de geweeren !!>>
De tres. zyn by W+R gecomm. om aende Midelburchse poorte aende zyde van Dirrick Soutsz erve ende huysinghe een operel(oprel?) tot opvoeringhe van geschut ende anders op de walle van doene wesen zal>>>>
Rapport van de visitatie van de vroonen "achter Antwerpen"(hooft)
Opt rapport by Adriaen Corn. als Tres. beneffens den secretaris gedaen van de visitatie van de vroonen achter Antwerpen/ zyn beyde Tres. ende den secretaris gecomm. om met Hartman Michielsz. te commen in comm. op t'maecken van de geconcipieerd vroonen ende te resolveren ende slissen tot wiens coste de zelve vroonen gemaect zoude worden/
Over de pacht vande dobbele stuver op elcke tonne biers(gewestelijke belasting)
Die geldt voor tappers: de "schamele gemeente ende soldaten" dienen daarvan uitgesloten te worden.
Op de Prop. by den Br. van der Bije aen W+R dess stadt A >> pacht vande dobbele stuver op elcke tonne biers by den heeren Staten van Zeelt tot laste van de tappers alleenl. onlancx opgestelt / daervan voor eenigen tyt de weerte (weerde ?) ende ter laester verpachtinghe van de gemeene slants middlen de verpachtinghe oock openbaerl. gedaen is daervan de pachte gepoocht heeft in te voeren ende de voorss dobbele stuver te ontfanghen van de cleyne Inbrouwe bieren die binnen dess stadt toegelaeten worden voor de schamele gemeente ende soldaten by der canne vuyt te tappen by eenige burgers oft heurl. sonder nochtans in tappers gilde te wesen oft te derven commen/ Ende daeropo gedelib. mitsgaders geconsidereert zynde dat vuyt ordinaris tapsters van de voorss. cleyne Inbrouwe bieren gheen tappers en zyn zettende gelaghen oft eenichgen andren dranck vermoghen te tappen/ zelffs nyet de hollantsche cleyne bieren ende dar de vuyttappinghe van de voorss cleyne Inbrouwewn bieren nu lange in manieren voorscreven toegelaeten is geweest nyet alleenl. tot beneficie van de binnebrouwerien maer Insunderheyt tot soulagement ende gerieve van schamele gemeente ende soldaten de macht nyet hebbende om cleyn bier op te doene/ dat oock der heeren staten van Zeellt Intentie nyet en is zoe voor zeker gehouden wort dat zoedanighe cleyne Inbrouwe meer wesende verdorven water dan bier ende alleenl. wesende tot dienste ende gerieve van dalder schamelste gemeent de voorss dobbele stuver zouden moeten betaelen/ daer van allen zwaer nyet meer betaelt en wort dan de zelve twee stuvers by de genen die oprechte tappers zyn wesende in gilde zettende gelagen ende teenemael hen metten tap generende/ Daer omme zoe hebben die van W+R voorn. inherende hun voorgaende verbot by henl. aenden voorss pachter gedaen/ den zelven pachter andermael geinterdiceert enz. mitsdesen van de voorss dobbel stuver op de voorss cleyne Inbrouwen bieren nyet te ontfanghen oft hen totten ontfanck van dyen nyet te vervoorderen/ nemaer Indien hy yet daeraff ontfanghen heeft wort by desen geboden tselve te restitueren Op dat daermede tclagen ende criellen onder de schamele gemeente daervan wesende gestilt mach wesen ende blyven? Des oock te meer dat de collecte van de voorss dobbele stuver gedaen is sonder de cleyne Inbrouwen bieren daerinne begrepen te hebben ende dat de zelve dobbele stuver alleenl. op gestelt is tot laste van den ghenen die tappers ende in gilde van de tappers zyn//
Over de quotisatie der huyssen van Nyeuwerkercke ende Mortiere.
Den Ba+ beyde Burchmrs. zyn andermael by W+R gecomm. om over de huijssen van Nyeuwerkercke ende Mortiere repartitie te maecken van de somme van XI ponden XII schell. VI gr. die de zelve huyssen gequotiseert zyn by de gecomm. van de Staten van Zeellt in den dobbelen Cen penninck de anno 98 volgens date van qoutisatie daervan wesende ende daervan een quohier (kohier) te maecken als naer behooren/ om overgelevert te worden naer behooren/
Op de clachten over de molenaer gedaen zyn beyde Tres. by W+R gecomm. om de voorss molenaer voor henl. te ontbieden ende op de clachte tzyne laste gedaen met hen te spreecken ende daerop zoe veel te onderstaen/ ende daerinne te doen remedieren zoe veel mogel. wesen zal/
Mutaties bij de kader van de stadswacht
Alzoe Pieter Aelbr. van der Graft eertyts tot stadtscapiteyn verkoren tottet ampt van wachtmeesterschap gecommen ende tegenw. is bedienende/ ende mitsdien een ander Capiteyn in zyn gecomm. dient/ Soe hebben die van W+R voorn. in plaetse van (hem) tot stadtscapiteyn verkoren enz. den Br. Jan Spierinck/ Ende in de plaetse van Willem Pietersz. ende Jan Jacobsz. als serg(e)anten gedient hebbende ende haesel. vuytenstadt vertreckende zyn tot nyeuwe sergante verkoren ende gecomm. Pieter Vermeere ende Adriaen Adriaensz. Coster tollenaer/ Ende op het aenhouden van Hartman Michielsz. Coster ten desen gedaen om vuyt officie van sergeantschap ontslaghen te wesen/ hebben die van W+R voorn. in zyne plaetse tot sergeant gekoren Gerrit Jansz. cleermaecker//
Op den XXen Aprilis 1599
Fourieren van de Franse soldaten etc.
Adriaen Cornelisz. de Jonghe ende Pieter Bonte als gefoureert de fransche Compaignie van Capiteyn Monceaux zyn by W+R gecontinueert om de Compaignie van Capiteyn Reynier te forieren ende accorderen van logijste mits tot henl assistentie gevoucht ende als fourier gecomm. zynde Jan van Geldre schepen/
De stad richt zich tot de admiraliteit om bekend te worden van de voordelen bij de toerusting van schepen, naast de nadelen van de belasting.
De Brs. ende secretaris zyn by W+R gecomm. om te gaen aen den Raedt van der Admiraliteyt ende te versoucke servicie voor de burgerie van de foreringhe van de voorss compaignie van Capiteyn Reynier ende met eenen te verthoonen dat de wyle de stadt in cas van belastinghe bekent wort/ oock bekent behoorde te worden Inde voordeelen die van wege den lande commen ende ter plaetse vallen tzy van toerustinghe van schepen oft andersins mitsgaders oick te versoucken een van chaloupen (sloepen) ter Vere om altemets vuyt te mogen vallen als den noodt verheysschen zoude//
Op den XXXen Aprilis 1599 pnt beyde de brs. Steven de Ruyter Jan de Leeu Hartman Michielsz. Coster/ Pieter Bonte/ Merten Adriaensz. Wouter Nachtegael schepen Heyndr. Adriaensz. Pieter Symonsz. Adriaen Cornelisz. de Jonghe ende Jan Spierinck Raeden
Weer "difficulteyten" tussen de schippersgilden van Arnemuiden en Middelburg.
Op de Prop. gedaen by den Br. J.A. van der Bije beroerende t'schippersgilde is by W+R geres. dat men mette overdeken van Middelb. zal spreken op de questien ende difficulteyten die de schippersgilden tusschen den anderen hebben Om dit zelve ? ten besten mogel. wesende te verhoeden ende daer neder te legghen/
<< het conflict blijft niet beperkt tot de Generale Zoutneringhe van Zeelt maar ook wat vervoer van andere producten betreft: kort geformuleerd: bij vervoer wil de opdrachtgever het beste schip en schipper enz. en ziet alleen nadelen bij "dobbelinghe">>
Om welck te doene/ den Overdeken vant schippersgilde alhier ende den secretaris gecomm. worden mits desen/
Op de 30ste april is ingegaan op het voorstel van Br. van der Bije en zal overdeeken Jan Spierinck met de secretaris naar Middelburg gaan.
Op den Ien Meije 1599 pnt J.A. v.d. Bije br. Steven de Ruijter/Jan de Leeu Hartman Michielsz./ Merten Adriaensz. Wouter Nachtegael schepenen/ Pieter Symonsz. Jan Spierinck ende Pieter Aelbertsz/ Raiden.
Gedurende de jaarmarkt zal men alle avonden trekken zal met het vendel door de stad "mettet zydtgeweer"(sabel)
Op de prop. van de burchmr. v.d. Bije offmen geduirende dese Jaermerct mettet vendel alle avonde trecken zal dan nyet is by W+R geres. dat men alle avonde trecken zal naer ouder costume/
Item dat alle officieren ende in Stadtsdienste wesende geduirende de Jaermerct zullen gehouden zyn mettet zydtgeweer te gaen/ Ende dat op de boete van eenen schell. zoe dickmaels yemant bekeurt zal wesen/
Op de Req. bij Maycken Spierincx gepres. is by W+R geres. dat men de zelve Maijcken Spierincx in cas van overlyden van haer moeder Maijcken Leijns. tegenwoordighe concherge van de stdts hyusen totter concergeschap voor gerecommandeert ende geprefereert houden zal voor een andere/
Over de vroone.
Op de Commissie van met Hartman in comm. te commen hoe men de vroone best ende tot minste coste van de stadt soude overwelven ?? is gevoucht J.A. van der Bije om mette voorss Hartman in comm. te commen/
Op den XVen Meije 1599 pnt J.A. v.d. Bije Claes Zael doude Brs. Steven de R/ Jan de L. Pieter B. Merten A/ Wouter Nachtegael schepenen/ Pieter S. Adriaen c. de Jonghe Jan Spierinck Pieter A. v.d. G. ende Jan Bollaert Raiden/
Weer een visitatie van een vroone in de buurt vant hantbooghe hoff.
Op de Req. van Maycken Claes weduwe van Claes Aelbertsz. gepres. zyn den Bailliu ende beyde de Tres. by W+R ghecomm. omme de visitatie te doene van de vroone tusschen thoff van de voorss Maycken Claes ende thantbooghen hoff loopende daerinne vermelt om daervan rapport te doene/ Om daer naer geordonn. te worden naer behooren/
De Req. van Gerrit Lemantsz is gerenvoyeert ende gestelt aende crijschraet/ om daerop ende voorts op andre poincten beroerende de wachte ende de waeckers van dyen gedisponeert ende ordre gestelt te worden/
De wet houderen moeten hun wacht "met tween" doen.
Op de Prop. gedaen beroerende de wet houderen wachte ofte de zelve voortaen zullen waecken alleene oft met tween is by W+R geres. datse voortaen metten tween zullen waecken/
Over d'Opschrijvinghe" van de wacht en de organisatie ervan.
De twee ioncxste schepenen namentl. Jan van Gelder ende Wouter Nachtegael mitsg. Jan Spierinck als Capiteyn zyn by W+R gecomm. om mette wachtmr. de opschrijvinghe te doene/ Om daer naer de de rollen vermaect ende de wachte in goede ordre gehouden te worden/
De resolutie over "de nyeuwe Impositie" enz. voor 6 maanden geschorst.
Op de Prop. gedaen beroerende de resolutie die der over eenighe daghen gevallen is/ Omme de nyeuwe Impositie ende Incommen der Kercke ende andre extraordinaris middelen die tot affslech(aflossing?) van yegelicker penn. vergaert zoude werden/ hebben die van W+R de zelve resolutie geschorst voor den tyt van zes maenden/ ende worden mits desen de Tres. geauthoriseert/ om hen mette zelve middelen van betaelinghe van de stadts schulden te behelpen/
Op de prop. van de C en penninck bj Pieter Schoutens van de pacht van de wintmolen dess geheescht over den Jaere 98 is by W+R geres. dat de secretaris zal attestatie onder zijn signature expedieren dat de voorss wintmolen gegolden heeft in pachte een ofte twee en twintich schell. ende drie oft vier grooten Vls sweecks ende dat daer naer den C en Penn. zal betaelt worden/
De "calckmate" moet in de stad blijven.
Op de Prop. gedaen beroerende de calckmate is by W+R geres. dat men den Ba interdiceren zal van de zelve maet meer om gheenderande oorsaecken vuyter stadt te laeten gaen/ ende den stadt sonder calckmate nyet te laeten/ Om geenderande respecten/ Op pene van daer in anderss voor sien te moeten worden//
Op den XXIXen Meije 1599 pnt J.A. v.d. Bije ende Cl. Zael doude brs. St. de R Pieter B. Merten A. Jan van G. ende W. Nachtegael schepenen Heyndr. A. Pieter S.Willem Pietersz. Adr. Corn. de Jonghe Jan S. ende Pieter A. v.d. G. Raiden/
Willem Pietersz, schaliedecker van Middelburg, gaat in plaats van Pieter Jordaen t'schaliedack der Kercke " onderhouden.
De Tres. ende secretaris zijn bij W+R gecomm. om met Willem Pietersz. schaliedecker van Middelb. op req. by hen(m) gepres. om in plaetse van Pieter Jordaen aengenomen te worden tot onderhoudinghe van t'Schaliedack der Kercke te commen in comm. ende hen t'contract van de voorss onderhoudinghe der Kercke voor te draghen ende van als rapport te doene/ Om daernaer geordonn. te worden als naer behooren/
t'huys de Oude Thol = armenhuis. Tot wanneer?
De armmeesters worden bij W+R geauth. om in de zaecke van t'huys de Oude Thol metten gevolghe van dyen te doene ende handelen mette armmeesters van der Vere zulcx als tot meeste dienste van de armen best zal dienen tzy dan tot vercoopinghe van de voorss huysse oft anders/
Er is nog steeds "de zaecke teghen den Thollenaer van Schoonhoven"
De Secretaris is by W+R gecomm. om naer den Haghe te trecken ende de zaecke teghen den Thollenaer van Schoonhoven waer te nemen ende vervolghen tzy dan voor de Camer van Rekeninghe oft thoff van hollt daert zelve bevonden zal worden te moeten dienen/
Een kwestie tussen Jan Spierinck,stadsofficier en oud-burgemeester en Jan Bollaert Raed. Er behoort wettelijk vrede te heersen tussen leden van het College.
Burchmrs. schepenen ende Raiden der stadt A. in Zeellt gehoort hebbende de questie van de overheyt by Jan Bollaert eertyts ende nu int collegie teghen Jan Spierinck ende nu int collegie teghen Jan Spierinck gemoveert zoo by dreygemente als anders hebben tot beslissinghe van dyen indien mogelyck wesenzal geordonn.enz. mits dese dat de voorss Jan Bollaert ter eerster ontbiedinghe gehouden zal zyn te compareren voor beyde burchmrs. ende Raiden ende Adriaen Cornelisz. de Jonghe Raet/ Omvan henl. te verstaen ende oock Antwoorde ende Resolutie te gheven op tgene hem voorgedraghen zal worden volgens den last byt tcollegie gegeven/ Ende tot verhoedinghe van alle vordere twisten ende Inconvenienten hebben Burchmrs. Schepenen ende Raeden voorn. tusschen de voorss Jan Bollaert ende Jan Spierinck van Stadtsofficier ende authoriteytsweghe by provisie vrede geleyt ende gedecreteert enz. mits desen interdicerende daerover den voorss Jan Bollaertsz van de voorss Jan Spierinck nyet meer tedreyghen muiriren oft eenen hinder ofte moyenisse met woorden ofte met wercken te doene op de hoochste boete ende voorts op zulcken criminelen ende civilen arrestatie van de stadt als daer gelegentheyt van de zaecke bevonden zal worden te behooren/ Daer toe B.+ S. ende R. voorn. de voorss Jan Bollaert by dese willen vermaenen ende den gedencken nyet alleenl. den burgerlicken eedt by hen(m) verscheydel. aende stadt in officie gedaen/ Ten respecte van welcken? ende merckel. van den Stadt vant Collegie bij die van den collegie onderlinghe in alle eerbaerheyt ende vrientschap behoorde geleeft geconserveert ende voorts getracht te worden om voor de gemeente een exempel van goet leving te wesen tot stichtingh van de zelve gemeente/
Op de IIIen Juny 1599 pnt beyde Burchmrs. S de Ruyter H. Michielsz. Coster Pieter B. en de Merten A. schepenen Pieter S. Adriaen Corn. de Jonghe Jan S. Pieter A v.d. Graft ende Jan Bollaert.
"tOude stadthuys wordt verkocht voor 300 ponden.
De Burchmr. J.A. v.d. Bije wort gauthoriseert om toude stadthuys te moghen vercoopen voor ende mits de somme van 300 ponden(nu meer dan 180.000. gulden). grooten Vls/ mits dat de cooper bovendien de renten daerop staende tzyne laste nemen ende op den voorss huyse soude houden staen/
Over de oprichting van een "loterie"
Cryn Rochusz loteriemeester.
Op de Prop. by den Burchmr. J.A. v.d. Bije gedaen/ beroerende de loterie by Cryn Rochusz alhier op te rechten is by W+R geres. dat men de voorss Cryn Rochusz als loteriemeester zal aenseggen dat hij bij requeste aent collegie verthoenen in wat manieren hy de voorss loterie opsetten zoude/ ende oock wat prijsen daer inne souden wesen/
Op den XII Juny 1599 pnt beyde Burchmrs. S. de Ruyter H. Michielsz. Pieter B. schepenen Pieter S. Pieter A. v.d. Graft Jan Spierinck ende Jan Bollaert Raeden/
De zaecke van t'vendumeesterschap is gehouden in state totte naeste vergaderinghe/ Om middelertyt naer yemande te vernemen die tselve van stadtsweghe soude willen bedienen.
N.B. Eerder was het vendumeesterschap meermalem gecombineerd met het crygierderschap(omroeper). het schijnt zo dat zowel het een als het ander ambt in de smalstad Arnemuiden minder aantrekkelijk was geworden om financiele redenen.
Over de ordonancien van de keure opt vleesch
De Burchmr. Claes Zael de oude den Bailliu Jan Spierinck
neffens Pieter Symonsz. ende den Secretaris zyn by W+R etc. gecommmm. enz mits desen/ Om de ordonnancien van de keure opt vleesch by Heyndrick Adriaensz. overgegeven te overzien ende zulcke articulen daer vuyt te nemen als naer gelegentheyt van de zaecke van noode wesen zal om gepubliceert te worden/
Nadere mededelingen over de loterie.
Claes Zael doude Burchmr. Hartman Michielsz. schepenen Jan Spierinck Raet mitsgr. den secretaris zyn by W+R gecomm. om op de Req. bij Cryn Rochusz. van Delft die henl. gepresenteert tot oprechtinghe van eene loterie binnen dess stadt met hen(m) te commen in comm. op de gelegentheyt van de zelve loterie/ ende ten laeste hem aen te zegghen t'consent totte oprechtinghe van de treckinghe van de voorss loterie/ Zoe verre hy hondert ponden grooten Vls zoude willen gheven/ Mits dat ingevalle van acceptatie op de fraulden ende bedroch die onder de voorss loterie zoude moghen schuylen zulcke ordre gestelt zal worden/ als men bevinden zal te behooren/
Op den XIIIIen Juny pnt beyde burchmrs. S. de Ruyter H. Michielsz. Pieter B. Schepenen Heyndr. A. Pieter S. Jan S ende Jan Bollaert raeden
Arnemuidse burgers waren in Vlissingen en ook vele andere plaatsen niet "arrestabel" Het omgekeerde was ook het geval.
Op de Prop. gedaen bij de Burchmr. J.A. v.d.Bije beroerende de missive van die van Vlissinghe aende Magistraet deser stadt/ ende t'rapport van tgundt by de gecomm. van beyde de steden gehandelt ende gesproeken is/ is geres. dat men die van Vlissinghe volghens heur versouck zal leevere behoorl. acte tot faveur van de ingesetenen deser stadt/ gel. dyen volgens de naervolgende acte aen die van Vlissinghe gesonden is/:
Ghehoort bij B+S+R der Stadt A. in Zeellt trapport by den Burchmr... Claes Zael doude ende den secretaris Barthelmeus Cannoye aen heurl.gedaen vuyt die comm. tusschen de voorss Burchmr. ende secretaris ter eenre ende de gecomm. der stede van Vliss. deur voorgaende schryven van Ba+ Bu+ Sch. der zelver Stede van Vlissinghen ter andere binnen Middelb. gehouden den XIIen Juny lestleden op zeker proces binnen Vlissinghe gemoveert tusschen Willem Pietersz. burger van Arnemuyden garresteerde ter eenre/ ende Symon Huybrechtsz. Been als borghe voor Pieter Verhaeghe arrestant ter andere/ Daer inne van weghen den gearresteerde vuyt crachte van deses stadts privilegien exceptie van renvoy geproponeert ende dien volgende gesustineert was/ Dat die van Arnemuyden binnen Vlaenderen Hollt nochte Zeellt nyet arrestabel en waren/ Ende op alle ende merckel. op de propositie versouck ende presentatie by de voorss gecomm. van Vlissinghe ende voorss Communicatie in extract vuyt zeker privilegie der stede van Vlissinghen voorss hebben B+S+Ra voorn. voor hen ende heurl. naer comm. verclaert enz. mits dese dat zyl. nyet alleene vuyt clachte van de voorger. privilegie maer zonderlinghe ende meest om alle goede vrientschap eenicheyt naebuerschap ende correspondentie mette stdat van Vlissinghen ende burgers van dyen in tgeneraele ende particuliere te houden ende continueren gel. tot noch toe gedaen is ende voordaen meerder gedaen zal worden zoe vertoont wort/ alle burgers van Vlissinghen voorss voortaen arrestvry binnen dess stadt ende Iurisdictie van dien in toecommende tyden gearresteert mochte worden de zelve ter eerster Instantie bij sententie vuyten arreste ontslaghen ende voor hen(hun) competente rechters gerenvoyeert zullen worden/ In alder maniere gel. zulcx onse burgers binnen der voorss Stadt Vlissinghen behoort te geschieden ende voorzeker verwacht wort dat in respect van de voorss Willem Pietersz. ende allen andere burgers voortaen geschieden zal vuyt crachte van deses
Stadtsprevilegien ende om alle vrientscap ende correspondentie te houden als boven/ zoe wegens den bescheede by de voorss ghecomm. van Vlissinghen/ Daervan belooft eerstdaecjhs in forme van acte over te houden//
Loterie toegestaan onder genoemde voorwaarden.
Op de Prop. by de Burchmr. J.A. v.d.B. aen Ba ende schepenen ende Raeden dess stadt gedaen van de presentatie by Cryn Rochusz. van delft tot oprechtinghe van een loterie binnen dess stadt gedaen volgens zyn overgegeven req. ende de comm. tusschen hen ende daerop gehoort trapport van de voorss. gecomm. hebben Ba +Bu+ Sch. +Ra voorn. aenden voorss Crijn Rochusz. voor hen dade doprechtinghe ende treckinghe van een loterie binnen dess stadt gedaen volgens zyn overgegeven req. ende de communicatie tusschen hen ende de ghecomitteerde van der stadt gevallen/ ende daerop gehoort t'rapport van de voorss. gecomm. hebben Ba+Bu+Sch+ Ra voorn. aenden voorss Cryn Rochusz. voor hen dade zyn consorten geconsenteert ende consenteren by dese doprechtinghe ende treckinghe van den loterie volgende zyn req. ende de specificatie van de prysen daeraen gehecht / Alles onder zulcken orde als by de voorss ghecommitteerde tot verhoedinghe van fraulde ende bedroch gestaen zal worden/ Waernaer de suppl. gehouden zal zyn tzyne coste hen(m) te reguleren/ ende voorts toe te zien datter gheene fraulde oft bedroch ahterhaelt en werde onder zulcken criminele ende zulcke correctie ende straffe als Ba +BU+ Sch+Ra voorn. thenwaerde gereserveert hebben zullen te behooren/ daertoe Ba+Bu+Sch. ende Raeden voorn. vorder geordonn. hebben enz. mits desen dat de voorss Cryn Rochusz. in recognitie van de voorgeroerde consente gehouden zal zyn in handen van de Tres, promptel. vuyt te reycken ende betaelen de somme voor hondert ponden grooten Vls. te distribueren ende appliceren ter dispositie van Ba+ Bu+Sch. + Ra voorn.
Actum ten Raede der Stadt Arnemuyden voorn.
Door een "delvinghe" heeft een lantman de weg over de Verendyck voor ventwagens geblokkeerd.
Ba+Bu+ Sch.+Raiden der stadt A. Zeellt verstaen hebbende dat Willem Iobsz. lantman den B(V)erndyck(Verendyck?? Veerse Dijk ?) voorbij zyne hofstede deur gedolven ende dat daer deure is belettende dat gheene ventewagens voorby zyne hoffstede lancx den voorss B(V?)ern dyck nyet en connen naer Middelb. ryden tot grooten ongeryve van de ventwagens ende alle passanten merckel. in desen saisoene dat den ordinaris wech nyet wel met eenighe gewichte bereden can worden/ hebben geord. ende ordonn. mits desen dat de voorss Willem Iobsz. gehouden zal zyn de voors delvinghe by hem aende voorss B(V)erndyck gedaen wederom te stoppen ende aen te vollenbinneb zes uren naerder Insinuatie ende voorts toe te laeten dat voorby zyne hoffstede als op s'heeren wech gereden zal moghen worden/ Alles op pene dat de zelve delvingh tot laste van de de voorss Willem Iobsz. gestopt zal worden op vierschat ? ende oock op de boete van twintich schell. ende op zulcx vordere correctie van de stadt als naer gelegentheyt van de zaeck bevonden zal worden te behooren//
Op den XVen Juny 1599 pnt beyde Brs St. de R. Hartm. Mich. Coster Wouter N. schepenen/ P. Sym. Jan S. Pietr Aelbr. v.d.G ende Jan Bollaert Raeden.
Schippersgilde van Middelburg voert "nyeuwicheden"in. Beide burgemeesters van Arnemuiden +de overdeken van het schippersgilde worden gecomm. om zich te wenden tot de Raad van State.
J.A. v.d. Bije Claes Zael doude brs ende Jan Spierinck als overdeken van t'schippersgilde mitg. den secretaris zyn by W+R etc. gecomm. van te worden gecomm. mitsdesen om aen de Raedt Van State te gaen ende aldaer te verthoonen dat die van Middelburg begonnen in cas van tvoorss gilde eeniche nyeuwicheden te pleghen ende dat se schynen by middelen van f(l)eyten ? te willen procederen gel. zyl. alreede gedaen hebben/ Omme bij die van Raedt van State voorss daerinne mette allereersten mogel. zynde behoorl. versien te worden/ Ofte datmen bij faulte van dijen genootsaeckt zoude wesen van gel. met contrarie feyten daer teghen te wercken/
Op de XXIX en Juny 1599 pnt J.A. vd. B. Claes Zael doude brs St. de Ruyter H. Michielsz. C. Jan de L. P. Bonte Merten A. Jan van G. W. nachtegael schepenen/ Hendr. Adriaensz. Pieter S. Adriaen Corn. de Jonghe Jan S ende Pieter Aelbr. van der Graft Raiden/
De stad dient door de Staten van buskruit voorzien te worden.
Op de Prop. by J.A. v.d.B. br, gedaen ber. tbuspoeder is by W+R geres. dat men req. zal presenteren Om naer ouder costume by de heeren Staten van buscruyt voorsien te worden twelck alzoet in ettelycke Jaeren nyet gedaen yets dient met den aldereersten geeffectueert te worden/
Over de organisatie van de dachwachte ende nachtwachte.
Op de Prop. bij J.A. v.d. B br. gedaen ber. de dachwachte is bij W+R geres. datter s'daechs twee corporaelschippen ende s'nachts uere waecken zullen/ Van welcke uere het eene zal wesen op het stadthuijs ende dandre drie op haere gewoonl. plaetse/ Ende zal geduirende dese zwaericheyt yeder burcher gehouden zyn in persoone te compareeren ende zelffs zyn wachte te doen/ Ende zullen oock zulcke sentinellen zoe veel ende in zulcke plaetsen vuytgestelt worden ald tot verzekeringhe van de stadt ende gerusticheyt ende bewaernisse van Ingesetenen van dije bevonden zal worden te wezen/
Over de "grippe" (goot/greppel?) aende Middelb. poort.
Op de Prop. bij J.A. v.d. Bije gedaen beroerende de grippe diemen maecken soude aende Middelburchse poorte om mette aerde ende spyse daer vuyt commende t'nyeuwe metselwerck aende ander zyde van de poorte te vullen is by W+R geres. ende mitsdesen den Tres. Bollaert om caerten vuyt te doenstellen om tzelve werck metten hoepe ? te besteden/
Weer over de kwestie tussen de ballasters van Middelb. en Arnemuiden.
J.A. v.d. Bye Claes Zael doude burchmrs.ende Jan S. als overdeken van t'schippersgilde zyn by W+R gecomm. om mette gecomm.van die van Middelb. ber. van de questie van de ballaters te commen in comm.
De zaecke van t'Vendumeesterschap wort gehouden in state tot Zaterdaghe/
Op den XXXen Juny 1599 pnt beyde Burchmrs. Jan de Leeu P. Bonte Hartm.Mich. coster Merten A. W.Nachtegael schepenen/ Heyndr. A. Pieter S. Willem P. Jan S. ende P.A. v.d. Graft Raeden/
Verzoek om vrijstelling van de onkosten vant wagenaarsgilde.
Op de Req. by Luenken Jansdr. aen W+R gepres. om van de oncosten van t'wagenaers gilde vry te wesen is by W+R voorss. geres. enz. dat zy moghen nu staen mits opbringhende ende betaelende aenden ghenen diet behooren zal haer gewoonl. Jaerpenn. sonder in vordere oncosten gehouden te zyne/ Daernaer hem twagenaersgilde zal hebben te reguleren/
I.v.m. de loterie een onderhoud met de Gecomm. Raeden van Zeelant.
J.A. v.d. Bije ende Claes Zael doude brs. mitsg. Jan Spierinck als raedt zyn by W+R gecomm. omme aende ghecomm. Raeden (van Zeelt) te gaene ende d'oprechtinghe van de loterie te verexecuteren ten besten mogel. zynde/
Op den eersten Jully 1599 pnt Cl. Z. doude burchmr./ St. de R J. de Leeu Hartm. Mich. Pieter Bonte Maert. A. Jan v. G. W. Nachtegael schepenen/ Pieter S. Willem P. Adr. C. de Jonghe Jan Spierinck en de Pieter A. v.d. Graft/
De Ghecommitteerde Raeden van Zeelant zijn tegen de loterie in Arnemuiden.
Op de missive by de ghecomm. Raeden van de Staten van Zeel. aen W+R dess stadt als ghisteren gesonden zijn by W+R voorn. gecomm. Cl. Z. doude br.Hartm. Michielsz. C. schepen ende Jan S. Raet/ Omme aende voorss Gh. Raeden te gaene ende aldaer teghen tgundt die van den raedt nopende de loterie alhier onlancx opgerecht zullen proponeren zulcken antwoorde ende defentie te doene als zyl. bevinden zullen te behooren ende noode te weezen/
Eerlijke regulering van het ballasten tussen die van Middelburg en Arnemuiden.
Op t'Rapport by Claes Zael doude burchm. ende J. Spierinck als overdeken van t'schippersgilde aen W+R gedaen van tgundt zyl. mette ballasters van A. ende Middelb. gehandelt gedaen ende gaccordeert hebben/ Te weten dat een yder zyn handen vrij hebben zal/ ende dat de stroomen gemeen wesen ende blyven zal/ scilicet (te weten) dat schip tegen schip van Arnemuyden ende Middelb. daer zullen mogen ballasten/ twelck by Wet ende Raet goet gevonden ende geadvoyeert zynde/ hebben dezelve W+R ex officio den voorss Jan Spierinck als overdeken belast enz. mitsdesen surghe te draghen dat het voorss accort bij geschrifte gestelt ende by de respective dekens ende overdekens resp.onderteeckent ende tot yeders bewaernisse geconserveert ende bewaert werde/
Op den IIIen Jully 1599 pnt Cl. Z. doude Burchmr. St. de Ruyter J. de Leeu Hartm. Mich. C. P. Bonte J. van Gelder W.N. schep. Pieter S. Adr. C. de Jonghe Jan S. P.A. ende Jan Bollaert Raeden/
Weer een onderhoud met Ghecomm. Raeden over de pas opgerichte loterie.
Cl.Z. br. H.M.C. schep.+Jan S. Raedt zyn by W+R gecomm. enz. mitsdesen omme beroer. de loterie alhier onlancx opgerecht mette Ghecomm. Raeden te spreken ende tzelve ten besten te duijden.
De armmeesters kunnen beschikken over de goederen van Frans Robbertsz. die gestorven is zonder erfgenamen te hebben.
Hieronder ook vermelding van het wangedrag van Jan Jansz. alias Blauwe Jan.
Op de Prop. ende versouck by P.A. v.d. Gr. van den armen gedaen/ zyn de armmeesters dess st. by W+R geauth. enz. mits desen/ Omme alle de goederen bij Frans Robbertsz. timmerman deser weerelt geruympt ende achtergelaeten te mogen doen mainteneren B+S+R int zekere geinformeert zynde van Iniurien dreygen ende andere ongeregeltheden die Jan Jansz. alias blauwe Jan teghen deen burchmr. Jan Spierinck zyn huysvrouw mitsg. Brecht Adriaenz. dagelicx onder de keeten is plegende ende te wercke leggende ter cause van t' verbranden van desselffs Jan Jansz. groff soutmate rechtel. over eenighe by executie van sententie geschiet/ daervan de voorss Jan Jansz. aende voorss burchmr. Jan Spierinck als doen als wethouder gedient hebbende den wyt ende schult is ghevende teghens alle rechte ende redenen/ alhier tselve een wethouder in t'particulier nyet en can oft en mach geimputeert werden/ hebben omme daer inne te versien ende merckel. omme alle onbehoolichede ende voorde toecommende Iniuriere te verhoeden zoe veel mogelyck zy/ ende voorts op alless ende merckel. op de guade consequentie van de voorss onbeh. gelet zynde naer behooren/ hebben B+S+R voorn. van Stadtsofficie ende authoriteytswege de voorss Jan Jansz. geinterdiceert enz. express. mits dese de voorss J.S. huysvr. Brecht Adriaensz. oft yemant anders wie hy soude moghen wesen van nu voortaen ter cause voorss nyet meer te dreygen/ aen te spreken oft eenich hinder oft moyenisse met woordenoft met wercken te doene/ Op penen dat ingevalle van eenighe clachte by yemandte over hem te doene de selve Jan Jansz. feyt. sonder eeniche dissimulatie ofte vorder authorisatie in apprehentie genomen ende ten eersten reccccchtdaghe daer aen vuytten Graeffschappen van Zeelt gebannen zal worden voor zulcken tyt van Jaeren/ ende op zulcke vordere correctie/ als naer gelegentheyt ende merite van der zaecke bevonden zal worden te behooren/ Daer to B+S+R voorn. den Ba van nu alsdan ende dan alsnu volcommen authorisatie verleent ende zulcx gelast hebben enz. mits dese des Graeffelicheyts recht te bewaeren als naer behooren//
Op den Ven Jully 1599 pnt J.A. v.d. B Cl. Zael doude brs./ St. de Ruyter Jan de L. Hartm. Mich. C. Merten A. W. Nachtegael schepenen/ Pieter S. Jan S ende P.A. Raeden/
De hoofdden dienen hoochnoodich gerepareert. Daertoe(is het nodig) rys (te) coopen.
Op de Prop. by Br. J.A. v.d. B ber. de hooffden die hoochnoodich dienen gerep. te worden is by W+R geordonn.ende de Tres. dess Stadt gelast enz. datte de hooffden zoe veel den noot is verheysschende zullen doen repareren/ ende daertoe rys coopen voor zulcken prys ende op zulcken dach als zyl. metten vercooper zullen connen accorderen/
Er wordt geld verzocht aan de Ghecomm. Raeden/Admiraliteyt om de fransche soldaten te fourageren.
Op de Prop. van br, J.A. v.d. B ber. de servicie van de fransche soldaten mitsg. van de soldaten van Capiteyn Reynier du Camp/ is by W+R de resp. foriers van de zelve Compaignien gelast enz. de betaelinghe van de Ghecomm. Raiden ofte die van der Admiraliteyt te versoucken ofte onderstaen hoe dat andere mette foririe gevaeren zyn/
Over de borstwering aan deze zijde van de "nijeuwe poorte"
Op de Prop. by br. J.A. v.d. B. de borstweeringhe aen deze zyde van de nijeuwe poorte/ is by W+R geres. dat mense zal maecken ende in state bringhe naer den heysch vant werck/
Onderzoeken bij andere steden wat de gevolgen zouden zijn als men tegen de wens van de Staten van Zeeland trekking van de loterie liet "voortgaen"
Prop J.A. v.d. B. ber. de vuytreckinghe van de loterie is by W+R geres. ende de voorss J.A. v.d. B gecomm. om hem te addresseren aen de steden particulierlicke ende te onderstaen wat humeuren daer zouden moghen wesen/ ende in wat manieren het zoude genomen werden/ in gevalle men de vuyttreckinghe liet voortgaen sonder express. consent van de Staten van Zeelt ofte hunne gecommitteerden/
Jan Bollaert heeft de administratie van het excysenaerschap niet op orde gebracht. Ook geen borgen.
B+S+R verstaen hebbende hoe dat Jan Bollaert teghenwoordighe excijsenaer dess stadt tot noch toe in gebreke is gebleven van voorde handelinghe ende ende administrat(i)e die hij van alle de ordinaris ende extraordinaris stadtsmiddelen dagelicx is hebbende/ suffisante borghen tot contentemente van t'collegie van Wette te stellen nyettegenstaende zelf verscheydel. by de stadtsboden vanwegen de Tres. deser stadt ter cause voorss gedachvaert ende gesustineert is geweest/ hebben geordonn. ende van stadts ende officie gelast/ Ordonn. ende belasten de voorss Jan Bollaert wel express. mitsdesen dat hy tot welbehaghen vant collegie van Wette voor de handelingh ende administratie van Stadtexcijs op wyn ende bier ende anders ordinaris ende extraordinaire stadtsmiddelen die hy alreede gehadt heeft ende noch dagelicxs is hebbende suffisante borghe zal stellen tusschen dit ende maendaghe naestcommende wesende den XXen der tegenwoordigher maent Jully ten thien uren precysel. sonder eenich langer vertreck ofte delarij/ op pene van bij gebreke van dijen van nu als dan ende dan als nu van zijn officie van excisenaeris gepriveert te zyn ende blyvenen ten eeuwighen daechen//
Op den XXIen Jully 1599 pnt J.A. v.d. B. br St. de R. Jan de L Hartm. M, C Merten Adr,/ Wouter N. schepenen/ Heyndr. A Pieter S. Willem P. Adr. C. de Jonghe Jan S ende P.A. v.d. Graft Raeden/
De trekking van de loterie gaat niet door. De loterijmeesters willen hun geld terug. Dit geld is verdwenen: opgegaan aan kosten die de stad in dit verband heeft moeten maken.
Naer voorg. Res. by W+R zyn meesters van de loterie alhier onlancx opgerecht ontboden/ ende is by den Br. J.A. v.d. B. heurl. aengeseyt dat in gheenderande en vermochten de doose te openen omme te laeten trecken/ ende dat daerinne moestende patientie hebben/ ende wel preparatie mochte maecken zoe wanneer hen goet dochte omme op te breecken ende vertrecken//
Waerop alzoe bij de zelve loterie meesters groote clachte gedaen ende versocht is restitutie van de penninghen bij henl. aende Stadt ende den Aermen ter cause van de toelaetinghe van de voorss loterie opgebrocht ende betaelt/
Is by W+R gres. ende geordonn. dat de voorss loteriemeesters hen zullen te vrede houden ende overmits de groote costen ende moyeten by de stadt gedaen omme heut te mainteneren ende gheen restitutie verwachten/ des de penn. al gedistribueert ende vuyt geven gaen mestendeel tot heure proffyte geconsumeert zynde Dan omme de zelve noch eenich contentemente te doene/ is by W+R voorn. goet gevonden noch een req. voort leste te presenteren/ Omme te zien oft noch zoude connen geimptreert(geimputeert?= ten laste gelegd) worden/
Op den XXVIIen Jully 1599 pnt J.A.v.d. B. br. St. de R Jan de L. Hartm. Michielsz. P.Bonte Wouter N. schepenen/ Heyndr. A. Pieter S. Adriaen C. Jan S. ende P.A. v.d. G/ Raeden
Er wordt 100 pond "gelicht omme daermede de haestichste ende noodichste stadtsschulden" te kunnen betalen.
Op de Prop. by de br, J.A. v.d. B. ber. zekere penn. die de Tres. nootel. van doene hebben/ omme ettelicke stadtsschulden gheen langher vuytstel verdragende betaelt te worden/ is by W+R geordonn. ende zynde Tres, dess stadt geauth. omme te moghen lichten ende opnemen de somme van hondert ponden gr. Vls./ Omme daermede de haestichste ende noodichste stadtsschulden betaelt ende voldaen te worden met zulcken verstande dat den Interest van de zelve hondert ponden betaelt ende affgetrocken zullen worden van de lootkens die voorde stadtsrekeninghe aen een yeder moeten voldaen worden/ Daertoe de Tres. mits dese geauth. ende gemachticht om van een yeder zyn part ende contingent ende voorss Interest ten tyde van de overbricginghe van de betaelinghe van de voorss lootkens aff te trecken(corten) ende in te houden/-
Ende zullen de voorss hondert ponden grooten Vls vuytte ordinarise Stadtsexcijsen ende Incommen metten aldereersten mogelyck zynde aff geleyt ende betaelt worden/
Er is een "rolle" van de burgers die werken of doen werken "totte diepmaeckinghe van de vesten...... op heure costen.."
Totte maeckinghe van de rolle van de burgers die totte diepmaeckinghe van de vesten zouden worden ofte deur andere doen wercken op heure costen zyn by W+R gecomm. Wouter N. schepen Pieter A. v.d. Graft Raedt/ Jan S. ende adr. Corn. de Jonghe Tres. mitsgr. den secretaris/
Het blijkt dat de administratie van de stadsexcysen en imposten een puinhoop is.
Alzoe tot kennisse van B+S+R. gecommen is dat den Excijsenaer mitsg. den Impostmr. dess Stadt/ met beurte ende bij weecken den Impost ende den excijs onverscheyden ende van een masse zijn ontfanghende/ ende dat (daer)deur lichtelick eenich abuys oft misverstant zoude moghen geschieden/ Te meer de wyle het eene met het ander gheen gemeenschap en heeft/ ende oock in diversche beurten commen moet/ Soe hebben B+S+R voorn. Omme daer inne behoorl. te verzijen (voorzien) ende om dan den excijs ende andere Stadts Incommen te beter gade geslagen zoude worden geordonn. enz. den excysenaer dess wel express. mits desen/ dat hy den excijs kercken Impost ende Nyeuwe Impositie op wyn ende bier mitsg. andre ordinaris ende extraordinaris Stadtsincommen( daer van hy de handelinghe ende administratie dagel. is hebbende zelffs personnel sonder den Impostmr. oft yemant anders daer toe te gebruycken zal innen ende ontfanghen/ conform d'instructie ende Ordonnantie opden ontfanck van de excijs op wyn ende bier by W+R dess stadt gemaent/ Mitsgr. dat hy den Impostmr. met zynen ontfanck zal laeten geworden/ zonder hem eenichsins daermede te becommeren/ Warnaer de voorss excijsenaer hen(m) zal hebben te reguleren/
Op den VIIen Augusti 1599 pnt J.A. v.d. B. Claes Zael doude brs, St. de R Jan de L Hartm. Michielsz. Pieter Bonte schepenen Heyndr. A Pieter Sym. Willem P. Adr. Corn. de Jonghe Jan S. P.A. v.d. Graft ende Jan Bollaert Raeden/
Over de bezoldiging van de nieuwe secretaris Pieter Cannoye.
Op de req. by Pieter Cannoye tegenw. secretaris aen W+R gepres. zyn gecomm. J.A. v.d. B. Claes Zael doude Brs. Hartm Mich, schepenen ende adr. Corn. de Jonghe raeden/ Omme metten suppl. beroerende thaer gaige by hem gepretendeert ende voorts op zyn jaerlicx tractement ende gaige te commen in comm.
Op den IIIIen Septembris 1599 pnt. J.A. v.d.b. St. de R J de L. Jan van Geldre schepenen/ Pieter S. ende Willem Pietersz. Jan S. ende Pieter Aelberts Raeden/
Er worden losse arbeiders gebruikt voor bepaalde werkzaamheden.
Op de Prop. by de br. J.A. v.d. B. twerck byde scheuy ers(schooiers= losse werklui) aengenomen te ..../ zyn by W+R gecomm. de voorss J.A. v.d. B mitsg. Jan Sp. ende Adriaen Corn. de Jonghe (TRes)/ omme tvoorss werck te visteren ende zien oft oock conform de bestedinghe van de aenneminghe opgemaect is ofte nyet/ Om daer naer voorts inder Zaecke geordonn. te worden als naer behooren/
Aan sommighe lantluyden van Cleeuwerskercke wordt gevraagd of men niet den dyck aen t'schorretje aencommende den armen van Kleverskerke, zou kunnen kopen.
Br. J.A. v.d. B. +Jan Sp. by W+R gecomm. mits dese omme met sommighe lantluyden te spreken/ offmen den dyck aen t'schorreken aencommende den armen van Cleeuwerskercke nyet en zoude connen voor den stadt voor eenen redelicken penninck coopen/
Er wordt een derde vendel (van schutters) opgericht "tot verzekeringhe van de stadt"
Op de Prop. van J.A. v.d. B. gedaen ber. tderde vendel dat tot verzekeringhe van de stadt wel doene opgerecht te worden is by W+R geres. noch een vendel tot de twee nu zynde opgerecht te worden
N.B. Volgens J.A. v.d. B. 2 of 3 vendels nodig om de veiligheid van de stad te verzekeren.
Op de clachte by Pieter Jansz. ende in de prive als baeckenaer gedaen/ is by W+R geres. dat hen(m) aengeseyt zal worden/dat hy wat beter zal moeten toezien ende surche draghen/ dan hy tot noch gedaen heeft/ oft datter anders in versien zal worden/
Op den XVIIIen Septembris 1599 pnt J.A. v.d B. br./ St. de R jan de L. Hartman Mich. Pieter Bonte Jan v. Gelder Schepenen/ Pieter S. Willem P. Jan S. P.Aelbr, ende Jan Bollaert Raeden/
Over een schoenlapper.
Op de Req. by Jan Aernoutsz. Schoelapper aen W+R gepres. is de voorss J.A. vergunt ende toegelaeten gel. hem vergunt ende toegelaeten wort mitsdesen zyn houten huysken tegenw. op de Marct staende tzyne coste te moghen doen vervoeren ter plecke daert voor datum van desen gestaen heeft/ te weten op de lege erve neffens den Orange Boom gelegen// Gesien by B+S+R etc.
Import van brood strict verboden. Behalve op marktdagen.
Req. vant backersgilde aen henl. gepres. op alle gelet zynde naer behooren hebben geinterdiceert enz. mitsdesen dat nyemant van wat conditie ofte qualiteyt hy zy/ hem vervorderen zal eenich broot van wat soorte het soude moghen wesen buyten dess stadt ende Iurisdictie van dyen gebacken die hier binnen dess stadt te bringhen ende vercoopen/ Op de verbeurte van Zelve broot vuytgesteken alleenl. de marctdaechen/ als wanneer het eenyder vry staen zal zyn broot oock in andere steden ofte plecken gebacken hier te bringhen ende openbaerl. te vercoopen/ zonder wederzeggen van yemande/-
Het schijnt dat vrouwen en kinderen aan "tnyeuwe metselwerck" medegewerkt hebben en nog recht hebben op het laatste derde deel.
Op de Prop. v.d. br. J.A. v.d. B. ber. de vrouwen ende kindere die noch een derde paert mochten hebben van tgundt zyl.mt.... vant nyeuwe metselwerck verdient hadden/ is by W+R geres. ende de Tres. dess stadt geordonn. aen de voorss vrouwe ende kinderen tresterende derdepaert heurl. noch competerende te betaelen ende zal in stadtsrekeninghe geleden ende gepasseert worden/-
Over de organisatie van de 3 burgervendels. Ook diverse namen worden genoemd.
Alzoe Ba+Bu+S+Raiden goetgevonden tot onderhoudinghe van de goede wachte in dese coniuncture van tyden zeer noodel. zynde de burgerie ende inwoonders dess stadt te verdeylen ende in plaetse van de twee vendels tegenw. wesende drie vendels op te rechten/ Soe hebben BA+BU+S+Raeden voorn.tot Officieren van de zelve venedelen gestelt ende gekoren de naergenomineerde personen vander manieren naervolgende Te weten Jan Spierinck als capiteyn Pieter Bonte als Lieut. Adriaen Adr. Coster als vendrich/ ende Gerrit Jansz. cleermaecker mitsg. Willem Pietersz. Cuiper als sergeanten vant eerste vendel/ Item Jan van Gelder als Capiteyn/ Pieter Vermeere als Lieutenant Aelb. Claesz. als vendrich ende Mattheus Jansz. zeylmaecker mitsg. Merten A. als sergeanten vant tweede vendel/ Ende Jan Bollaert als capiteyn/ Wouter Nachtegael als lieutenant/Claes Zael de Jonghe als vendrich/ ende Hans Raemaecker/ mitsgrs Nathaniel van Heussen als sersianten vant derde vendel/ hebben voorts B+B+S+R voorn. de voorss respective Officiers geauthoriseert enz. bij desen/ Om byde zelve respective Officiers vuijt het volck van heur vendels gestelt ende gekozen te worden zoe veel adelborsten/ Corporaels ende ande andere Officieren/ alsser tot onderhoudinghe van goede wachte van noode wesen zullen/
Het eerste stukje geschiedenis van hoe Maurits in het bezit van de huidige Oranjepolder kwam en welke afspraken er met het stadsbestuur van Arnemuiden gemaakt werden op het gebied van zaken van "waterschappelijke " aard.
Op de propositie van wegen Zyne Excie byden raetheere Hessels / ende Tresorier Duischot ? aen B+B+S ende Raeden gedaen/ aengaende Tschorre liggende tusschen de stede Vere ende van Arnemuyden voorn. geheeten ten Halven Cryte/ Twelck Zyn Excie zoude moghen bedijcken/ oft vuijtgeven te bedycken ten verschen corenlande/ Ende zekere houcken oft stucken schorren neffens den houwer der voorss stede Arnemuyden zuydt oost ende noort tusschen den zelven houwer ende den steenen pael opde zeedyck ende creecke daerontrent gelegen/ Onder de iurisdictie der voorss stede/ Tenderende omme te weten Offt B+B+S+R voorn. gelieven zoude de zelven houck met zijn Excie te bezeedycken/
Ende voor zoe veel de voorss zeedyck opden gront heurer Iurisdictie zoude mghen zyn gelegen ten halven toe der voorss creke te becostighen ende te betaelen/ Ofte Zijn Excie voorss gront zoe die binne bezloten/ ende met zyne dycken ende bermen affgesteken zal worden in vrye eygedomme gunstelick toe te staen ende taccorderen dan den zelven dijck ende Oosthouck van de voorss houer zal moghen worden verheelt ende ende deynde vande voorss houck tot den zeedijck toe tot eenen nijeuwen zeedyck verzwaert ende zonder hunne cost onderhouden zoe langhe Zijn Excie den zelven tot eenen zeedijck gebruijcken zal/ hebben B+B+S ende Raeden voorn. vuyt goede genegentheyt ende affectie Zyne Excie den voorss gront zoe die binnen besloten ende met zynen dycken ende bermen affgesteken zal worden toegestaen ende gegundt enz. in rechten vrijen eygendomme mits desen/ Accorderende ende dijen wegens mits desen consenterende dat de zelven dijck aende Oosthouck vande voorss houwer zal moghen worden verheelt ? ende deynde vande voorss houck tot den zeedyck toe tot eenen nyeuwen zeedyck verzwaert mits de zelve volgens de presentatie van weghe Zijn Excie dese gedaen onderhouden wordende sonder ende buijten dess stadtscosten zoe langhe die zelve bij Zyne voorss Excie voor eenen zeedyck gebruyct zal worden Onvermindert ende altyt in haer geheel blyven dess Stadt Arnemuyden ende Iurisdictie zoe verre die voor datum van desen gestrect heeft gehadt ende noch tegenwoordel. is streckende/
Opden XXIen Septembr. 1599 pnt St. de Ruyter Jan de L. Merten A. ende Jan van Gelder schepenen Hendr. Adr. Pieter Sijmonsz Willem Pietersz. Jan Spierinck Pieter A. v.d. Graft ende Jan Bollaert Raeden/
Pieter S. ende P.A. v.d. Graft zyn by W+R gecomm. enz. mitsdesen tot foriers vande compaignie van capiteyn vande Broecke wesende een ....... compaignie/
Opden XIen Decembr. 1599 pnt J.A. v.d. Bije burchmrs. Steven de R. Hartman Michielsz. coster Pietr C. Bonte Meerten A. Jan van G. Wouter Nachtegael Scepenen Heyndr. A. A. C. de Jonghe Pieter A. v.d. Graft ende Jan Bollaert Raeden/
Over de verpachting van de wintmolen
Op de prop. bijde br. J.A. v.d. Bije gedaen ber. tImposticque ? vervolcg bij Pieter Schoutens als collecteur ende ontfangher van de C en penninck van de wintmolen Omme te hebben pertinent extract vuijt verpachtinghe vande wintmolen dess stadt is bij Wet ende Raedt geres. ende wort mits desen den secretaris belast ende geordonn. de voorn. Pieter Schoutens een extract vuyt de conditien van de verpachtinghe der voorss wintmolen te gheven/ Omme hen(m) daermede te behelpen daer ende zoe hij te raede werden zal/ Ende daer vuyt den rechten pacht bij hen(m) verstaen ende geweten te worden/
Over een haerstede in de molen !!
Op de prop. vande haerstede bijden muelenaer dess stadt versocht is bij W+R geres, ende den Tres. mits desen de voorss muelen te doen visiteren Omme te zien ofte zelve sonder eenich peryckel vant brant geloochlick ? soude connen geschieden omme daer naer den voorss muelenaer van een bequaem haerstedeken ten minsten coste gerieft ende geaccordeert te moghen worden/
Hans van Zwol in plaats van Claes de Ioncker gewapend assistent van de poortsluijter Boesschot
Opde req. bij Hans van Zwol gepres. ten fine hy in plaetse van Claes de Ionker zoude moghen gaen metten geweer neffens Christiaen Boesschot poortsluijter dess stede is bij W+R de voorss Hans van Zwol toegelaeten enz. op zulcen salaris ende weddensende de voorss Claes de Ioncker bedient heeft/
Aert de Kempenaer wordt de opvolger(stadsbode) van wijlen Claes de Ioncker
Op de vier req. bij Pieter de Haen Ae(r)t Aelbertsz ketelaer ende Aert de Kempenaer respectivel. gepresenteert/ Omme te hebben in plaetse van Claes de Ioncker saliger ... stadtbodeschap hebben die van wet en de raet dess stadt Arnemuyden tvoorss stadtbodeschap vergunt enz. mits desen aenden voorss aert de Kempenaer onder zulcken ordonnatie bestaende alreede opt voorss stadtbodeschap alreede gemaect zyn ende noch in tyden ende wylen gemaect zullen moghen worden/
Salaris (gedeelte) in natura voor de cipier
Op de req. bij Andries Claesz cepier ende zyn huysvrouwe gepresenteert is de zelve bij Wet ende Raedt toegeleyt enz. mitsdesen om oorsaecken ende ten fyne inde voorss req. geroert een halff last turffs daer twerck bij desen geordonneert wort dat henl. gelevert zal worden theurl. begeerte ende gelegentheyt/
Brieven van recommandatie van de stad voor Hans vander Haghe (kandidaat-notaris)
Op de Req. bij Hans vander Haghe gepres. is bij W+R geres. ende mits den Secretaris geordonn.brieven van recommandatie van wegen de stadt aen zijn princelycke EXcie ende voorts den provincialen hove van hollt gesonden ende geschreven te worden/ Ten eynde de voorss Hans vander Haghe te beter aent notarischap bij hem gepretendeert te mogen geraecken/
Opden XXIen decembris anno XVc negenentnegentich pnt beyde brs Hartm. Mich, Coster M. Adriaensz. Jan van Gelder ende Wouter Nachtegael schepenen/ Heynd. Adriaensz. Adr. corn. de Jonghe J. Spierinck Pieter A. v.d. Graft ende J. Bollaert Raeden/
Christiaen Boesschot krijgt als oudste stadbode het weesbodeschap.
Op de req. bij Christiaen Boesschot ende Aert de Kempenaer resp. aen W+R dess stadt gepres. omme het weesbodeschap is bij W+R de voorss Christiaen Boesschot als oudste stadtbode tvoorss weesbodeschap vergunt ende gegeven/ Ende is in plaetse van dye de voorgenoemden Aert de Kempenaer toegeleyt ende vergundt tbodeschap vant lantrecht/
In de woning van Mr. Jacob Hermans wordt op stadskosten een secreet (WC) aangebracht
Op de Req. bij Mr. Jacob Hermans aen W+R dess stdt gepres. tenderende Omme te hebben tot gerieff vande woonplaetse daer hij inne is woonende een secreet te hebben/ is by die van W+R voorn. tzelve toegelaeten ende mits desen de tres. belast tzelve te minsten coste mogelyck zynde te doen maecken/
Matheus Koyvicx wordt i.p.v. Aert Aelbertsz. de nieuwe ijkmeester
Op de req. van Matheus Koyvicx ? tendre omme in plaetse van Aert Aelbertsz ketelaer de maten te moghen verijcken is by W+R tzelve verycken de voorss Matheus Koyvicx? in de plaetse vande voorn. Aert Aelbertsz vergunt ende toegelaeten/
Opden eersten January anno zestien hondert pnt beyde brs. S. de Ruyter Hartm Mich. Pieter Bonte Merten A, ende Wouter Nachtegael schepenen Pieter S. Willem P. P. Aelberts v.d. Graft ende Jan Bollaert raeden.
J.A. v.d. Bije ende Claes Zael doude brs. zijn bij WE+R gecomm. enz. mits desen ter liquidatie ? vande rekeninghe vande Cen penninghen ende vande Servitien ?mitsgrs. vant poortersgelt bij de respective gecomm. ende Administrateurs eerstdaechs te doene/
Over de verpachting van de wintmolen
Beroerende de verpachtinghe van de wintmolen is by W+R geres. datmen de zelve vuyter hant aende meest daervoor ghevende zal verhuiren/ende den tegenwoordighen muelenaer zoe veel zoe veel biedende als een ander zoude willen gheven voor de andre geprefereert wesen zal/
Over de buytendycxsche gorssinghe ende t'schorreken.
Beroerende de buytendycxsche gorssinghe soe het schorreken is bij W+R geres. datmen voor alsnoch supersederen zal tselve te verpachten/ Omme te zien naerdyen by Zyn Excie tzelve versocht is in pachte te hebben offt de zelve zyne Excie hoe veelzoude gheven/ als andere/ ofte de redelicheyt mede bringhen ende gelegentheyt des tyts verheysschen zal/
Over de resterende stadsdomeinen:het vendu-en omroepersschap
Beroerende de resterende stadtsdomeynen als te weten tvendumeesterschap Crygierderschap de gorssinghe van de wallen ende de vischbanke is by W+R geres. datmen alle de zelve naer ouder costume opden XXI Januarij naestcommende openb. verpachten zal/-
Op den XVen Januarij anno zesthien hondert pnt J.A, v.d. Bije Cl. Zael doude brs St. de Ruyter Jan de Leeu Hartm. Mich. Merten A. Jan van G schepenen Pieter S. Willem P. Adr. Corn. de Jonghe Pieter A. v.d. Graft ende Jan Bollaert Raeden.
De zaak van de loterij wordt "opgehouden"
Op de prop. bij J.A. vander Bije gedaen vande presentatie bij zekere personen aende stadt gedaen omme te moghen hier oprechten een loterie is by W+R geres. datmen de zaecke voor zekeren tyt zal houden in state/ Om middeler tyt deur zekere goede vrienden vernomen te worden oftmen met gevouchlicheyt ende verstaen? vande heeren Staten tzelve zoude connen te weghe gebracht worden/ Daervan de versouckers in tijt verwitticht ende gewaerschout zullen worden/
De Collecte van de C en penninck is voor alsnoch gehouden in state/ omme middelertijt vuytgesien ende vernomen te worden offer yemant zoude wesen diede zelve voor een redelicken penninck zoude willen doen/
Op een bepaalde nacht heeft zich een ernstig incident voorgedaan.
Op de vraghe van bij wije de misse (ramp?)bij nachte bij eenighe moetwillighe lancx der straeten gedaen wordende/ ende bij die vander wachte betrapt zynde gepunieert ende gestraft zullen worden/ is bij W+R geres. dat zulcke ende diergelycke misbruijcken byde crychsraede affgehandelt ende ...... zullen worden/ waere tzelve zouden wesen delicten zijn? ofte ande(r) zaecken de lyve raecken/ die byden officier geaenveert ende voor Burchmrs. ende schepenen geventileert ende gedecideert? zullen worden/
Over de grote schulden die de stad heeft
Alzoe tot conservatie vander stadts eere ende verhoedinghe van opzegginghe van penninghen ende daer toe voor alsnoch gheen middel en is eenige des voorss stadts schulden/ zoe van verloopen croos(rente) leveringhe van materialen als anderss nootelicken metten aldereersten dienen betaelt te worden soe hebben B+S+R dess stadt A. tot minsten achterdeel vander stadt goet gevonden/ ende mits desen de Secretaris als Adiunct vande Tresoriers vuijte penninghen vande laeste vercochte zuickeren? gecommen ende ten cantore berustende de betalinghe van zekere vande voorgeroerde stadts schulden te dienen/ Mits daer van nemende behoorl. acaquijt(acquit=kwitantie)/ Met zulcken verstande dat de Tresoriers dess stadt naerdat heurl. bijbehoorl. bescheet gebleken zal wesen de voorgeroerde betaelinghe bijde Secretaris gedaen te wesen/ gehouden zullen zijn ende daer toe mits desen special. geauthoriseert werden/ Omme als Tres. te bekennen van stadtsweghe aende zelven secretaris schuldich te wesen zulcken somme van pen. als hij verschoten zal hebben/ Met belofte vande zelve penn. promptel.vander voorss stadts weghe bij deene middel oft dander aende voorn. Secretaris te restitueren ende promptel. betaelen/ Soe wanneer hy die van doene soude moghen hebben/ Omme te voldoene de ghenen dieder in tyden ende wijlen bevonden zullen worden Inne gerechtigt te wesen ende alsdan deur faulte van prompte betaelinghe nyet beschaempt te laeten blyven/-
Opden XXIIen Januarij anno 1600 pnt J.A. v.d. Bije Claes Zael doudebrs. Steven de R. Jan de L. H. H. Michielsz. Coster M. Adr. Pieter C. Bonte Wouter N. schepenen Pieter S. Willem P. Adr. Corn. de Jonghe Jan S. P.A. v.d. Graft ende Jan Bollaert/
Over de collecte van nota bene vijf achterstallige Honderste Penningen!
De collecte vande vijff oude verachterde Ce penn. mitsg, de resterende drie nyeuwe ofte laest ongecollecteerde Ce pen. wort gehouden in state totte naeste vergaderinghe/
Over de nieuwe pachter van de wintmolen.
Op de prop. byden Burchmr. J.A. v.d. Bije gedaen ber. de nyeuwen pachter vande wintmolen dess stadt/ oft hy soude moghe ontstaen? sonder borghe te stellen mits ghevende in handen vande Tres. zekeren paybrieff van zijn huijsken buyten dess stdat is bij W+R geres. mits desen enz. dat de voorss pachter ofte muelenaer om der consequntie wille gehouden zal zyn naer ouder costume ende conform zyne conditien borghe te stellen/
Beroerende den affslach die Steven de Ruijter als pachter vant vendumeesterschap is heesschende is gehouden in state tot dat tzelve vendumeesterschap verpacht zal zijn/-
Problemen van schippers enz. om hun wachtbeurt waar te nemen.
B+S+R der stadt A. gehoort hebbende de clachte van dat de schippers ende andere varende luyden vuyter stadt zijnde Om haer broot te verdienen'n ander in haer plaetse moeten stellen Omme geduirende heurl. absentie voor hun te waecken hebben de zelve toegelaeten enz. dat zyl. in stadt wesende omme de cost met heurl. schepen te verdienen zullen moghen ontstaen ? met een sentenelle te doen setten/ Mits dat zijl. gehouden zullen zijn den duir van heurl. absentie behoorl. te verwittichen/-
Opden XXIXen Januarij anno zesthien hondert pnt J.A. vander Bije Cl. Zael doude brs. Steven de R Jan de L. Hartm. Michielsz. coster Pieter C. Bonte ende Wouter Nachtegael schepenen/ Heyndrick A. ende Pieter S ende W. Pietersz Adr. Corn. de Jonghe Jan S. ende P.A. v.d. Graft Raeden
Accoord tussen de ballasters van Middelburg en Arnemuiden
Ghezien bij B.+S+R der Stadt Arnemuyden de poicten ende articulen bij die van Middelb. overgesonden beroerende taccort tusschen de ballasters van Middelb. ende Arnemuyden gemaect/ ende daerop gehoort trapport vandeen Overdeken vant schippersgilde/ hebben geordonn. enz. dat deken ende beleeders inde voorss vermelt mitgrs. de voorss overdeken de zelve zullen teeckenen/
De collecte vande acht verachterde Ce penninghen is gehouden in state/
Steven de Ruyter moet als vendumeester "geduld" betrachten
Opde req. bij Steven de R. als vendumeester aen W+R gepres. Omme te hebben affslach van zynen pachte hebben die van W+R geordonn. ende verstaen dat hy zal hebben patientie vergunnende nyettemin in plaetse van dije dat de zelve vermoghen zal een oxhooft wyns op burgers excys op te doen sonder ?(zoude en )? daermede hy hem zal hebben te genoecghen ?/
Opden XII february anno zesthien hondert pnt J.A. v.d. Bije Cl.Zael doudebrs. St. de Ruyter/ Jan de L. Hartm. Mich. P.C. Bonte Merten A. W. Nachtegael schepenen Pieter S. Willem P. Adr. Corn. J. Spierinck ende Pieter A. v.d. Graft Raeden/
Op de Req. bij Mr. Jacques vander Beke gepres. zijn bij W+R gecomm. een vande brs. mitsgrs. beyde de Tres. Omme mette voorss Mr. .. beroerende zyn versouck te commen in communicatie/
De ministers (predikanten) krijgen zoals gewoonlijk een jaarlijkse gratificatie.
Opde Req. vande Ministers hebben die van W+R ... Tres. geordonn. enz. mits desen aende voorss ministers vuijt oorzaecke inde voorss req. geroert over den iaere negenentnegentich te betaelen de somme van acht ponden zes schell. acht grooten Vls. die henl. in Stadts rekeninghe valideren zullen/ Mits dese ende quitantie overbringhende als naer behooren/
De weduwe van secretaris B.Cannoye krijgt i.p.v. een heel jaar slechts een half jaar "gaige"
Opde Prop bij J. A. v.d. Bije br. gedaen ber. de weduwe van Bartholemeus Cannoye die pretendeert een heel jaer gaige vant Secretarischap bij de voorss Barthelomeua Cannoye bedient/ Ende daerop gedelib. ende de gelegentheyt vander zaecke mitsgrs. des Stadts gesteltenisse geconsidereert zynde/ is bij W+R geres. dat de voorss gaige aende voorss weduwe alleenl. betaelt zal worden voor zes maenden/-
Maatregelen om n.b. 8 "verachterde Honderste Penninghen" te innen.
Alzoe tot ontlastinghe vander Stadt die deurde grote zwaere wercken zeer ten achteren is eenighe prompte middelen dienen gevonden te worden ende tot dyen eynde voorgehouden ende derscheydel. geproveert ? is dat de gemeene burgerie aende Stadt noch ten achteren ende schuldich is de Cen pen. de annis 86. 87. 88. 89. ende .. mitsgrs. vande iaeren 97/98. ende 99 maeckende saen acht dobbele C en Pen./ die tot Stadts proffyte behooren gecollecteert te werden/ is eyntelinghe ende naer langhe ende rijpe deliberatie bij W+R geordonn. enz. dat de collecte vande voorss. acht C en Pen. eerstdaechs begonst ende in treyn gebrocht zal worden/ Met zulcken verstande dat de Collecteurs vande zelve gehouden zullen zijn de ghene die de middel ende de macht hebben promptel. hun achterstel op te doen bringhen ende betaelen/ ende mette ghenen diet zoe nyte en zouden connen vervallen zulcx te handelen ende accorderen tzij dan op termijnen ofte rente als naer gelegentheyt vander zaecke ende personen gevouchlicxt ende ten meesten dienste vande stadt zal connen geschieden/ Mits oocknemende regardt opt opt gene henl. ende yeder een van henl. tegen heur respective achterwesen vande stadt zoe van leeninghe als andersints is competerende/
Ende omme de voorss collecte gevouchlicxst ende met authoriteyt ten minsten coste vande stadt te doene is voorts geordonneert enz. dat die vant collegie van W+R de voorss collecte zullen doen/ te weten bij beurten vier ende viere weken lanck geduirende/ Daer van de eerste zullen wesen beyde Burchmrs. ende beyde Tres. die voir eerste ende voor all zullen besoigneren int maecken vant cohier daer bij eenyeders achterwesen zal worden gespecifficeert /Waerde Burchmrs. ende Tres. zal volgen den Bailliu mette drie oudste schepenen ende zoe vervolgens viere ende viere/
Jan Bollaert Excijsenaer vertoont een "onbehoorlijk" gedrag.
Opt vertooch bijden Tres. gedaen beroerende de onwillicheyt ende Incivilteyt ?(incivilis=onburgelijk: dus: onbehoorlijk gedrag) bij Jan Bollaert excijsenaer in toverbringhen van des Stadts weeckelyck Innecommen tegen alle redenen ende billicheyt gebruyct wordende / is bij W+R geres. tzelve te legghen in deliberatie totte naeste vergaderinghe/
Om voorts mede bij een yeder bedocht te worden oft profijtelycker ende raedtsaemer is de collecte vande voorss stadts excysen te continueren ofte alle de zelve openbaerl. te verpachten/-
Opde Prop. bij Pieter Aelbertsz als wachtmr. gedaen/ omme eene boete te stellen vande noy ? comparitie vande Capiteynen die alle avonde gehouden zyn bij beurte in oplesinghe vande wachte haer te laeten vinden/ daer vooren zij exempt zijn vander wachte/ is bij W+R geresolveert enz. mitsdesen dat de voorss Capiteynen inplaetse vande voorss dagelicxe comparitie wederom gehouden zullen zijn te waecken gelyck zijl. voor datum vande voorgeroerde dagelicxe comparitie plachten (er staat:plagen(plegen) te doene/
Opden XIXen Februarij 1600 pnt J.A. v.d. Bije Cl.Zael doude brs. Steven de R. Jan de L. Haaaaaartm. Mich. Coster Pieter C. Bonte Merten A. Wouter N. Schepenen/ Heyndr. Adr. Pieter S. Willem P. Adr. Corn. de Jonghe Jan S. ende P. Aelb. v.d. Graft/
Over "tnyeuwe Quohier van de acht verachterde Penninghen"
Ghezien bij B.S+R dess Stadt Arnemuyden tnyeuwe Quohier van de acht verachterde penninghen is bijde zelve geresolveert ende goet gevonden/ datmen tzelve augmenteren ende vermeerderen zal met zulcke restanten als ettelijcke burgers vande voirgaende gecollecteerde Iaeren noch schuldich ende ten achteren zijn/ Wiet expressie van tgundt henl. van Servitie ende anderss zoude moghen competeren/ Mitsgrs. datmen tot laste vande huijssen met Stadts rechten gelevert maer zulcke Iaeren iny voorss Quohier bringhen zal als ter naerde vercoopinghe vande zelve huyssen vervallen ende verschenen zyn/-
Beroerende tcontract tusschen de ballasters van Arnemuyden ende Middelb. vuyt commissie van W+R aengegaen is bij die van W+R geres. enz. mits desen wel express. belast dat byden deken vant schippers ende een vande ballasters hier beyde present zynde geteeckent zal worden Op pene vander anders in voorzien zal worden/-
Pieter Cannoye zal i.v.m. studie en om hem niet te zwaar te belasten nog niet alle taken van zijn overleden vader waarnemen.
Opde prop. byden burchmr. J.A. v.d. Bije gedaen beroer. den persone vande Secretaris Pieter Cannoije offmen de zelve zal continueren ende belast laeten blyven mette collecte ende ontfanck vande C en Penninghe mitsgrs. de forieringhe vande soldaten/ daermede de vader altijts gechargeert is geweest/ hebben die van W+R dess stadt omme diversche redenen ende ende consideratien ende merckel. omme de voorss Secretaris nyet te overlasten/ ende te beter tijt te gheven omme zyn cantoir ende dandere Stadtszaecken mitsgrs. zyne Studien tot dienste vande Stadt ende dergemeente te beter waer te mogen nemen goet gevonden enz. den voorss. Secretaris van nu voortaen vande voorss. collecte van de C en Pen. ende forieringhe vande soldaten te ontlasten/ gelyck zyl. den zelven ontlasten mits desen//-
Opden lesten Februaris 1600 pnt J.A.v.d. Bije ende Cl. Zael doude brs. St. de Ruijter Jan de L. Hartm. Mich. coster Pieter B. Merten A. Jan van Geldre schepenen Heyndrick Adr. Pieter Symonsz. Adr. Corn. de Jonghe ende Jan Bollaert Raeden/--
Opde collecte vande acht verachterde C e penn. is geres. dat de zelve bij die van W+R visiteren ende met beurten drie ende drie acht daghen lanck geduirende gedaen ende in treijn gebrocht zal worden/ Ende dat inder naervolgende manieren/ Ende eerst
I .... Pieter Sijmonsz. Merten Adriaensz. ende Pieter Aelberts van de Graft/-
II Willem Pietersz in de soutpanne Jan van Geldre ende Wouter Nachtegael/-
III Jan de Leeu Hartm. Mich. Coster ende Corn. Wielant
IIII Jan Spierinck Adr. Corn. de Jonghe ende Claes Zael de Ionghe
V J.A. v.d Bije ende Claes Zael doude brs. met Heyndr.
Adriaensz.
J.A. v.d. Bije Claes Zael doude brs. met Adriaen Corn. de Jonghe ende Jan Spierinck Tres. zyn by W+R andermael gecomm.van met Mr. Jacques van der Beke schoolmr. bereorende de coop vande huysse de groote Sterre mitsgrs. zyn Iaerlicx pensioen te commen in communicatie/
Over een Latijns schoolmr.
Op de prop. gedaen bijden burchmr. J.A.v.d. Bije van dat tot gerieff vande gemeente ende eere ende dienste van de stadt wel een Latijns Schoolmr. van doene zoude wesen is by W+R geres. ende mitsdesen eenyegel. in particulier authorisatie verleent ende gegeven omme naer een bequaem person tot houdinghhe van een Latynsche schole te vernemen ende doen vernemen/ Omme daer naer rapport ende kennisse gedaen zynde met hem zulcx gehandelt te worden als inde redelicheyt bevonden zal worden te behooren/-
Fraude door Corn. Mathijsz. een procureur/notaris van de stadt
Opt vertooch bij den Br. J.A. v.d Bije gedaen vande valsheden bij Corn. Mathijsz procureur ende notaris int macken van zekere valsche Instrumenten gecomm. is by W+R geres. ende mitsdesen den Bailliu geauthoriseert den voorn. Corn. Mathijsz. te apprehenderen? Omme daernaer zyn proces ende ten principalen zulcken conclusie genomen te worden/ als vuijt de gelegentheyt vande zaecke bevonden zal worden te behooren/-
B+S+R regardt ende consideratie genomen hebben opde goeden ouderdom ende groote gebreckelicheyt van Willem Mertsz. Bom/ hebben den zelven vergunt ende toegelaeten vergunnen ende laeten toe mits vrydom vande wachte/-
Opden XVIIIen meert 1600 pnt J.A. v.d. Bije Cl. Zael doude brs./ St. de Ruijter Jan de Leeu Hartm Mich. Coster Pieter Corn. Bonte Merten A. Jan van Geldre schepenen/ Heyndr. A. Pieter Symonsz. Willem P. Adr. Corn. de Jonghe Jan Spierinck ende P.A. vander Graft Raeden/
Achterstallige gage m.b.t. de poortsluyter
Op de req. bij Jacob de Grave aen W+R gepres./ is bijde zelve geres. ende mitsdesen den Tres. geordonn. aenden voorn. Jacob de Grave te betaelen alzulcke penn. als Claes de Ioncker van alle avonde metten portier te gaen sluyten der poorten noch aende stadt ten achteren ende hen(m) noch competerende is/
De stadsbode Boesschot zal opnieuw "de brieffen van de verkiesinghe aen Zyn Excie behandighen"
Op de vraghe van wye men metten brieffen vande verkiesinghe aen Zyn Excie zenden zal/ is bij W+R geres. datmen Christiaen Boesschot stadtbodenu ettelycke Iaeren gereyst hebbende eerstdaechs zal affveerdighen omme de voorn. brieven aen Zyn Excie te behandighen/
Jan Bollaert blijft als excysenaer nog steeds in gebreke.
Ende alzoe middeler tyt naer ouder costume de stadts rekeninghe gedaen moet worden/ ende nochtans den excijsenaer Jan Bollaert tot noch toe in faulte is geweest ende noch is omme de zelve naer oude manieren mette Tres. te connen sluyten/ Soe is by W+R geordonn. dat de voorss Jan Bollaert opden XXIIIen meerte naestcommende gehouden zal zijn precysel. zyn rekeninghe te commen doen/ Ofte dat de Tres. vermoghen zullen conform dauthorisatie henl. mits desen verleent wordende de voorss. rek. vuyt des voorss Bollaerts ende contreleurders boucken zeker te doen ende sluyten/
Opden XXen meerte 1600 pnt J.A. v.d. Bije Claes Zael doude brs Steven de R. Jan de L. Hartm. Michielsz. Jan van Geldre Wouter Nachtegael schepenen Heyndr. Adr. Pieter Sijmonsz. Adr. Corn. de Jonghe Jan Spierinck ende P. A. v.d. Graft Raeden/
In verband met onregelmatigheden moet Jan Bollaert als excijsenaer alle boeken en paperassen inleveren en wordt uit het ambt van Excysenaerschap gezet.
Alzoo tot kennisse van B+S+R. gecommen is hoe dat Jan Bollaert tegenwoordighen excijsenaer dess stadt den excijs der zelver Stadt daer van de heele welvaert vander stadt is dependerende weynich ofte nyet naer behooren ende wegens zijn instructie gade en slaet/ ende merckelyck dat hij in gebreeke is zyngeneraelerekeninghe over de Jaere van negenentnegentich te doene/ Daer deure de Stadts rekeninghe grootelicx verachtert wort/ ende naerouder costume op zijnenbehoorl. tyt nyet gedaen en can worden nyettegenstaende de voorss Jan Boillaert daer van tot diversche reysen verwitticht is geweest/ ende op allesgelet zynde naer behooren/ hebben B+S+R voorn. de voorss Jan Bollaert geordonn. enz. mitsdesen alle zyn boucken ende pampieren de voorss Excijs raeckende terstont geziens ? deser over te leveren ende de Tres. dess Stadt te behandighen/ Omme de zelve te bezighen ende gebruijcken daet van noode wesen ende bevonden zal worden te behooren/ Interdicerende voorts de voorss Jan Bollaert ale vorderen ontfanck handelinghe ende administratie vande voorss excijs/
Dezelve bij provisie over gevende ende stellende in hande van Hughe Spierinck tegenwoordighe contreleurder/ ter tijt daer anders inne voorzien zal wesen/ Ende dijen volghens de voorss Jan Bollaert deporterende ende absolutel. priverende vant voorss excijsenaerschap/
Over de verpachting van de belastingen.
Ende daernaer opde gelegentheyt van de voorss Stadts excijsen naerder gelet zijnde is bij W+R geres. datmen de zelve sanderdaechs naerde verpachtinghe vande gemeene slantsmiddlen mede verpachten zal voirde tyt van thien maenden/ Ende worden mits desen de Burchmrs. ende Tres. gecomm. omme opde te ? conditien vande voorss verpachtinghen te maecken ende stipuleren ten meesten vande stadt mogel. zynde/
Opde XXVIII meerte 1600 pnt J.A. v.d. Bije Claes Zael doude brs. Steven de R Jan de Leeu Hartm. Michielsz. Pieter Corn. Bonte Merten Adr. Jan van Geldre Wouter Nachtegael schepenen/ Heyndr. Adr. Pieter Sijmonsz. Willem Pietersz. Adr. Corn. de Jonghe Jan Spierinck ende Pieter Aelbr. Raeden/
De borgen van Jan Bollaert moeten tekorten aanzuiveren
Op de vraghe ten desen gedaen van in wat manieren men Jan Bollaerts slot van rekeninghe zuveren ende doen betaelen zal/ Ende daerop gezien in wat forme dacte van borchtochte daer inne het borghen elck een voor all ende elck als principael geconstitueert hebben Lenaert Arentsz ende Matheus Iansz. Zeylmaecker gestipuleert is/ Ende men weghens dijen vermoghen soude de voorss borghen feytel. ende real. voort voorss slot te executeren/ Soe hebben B+S+Sch. Om redenen ende vuijt gratie onvermindert ende sonder preiudicie vande voorgeroerde borchtochte de zelve borghen vergunt den tyt van een maent/ ende dat voir alle delaijen/ Omme middelertyt vuijtstaende schulden tot ontlastinghe ende verlichtinghe van heurl. gepresteerde borchtochte te moghen innen ende ontfanghen/ naerde expiratie van welcke maent de voorss borghen gehouden zullen zijn tvoorss slot van rekeninghe promptel. op te bringhen ende betaelen in handen van de Tres. dess stadt/ Op penen van daer vooren sonder eenighe vordere gratie ofte dissimulatie feyt. ende real. geexecuteert te worden/-
De stadsrekening zal op 4 april 1600 afgesloten worden
Op de prop. bijden Br, v.d. Bije gedaen beroer, de stadtsrekeninghe is geres. datmen de zelve zal doen sluytn opden IIIIen Aprilis 1600 naetcommende/
De samenstelling van het stadsbestuur vanaf april 1600.
Burchmrs.
Claes Zael doude
Hartman Michielsz Coster
Schepenen
Jan de Leeu
Pieter Symonsz
Adriaen Cornelisz. de Jonghe
Merten Adriaensz.
Pieter Aelbertz. van der Graft
Jan van Geldre
Cornelis Wielant nieuwe naam
Raiden
Heyndrick Adriaensz
Willem Pietersz
Jan A. van der Bije
Jan Spierinck
Wouter Nachtegael
Claes Zael de Jonghe nieuwe naam
Jan Bollaert
Op den XVen Aprilis 1600 pnt Cl. Zael doude Hartm. Mich. Coster brs Jan de Leeu Pieter Sym. Adr. Corn. de Jonghe Merten Adr. Jan van Geldre schepenen
Heyndr. Adr. Willem Pietersz. Wouter nachtegael Claes Zael de Jonghe Raeden.
Op de Req. bij Lenaert Arentsz. als borche voor Steven de Ruyter als vendumeester aen W+R gepres. omme van zyne voorss gepresteerde borchtochte ontsleghen te zyne hebben B+S+R geordonn. enz. mitsdesen dat de voorn. St. de R ontboden zynde gehouden zal wesen voor de Brs mitsg. de Tres. te compareren/ omme de zaeck aldaer bij de behoorlicxste ende gevouchlicxste middelen mogelyck zynde affgehandelt te worden/-
De brs. Hartm. M. Coster mitsg. de Bailliu Symon Romboutsz. zynbij W+R gecomm. enz. mitsdesen omme Jan Bollaert te vermaenen ende aen te zegghen dat hy zyn Officie van Raetschap zal moeten met gewoonl. comparitie behoorl. gadeslaen/ Ofte dat by faulte van dyen W+R voorn. genootsaect zal zyn daer inne anders te voorzien/-
Over het "Lazarus huysken"
Jacob Theunis by Req. versouckende int Lazarus huysken te moghen wonen wort by W+R mitsdesen gerenvoyeert(verwezen naar) aen de Armmeesters dess stadt/ Omme met henl. beroer. tvoorss versouck te handelen ende van huire ofte recognitie by hem daer vooren te gelieven te accorderen/-
De zaecke vant excysenaerschap is gehouden in state/
Op de prop. beroerende de collecte van de C en Penn. ofte de middelen van de zelve te executeren is by W+R goetgevonden +Res. dat men de collecte zal doen in formen ende manieren als die bij beurten begonst zyn ter tijt toe eenyeder zal zyn beurte verwacht ende volbracht hebben/ omme daernaer op de dessaillanten te procederen als men alsdan bevinden zal te behooren ende tot meesten dienst van de stadt te zullen connen geschieden/
P.A v.d. Grafft is boekhouder van de armen; Govert Heyndrics is een van de gevangenmrs.
Burchmrs +S+R etc. ordonn. mits dese P.A. v.d. Graft als bouckhouder van de armen te betaelen aen Govert Heyndrics een van de gevangenmrs. de somme van vier ponden twaelff schellingen zeven grooten zes mijten Vls.
Over gelycke somme byde zelve gevanghemr. meer vuytgegeven dan ontfanghen ende tzal de voorss bouckhouder in rekeningh passeren/ Mits dese overbrenghende daer ende zoet behooren zal/ Ende zullen de gevangenmrs. gehoudeb zyn alle tgene in tyden ende wylen zoude moghen gerecouvreert worden tot proffyte van de gevanghen/ ofte meer ontfanghendan vuytgegeven worden tzelve aenden armen te responeren ende goet doen/
Op den XXXen Aprilis 1600 pnt Claes Zael doude Hartm. Michielsz. Coster brs./ Jan de Leeu Pieter S. Adr. C. de Jonghe Merten A. Pieter A. v.d. Graft Jan van G. ende Corn. Wielant schepenen/ Heyndr. A Willem P. J.A. v.d. Bije J. Spierinck Wouter N. ende Cl. Zael de jonghe Raeden/
De zaeck vant Excschp. is by W+R gehouden in state voor den tyt van acht daghen/
Beroerende de zaeck van Corn. Gerritsz. de Leeu is bij W+R geres. datmen zijn huysvrouwe aen zegghen zal dat haer man eerst mette stadt ofte Tres. rekenen zal moeten ende dat daer bij bevonden zal worden meer te moeten hebben dan gheven/-
Hier wordt "toude man en vvrouwenhuys " genoemd.
Op de vraghe van offmen op de verloope Iaeren van de rente aencommende toude man ende vrouwenhuys corten zal den C en Penn. ofte nyet is bij Burchmrs. +S+R etc. goetgevonden ende mitsdesen den Tres. belast ende geordonn. de voorgeroerde verloopen ..... te betaelen/ mits affcortende zoe veel te ponde als de placaten dat toelaeten ende permitteren /
Claes Zael doude Hartm. Mich, brs ende Jan Spierinck mitsg. J.A. v.d. Bije Tres. worden mitsdesen gecomm. omme de borchen van Jan Bollaert te hooren spreken ende met dezelve te rekenen ende liquideren mitsg, onderstaen zoe veel zyl. noch blijven resterende / Omme daer tselve achterdeel binnen zulcken corten tyt te doen furneren als goet gevonden ende gelegentheyt vander zaecke toelaeten zal/--
Op de Req. van Jacob Thuens is .....van zyn voorgaende apostille geres. enz. dat de Lasarisen tegenw. tlazarus huysken geocco(u)peert(bezet) hebbende daer vuyt met den aldereersten zullenvertrecken ende is hem toegelaeten op conditien als vooren daer inne zyn woonplaetse te connen nemen
Bedelaars Armen
Alzoe bevonden ende dagelicxs woort dat de armen deurde groote menichte van de bedelaers daghelicx binne dess stadt wesende ende ommegaende grootelicxs vercort worden/ soe hebben B+S+R der stadt Arnemuyden goetgevonden ende geres. de zelve voortaen nyet meer omme te laeten gaen/ twelck by publicatie in de voorboden gestelt ende vuytgedruct mitsg. den Officier ende zyne dienaers belast zal worden/ regardt te nemen ende gheenderande vremde bedelaers te gedooghen binne dess stadt omme te moghen gaen/-
Over letsel die de pachter van de gorssinghe zou zijn aangedaan
Beroerende de pachter van de buytendycxsche gorssinghe die gezeyt wort eenich letsel gedaen te worden/ is by W+R geres. inde possessie oft gebruyck van den dyck zoe verre die de stadt is aencommende ende van ouden tyden aengecommen heeft/
Er zijn nog overtollige voorraden "calck/clinckert/steen"
Alzoe der by de stadt eenighe materialen van calck/ clinckert ende steen noch zyn overgeschoten die nyet gebesicht ende zyn ofte apparentel. in langhe noch nyet verbesicht en zullen worden/ hebben die van W+R omme tgroote gebreck van gelde dat de stadt is hebbende goet gevonden ende mits desen geordonn. dat alle de zelve met eersten mogel. zynde ten meesten dienst van de stadt te vercoopen ende de penn. daersvan commende tot betaelinghe vanstadtsschulden te employeren/
Op den Ven Meye 1600 pnt Cl. Zael Hartm Mich. C. brs Jan de L. Pieter S. Adr. Corn. de J. Merten A. Pieter a. v.d. Graft Corn. Wielant schepenen/ Willem P, J.A. v.d. Bije Jan S. Wouter Nachtegael Cl.Zael de Jonghe Jan Bollaert Raeden/
Cl. Zael doude Hartm. brs. mitsg, J.A. v.d. Bije zyn by W+R gecomm. omme de palisaden te visiteren ende daernaer zulcke reparatien daer aen te doen als nootel.gedaen zal moeten wesen/
Nieuwe benoemingen +namen in verband met langdurig ziekte van diversche Officieren enz.
B+S+R. der stadt A. in Z. verstaen hebbende zoe deur ziecte van diversche Officieren als anderss noch ettelycke tot volmaeckinghe vant behoorl. getal van dyen van noode te wesen/ hebben to nijeuwe Lieutenant van Capiteyn Jan Spierinck gecoren ende gecomm. enz. mits desen Corn. Wielant/ Ende tot nyeuwe sergeant van Capiteyn Jan van Geldre Christoffel Govertsz. Mitsg, Pieter Cornelisz. Coe tot nyeuwe sergeant van Capiteyn Jan Bollaert om byde voorn. gekoren Officiere de voorger. Officier onder de Respective Capiteyne bedient te worden als naer behooren/
Over de borchen van Jan Bollaert
Op de Prop. gedaen ber. de penninghen die Jan Bollaert by slot van rekeninghe te cort ende ten achteren is commende/ daer voren Matheus Jansz. zeylmaecker ende Lenaert Arentsz. lakencooper elck een voor al ende elck als principael schuldenaer verbonden ende verobligeert zyn/ conform de acte van borchtocte daer van wesende/ hebben B+S+R der stadt A. de voorss borchen ex gratia voor alle delayen(vertraging/verwijl) vergundt enz. mitsdesen den tyt van veerthien daghen omme middelertyt de rest penn. in handen van de Tres. dess stadt promptel. ende prec. sonder eenich langher vuytstel ofte dilay op te bringhen ende betaelen ofte doen opbringhen enz/ Op pene dat de zelve borch ( de voorss. veerthien daghen overstreken ende de voorger. betaelinghe in maniere voorss nyet gedaen ende effectueert zynde) daer vooren conform de bovengeroerde acte van borchtochte feyt. ofte dissimulatie geexecuteert zullen worden/ Ghedurende welcke voorss veerthien daghe de voorn. borche haer acte van beschadiceyt vermoghen zullen te Institueren ende vervolghe met zulcke parate ende reale executie ende teghen zulcke person ofte persoonen als zyl. te rade werden ende naer rechte ende styl vermoghen zullen/
De Tres. en secretaris hebben veel extra moeite zich moeten getroosten i.v.m. de zaak Bollaert en verzoeken extra gage
Op de pretentie by de Tres. mitsgr. den Secretaris die met Jan Bollaerts rekeningh te sluyten veel moyte ende hooftzweet gehadt ende zelffs gedaen hebben tgundt de voorss Jan Bollaert behoort hadde te doene en dien wegnes sustinerende tleste quartier jaers gaige de ... van Bollaert competerende henl. toegeleyt te moeten worden/ hebben die van W+R goet gevonden ende geres. dat parthyen zullen verschynen byden anderen en aldaer op de versochte ende gepretendeerde gaige ofte andere recognitie int regardt van haer besognen te accorderen/
Wie is de nieuwe excysenaer ?
Op de Req. by Merten Adriaensz. Jan de Langhe Hughe Spierinck ende Davidt Taedts aen W+R gepres. omme tot het excysenaersch geadmittert te worden hebben die van W+R voorn tvoorss excysschap naer diversche ende langhe deliberatien discussien ende propoosten soe op de persoonenals gaige daer voor tzelve mitsgr. tcontreleurderschap bedient zoude connen worden gezien vergunt ende gegeven enz. hem voor jaerl gaighe toeleggende de somme van vyffen twintich ponden Vls.
Op de XXIXen Meye pnt Cl. Zael doude Hartm M. brs. Jan de L. Pieter S. Adr. Corn. de J. Merten A. P.A. v.d. Graft Jan v. G ende Corn Wielnat als schepenen Heyndr. Adr, Willem P. ende Claes Zael de Jonghe Raeden/
Alle achterstallige excys etc. van de laatste 3 maanden "promptel. te betaelen"
Alzoe tot onderhoud van de poincten ende articulen op de bedieninghe vant excys, schap by W+R der Stadt A.gestat. van noode is zoe burghers als tappers van den excys tzy bier ofte wyn in februarie meerte ofte April lestleden opgedaen noch yet schuldich ende ten achteren zynde promptel. te doen zuveren ende betaelen mitsgrs. de rekeningh van de zelve drie maenden te doen sluyten ende effen maecken/ soe hebben B+S+R der stadt A. voorn. geordonn. enz. mitsdesen Hughe Spierinck als contreleurde van den excys ende oock excys zelffs voor zekere tyt bedient hebbende/ alle de ghene die geduirende de voorger, drie maenden eenich wyn ofte bier opgedaen hebben ende daeraff noch eenighe excys oft andre stadtsdomeynen schuldich ende ten achteren zyn te manen ende promptel. te doen betaelen/Ende dess stadt eerstdaechs te tellen ?/ mitsgrs. daernaer rek. +bewys nu ende drie maenden in handen van de voorss Tres. te doene/--
Over 'de onroerend goed belasting" van "4 grooten te ponde"
Alzoe tot kennisse van W+R gecommen is dat in andre steden ende omliggende plaetsen tot proffyte van de zelve ontfanghen wort vier grooten te ponde van alle de onroerende goederen vercocht wordende / Soe hebben B+S+R voorn. tot verbeteringhe van dess stadts incommen ende domeynen goet gevonden ende geres. ende mitsdesen geordonn. dan van alle onroerende ende schepen tzy vuyten hant mette saecke by ofte sonder executie goetwillich vercocht wordende tot proffyte van der stadt gegeeven ende betaelt zal worden vier groten Vls te ponde van de somme daer vooren de voorss inne belege goederen ofte schepen vercocht zullen worden/ Te betaelen deen helft by den Cooper ende de tweede helft by den vercooper/ Ende opdat de voorger. vier grooten te ponde eerstdaechs in treyn gebrocht zouden worden hebben B+S+R voorn. totte collecte van dyen bij provisie gecomm. enz. mits desen den secretaris dess stadt hen belastende ende mits desen ordonneren gheen expeditie van warantbrieven ofte schultbrieven te doene eer de voorss vier grooten te ponde voldaen ende betaelt zullen wesen/
Over de Latijnsche school. Is er mogelijk een candidaat schoolmeester ?
B+S+R etc. gezien hebbende de missive aen Mr. Ioannes Pijclen? geschreven ber. zekeren person die hier Latynsche schole zoude commen opsetten mits wetenschap ende kennisse hebbende van de gelegentheyt mitsgrs. den Br. Claes Zael doude geauthoriseert omme aen hem te schryven ofte doen schryven datmen soude moghen boven de vrye huyshuire vrydom van de wachte ende soldaten toelegghende licht ofte thien ponden grooten Vls tsaers/ Omme daer naer zyn meeninghe gehoort hebbende voorts gedaen te worden alsnaer gelegentheyt van de zaecke bevonden zal worden van noode te wesen/
Opden XXIIIen Juny 1600 pnt Cl. Zael doude Hartm. Mich. brs. Jan de Leeu Pieter S. Adr. Corn. de Jonghe Merten A. Jan van G. Corn. Wielant schepenen/ Heyndr. Adr. Willem P. ende Jan Spierinck Raeden/
Weer over een mogelijke Latijns schoolmr. + voorgestelde gage.
Op de Prop. byden br. Claes Zael doude gedaen ber. de comm. ende onderhandelinghe by hem ende br. Hartman M. mitsgrs. den Secretaris dess stadt vander voorss stadtsweghe gehouden is met den Latynschen schoolmr. by die van W+R goetgevonden byde voorgaende eerste genomen resolutie te persisteren ende dien wegens de voorn. Latynschen schoolmr, te vergunnen de gepres. vrye huyshuire de vrydom van wachte excys ende(huis)houdinghe? van mitsgrs. voor een jaerlicx pension vander voorss stadtsweghe toe te leggen de somme van zesthien ponden derthien schellingen vier grooten Vls sonder tot vordere gaige ofte hoocher Iaerlicx pension deurde groote belastinghe van der stadt te willen verstaen zulcx hy hem daer mede soude moeten genouchen ofte ontseyt worden Behoudens dat particuliere vermoghen/ Daer by te voughen zulcken Iaerlicxen recognitie als eenyeder goet duncken ende geleghen wesen zal/
Overtollige hoeveelheden kalk klinkers enz. zullen verkocht worden. De stad heeft geldgebrek
Op de Prop. van de vercoopingh van de calck clinkaert ende schorssen tegenw. byder stadt wesende ende nyet gebruyct wordende is by W+R andermael goet gevonden datmen de zelve eerstdaechs zal vercoopen daertoe de Tres. vermoghen zullen zulcke middelen te gebruycken als tot meesten oirboire van de voorss calcke ende steen bevonden zal worden van noode te wesen/-
Over de huisvesting van soldatenvrouwen
Op de clachte by de Tres. gedaen van dat zyl. gheenen wech en weten omme de vrouwen van Capiteyn S ? Calsoy? naer tschryven van Zyn Excie bequamel. te accommoderen/ Overmits de principaelste huyssen met soldaten hier tegenwoordel.liggende beset zyn/ hebben die vam W+R geordonn. ende mits desen de voorss foriers geauth. de voorss vrouwen te moghen forieren ende logeren bij de bequaempste middelen die zullen weten te weghe bringhen/
Op de vraghe van de afflesinghe ofte publicatie van de voorboden is geres. datmen de zelve eerstdaechs te weten in dysendaghe ofte saterdaghe naestcommende zal doen/
Vrijstelling van de wacht wegens ouderdom en gebrek
B+S+R etc. hebben vuyt redenen hen daer toe moverende ende merckelyck om den ouderdom ende groote gebreckelicheyt van Willem Mertsz/ Bom den zelven Willem Mertsz. Bom vergunt enz. vrydom van der wachte/
Op den VIIIen Jully 1600 pnt Claes Zael doude Hartm. Mich, Coster brs. Jan de Leeu Pieter S. Adr. Corn. de Jonghe Merten A. P.A. v.d Graft Corn. Wielant schepenen/ Heyndr. A. Willem P. J.A. v.d. Bije Wouter Nachtegael Claes Zael de Jonghe Jan Bollaert Raeden//
De voorboden moeten geresumeert (samengevat) worden/
Conflict tussen Tres. Jan Spierinck en Mr. Jacob Herman bewaerder(bestuurder) der Kercke. Tot nu toe is de oorzaak ervan onbekend. Wel is bekend uit de Res. van de stad dat Jan Spierinck als burgemeester etc. meer conflicten had en zelfs een keer bedreigd/mishandeld is.
Alzoe Jan Spierinck als oudste Tres. bij Mr. Jacob Herman bewaerder der Kercken op de eersten Jully lestleden versocht zynde tot twee diversche reysen om naer ouder costumen een van den stadts Ammelakens(Tafellakens)tot vuytreyckinghe des H. nachtmaels ende daer naer van weghen B+S. ten zelven daghen collegialiter vergadert zynde belast ende bevolen wesende tversochte ammelaken ten fyne voorss aen de voorss Mr. Jacob te behandighen ofte om by myn heeren zelfss gedaen te moghen worden de slotels te zenden/ In weygeringhe (is geweest?) tot zoe veel teene als tandere naer te commen/ Soe hebben die van W+R op huijden/ dat men dess de voorss Jan Spierinck voor henl. ontboden de oorsaecke van zyn weygheringe affgevraecht ende verstaen mitsgrs. hem belast hebbende te te vertrecken/ goet gevonden ende geres. de dispositie op de voorn. zaecke te legghen in deliberatie tot de naeste vergadringhe/
Vrijstelling van de wacht tegen betaling van 20 schellingen(nu ongeveer 600 gulden)
Op de Req. van Gerrit Yemants pretenderende vrydom der wachte hebben die van W+R goedkeuring.
N.B. Mits hij betaelde de som van 20 schellingen.
Een achterstalligheid van 11 jaar Honderste Penn. m.b.t. het de roode Hoorn: totaal ruim 27 ponden= nu ruim 16.000 gulden
B+S+R verstaen mitsdesen datmen int maecken van de Conditien van de huysse gen. de rooden Hooren aengecommen hebbende Pieter Cornz. Bonte van desen daghe by decrete vercocht wordende de verachterde elff Jaeren C en Penn. bedraghende zeven en twintich ponden zeven schell.zes grooten Vls onvermindert ende boven de somme des coops/ te betaelen in twee termynen te weten deen helft daervan gereet ende dander helft binnen eenen Jaere naer datum van desen/-
Zelfs de inkomsten van de Weeskamer worden geleend tegen Penning 16 d.i. tegen een rente van 16 %.
Alzoe tot ontlastinghe van der stadt van noode is alle mogelycke middelen te gebruijcken omme de stadt alleynsken te ontlasten/ soe hebben B+S+R goet gevonden dat men alle penn. ter weescamer commende op tcredit van particuliere naer costume ende usancie van de weescamer voor de stadt zal opnemen ende lichten teghen de penninck zesthien/omme daermede aff te legghen de penningh die tot laste van de stadt teghen de penninck thiene ofte twaelffe zyn loopende twelcke eynde den secretaris geordonn. ende belast wort te depescheren ende aende weesmrs. dess stadt te behandighen de naervolgende acte
B+S+R goetgevonden hebbende alle de penn. ter weescamer tegenw. zynde ofte die voortaen commen zullen omme tot proffyte van weesen op weescamers recht teghen teghen de penninck zesthiene vuytgeset ende aengelet(aangewend?) te worden van stadtweghe op te nemen ende lichten zyn daervan de weesmrs. dess stadt verwittighende ende mitsdesen ordonn. van nu voortaengheene penn.ter weescamer berustende aen eenighe particuliere tegens de penninck zesthiene vuyt te gheven/ maer daervan de Tres. dess stadt te verwittichen om by de zelve ordre gestelt te worden omme de voorss Penn. van stadtsweghe te doen lichten naer rechte van de weescamer ende ten behouffne van derstadt te employeren ende gebruycken/-
Idem
B+S+R ordonn mitsdesen P>A> v.d. Graft als bouckhouder van de armen van nu voortaen armen aen eenighe particuliere op rente vuytgheven dan alle de zelve zoe wanneer daer eenighe byde casse zoude moghen wezen op behoorl. bescheet aende stadt te gheven teghen de penninck zesthiene gel. aen andre particuliere voor datum van desengedaen is geweest/-
Wees zuinig met brandstof en kaarsen in de balance(weegbrug), stadhuis enz.
B+S+R ordonnerende mits desen Tres. dess Stadt omme op de brandinghe van vier ende keersen zoe in de balance wachte opt stadthuys als elders verbruyct wordende ordre te stellen als gevouchlyck tot meeste proffyte van de stadt zal connen geschieden Ten eynde daer deure tartyckel van de brandinghe jaerlycx in rekeninghe gebrocht wordende zoe veel vermindert mach worden als moghelyck wesen zal//
Vanwege de hoge kosten en het feit dat de 2 huizen, waarin het stads bestuur zetelt nu al weer van 1588 ?, overcapaciteit heeft, wil men verhuizen naar "toude stadthuys"
Alzoe de Stadt belast is met een groote jaerlycxe huire voor de nyeuwe huysse van Robbert Aernoutsz tegenwoordel. voor stadthuyssen gebruyct wordende op te bringhenende betaelen/ ende van de huysse de stadt eygentlyck competerende als ledich gestaen ende tegenw. voor cleyne huire verhuirt zynde weynich proffyte is commende / soe hebben B+S+R goet gevonden enz/ te bamisse zesthien hondert naestcommene vuyt de voorss nyeuwe huyssen van Robbert Aenoutz te verhuyssen ende wederom int oude stadthuys te ghaen woonen/ Daervan de brs. Jan Spierinck als verhuirder van de voorss nyeuwe huyssen mits Steven de Ruyter als tegenwoordighe huurder vant oude stadthuys eerstdaechs wett. by den stadtbode zullen worden .... om hen daernaer te moghen reguleren/-
P.A. v.d. Graft staat vrijwillig 50 gulden gage af aan de stad.
P.A. v.d. Graft als wachtmr. heeft in collegie van W+R gepres. enz. mits tot ontlastinghe van der stadt vyfftich guldenen tsiaers van gaige minder te ontfanghen als hy tot noch toe gedaen heeft/ Twelck by B+S+R van weghen de voorss stadt geaccepteert ende aengenomen zynde geordonn. is in actis gestelt te worden gelyck tzelve in actis gestelt wort mits desen/ omme in tyden ende wylen gebruyct te worden daert van noode wezen zal/-
Vanaf heden zullen maaltijden enz. niet voor rekening van de stad opgevoerd mogen worden behoudens enkele uitzonderingen
Alzoe de stadt jaerlycx ende merckelycke penn. in extraordinarisse zaecken van maeltyden ende collatien gewoone is geweest te dispenseren/ Soe hebben B+S+R om tzelve voortaen te verhoeden zoe veel mogelyck wesende geordonn.enz. mitsdesen dat voortaen naer datum van dese gheen extraordinaris principalyck maeltyden ofte collatien raeckende in rekeninghe gepasseert ofte geleden zal worden/ dan dat blycken zal met voorwete ende ter ordonnantie vant collegie gedaen te syne/ Ten waere deurde subyte compste van Zyn Excie ofte eenighe andre prrincen ofte graven ofte notabele groote heeren ende meesters zulcx geviele/ Dat het advys vant collegie Daerop nyet gevouchlyck gevalle de Brs. vermoghen zullendaer inne ex Officio zulcken discretie ende redelicheyt te gebruycken als zyl. bevinden zullen tot conservatie van de stadts eere van noode te wezen/
Op de XXIIen Jully 1600 pnt Cl.Zael doude Hartm Mich, brs Jan de L. Pieter S P.Av.d. Graft ende Corn. Wielant schepenen/ Heyndr. A. J.A. v.d. Bije Niclaes Zael de Jonghe ende Jan Bollaert Raeden
De toren en het gewelf van de kerk schijnen in slechte staat te zijn
Br.Hartm. M.C. Pieter S.schepen ende Adr. Gerritsz timmerman zynby W+R gecomm. omme de Thoren dess stadt mitsgr. het verwelff vander Kercke te visiteren ende van de gelegentheyt ende gesteltenisse van dyen Inspectie ende kennisse te nemen/
De dispositie op de zaecke van de burchmr. Jan Spierinck wort gehouden in state tot de naeste vergaderinghe/
Over "de tonne biers die den Bailliu jaerl. is heeschende
Beroerende de tonne biers die den Bailliu jaerl. is heeschende ende pretenderende van de ghene die bier zyn stekende/ is by W+R geres. ende verstaen wort enz. wel express. mits desen dat de voorss Bailliu van nyemande eenich bier genyeten ofte ontfanghen en zal dan alleenl. van de bierstekers die twee lasten zessens (teffens?) bringhen ofte die ordinaris brouwers hebben ende dyen volghende bierstal houden/
Over de borstwering "aende andre zyde van de Middelb poorte"
Belanghe de borstweeringhe aende andre zyde van de Middelburchsche poorte is by W+R geres. datmen het steenwerck van de zelve borstweeringhe zal aenvollen met de aerde van den Opperel daer annex ofte bij ligghende ende oock met het straetmes (mis) ende voorts dat men de begonste steene borstweeringhe zal laeten opmaecken ende metten hoope ? besteden zoe goede coop alst eenichsints mogelyck wezen zal/
Ende alzoe Adr. Corn. de Jonghe tegenwoordel.absent ende daerdeure de collecte van de C en Penninghen tot groot achterdeel van der stadt zeer verachtert wort is by W+R geres. ende bij provisie mits desen geordonn. dat Corn. de vorderinghe ende collecte van dyen aenveerden ende vervolghen zal/-
Beroerende de personen binnen dess stadt sonder kint ofte kindren achter te laeten overlydende is by W+R gehouden in state/
Op den IIIen Augusti 1600 pnt Claes Zael doude Hartm M. C. Brs. Jan de Leeu Pieter S ende Merten A. Adr. Corn. de Jonghe P.A. Alb. v.d. Graft ende Jan van Geldre schepenen J.A. v.d. Bije Cl. Zael de jonghe ende Wouter Nachtegael Raeden/
Over het fourieren van soldaten, paarden enz.
P. Symonsz Adr. Corn. de Jonghe ende P.A. v.d. Graft schepenen mitsgrs. Claes Zael de Jonghe raet zyn by W+R gecomm. tot foriers/ Omme de vier compaignien namentl. van de Heer van Lavoue (Lannoye ?) Dommaruille ? Ath. Denys ende de Comp. van wylen Capiteyn Cerrel ? te accommoderen ende van logyste te versien/
Den Bailliu Symon Romboutsz. ende J.A. v.d. Bije worden mits desen by W+R gecomm. omme de peerden van(de) Graeff van Solms te voorsien van bequame stallen voor zoe corten tyt als dat van noode wezen zal/ Ende ingevalle de Graeff van Solms zelver in persone hier zoude willen zyn Residentie voor zekeren tyt connennemen is by W+R geres. dat men zal laeten commen in de nyeuwe huyssen van Robbert Aernoutsz ofte .........?
N.B. Arnemuiden lag vlakbij het "oorlogsfront"
Op den Ven Augusti 1600 pnt Claes Zael doude Hartm M. C brs. Jan de Leeu P. Sym. Adr. Corn. de Jonghe Merten A. P.A. v.d. Graft schepenen Heyndr. A. J.A. v.d. Bije Jan Spierinck Wouter Nachtegael Claes Z. de Jonghe ende Jan Bollaert Raeden/
Er mocht slechts 1 dag in de week gebedeld worden en wel op Woensdag
Opt Rapp. by de ghecomm.ter visitatie van de voorboden dess stadt aen W+R gedaen is by W+R goet gevonden +Res. datmen de voorss voorboden vermeerderen ende augmenteren zal met een arctickel inhoudende verbot ende interdictie van dat gheene bedelaers vermoghen en zullen lancx der straeten omme te gaen ende te bedelen als eens ter weecke daer toe gestelt ende genomineert wort den Woondach (Woensdag)
Burgemeesters schepenen en raden doen afstand van hun wedden enz.
Naerdyen by B+S+R dess stadt tot ontlastinghe van de stadt goet gevonden +Res. is dat Brmrs. schepenen + Raeden voorn. affstant doen zullen van Iaerlix heure weddens te ontfanghen Blyvende de lootkens in hun geheel ende zulcken weerde als die voor datum desen altyt geweest zyn/ Ende dat voorts de Tres. Iaerlix van gaige maer en zullen ontfanghen in plaetse van vyfftich guldes vyff ponden (= 30 gulden) grooten Vls elckx / Twelck oock voor desen loopende Jaere verstaen wort/ Soe hebben die van W+R gecomm. enz. mits desen Beyde de burchmrs. Omme des ? stadtrekeninghe te visiteren ende de articulen van dyen te overloopen ende examineren/ Ofter eenighe zyn Jaerlicx in rekeninghe ende tot laste van de stadt gebrocht wordende die tot dienste ende ontlastinghe vander stadt met gevouchlicheijt ende sonder vercortinghe ende quetse van der stdtseere goede naeme ende samenhoude moghen teene gaire ? te nijette gedaen ofte in eenigherande manieren vermindert worden/ Ten eynde ter eerster vergaedringhe naertverthoogh by de brs, voorn. daervan te doene/ daerop zulcx gedisponeert mach werden/ alsmen bevinden zal te behooren ende met eerbaerheyt te zulle connen/
Collecte van de dobb. honderste Penn. niet langer "met beurten" maar door geschikte personen die dat tegen redelijk salaris zullen doen.
Op de Prop. bij den Br. Claes Zael doude gedaen ber. de collecte van de dobbele C en Penninghen nu eenighen tyt sonder groote vorderinghe bij die vant collegie met beurten gedaen/ is bij W+R goet gevonden ende geres. datmen sonder langer met beurte te collecteren drie special. tot de voorger. collecte com(m)iteren zal/ Daertoe vuyt het collegie zulcke genomen zullen worden als daer toe bequaemel. ende meeste gelegentheyt te hebben bevonden zullen worden/ Tot welcken eynde mits dese gecomm. worden beijde brs. omme hoe eer hoe liever te weghe te bringhen datter sommighe daer toe mit ? zynde de voorgeroerde collecte aenveerde onder zulcken redelijcken salaris als zijl. zullen connen accorderen ende die van W+R darnaer in t gheven van commissie zullen advoyeren(goedkeuren)/-
Een onderhoud met "die van Cleeuwerskercke" over "een zeker stuck dycx"
Claes Zael doude ende Hartman M. Coster brs. mitsgrs. J.A.v.d. Bije Raet zyn by W+R gecomm. om ber. de gepretendeerde eygendom van zeker stuck dycx gelegen in de Iurisdictie dess stadt .. naer Cleeuwerskercke te gaen ende te spreken met die van Cleeuwerskercke omme daerzijnde alle gelegentheyt van dyen te moghen onderstaen/
De toren moet na visitatie van deskundige Pieter Symonsz. gerepareerd worden.
Opt Rapport bij de Ghecomm. ter visitatie van de thoren aen W+R gedaen is geres. datmen eerstdaechs zal doen maecken tgundt tot reparatie van de zelven thoren ende conservatie van dijen bijde visitatie bevonden is van noode te wesen/ Ende op dat alle dinghen mette minste costen ende meeste verzekeringhe vant werck zouden geschieden wort voor toesiender vande voorss preparatien gecomm. Pieter Sym. als van zulcke wercken de beste kennisse ende wetenschap hebbende /-
Over "het maenwerck (is) stille staende deur zeker ontrampeneringhe (vernieling/)"
Alzoe tot kennisse van W+R gecommen is / dat het maenwerck deur zeker ontrampeneringhe stille staende ende om wederom zyn gewoonl. loop te crijghen besteet zynde nijet vermaect ende wort/ Soe hebben die van W+R geres. ende mits desen den Tres. dess stadt belast ordre te stellen dat het voorss maenwerck volgende de voorss bestedinghe eerstdaechs machg gemaeckt ende wederom in behoorl. state gebrocht worden/-
Opden XIXen Augusti 1600 pnt Claes Zael doude Hartm. M. Coster brs. Jan de Leeu Pieter Sym. ende Merten A. ende P.A. van der Graft schepenen Willem P. Jan Spierinck Claes Zael de Jonghe ende Jan Bollaert Raeden/
De verbodsbepalingen i.v.m. bedelarij met uitzondering van de Woensdag dienen in het openbaar afgelezen te worden
Naerdyen in conformiteyt van de voorg. leste Res. de voorboden met het artyckel van nyet toe te laeten eenighe bedelaers binnen dess stadt omme te laeten gaen dan Woondachs vermeerdert zyn/ hebben die van W+R goetgevonden ende geres. datmen de voorboden in dysendaeche naestcommende afflesen ende publiceren zal/-
Er moet 100 pond afgelost worden aan Adriaan Soeteman. Die moeten dus elders geleend worden (waarschijnlijk bij de weeskamer tegen penning 16)
Alzoe volgens het aengheven van de Br. Claes Zael doude Adriaen Soeteman begeert te hebben afflossinghe van hondert ponden grooten Vls. die hij op obligatie van particuliere aende stadt teghens de penninck twaelfve geleent heeft/ Soe is by die van W+R goet gevonden ende geres. ende dyen volghens de Tres. dess stadt geauthoriseert omme de voorn. hondert ponden grooten Vls. aff te doen/ ende tot affdoeninghe van dyen ter weescamer dess stadt ofte van andre particuliere gelijcke hondert ponden grooten Vls. op te nemen ofte te doen opnemen tzij dan op rente ofte zulcke cleenen croes (rente) als mogelyck wezen zal/
Alzoe deur rapport van Br. Claes Zael vuyt voorgaende commissie gestrec(l)t? op beyde de brs. ende J.A. v.d. Bije omme met die van Cleeuwerskercke beroerende zeker stuck dyckx gelegen in de Iurisdictie dess stadt te commen in comm. aen die van W+R gedaen van dat die van Cleewk. zullen commen ter plecke contentieux(betwist) omme te zien wat geschil datter zoude wezen/ Ende hebben die van W+R voorn. gecomm. enz. mitsdesen de voorss Brs. mitsgrs. de Tres. dess stadt omme mette voorn. van Cleeuwerskercke te gaen ter plecke voorss ende aldaer vande gelegentheyt vander zaecke te onderstaen zoe veel mogelijck wesen zal/-
B+S+R hebben geres. ende mitsdesen geordonn. het water van de vesten aff te doen laeten Om daer naer te disponeren wat tot aenvullinghe van de nyeuwe steene muir aende dander zyde van de Middelbursche poorte oirboirl. ende met minste coste zal connen worden/
Een procureur behoort woonachtig te zijn in de stad.
Opde Req. van Bisscop bankier tenderende omme hier als procureur te moghen dienen/ is by W+R de dispositie van dyen gehouden in state / ende voorts den Secretaris belast dat hij Daniel Schoone cnape zal aenseggen zoe wanneer hij hier compt/ Dat zijn vader ofte hij volgens zyne gedaen belofte tot gerieve van parthijen hier zijn residentie zoude moeten commen nemen/ ofte anderss dat mijn heeren genootzaect zoude wesen andere zulcx presenterende ende het procureurschap alhier versouckende tselve tot meesten dienste van de gemeente te vergunnen/
De borstwering aan de andere zijde van de Middelb, poort wordt aanbesteed voor ruim twintig ponden (13000 moderne guldens)
Ghehoort de opmaekinghe van de selve borstweringhe aen dander zyde van de Middelb. poorte bij de Brs. aen Corn. Jacobsz. metselaer besteet te zyne voor twintich ponden achttien schell. grooten Vls.( ongeveer 13000 gulden) hebben die van W+R tzelve voor goet gehouden geadvoyeert ende dyen volgens geres. dat het hoe eer hoe liever bij de hant genomen ende voorts gemaect ende in behoorl. state gebracht zal worden/-
3 geschikte leden uit de raad worden belast met het collecteren van 7 "verachterde" Honderdste Penn. tegen "redelick loon"
Alzoe de burchmrs. provisionel. geaccordeert zyn met Pieter Sym. ende Pieter Aelbr. v.d. Graft ende Cl. zael de Jonghe/ dat zyl. de collecte van de verachterde C en penn. aenveerdenzullenop zekere gepresseerde conditien mits genietende voor ontfanck loon vyffe ten hondert (5%)?/ Soe hebben die van W+R de voorn. aennemers alvoorenratificerende tgundt by de voorn. burchmrs. gedaen was ? gecomm. enz. mits desen tot de voorgeroerde collecte op zulcke conditien ende reserven als bij de voorn. brs. gestipuleert zyn/ Tot welcken eynde het accort tusschen de zelve brs. ende ghecomm. aengegaen ten registre van de resolutien by W+R genomen aengeteeckent zal worden gelijck tselve van woorde te woorde hier naer volcht/
Op huyden den VIIen Augusti anno 1600 zyn Claes Zael doude ende Hartman Mich. Coster brs. als spec. bij W+R dess stadt op den Ven Augusti lestleden gecomm.zynde/ omme yemande tot collecte van de acht Jaeren verachterde Cen penninghe nu onlancx begonst zynde mitsgrs. van zekere restanten van voorgaende Jaeren te verwillichen(tot iets overhalen) ter eenre/ Ende Pieter Sijmonsz ende Pieter Aelberts v.d. Graft mitsgrs. Claes Zael de Jonghe ter andre zyde naer diversche propoosten ber. de voorger. collecte over ende wederover gehouden overcommen ende veraccordeert inder naervolgender manieren /
Te weten dat de voorn. Pieter Sijmonsz/ ende P.A. v.d. Graft ende Claes Zael de Jonghe de collecte van de voorger. C en Penn. aenveerden zullen/ gelijck zyl. die aenveerden mits desen/ omme tot proffijte van der stadt alle de zelve te manen heesschen innen ende ontfanghen/ Daer toe zyl. gehouden zullen zyn gelyck zyl. wel ende getrouwel. geloven(beloven) mits desn te doene hen continuel. te verleggen ? ende daechelycx zoe voornoens als sachternoens hun ordinarise sitdaghen te houden/ ende voorts de personen van de voorgeroerde C en penninghen ten achteren zynde tot prompte betaelinghe van dyen metter minne ofte met rigeur van executie te constringeren/ Ofte vuyterl. insiende de gelegentheyt ende qualiteyt van de personen tot een goet accort tot meesten dienste ende proffyte van der stadt te bringhen/ ofte van hunne tachterheyt ofte ander groot bescheet te doen verlijden/ Met zulcken verstande dat de voorgeroerde collecteurs naerdyen zyl. van den voorger, ontfanck behoorl. rekeninghe bewijs ende relqua gedaen zullen hebben/ aenden ghenen diet behooren zal genyeten van de proffijteren zullen van tgundt dat zyl. ontfanghen zullen hebben vijff ten hondert (5%)/ Daer inne nyet begrepen ofte voor gheen ontfanck gehouden zal worden tgene de voorgaende collecteurs alreede ontvanghen ofte gerescontreert ? hebben oft tgundt naer tdoen van heurl. rekeningh noch nyet ontfanghen zynde by middel van restanten ofte anderss zullen overbringhenmet zulcken conditie dat zyl. hun vuyterste devoir ende neersticheyt zullen doen gel. zyl. beloven mitsdesen van zoo weynich restanten over te bringhen als enichsinds mogel. wezen zal/ Alles ter goeder trouwen/ Ende met oirconde ende kennisse mitsgrs. tot beter onderhoudinghe van alle tgundt voorscreven hebben de brs. bovengenomineert dese mette naemen ende gewoonl. signaturen van Pieter Sijmons Pieter Aelbertsz. v.d. Graft ende Claes Zael de Jonghe voorn. doen onderteeckenen/ Ende zelffs mede tot meerder verzekeringhe van tgundt voorss met heurl. gewoonl. signaturen bevesticht/ reserverende altyt B+S+R dess Stadt hunne auth. omme tgundt hier vooren gedaen is te nyette te doen/ ofte in cas van goetvinden te advoyeren ende dyen volgende voorss aennemers tot collecte van de voorss verachterde C en Pennighen opt voorss bedonghen ende toegeseyde loon mitsgrs. de andere voorgaende conditien te committeren/ Actum ten daghe maende ende Jaere als boven/ Ende van Doriginael van desen geschreven in pampier ende onderteeckent mette naervolgende naemen Pieter Symonsz. en Pieter Aelbertsz. van der Graft Claes Zael de Jonghe/ mitsgrs. Niclaes Zael ende Hartman Michielsz. Coster/ Alle twelcke voorss by B+S+R der Stadt Arnemuyden goet gevonden ende geadvoyeert zynde/ hebben B+S+R voorn. de bovengenomineerde aennemers op de boven verhaelde conditien ende bedonghen loon totte collecte vande voorss verachterde C en Penn. gecomm. enz. Actum
Opden IXen Septembris 1600 pnt Claes Z. doude Hartm. Michielsz. C. brs. Jan de L. Pieter S. Adr. Corn. de Jonghe Merten A. P.A. v.d. Graft schepenen Willem P. Jan S. Wouetr nachtegael Claes Zael de J. Jan Bollaert Raiden/-
Er worden 2 "dienaers" aangenomen
Voortaan zal geen provoost(opziener) meer in dienst worden genomen op advies van de wachtmeester.
Op prop. bijde br. Claes Zael doude beroerende thouden van een ofte twee dienaers is bij W+R goet gevonden ende geres. datmen noch tot een premie voorden tijt van drie maenden twee dienaers aennemen ende houden zal mitsgrs. datmen voortaen gheen provost meer houden ofte gageren als bij advijse vanden wachtmr. nijet noodich zijnde /
Veel klachten over vuile troep in de stad.
De Tres. dess stadt worden bij W+R gecomm. enz. omme de vuylicheyt vander straeten ende vande poorten te doen ruijmen ende wech voeren met de bequaemste middel ende minste cost doenl. wesende/ tzij dan met het tzelve te verpachten ofte met een carre te huiren ofte coopen ende daer mede de wechvoeringhe te besteden zoo goeden coop als doenlyck wesen
over het "waecken van soldaten"
Opde vraghe offmen de soldaten zal doen waecken ofte nyet is goet gevonden ende bij W+R geres. datse zullen waecken/ Naerdat alvooren de Brs. daer toe mits desen gecomm. worden aende Ghecommiteerde Raeden zullen versoucken datter een compaignie ofte twee vande voorn. soldaten tot ontlastinghe vande burgerie zouden moghen van hieren getrocken worden/
Opden VIIen Octobris 1600 pnt Cl. Zael doude Hartm. M. C Brs, Jan de L Pieter S. Adr. Corn. de Jonghe Merten Adr. P.A. v.d. Graft Jan van G. Cornelis Wielant schepenen Willem Pietersz. J.A. van der Bije Jan S. Wouter Nachtegael Jan Bollaert Raeden/
Het artillerie huisje wordt hersteld en de vrijgekomen aarde wordt voor de borstwering aan de andere zijde van de poort gebruikt.
Op de Prop. bijde br. Claes Zael doude gedaen belangende het artelleriehuijsken twelck aen deen ofte dander zijde vande poorte mette minstee cost bequamel. zoude connen tot gerieff vander stadt gemaeckt worden is bij W+R goet gevonden datmen voorss. Artellerie huijsken zal doen maecken aen dese zijde vande cortegaerde ? / Mits dat alvooren visitatie gedaen ende Inspectie oculaire(met het oog/daadwerkelijk) genomen zal worden ofte tzelve sonder verzwackinghe vant nyeuwe gemaecte metselwerck bequamel. ende mette minste cost zal connen geschieden/ Alswanneer de aerde die tot maeckinghe vant voorss artelleriehuijsken vuytgedolven moet wesen gebruyct ende geemployeert zal worden tot vollinghe van nyeuwe gemaecte steene borstweringhe aende andere zijde van de poorte/
Men doet alle mogelijke moeite bij de pensionaris van Zeeland en bij Zijne Excie (Excellentie prins Maurits) om van 1 of 2 compagnieen soldaten af te komen.
Beroerende de extraordinaris groote belastinghe van drie compaignien soldaten tegenwoordel. binnen deser stadt liggende is bij W+R goet gevonden enz. datmen noch acht ofte thien daghen de patience hebben zal / omme te zien ofte de pensionaris van de Wercke nyet gecommen? zal wesen ende ons eenich soulagement geprocureert zal hebben/ Met zulcken verstande datmen eerstdaechs van stadtsweghe aen Zyn Excie par missive zal verthoonen de diversche inconvenienten ende ongemacken die de stadt ende ingesetenen vandyen deur groote menigte van soldaten zijn lijdende ende dijen volgens ootmoedel. versoucken van een ofte twee compaignien ontlast te moghen worden/ Welke voorss acht ofte thien daghen overstreken zijnde is bij al dijen datter deurde intercessie vande voorn.of taele of teecke ofte deurde voorss. missive noch gheen verlichtinghe verworven zal wesen hebben die van W+R van nu aff absolutel. gecomm. ende committeren mits desen de br. Claes Zael doude Om met een van de schepenen bij hem daer toe te verkiesen te reysen naerden Haghe ende aldaer Zyn Excie alle tgundt voorss is mondelinghe te remonstreren ende alle moghelijcke devoir te doen Omme hoe eer zoe liever ontlast te moghen worden/
Over de "opschrijvinghe" van de wacht en het maken van een cohier van alle "hooffden" van deze "stadt"
Jan van Gelder ende Corn. Wielant schepenen mitsgrs. Jan Bollaert raet worden mits desen bij W+R gecomm. Omme de opschrijvinghe van wacht te doenen/ mitsgrs. Omme het cohier te maecken van alle de hooffden binnen dess stadt wesende/ Alles in conformite vande resolutie bijde heeren Staten daerop genomen de XXIIIen Septenbris 1600 ende die van W+R overgesonden/
Ook een cohier voor Nieuwerkerke
Willem Michielsz ende Corn. Pieter Rommersz worden mitsdesen bij W+R gecomm. om het cohier van hooffden in Nyeuwerkercke ? zoe verre de Iurisdictie dess stadt Arnemuyden is streckende te maecken/-
Vernieuwing van de ordonnantien voor de wacht
Alzoe bijde wachtmr. verthoont is tot onderhoudinghe van goede wachte van noode te zijne dat zekere Articulen vuyt de Ordonnancien opde wachte gemaect vernyeuwt ende gepubliceert werden/ hebben die van W+R goet gevonden ende mits desen geordonn. de publicatie daer van eerstdaechs gedaen te worden/-
Op de Req. van Corn. Gerritsz de Leeu is by W+R geres. enz. dat hy hem aende Tres. dess stadt zal addresseren/
Vanwege ouderdom zal de concierge van het vorige "nyeuwe" stadhuis ook in het oude stadhuis tot haar dood fungeren
Op de prop. bijde br. Claes Zael doude gedaen van offmen een concherghe int oude stadthuijs van doene zal hebben ofte nyet/ is bij W+R geres. enz. dat men de tegenwoordighe concherghe ten regarde van haeren ouderdom voor haeren leven int voorgeroerde conchergeschap zal continueren/
Bisschop Cravel mag een "preuve" voor de vierschaar "postuleren" m.b.t. het procureurschap
Op de req. van Bisschop Cravel is bij W+R geres. ende mits desen hem toegelaeten bij provisie tot een preuve voor deser Stadts vierschaere te connen postuleren/
Over de "ontfanghers(rentmeesters/belangenbehartigers) der weeskindre goedren"
Op de vraghe van weghen de weesmrs.gedaen van off zijl. vermoghen zoude teghen de Ordonnancie opde weeskindre gemaect de ontfanghers over weeskindre goederen gestelt ende buyten dess stadt wonende te laeten in de ontfanck vande zelve weesen goedren sonder daer vooren behoorl. borghe gestelt te hebben/ hebben die van W+R verstaen mits desen dat de weesmrs. int regardt van de ontfanghers borghe te doen stellen alwaert tot noch toe nijet geobserveert geweest hen zullen hebben te reguleren naer forme ende inhoude vande voorss Ordonnancien/ Ende dijen volgens de ontfanghers in weygeringhe zijnde daer toe constringeren ofte ex officie ? bij provisie een andren tot den ontfangers ? onder gelycke reserve te commiteren/-
Op den XXVIIIen Octobris 1600 pnt Claes Zael doude Hartm. M. Coster Brs. Jan de Leeu Pieter Symonsz. Adr. Corn. de Jonghe Merten Adriaensz. Pieter Aelbertsz. van der Graft Jan van Gelder Corn. Wielant schepenen/ Heyndr, Adriaensz ende Willem Pietersz. ende Jan Adriaensz,van der Bije ende Claes Zael de Jonghe ende Jan Bollaert Raiden/
Vanwege het slechte weer wordt het repareren van het artilleriehuisje uitgesteld
Alzoo de winter alreede voor deure is ende ende daghe anders nyet dan regen wint ende ander onbequaem quaet weder te verwachten staet/ Soe hebben die van W+R goet gevonden ende mits desen geordonn, dat het maecken van het artelleriehuijsken opde leste vergaderinghe geresolveert vuytgestelt ende nyet begonst zal worden toecommenden somer/Met zulcken verstande dat de nyeuwe gemaecte steene borstweeringhe zoe haest eenichsints doenlyck wesen zal mette aerde diemen achter vande wallen neen zal naer heysch vande wercke behoorl. gevolt zal worden/
Een van de compagnieen is vertrokken, maar men wil een "neerlantsche" compagnie in plaats van een Franse en lukt dat niet dan de Engelse compagnie laten vertrekken en de Franse laten blijven.
N.B Engelse soldaten waren berucht vanwege dronkenschap en vernielzucht.
Alzoe de br. Claes Zael doude inde leste vergaderinghe special. gecomm. geweest zynde Omme naer Zyn Excie te reysen ende verlichtinghe van soldaten te versoucken tzelve naergelaeten heeft/ Overmits de pensionaris vande Wercke zoe veel te weghe gebrocht heeft datter een vande drie compaignien vertrocken is/ Twelck nochtans zoe de dagelicxe Experientie genouchsaem tot groot achterdeel vander stadt is medebringhende nyet genouch en is/ Ende tot dienste vander stadt hoochnoodich zij geprocureert(ervoor gezorgd) datmen in plaetse van twee compaignien tegenwoordel. noch binnen dess stadt liggen een andere neerlantsche compaignie inne vercrijghen/ Ofte ten minsten dat de compaignie fransoisen hier blyvende de compaignie Ingelsche mochte vertrecken/ Soe hebben die van W+R neffens de voorn. br. Claes Zael doude gecomm. enz. mits desen Corn. Wielant schepen omme mette voorss br. te reysen naer Zyn Excie ende aldaer alle gelegentheyt te kennen te gheven ende tot voordeel van de stadt alles te procureren dat doenlyck wesen zal/ Alles op zulcken versekeringhe als andre voorgaende Commissarissen van Stadts weghe gedeputeert gewoon zyn geweest te reysen/-
Een geval van vrijstelling van inkwartiering voor een panneman!
Olivier de Keuvre is volgens zyn versouck bij W+R dess stadt toegelaeten ende mitsdesen vergunt vrydom van soldaten te houden/-
B+S+R vergunnen Pieter Brusselaer vrydom vander wachte mits iaerlicx zoe veel betaelinghe als tot tot halve wachte van noode wesen ende bij andre gegeven wort/
Opden XXVen novembris 1600 pnt Claes Zael doude ende Hartman Michielsz. Coster brs. Jan de L. Pieter S. adr. C. de Jonghe M. Adr. P.A. v.d. Graft ende corn. Wielant schepenen Heyndr. Adr. en Jan Spierinck Heyndr. Adr. Wouter N. Willem P. ende Claes Z. de Jonghe/
De vooraad "calck" in de stad met zand overdekken en goed opslaan.
B+S+R der Stadt A. ordonn. mits desen dat de Tres. ofte in plaetse van henl. de burchmr. Hartman Michielsz. coster metten secretaris surghe draghen zullen dat de calck tegenwoordel. noch bijder stadt zynde met sant overdect ofte tot bewaeringhe ende verzekeringhe vandyen is noost ? met de eerste gelegentheyt besleghen mach werden/-
Er schijnt geprotesteerd te zijn door de baljuw over bier dat hem zou zijn onthouden.
Op de Prop. bijde br. Claes Zael gedaen beroerende het bier bij mijn heer de Bailliu gepretendeert wordende is by W+R dijen aengaende gepersisteert enz. mits desen bij hunne voorgaende genomen resolutie opden XXII Jullij zesthien hondert lestleden/
Een schijnbaar eigenaardig voorstel van de baljuw.
Beroerende tgundt mijn heer den Bailliu is pretenderende vande personen binnen dess stadt sonder kinderen achter te laeten ofte hier gecregen ende geprocreert te hebben stervende is pretenderende is bij B+S+R gehouden in state/ Omme middler tyt vernomen te worden van andre steden in gelycke zaecken gebruyct ende geobserveert wort/ Om daer naer voorder inder zaecke gedisponeert te worden/
Regels bij de verkoop van huizen erven schepen enz. Dat geschiedde des avonds!
Op de prop/ bijden br, Claes Zael doude gedaen tenderende omme eenighe zekeren regel te ordonneren ende stellen inde vercoopen van huijssen erven schepen ende diergel. hebben die van W+R goetgevonden enz. datmen voortaen op vercoopinghe van zoedanighe goederen eerst zal beginnen te zitten savonts ten zesse ofte daerontrent ende datmen voortaen nijet langher laeten roupen zal buijten den huijsse ofte herberghe daer de vercoopinghe is Ende dat dijen volgende naerden negen ure ofte het verlaten vande clocke van negen den rouper nyet meer buijten gaen en zal daer van hij eenyeder waerschouwen zal/ Ende wort verstaen dat corts daer naer sonder langhe treijneringhe de slach gegeven zal worden/ Ten waere binnenshuysse oft binnen de camer eennich merckelyck proffijt noch verwacht wordt/ in welcken gevalle een ure ofte halff nijet aengesien en zal moghen worden/ n.b.men zal niet "kijken op een uurtje of half uurtje meer of minder
Op de prop. gedaen byden br. Claes Zael doude tenderende tot verminderinghe vande tegenwoordighen havengelde/ is by W+R voor alsnoch ongeraden gevonden ende dijen volgens in state gehouden/
Twist over een dijk ...."bijden armen van Cleewerskercke gepretendeert wordende"
Beroerende den dijck gelegen binnende Iurisdictie dess stadt ende bijden armen van Cleewerskercke gepretendeert wordende is bij W+R goet gevonden enz. datmen Jan Cannoije aenseggen zal dat hij eens met die van Cleewerskercke comparere ter plecke contentieux(betwist zijnde) Omme aldaer te zien wat different datte zoude moghen wesen ende met wat middelen datmen souden connen mette minste vercortinghe van des stadts gerechticheyt de queste visiteren ende schouwen tzij dan met de zelven dy.. te huiren ofte pachten/ ofte zulcke andere middelen als bevon
den zal worden bequamelicxst te zullen geschieden/
Op den XXIIIen decembris 1600 pnt Cl. Zael doude Hartman M. Coster Brs. Jan de L. Pieter Symonsz. Adr.Corn. de Jonghe Merten A. P.A. v.d. Graft Corn. Wielant Schepenen Heyndr. Adr. Wouter Nachtegael ende Cl.Zael de Jonghe Raeden/
Over de komende verpachting
Opde prop. bijde Br. Claes Zael doude gedaen ber. de dach derverpachtinghe van des stdts domeijnen is bij W+R geres. ende goet gevonden dat men naerde Kersdach de caerten schrijven ende vuijtsetten zal omme opden XXen der toecommende maent Januarij de zelve te verpachten als te wetende gorssinghe van de wallen de vischbanken mitsgrs. den wintmolen dess stadt/ Ten waere den tegenwoordigher pachter middelertijt quame omme vuijter hant te huiren in welcken gevalle de Burchmrs mette Tres. geauthoriseert worden mits desen Omme de voorss meule zoese de weerde goeden mach vuijter hant te verhuiren/ zoe nijet de vuytstellinghe van caerten te doen vervorderen/
Klachten over de vendumeester, als die niet verdwijnen wordt de pacht "verkort" en aan anderen verpacht
Beroerende het vendumeesterschap hebben die van W+R gecomm. enz.mitsdesen beijde brs. mette Tres./ Omme den tegenwoordighe vendumeester die noch een heel Iaer aende voorss pacht is hebbende voor henl. te ontbieden/ Met expresse last om hem te verthoonendat diversche nyet tevreden zijnde mette borghen dieder gestelt zijn nijet en derven haere goederen te doen vercoopenende dijen volgens genootsaect zyijn haere goederen onvercocht te laeten Ofte buijten dess stadt in andre plaetsen om gheen perijckel van verlies te loopen te coope te draghen/ Ende voorts de voorss vendumeester aen te zegghen dat tot verhoedinghe vande schade ende het ongerijff die de stadt ende de gemeene burgerie daer deure is lydende gehouden zal zijn tusschen dit ende de eerste Januarij naerder borghe tot verzekeringhe van de vercoopers naer contentemente vande magistraet te stellen/Ofte dat bij faulte vandijen het vendumeesterschap neffens andre stadtsdomeynen mede de anno verpacht zal worden/
Op de prop. bijde br. Claes Zael doude gedaen van datter in cas van eenighe zwaericheijt ofte allarmen beter ordre onder de burgerie dient gehouden te worden hebben die van W+R goet gevonden ende geres. dat voortaen in cas van allarme als boven de magistraet hem terstont zal laeten vinden opt stadthuys
Een vande vendels voorden thol gestelt een opde marct ende het derde opde vischmarct/ Ende zullen de respective Capiteynen ofte Officieren vande vendels loten ofte metten anderen verdraghen wie in gevalle als boven hem met zijn volck voorden thol opde marct ofte opde vischmarct respectiv. zal laeten vinden/ Ende wat plaetsen oft pucten eenyeder daer naer met zijn volck zal hebben te bezetten ofte bewaeren/
Onderbezetting bij de wacht ?
Ende beroerende de sobere wachte dieder dagelyccx gehouden wort is goet gevonden enz. dat de wachtmr. ter naester vergadringhe voorwenden zal eenighe middelen daer deure tzelve zoude moghen geremedieert te worden/ Omme daer naer te zien ofte het sonder groote bezwaeringhe vande burgerie in treijn gebrocht zoude connen worden/-
Die zaecke vande Bailliu vande gepretendeerde doetschult is gehouden in state tot breeder collegie/-
Visitatie van de scholen; daarbij aanwezig bijde burgemeesters,een van de Thesauriers en de secretaris "neffens de ministers (verbi divinis)
Tot visitatie vande scholen zijn bij W+R gecomm. enz. mits desen beijde de brs. met een vande Tres. mitsgrs. den Secretaris/ Om neffens de ministers dess stadt de voorgeroerde visitatie eerstdaechs te doene/-
Het adieu ? vant accort dat de schuytluyden ende huedeluyden dess stadt aengegaen hebben ber. het deelen vande proffyten opde veren is bij W+R gehouden in state/ Omme alvoren daerop te nemen het advys vab Jan Adr, van de Bije als overdeken vant schippers gilde/
Wens van Deken en Beleeders van het schippersgilde dat alle schippers van zowel Arnemuiden als Middelburg bij het "vletten"(overladen op lichters) mogen dobbelen.
Alzoe Deken ende Beleeders vant schippersgilde dess stadt verthoont ende te kennen gegeven hebben hoe dat nu eenighe Iaeren met kennisse oock van eenighe vande magistraet onder de gemeene gildebroeders vant zelve gilde geobserveert is dat ingevalle daer eenighe coopmans goedren te vletten ende van hieren opwaerts naer Middelb. te voeren vielen tzelve gedaen wiert bijden ghenen daer zijn beurte met dobbelen viel/ Tot welcke dobbelinghe altyts geadmitteert zijn geweest alle schippers zoe van Middelb. als Arnemuyden die ten tijde vande dobbelinghe aen lant ende present waeren/ versouckende tzelve omme met meerder vasticheyt ende authoriteyt onderhouden te mogen worden bij die van W+R dess stadt A. henl. toegelaeten ende geoctroyeert te worden/ Soe hebben B+S+R dess stadt A alle tgundt voorss vuersien ende daerop behoorl. gelet hebbende de voorss Deken ende beleeders mitsgrs. de gemeene gildebroeders vant voorss schippers gilde geadvoyeert toegelaeten enz. mits desen Omme voortaen in conformiteyt vande voorghaende observantie alle coopmans goederen vuytgesondricht?(uitgezonderd) die inde schepen binnen de haven aen de hooffden ofte binnen de Iurisdictie van de stadt liggende gevlet ende gevoert zullen worden/ Tot welcke dobbelinghe alle schippers zoe van Middelb. als Arnemmuyden ten tyde vande dobbelinghe aen lant ende present zynde geadmitteert zullen moeten worden/