U zult het ongetwijfeld wel eens gezien hebben. Op hoogtijdagen hangt de vlag uit bij het (voormalige) Stadhuis. Dat gaat niet zomaar. De vlag wordt aan de vlaggenmast bevestigd en door het luik in de topgevel van het gebouw naar buiten geschoven. Bij warmte kon het ook opengezet worden om ventilatie te bevorderen. Op de foto hiernaast ziet u het oude luik, met daarop het wapen van Arnemuiden. Dit luik bevindt zich in het Museum. Het luik is niet het tijdens de laatste renovatie vervangen luik, maar dateert van tijdens de verbouwing en renovatie daarvoor. Vermoedelijk jaren 60 van de vorige eeuw. In die tijd is een gestileerd wapen op het luik geplaatst wat historisch dus ook niet juist kon zijn. Gelukkig heeft men in de laatste jaren van de zelfstandige gemeente Arnemuiden weer een goed (ogend) wapen teruggeplaatst.
De vorm van het wapen zoals op het luik afgebeeld dateert waarschijnlijk uit 1574 toen de stad, als één van de eerste steden op Walcheren, de zijde van Willem van Oranje koos. Het wordt als zodanig in ieder geval afgebeeld op een uit 1574 daterend zegel. De Man geeft aan dat de burcht de stad op zich weergeeft en de onderste adelaar afkomstig is van Middelburg.
Aangezien Arnemuiden tweemaal is verdronken is het huidige Arnemuiden de derde vestiging en zijn er dus drie adelaars opgenomen in het wapen. Deze verklaring gaat waarschijnlijk niet geheel op. Al in het wapenboek van de heraut Gelre (1414) wordt melding gemaakt van het wapen van Gilles van Arnemuiden. Zijn wapen is van zilver met een schildhoofd van keel, waarop drie adelaars van goud. (zie de afbeelding rechts) Het is dus waarschijnlijker dat het wapen de burcht van Arnemuiden weergeeft, geplaatst op een golvende dwarsbalk (water, de Arne?), terwijl de adelaars afkomstig zijn van de oude heren van Arnemuiden.
In het boek de Tegenwoordige Staat van Zeeland, uitgegeven in 1753, lezen we:
Het Wapen van Arnemuiden is een Gouden Veld, doorsneden met eene blaauwe Golve. Het bovenste deel is belaaden met twee zwarte éénkoppige Arenden, en tusschen dezelven met eenen rooden Burgt, op de Golve rustend; ’t benedenste deel met een tweekoppigen Arend.
Bij de aanvraag van het wapen, bij de Hoge Raad van Adel ( www.hogeraadvanadel.nl ), op 30 maart 1815 wordt verder geen verklaring of oorsprong gegeven.
Bronnen:
Archief Hoge Raad van Adel 1814-1894. ’s-Gravenhage 2006.
Bergh, L.P.C. van den, Beschrijving der vroegere Nederlandsche gemeentezegels in het Rijksarchief en ook elders bewaard… ’s-Gravenhage 1878.
Gelre. Wapenboek van Claes Heinenzoon, genaamd Gelre. Samengesteld tussen 1370-1410. Manuscript Koninklijke Bibliotheek Brussel Ms 15652-57. Facsimile editie door F. Lyna. Leuven 1992.
Man, J.C. de, Het wapen van Domburg. Middelburg 1901.
Smallegange, M., Nieuwe Cronijk van Zeeland. Middelburg 1696.
Tegenwoordige staat der Vereenigde Nederlanden…vervolgende de beschryving der Vereenigde Nederlanden, en wel in ’t byzonder handelende van Zeeland. 2 dln. Amsterdam 1751-1753.