ZA Inventaris Gemeente Arnemuiden nr. 1014
Philips bijder gracije Godts zrs ? ende eersten onsen duerwarder oft sergant vande wapenen hier up versocht saluijt/ Alsoe zekere lange jaren herwarts groote clachten gedaen sijn geweest vanden lyndraijers ende beslagers van ’t grove want van vele ende diversche faulten die int garen schijven kabels ende dier gelycken gebueren tot groote laste ende pericule vande coopman reders schippers ende visschers die duer faulten vandien dickmaels in sware an(g)ste ? ende perikule van hare live ende goed geweets waren/ zoe dattet der gemeene welvaart van node was daer inne te verzijen dier tot vele ende diversche beschrijvinghe ende vergaderinge gedaen ende ghehouden waren byde geenen die in onse landen van Hollant Zelant ende Vrieslant Ende oeck in onse stadt van Antwerpen hem met dije lijndraijerie visscherie ende coepvaerderie generende waerop ende niet en hadden connen accorderen ende opte XIIIIe april laestleden wederomme duer beschrivinge in onse huyse vande Hage vergaedert ende opte XVe ende XVIIe dage der selver maent bij thuschen spreken vande zekere commisarisse ? daer van onssen hove van Hollant daer toe ghedebateert geaccordeert ende verenicht waren behalven in twe punten daer inne zijluijden hem refereeren tot discretie vande voorz hove van Hollant soe dat die selve com(m)isarisse daer van haer rapport gedaen hebben ende difficuli(teyten) ? byden hove ge .. ijdeert/ geliquideert ?? ende de comparanten vertoont zynde hem die ten desen is by ons geordoneert volgende ’t consent van alle
I
De selve comparanten ordoneeren midts deesen dat nijemant wije hy zij van nu voertan sal mogen te mart breyngen eenijge hennep die nat is oft daer enijge fraude ofte bedroch inne gedaen is opte verbuerte vanden selven hennep openbaer verbrant te worden ende den vercoper arbytralyken naer exygentie vander sake by der gerechte daer sullcke hennep vercoft word gecorrigeert te worden/
II
Item dat niemant enige karle ofte ofgeslagen hennep en sal mogen maken dan alleen van gellinck rije ofte revelsche hennep dije goet gekuert is ter plaatse daer die gebrocht sal worden ende niet van zaetdrager noch oeck enich karle verwercken noch uwt voeren enich karle ofte hennep tzij byde kuermeester gevisenteert tzij opte verbuerte vande selven karle ofte hennip Ende daerenboven te verbueren tot elcken reijse drie karolus gulden tot twintich stuvers stuck ende verbot van acht weeke die neringe van ’t lyndraijerije niet te mogen doen zoe dickswil alst gebueren sal welverstaende dat elcke stede ofte plaetse kuere of tordonnantie zal mogen maken omme geen karle niet alhier ? uwten gellinck ofte ander hennep te nemen
Van sticksdraet
Item dat alle lyndrayers sullen moeten wercken ende stickdraet van aff geslegen gellinck ende dat de hondert vademen niet swaerder en sullen wegen dan eenen pondt interdicerende die hondert vademen swaerder te maken ofte van zaetdrager ofte hellinck te wercken
Van ghens ofte stael draet
Item dat ghens ofte stael draet gewrocht zullen worden hallef vande gellinck ende hallef vande zaetdrager tsamen anden eijnde afgeslagen interdicerende die hondert vademen niet swaerder te maken dan ander hallef pondt ende oock van minder erger ofte slechter stof te maecken dan als te voeren
Van visschers draet
Item dat visschers gaeren gewrocht sal worden van goed saetdrager die opten hekel voer ende after afgehaelt is Ende vandt afslach gemaeckt zal worden middel gaeren ende anders niet interdicerende tselve gaeren van minder erger ofte slechter stof te maken ende die hondert vademen niet swaerder dan als te voeren
Van ’t fijngaeren draet
Item dat fyn gaeren draet gerocht zal worden van zaetdrager midts dat die fyndraijers daer inne verwercken zullen het affslach van stick gaeren ende geen gaeren ’t welck comen zal van rie ende revelsse hennep ende gel(l)inck interdicerende de zellefde draet niet swaerder te maken dan die hondert vademen drie pont min eenen vierendeel
Verbieden oeck eenen ijgelicken yet verder uwt den voorss hennep te houden dan zulcx asst gepast afgeslegen ende gehekelt sal weesen Ende dit al op de peijne van drie karolus gulden ten prijse als boven te verbueren Ende in eenen maent de neringe van fijndraaijen niet te mogen doen soe dickmaels als ijemant enijge vande voorss punten gecontraveneert sal hebben behouden altoes den meesters huere axtie jegens haer knechts indien die faulte duer toedoen vande selve knechts boven verbot vande mrs bevonden wordt toe gecomen te zyn wel verstaende dat den vadem hier inne gemelioneert / gementioneert ? verstaen sal werden men lentde /lengte ?? vande vadem die tot Amsterdam gebruijckt wordt
Ordineerende voerts dat nijemant nu voertan enich hout an sal mogen hangen om gaeren op winden ten zij dat zelven hout wel droege ende niet swaerder en sij dan tijen pont hoe wel den coper niet en meer en sal corten dan ses pondt Ende voert sulcx bij eenen kuer Mrs gebrant met ’t wapen ofte teijken vande plaetse daer gaeren gewrocht sal weesen datmen op selven hout sal staan eenen letter by denselven kuer mrs daer gebrandt daer by men kennen soude Wat soerte van geeren daer op gevonden sal worden te weten op stick gaeren eenen S ende opt gens gaeren Y opt visschers gaeren eenen V opt lyn gaeren eenen P ende opt middel gaeren eenen M
Item dat elck lyndraijer boven desen gehouden zal weesen op elcke hout te branden binnen en buyten zyn eygen merck Ende indien ijemant in gebreke waere int gunt voorss staet ende in elck punt vandijen dat die verbueren sal drie Karoli gulden ende in eenen maent zijn neringe nijet te moegen doen
Interdicerende voerts alle lyndraijers hennep of gaeren te natten te .. ofte in regen te weken op de boete van zes karoli ende in acht weken die neringe niet te moogen doen soe dickswil als sy bevonden worden contrarije gedaen te hebben Ende daer en boven tselve gaeren gebrant te worden ter plaetse daert selve gevrocht zal weesen behouden daer en boven de cooper syn goet recht van schade ende intrest tegensden geene die fraude gecommitteert sal hebben
Interdicerende voorts alte eenen ijgelicke eenich gaeren te coopen ofte af te draijen om beslegen want af te maken dan van gaeren weesende van soe goede ende beter stoffe als hier voer geseijt is/ Ende daer voer bijden kuermrs vander plaetse daer dit gemaeckt zal zyn
Desgelycx dat nyemant eenich gaeren zal moegen affdrayen tot groff want ten zij dat tzelve naer deese ordinantie off …. Gemaeckt zal weesen zonder in cabels ofte repen eenich fyngaeren oft middelgaeren te mogen wercken ten waere tzelfde garen quaeme van oesten oft van westen over zee ende wier zandt zonder tselfde groff want te mogen anslaen oft drayen van ander garen dan daer op angeslagen is Ende dat op peijne als vooren mits dat die anslagers ’t gaeren voer date van deesen gevrocht zullen mogen afdraijen ende verwercken tusschen dit ende sint Jacop daege naestcomende midts welcken eenen ijgelicke zyn garen nae deese ordonnancie zulcx als voeren gemaect zal mogen ter merct brengen ende vercopen daert hen beleven zal/
Vande kuermrs
Ordoneerende voorts dat tot elcke plaetse daer deese lyndrayerije gedaen wert byden gerechte aldaer gestelt sullen werden twee eerlicke mannen hem die neringe verstaende tot kuermrs om tgundt boven verhaelt is te volcomen sonder simulatie ofte enige fraude op arbitraire correctie te appliceren de voorss peijne ten derdendeel ten proffite vande officier vander plaetse twede derdendeel tot proffyte vanden kuermrs ende ’t derdendeel tot proffite van den armen
Lasten ende ordonneren u deesen ordonnancie te publiceeren alomme daermen gewoenlicke is publicatie te doen bevelende van onssen wege eenen ijgelycken hem daer nae te reguleeren op de peijne ende bruecken hier voiren gestatueert Ontbiende daeromme alle onssen officieren iusticieren dienaren ende onderzaeten dat zij u dit doende (e)erstelyck verstaen en obedieren want onsse gelive zulcx is
Gegeven in onsse huyse vanden Haage onder ’t segel van onsse keur ? hove hier onder op gedruckt in forme van placcate den XXen aprilis anno XVc sessenvijfftich van onsse rijken van Engelant Vranckrijck etc gepubliceert ter goude den leste april anno 1556.
Gheschreven nae copie int jaer 1571 18 january doen werde ic kuer mrs gemaeck met Jasper ….. Gerrit Harmensz Dierick Iansz ………………………………….