ZA Inventaris Gemeente Arnemuiden nr. 1019
Zeeuws Archief Inventaris van de Archieven van de gemeente Arnemuiden
Register van verordeningen op de ambachtsgilden inventarisnr. 1019
Ordonnantie bij Burgemrs Schepenen en Raden der Stadt Arnemuijden gemaakt en gestatueert op het kooldragers Gilde soo vande Loon die sij sullen genieten als oock om goede Ordre te onderhouden : naar welcke alle kooldragers gehouden sijn hun Exactilijcke te reguleren Op soodanige Penen en Breucken by Burgemrs Schepenen Raden gestelt en in de ordonnantie staan uijtgedruckt
1
Eerst sullen die van het kooldragers Gilde hebben eenen Overdeken uijt het Collegie van Weth en Raad Ende eenen Deken uijt de Kooldragers.
2
Den voorschreven Deken en verdere Kooldragers sullen gehouden wesen Burgemrs Schepenen en Raden onderdanig te wesen Ende een ijder van hun in sijn Qualiteijt te respecteren en alle Eerbied bewijss oock de Justitie te helpen voorstaan en mainteneren volgens den Eed bij het inkomen van hunlieden bediening gedaan.
3
De kooldragers sullen oock gehouden wesen ten bevele vanden Heer Overdeken te vergaderen En al het gene dat hunlieden door den voorschreven Overdeken ( met voorgaande advijs van Burgemrs Schepenen en Raden) sal werden belast en bevolen na te komen en te gehoorsamen op de verbeurte van twaelff grooten vls die daar in weijgeringe bevonden sal worden.
4
Item moeten alle de kooldragers die alreeds aengestelt sijn ofte nog aengestelt sullen worden vrij worden in het St Jans Gilde zoo sij daar bevoorens nog niet vrij en sijn geweest.
5
Oock sullen alle de kooldragers ijder van hunlieden jaarlijkx moeten betalen in Handen van den Deken van het kooldragers Gilde tot Onderhoudt van het gemelte gilde eene somme van twaalff grooten vls.
6
Item alle de gene die na desen tot kooldragers sullen werden aengestelt sullen gehouden wesen eer deselve naar eenig werck dobbelen off in eenige werck mogen wercken al voorens betalen in handen van den Deken van het kooldragers Gilde eene somme van vijff schellingen vls voor inkomen en dan voorts jaarlijx twaelff groote vls als boven.
7
Alle de kooldragers sullen oock gelijck koolmeters sijn Ende in het dragen inmeten malcanderen moeten vervangen en sullen voor Loon niet meerder mogen affvoorderen als hier naar uijtgedruckt staat volgens hunne gedanen Eed.
8
Niemand vande koolmeters off dragers tot het werck versocht wordende en sal het selve vermogen te weijgeren dan bij sieckte oft andere noodsakelijcke gevallen op de verbeurte van twaelff grooten vls ijder reijs ende in agt dagen niet mogen wercken in eenig werck.
9
Item eenig werck begonnen hebbende en sullen sij niet vermogen daar uijt te scheijden en in een ander werck over te gaan dan met kennis en toestaan van den Deken die het selve oock niet en vermogte consenteren sonder alvoorens na de noodsakelijckheijt vandien eerst vernomen te hebben op de verbeurte van eenen schelling en agt groote vls en agt dagen het werck verboden.
10
Oock en sal niemand tot eenig werck worden toegelaten dronken zijnde off in het werck sijnde dronken werdende en vanden overdeken ofte Deken gelast werdende uijt te scheijden sal gehouden wesen deselve te gehoorsamen op verbeurte van zijn gewonnen loon en bovendien een boete van eenen schelling en agt gr vls en arbitrale correctie naar bevind van saken.
11
ijmandt vande kooldragers off arbeijders van St Jansgilde in eenig schip Huijs packhuijs off kelder komende daar gewerckt werd en int selve werck niet behoorende en geordonneert wert te vertrecken sal gehouden zijn aenstonds daar in te gehoorsamen op verbeurte van een schelling en vier grvls en arbitrale correctie naar bevind van saken
12
De kooldragers en sullen niet vermogen d’een den anderen te injureren off malckanderen te schelden dreijgen oock niet te vloecken sweren nog Godts Alderheijligsten naam te misbruijcken op de verbeurte van een schelling vier groote vls ijder reijs en arbitrale correctie na bevind van saken
13
Oock en sal niemand den Deken off beleeders in hun Ampt schelden off dreijgen eenig hinder te doen off sullen telkens verbeuren een boete van 3 schelling 4groote vls en arbitrale correctie.
14
Indien het quame te gebeuren dat ijmandt vande kooldragers off arbeijders bestont te Vegten het Mes te trecken hetzij dat ijmande gequest wierde ofte niet sal soodanigen telkens verbeuren een boete van twijntig schellingen vls onvermindert de actie van den Heer Officier
15
Oock en sal geen kooldrager oft Arbeijder werckende bij eenige Burgers vermogen te gaan met een brandende pijpe in eenig Huijs Kelder packhuijs etc op de verbeurte van twaalff grooten vls ijder reijs.
16
De kooldragers sullen haar verdeelen in twee ploegen oft partien ijder van agt man dewelcke beurt om beurt ijder zeeschip sullen wercken ( te weten) in ijder Engels man Agt Man: Dog uijt het packhuijs werckende sal daar soo veel man in smacken als het den deeken en sal vinden te behooren.
17
De kooldragers sullen genieten voor ijder schalter kolen te meten vier stuijvers en voor het dragen off wercken ses stuijvers dus tsamen tien stuijvers van ijder schalter soo wel van overboord te wercken als uijt de schepen in het packhuijs oft uijt de packhuijsen in de schepen
18
Dog uijt de schepen oft packhuijs bij de Burgers Smits off Brouwerie werckende sullen voor arbeijts loon genieten agtien stuijvers voor ijder schalter tot de Mart oft Middelburgse poorte en voorder de geheele Stadt door nege groote meer voor ijder schalter boven en behalven het meetgelt.
19
Dog minder wercken als een schalter sullen sij genieten een stuver tot de mart of aen de Middelburgse poorte van ijder sack en verder de geheele Stadt door twee en een halve groote boven en behalve het meetgelt.
20
Dog eenige Wagens ofte karren voor het packhuijs oft schepen komende sullen genieten voor op en aff te wercken twee schellingen voor ijder schalter boven behalven het meetgelt
21
De kooldragers sullen behalven de smeekolen oock moeten bewercken de slijpstenen genietende voor ijder schalter ( te weten ) van de selve uijt het schip op de kant te bringen eenen schelling in de selve van de kant te bringen op de plaatse daar de selve leggen moeten mede eenen schelling dus tsamen twee schellingen van ijder schalter en de gemelde steenen weder vervoert werdende sullen sij genieten van de plaatse daar leggen te bringen weder op de kant eenen schelling van schalter en soo zij die scheep moeten setten van de kant tot in het schip een schelling dus saemen twee schellingen vant schalter.
22
De s(ch)alter ?? nopende de slijpsteenen wert gerekent te zijn als volgt
Een agtvoeter steen is een schalter
Een sevevoeter is drije vierde van een schalter
Drij sesvoeters is een schalter
Vijff vijffvoeters maakt een schalter
Nege viervoeters maakt een schalter
Agtien drijvoeters maakt een schalter
Seven en twyntig tweevoeters is een schalter
Ses en dertig steenen van een voet maakt een schalter.
23
Item soo een schip moet last breken tzij om te ligten als anders en niet agter den Anderen leeg en lost sal sulx voor de Arbeijders voor geen beurte verstrecken maar sal daar telckens soo veel volck in smacken als den Deken bevinden sal te behooren.
24
Item de kooldragers sullen op ijder Engels koolschip hebben aen bier aen schip beneden de 100 salter ½ tonne bier en boven de 100 ¾ tonne bier uijt het packhuijs in een smal schip werckende 50 salter kolen ½ tonne 25 salter werckende ¼ tonne minder oft meer werckende een stuver per salter
Eijdelijck sullen tot dit gilde behooren de sestien kooldragers met vier ballasters voorts hebben Burgemrs Schepenen en Raden aan haar behouden de vrijheijt volgens hare magt en Authoriteijt om den Ordonnantie in het geheele ofte ten deele te wederroepen vermeerderen veranderen ofte corrigeren soo als het selve naar gelegentheijt van ijder bevonden sal werden te behooren
Aldus gedaan en gearresteert bij het Collegie van Weth en Raadt op den 22e Julij 1721
Mij present
M Verhage
Handtekening
Ampliatie
Burgemrs Schepenen en Raden om de koolnegotie te beter te stabiliz(r)en en aen te zuecken hebben bij Ampliatie goedgevonden en verstaan dese onderstaande veranderinge in de voorss ordonnantie van het koolgilde te maken ordonnerende de kooldragers en meters die Exactilijck te onderhouden op de penen en boeten in de voorgaande ordonnantie uijtgedruckt
Art 1
Den overslag van de kolen sal niet hooger bewerckt werden als door vijff man welcke beurt om beurt sullen meten en niet meer voor loon mogen genieten in het geheel voor ijder schalter vijff stuijvers
Art 2
Wanneer de kolen uijt de schepen in de packhuijsen sullen moeten gedragen werden soo sal den Deken tot het werck soo veel volck laten smacken als hij vinden sal te behooren naar gelegentheijt van het werck en sullen voor loon genieten als volgt:
Het schip leggende op sate sullen genieten gelijck grond te storten voor ijder schalter tien stuijvers dog niet op de zate leggende dog met een ladder oft ganck belegt konnende werden sullen genieten Elff stuijvers voor ijder schalter gelijcke grondt.
Art 3
Item indien de kolen in de packhuijsen sullen werden opgedragen van de sate oftt met een ladder oft ganck belegt konnen werden sullen alsdan genieten voor ijder schalter twaalff stuijvers.
Art 4
Het schip leggende aen de bolle van het Hooft sullen de kooldragers genieten in het eerste packhuijs voor ijder schalter gelijcke grond Elff stuijvers en in het tweede off middelste twaalff stuijvers ende in het derde oft laaste dertien dertien stuijvers.
Art 5
Item indien het gebeurde dat de kolen van de bolle van het Hooft in de packhuijsen moeten gewerckt werden sullen genieten in het eerste packhuijs twaalff stuijvers in het tweede dertien ende in het laaste veertien stuijver van ijder schalter.
Art 6
Item uijt de packhuijsen in eenige schuijten off schepen op de zate leggende sullen genieten voor ijder schalter tien stuijvers dit alles boven en behalven haar biergelt welcke moet blijven soo als dat volgens de ordonnantie is gereguleerd.
Art 7
Eijndelinge bij de smits brouwers ofte enige burgers werckene sullen genieten boven en behalven haar meetloon volgens de oude ordonnantie.
Art 8
Vermits aen de Heer Pieter der Kinderen op sijn versoeck is toegestaan dat zijn vrijman mede een geswore koolmeter mogte wesen ende den selven op dien grond alle wercke hem toeeijgent waar door onder de Arbeijders seer veel misnoegen ontstaat is goedgevonden dat sijn vrijman beneffens de andere Arbeijders voortaan mede om het werck sal moeten smacken dog bij lootinge daar uijt vallende sal den selven door de Heer der Kinderen als vrijman daar in gestelt mogen werden om in dier Qualiteijt notitie te houden mits dat hij dat hij door de Heer der Kinderen daar voor appart werde betaalt
Aldus gedaan en gearresteert bij het Collegie van Weth en Raad op den 12e Meij 1723
Mij present
M. Verhage
Handtekening