ZA Inventaris Gemeente Arnemuiden nr. 1376
Inventarisnummer 1376:
Stukken over het leveren van voedsel en drank aan soldaten die in de Polder rond Arnemuiden zijn gelegerd om het houden van rooftochten door soldaten te verhinderen en de problemen over de betaling hiervan 1645.
In de stukken worden een aantal namen genoemd van “Lantluyden’ Woonachtig in de Iurisdictie van Nieuwerkercke Cleverskercke de Hayman Polder etc.
Eersame wijse discrete voorsienige
Alsoo Syne Excie den Heere van Breederode Maerschalck-Generael vande Geunieerde Nederlanden jegenwoordich met eenige troupes op het Vlacke synde goetgevonden heeft eenige soldaten te verordenen om de foules die tot schade vande Lantluyden souden mogen werden gepleegt voor te commen ende te beletten: Soo dient dese ten eynde Ul.de selve soldaten doen versien van behoorlyck logement.
Hiermede
Eersame wyse discrete voorsienige syt Gode bevolen.
In Middelb: den XXVII Mey 1645
Ter ordonnantie vande Gecommitteerde
Raden vande Staten van Zeelandt
Handtekening
Erntveste achtbaere wijse voorsienighe Heeren
Op den recommamdatie vande Ed: Mog: Heeren de
Staten van Seeland; schicken wij bij desen een
Officier met ‘tsestich soldaten tot bevrijdinghe vande
Polders om U:Ed: achtb: stadt gelegen, waer van twintich
Man in Joosten polder sullen gelecht werden om
Alle foulle tegens ’t loopen van de soldaten te
Beletten. Waermede verblijvende .
Erntveste achtbare wijse voorsienighe Heeren
U seer geaffectioneerde ten dienst
Handtekening
In marge : In ons jacht voor Rammekens den 28e Meij 1645
Hierna volgen copieen van bovenstaande
Ter ordonnantie onderteeckent door C: Stavenisse
Queste tusschen de regenten van Arnemuijden en de landsaten over
De soldaten van Brederoode
Gesien by B ende S der stadt Arnemuyden de apostille van De Ed: Mog: de Gecomm. Raden van de lande van Seelant in dato den eersten decemb: 1645 gestelt op seker requeste by eenige lantluyden van Nieuwerkercke overgegeven over de oncosten gedoogt in onderhouden vande van de sauvegardes tot bewaringhe vande lantluyden vruchten door ordre vande Ed: Mog: by den veltmareschalck Bredero de regeerders van Arnemuyden toegesonden ende dar op ontboden Cap Jan Leunisse ende L. Couterman die het verschot ende besorginge der behoeftes vande voorn: sauvegardes hebben gehadt ende hun over den inhouden vande selven requeste ondervraecht verclarende selve dat de lantluijden die het requeste hebben onderteekent elck mar tien schellingen op rekeninge van tgene sy inde oncosten schuldich ende ten achteren souden syn hebben betaelt blyckende by het nevensgaende extract by de voorn: Jan Leunis ende Couterman onderteekent ende aengaende het tweede Ldt van de requeste behelsende dat den vendrig met vier soldaten binnen de stadt Arnemuyden tot sauvegarde soude hebben gelegen Segge de voorn: regeerders warachtig te syne dat den voorn vendich tot Arnemuyden met de vier soldaten is willen blijven omme te dienst van de landluyden vendrig te sijn echter by hun op den 30 Mey 1645 wesende den 2e dach dat den voorn: vendrich tot Arnemuyden was geweest bij speciaal acte de lantluyden van stadts wegen is aengesecht dat den voorn: vendrich ende de vier soldaten tot hunne cost waren terende Ende ingevalle sy in weygringe souden syn dat den selven van stadts wegen mit sijn soldaten soude geordonneert worden te vertrecken breeder blijckende bij de Copije vande resolutie hier …gaende war mede de voorn: regeerders vertrauen Hare Ed: Mo: sullen hebben voldan tot onderichtinge van het onwarachtig aangeven vande lantluyden voornmt.
Extract van tgene de navolgende lantluyden schuldich syn inden onderhout vande sauvegardes
Cornelis Coster is schuldich 1 : 9 : 5 heeft betaelt 0 : 10 : 0 rest Pond 0 : 19 : 5
Piter Ingels is schuldich 1 : 8 : 7 heeft betaelt 0 : 10 : 0 rest pond 0 : 18 : 7
Gillis van Maldegem 1 : 6 : 9 heeft betaelt 0 : 10 : 0 rest pond 0 : 16 : 4
Cornelis Phlips 1 : 0 : 8 heeft betaelt 0 :10 : 0 rest pond 0 : 10 : 8
Claes Lenarts “ 1 : 8 : 3 heeft betaelt 0 : 10 : 0 rest pond 0 : 18 : 3
Mateus Geleynsz heeft niet betaelt ende is schuldig pond 2 : 14 : 11
Lowies Coutermans 18 soldaten hebben voor eerst gecost Pond 11 : 10 : 0
Moeten dragen in de costen vande vendrig Pond 2 : 6 : 8
Aen Pieter Ingelberts betaelt Pond 0 : 6 : 0
Aen Mahu Schilders pond 0 : 9 : 8
Inde 5 sch. 8 groote van Jan Piters pond 0 : 1 : 5
Inde 0 : 3 : 6 tot Cristian Claesz pond 0 : 0 : 10
Het half van bier by Dirck Claesz gehaelt pond 0 : 8 : 9
Aen Wilm Jansz voor gelevert broot pont 0 : 5 : 0
Inde 1 : 15 : 5 van oversetten aen Bouwen pont 0 : 8 : 9
Inde 8 : 2 : 0 tot Waelpoel verteert pont 2 -------
Inde 2 : 19 : 0 aen Cornelis Jobs pond 0 : 13 : 7
Inde 0 : 6 : 8 aende secretaries pond 0 : 1 : 8
Inde 1 : 3 : 4 inde hooge deur ? pond 0 : 5 : 10
Inde 1 : 13 : 6 aende sergiants pond 0 : 8 : 10
Inde 0 : 13 : 4 aenden notaris Ryswerck pond 0 : 3 : 4
Inde 2 : 3 : 4 aende waterclerck pond 0 : 10 : 10
Inde 1 : 0 : 0 over vacatien pond 0 : 5 –
Inde 1 : 10 0 voor Waelpoel pond 0 : 7 : 6
Inde 2 : 1 11 over tsluyten ende anders pond 10 : 6
Inde 0 : 8 : 5 vande requesten pond 0 : 2 : 1
Delen ? vande rek 2 : 10 : 0 pond 0 : 12 : 6
------------------------------
pond 21 : 18 : 6
Alsoo op den XXVIII deser maent door ordre van haer Ed; Mog: by den marschal Brederode de magistraet der stadt Arnemuyden is toegesonden een vendrich met sestich soldaten omme die te verdelen ende fourieren inde omleggende polders tot bevrijding ende preservatie vande vruchten der landtsaten die haer vande foules andersints mochte werden ontrooft twelcke verdelinge alsoo is geschiet doch ( den Vendrich nevens vier soldaten inde stadt blijvende ) wert van Burgemrs ende Schepenen de lantsaten gewaerschout ende aengesecht op dat sijl: geen ignorantie hier naer en souden hebben te pretenderen dat de voorss Vendrich ende vier soldaten tot haren costen sijn terende daer sij sullen hebben inde logementen voor goet te doen niet denckende dat het van stadtswegen ( geen interest daer bij hebbende ) sal werden betaelt ende bij gebreke van het voorss bij de Lantsaten te becostigen, sal van stadtswegen den voorss vendrich met sijn soldaten geordonneert werden te vertrecken ende echter de verteerde costen tot hunne lasten tot welcken eynde de Lantsaten dit sullen hebben te onderteyckenen.
Actum ter vergaderinge van Wette den XXX Mey XVIc Vijffenveertich.
My present J. van Swieten Lowijs Cauterman voor de lantsaten
Van Haijman ende Nieuwerkercke
Aende Ed: Mo : Heeren de Gecomm: Raden van de Heeren Staten van Zeelant
Verthoont met alle eerbiedinge U: Ed: Mo: onderdanige dienaren van Nieuwekercke Hayman ende Cleverskercken alsoo wij hebben vercregen van de heer van brederode sestich soldaten waer van XXI der selver sijn gegaen naer St.Jooslant ende de anderen onder Nieuwerkercken Hayman ende den Orangien polder daer van is groote moeyte onder de gemeente om de soldaten cost ende dranck te beschicken etc:
Concordat Collatione facta
J. van Swieten
Apostille:
De Gecommitteerde Raden vande Ed: Mo: Heeren Staten van Zeelant hebben geordonneert soo haer Ed: ordonneren mitsdesen de respective parochianen van Niewerkercken Hayman ende Cleverskercken dat sij elck pro rato beschicken de behoeften aende soldaten aldaer synde tot weeringe vande foules ende in case enige van sulcx te doen onwillich mochten sijn sullen de supplianten tselve de Heeren van de Rade bekent maken om daer in gedisponeert te worden na behooren.
Aldus gedaen int Hoff van Zeelant tot Middelburgh den 1e Junij 1645.
Onderstondt
Mij pnt.
De Brune
Gehoort het rapport vande Heere Reygersbergh werdt de rekeninge ende repartitie gemaeckt ende by den remonstrant overgegeven gesloten door de Burgemrs der stadt Arnemuijden over de betalinge vande oncosten gevallen tot bevrijdinge vande lantsaten daer ontrent van foules ende overlast der soldaten van het leger mits desen geapprobeert ende dienvolgende den remonstrant geauthoriseert om in conformiteyt van die rekeninghe de penningen vande respective lantsaten daer ontrent als mede van St.Jooslant in te vorderen gelijck de selve oock mits desen werden gelast sich inde prompte betalinge vandien stricteick hier naer te reguleren .
Actum ten Rade int Hoff van Zeelandt tot Middelburg den lesten October 1645.
Onderstondt
De Brune
Concordat Collatione facta
J. van Swieten handtekening
Mijne Heeren,
Tot kennisse van Burghemrs Schepenen ende Raden deser Stede gecommen sijnde dat den Bailliu van uwer Ed: plaetse hem onderwint vuyt crachte van syn officie jurisdictie te exerceren op den nieuwen bedyckten Middelburchsen polder als oock dat door uwer Ed: ordre van d’opgesetene van Cleverskercke afgevoordert wert seven groote van Ider gemet dat byde selve wert gebaent ? onder pretext dat by uwer Ed: ten tyde vant leger van Syn Hoocheyt de Heere Prince van Oraignen ontrent den Eylande van Walcheren onlancx geweest sijnde voorde lantluyden eenige sauvegarden vercregen ene tot der selver versekeringe gestelt souden syn ;waerop by ons goetgevonden en geresolveert is uwer Ed: te vermaenen den bovengenoemden Bailliu te interdiceren ende verbieden op den gemelden polder iet wat te attenteren tegen trecht vande stadt van Middelb: opden selven polder competerende als oock nae te laten vande opgeseten van Cleverskercke eenige Impositie af te voorderen of moeyte daerover aente doen en by aldien ( buytten vermoeden ) by uwer Ed: en den voorn: Bailliu tegens tgene voorss: ist werde gedaen, soo sullen ’t nadeel en ongelyck dat dese stadt ende opgesetenen der selver respective heerlyckheyt daerby commen te lyden op uwer Ed: persoonen die vander selver plaetse en den bailliu verhalen daer en soo te rade werden sullen, twelck vertrouwn dat by de selve sal voorgecommen werden.
Hiermede
Myn Heeren
Blijft Gode Almachtich bevolen
Uw: Ed: goede Vrunden
Burghemrs Schepenen ende Raden
Der Stadt Middelb: in Zeelant
Ter ordonnantie van de zelve
Paulus Brande……
Den XI Novemb: XVIc XLV
Copy
Ed: Mo: Heeren myn Heeren de
Gecom: Raden van de Staten van Seelant
Vertoonen reverentelick de prochianen van Nieuwerkercke ende Hayman polder hier beneden onderteyckent U: Ed: dienaasr hoe dat sy suppl. In de verleden somer tot sauvegarden van hunne parochie hebben aengenomen 18 soldaten die hun syn gesonden by Syn Hoocheyt ? Brederode de welcke sy suppl.oock voor den tyt van negen dagen hebben onderhouden van brot ende dranck ter somme van 29 schelling daags die hier syn aengetelt ? ende alsoo seker vendrig met vier andre soldaten binnen de stadt Arnemuyden tot hunne sauvegarde gebleven syn die oock belooft hebben te betaelen ende dat die van Arnemuyden de supplianten alsnu daermede soecken te beswaren ende belasten daer toe alrede de supplianten hebben betaelt geschoten hebbende op yder gemet 7 groote vls ende derhalven met deurwaerder ende sheeren diender gedachvaert hebben soo versoecken ende bidden sij supplianten reverentelick edat U: Ed: Mo: gelieve daerinne ordre te stellen ende de supplianten daer van te ontlasten mitsdesen Twelck doende etc: onder stondt
Pieter Ingelse ‘tmerck van Corn: Coster Corn: Phlipsen Mattheus Geleijnsen Claes Leenders
Apostille
Sij dese gestelt in handen vande Regeerders der Stede Arnemuyden
Om binne drie dagen naer d ‘insinuatie daer op te seggen haer
Belangh.
Actum ten Rade int Hoff van Zeelant tot Middelb:
Den 1e Decemb: 1645 onderstond
Mij present de Brune