Resoluties van het bestuur van Arnemuiden

Stadsresoluties van Arnemuiden vanaf januari 1648.

Sabbathi den IIII Januarij 1648 presentibus omnibus

Marinus Duijvecodt weigert “buijten te staen” ook al wordt er tegen hem wat ingebracht

Omgevraegt sijnde off Marijnis Duijvecodt alsooder ijtwes van hem sou voorgedragen worden buijten sal staen oft niet Is met nege stemmen verstaen dat hij sal buijten staen ende hem aengesecht sijnde oft hij de meerderheijt van stemmen sich wilde onderwerpen seijde dat hij wettelick tot raet was gecosen ende den eet behoorlick hadde gedaen ende dat den graeffelicken officier hem laste dat hij soude blijven sitten t’selve niet te willen doen ende dhr Pieter Duijvecodt dat het niet soude geschieden ten waer datmen hem van boven slepen soude/

Dewijle dan de voorss negen Heeren siende de onwillicheijt vande voorn. Duijvecodt streckende tot muijterie ende oproericheijt sijn protesterende van ongehoorsaemheijt ende den Bailliu met drij schepenen protesteren van ononordentelickheijt/

Corn. Pietersz Coeman mag geen (c)sessie/ zitting nemen in W+R

Voorgedragen sijnde off Corn. Pietersz Coeman cessie(sessie sal nemen oft niet is bij W+R de voorgaende resolutie van niet cessie in W+R oft W te hebben gepersisteert/

Is den Tresorier gecommitteert omme Joris Fesser op sijn versoeck te hooren spreken ende daer van aen W+R rapport te doen/

Opt versoeck vande Bailliu om te hebben in teretatie ? aen wien sal hangen t’consent te verlenen tot exclusie vande weescamer aen W off W+R is verstaen met pluraliteijt van stemmen datte exclusie bij W+R sal worden versocht

Aan de baljuw en de familie Duijvecodt uitsluiting van de weeskamer bij testament toegestaan

Opt versoeck vande Bailliu Poelenburch ende sijn huijsvrou mitsgrs Marijnis Duijvecodt ende sijn soon Pieter Marinusz Duijvecodt ende sijn huijsvrouwe om bij haer respective testamendt alree gemaeckt off noch te maken de weescamer deser stede te mogen wtsluijten Is bij W+R de versochte exclusie hun geconsenteert ende toegestaen/

Is bij W+R verstaen dat voortaen dese stadtbode ofte een Coopmans bode den brieff van nominatie aen sijn Hoocheijt sal brengen ende d’electie daer van wederom beschicken op de minste costen als doenlick is/

De baljuw moet zijn zaken stellen “in de ordinaris rolle ter Griffie en niet thuijs”

Opde clachte vande secretaris van dat den Bailliu sijn rolle oft pachters rolle thuijs is nemende oft de selve niet sal blijven bijt Comptoir ende de criminele saecken als andere diet sal werden geschreven inde ordinaris rolle /Is verstaen bij W+R datte Baillius saken sullen mede inde ordinaris rolle gestelt worden ende ter Griffie blijven berusten/

Is den Tresorier geauthoriseert de meulen te doen rijsen om wagens aende steenback te brengen mits datte meule werckers alvooren sullen teijkenen dat sij sooder eenige schaden ofte ongeluck overcomt t’selvige sullen vergoeden/

Vrijdach den 31 Januarius 1648 presentibus omnibus preter d’heeren N Poelenburg Bailliu en Dirck van Delen B: Isack de Meij

De waterbaljuw te Middelburg heeft de schuit van Mangelaer tegen de stadsprivileges in weggevoerd.

Bij de B: vande Mandere voorgedragen van dat den water Bailliu tot Middelburch hem vervordert heeft de schuijte van Mangelaer aen het tolhooft deser Stede gemeert leggende wech te voeren na Middelburch oft het niet raetsaem en was tot maintenue van onse privilegien hem hier comende daer over te apprehenderen ofte bij requeste aen de Staten van Zeelandt ofte de Gecommitteerde Raden te doleren /Is naer voorgaende deliberatie goetgevonden bij requeste aende Staten van Zeelandt ofte hare gecommitteeerden daer over te doleren sijn tot dien eijnde Gecommitteerts d’heeren Adam vandxe Mandere voorss ende den Secretaris/

Een delict tussen Baljuw Poelenburgh en Dirk van Delen

Is bij W+R den B: Adam vande Mandere gequalificeert ende geauthoriseert omme den Bailliu Poelenburgh over t’delict bij hem aende B: van Delen begaen voor den Hove van Hollandt te mogen eijsch maken ende concluderen tot soodanig hooch delict bevinden sal te meriteren/ Alles tot costen vande vande gemelde B: vande Mandere/

Over de grote bomen staande op de wal aan’t Schutterhof > verkopen

Is den Tresorier bij W+R geauthoriseert om met den eerste gelegentheijt door den vendumeester te laten vercoopen de resterende groote boomen staende op de wal aent schuttershoff deser stede/

Wert den Secretaris geordonneert op de rekeninge bij den Tresorier over geleght ordonnantien te depescheren/

Staking van stemmen over de beslissing een nieuw Raadlid te verkiezen. Poging van de Baljuw om zijn zin door tr zetten enz

Op huijden den 4^e Januarij 1648 Collegie van Wette sterck sijnde 8 personen ter vierschare deser Stadt vergadert sijnde heeft Dhr Bailliu voorgedragen dat eenen raet moeste gecoren worden in plaetse van Abraham Baptista met der woon: vertrocken na Middelburgh daer op bij den outsten burgemr is gesecht dat t’selve sulcken haest niet en hadde ende datmen t’selve soude doen als t’collegie compleckt (compleet) soude sijn waer op bij Dhr: Bailliu gerepliceert wiert dat men daer na niet en behoefden te wachten/ heeft omvrage gedaen oftmen met de verkiesinge soude voortgaen ofte niet ende met een sijn stem gegeven datmen daer mede soude voortvaren gelijck oock deden/ Isack de Meij Jan Kitsen ende Pieter Duijvecodt sijnde t’samen vier stemmen ende ter contrarie is gestemt bij Dirck van Delen Adam vande Mander Abraham Fockeel ende Frederick van Swieten datmen t’selve voor alsnu niet soude doen maer verwachten tot tcollegie stercker was sulcx vier stemmen tegen vier stemmen sijn vervallen ende alsoo t’selve hadde behooren te blijven tot dat de andre leden vant Collegie daer bij hadden gewest oft dat over de ste(a)kende stemmen ware getrocken welcke stemmen soude werden gevolgt heeft echter buijten alle recht ende redenen hem vervordert met sijne schepens voor te procederen tot verkiesinge van eenen anderen raet waer jegens bij de vier andere Heren is geprotesteert seggende hunne stemmen van wtstel soo crachtich te wesen als de sijnne van daer mede voort te gaen alsoo de selve in gelijck getal stonden ende quame te steken/ heeft hij Bailliu eenige briefkens wt sijnensack getrocken die daer toe al gereedt hadde/ ende die aen de Heeren om gedeelt ende hun geseijt imant daer op te schrijven ende hebben hun 4 stemmen gegeven aen Marijnis Duijvecodt waer jegens de wtstellende stemmen sustineerde dat sij geen verkiesinge en conden doen ende inde omstemminge niet gehouden te sijn ende den voorn: Bailliu affgeloopen sijnde ende imant om den voorn: Duijvecodt gesonden hebbende heeft daer na geloopen ten huijse van Cornelis Pieters Coeman/ daer voor desen t’collegie van W+R hadden verstaen over sijn onredelijcke daden bij hem niet te willen sitten heeft hem boven gebracht ende hem aengeseijt dat sijn Hoogheijt hem had gecontinueert ende dat hij oock soude stemmen waer op bij de ander Hereen wiert geseijt dat de Elextie vanden raet alrede gedaen wast ende dat Corn.Pietersz niet conde geadmitteert werden voor ende alleer de acte t’sijnen laste leggende was ingetrocken heeft den voorn. Coeman t’briefken ende de penne die hem den Bailliu in de handt hadde gegeven daer neder geleijt ende echter den Bailliu insisterende heeft gesegt ick sal mondeling seggen ende heeft genoemt Marijnis Duijvecodt ende t’selve medegeschreven middelertijt Duijvecodt boven comende heeft den Bailliu een pampier als een formelier van eenen eedt wt sijn sack getrocken ende hem Duijvecodt sijnnen eet affgenomen waer jegens de Br: ende andre Heeeren aenden voorn, Duijvecodt Seijden dat sijn verkiesinge onwettelijck was ende dat sij dienvolgende t’selve niet en soude hebben aen te nemen heeft des niet tegenstaende den eedt in handen vanden Heer Bailliu gedaen waer jegens bij de Burgmr; ende ander heeren is geprotesteert geweest omt’selve te doen remedieren daer ende soo t’selve behooren sal/ In gevolge van welcke sij van W+R versoucken verclaringe oft de selve electie als onwettelijck sijnde behoorde plaets te grijpen ofte niet/

De voorgaande verkiezing door W+R ongeldig verklaard.

Is bij W+R naer voorgaende deliberatie d’voorgaende verkiesinge van een raedt verclaert onwettelijck/

Sabbathi den lesten Februarij 1648 presentibus omnibus preter Isack de Meij Pieter Duijvecodt Jacob Marijnisz schepenen Bailliu Poelenburg ende Pieter Burt Raden.

Voortzetting: conflict binnen collegie tussen de Baljuw en Dirk van Delen: De Baljuw heeft de Staten er bij betrokken. Sommige Raden enz. klappen blijkbaar ook uit de school.

Opt versoeck vande B: van Delen ende de Gecommitteerdens tot het oversien vande deductie bij dhr Baillieu aende Ed:Mo: overgegeven gecommitteert sijnde waer in hij den B: van Delen is beschuldigende dat hij den Bailliu opde verkiesinge soude belet hebben de behoorlijcke solemniteijten int affnemen vanden eedt te doen om secreet te houdent’gene aldaer gedaen soude werden dat W+R daer over soude willen doen hare verclaringe / is bij B+S+R verclaert sulcx niet waerachtich te wesen maer datten voorn. B jegens hem heeft geseijt wat wilt gij se den eedt affnemen ghij maeckt maer een deel meineedige luijden want sommige sijn qualick vant stadthuijs off sij openbaren t’gene aldaer geresolveert is/

Nogmaals over “t’affhouden van Corn. Pietersz Coeman” als Raad

Nopende t’affhouden van Corn: Pietersz Coeman vant stadthuijs wert bij W+R verstaen datte B: van Delen de Ed: Mo: Gecommitteerde Raden sal aendienen dattet niet sijn maer W+R werck is volgens III Distincte resolutien daer van sijnde om redenen dat hij ten aenhooren van B: Kitsz Anthonij Weijts ende Secretaris van Swieten W +R heeft gescholden voor schelmen ende andre injurieuse woorden van hun heeft gesproken t’welck de voorn. leden alnoch verclaren waerachtich te wesen ende geordonneert de schout op interrogatorie(y)te te hooren/

Ook de pensionaris van de Harten wordt er bij gehaald

Ende Werden de B van Delen ende Gecommitteerdens geauthoriseert nevens haer tot adjunct te nemen den pensionaris vande Harten om op de deductie vande Bailliu wegens W+R op ijder art: te antwoorden ende alvoeren die over te leggen bij W+R die te doen ratificeren in absentie vande Bailliu/

Er is een goede schoolmeester en voorzanger nodig

Sijn bij W+R gecommitteert de B: Adam vander Mandere ende Salomon de Backer om nevens die vande kerckenraet deser Stede te bevorderen van een goet schoolmr: nevens t’vaceren vande voorsangerschap binnen deser stede te vercrijgen/

Inspectie en verkoop van t’erfje in de Bolstraat

Is bij W+R geauthoriseert de B: van Delen ende Salomon den Backer om naer gedane inspectie t’erffje inde Bolstraet de stadt competerende aen Cobus Claesz te vercoopen/

De attestatie van Jan Leijnsz ten versoecke vande Brs deser stede gepasseert om voorgelesen sijnde /is bij W+R verclaert de selve conform d’usantie practijcke ende gebruijck altijt hier binnen deser stadt geobserveert sijnde te wesen dienvolgende geordoneert de selve nevens de andere stucken aende raden over te leveren/

De zaak tegen de baljuw Poelenburch voor het “Hoff provinciael”

Wort den Secretaris gelast de B: vande Mandere te depescheren en authorisatie wegen W+R deser Stede in irrevocabele et amplisma (amplissima ) forma volgens resoluijtie in date den 31 Januarij 1648 om de selve te gebruijcken voor het Hoff provintiael inde sake jegens den Baillieu Poelenburch/

Op de requeste van dese stadtsbode is bij W+R hem voor een nieu jaer sonder te trecken in consequentie vergunt XX schellingen vls/

Eerst moet een aantal kwesties opgelost worden alvorens men zal komen tot het denomineren van de nieuwe Magistraat

Geproponeert bij de B: van Delen dat nu de tijt van veranderinge vande Wet voorhanden is ende wel behoorde daer inne voort te werden geprocedeert/ echter dewijle den Bailliu deser stede bij reqt. Aende Heeren vande Rade van Zeelandt heeft versocht dat hij mocht werden gemainteneert in het brengen ende sal vande brieff van nominatie item vant leggen vande vergadering tot het openen vande brieff van Electie oock heeft geclaecht dat Cornelis Pietersz door hem ende sijn adherenten soo hij voor geeft in seker attestatie vande 29 Januarij 1648 Gesegt heeft valschelijck voorgegeven te hebben dat hij hem in dronckenschap verloopen opden wech hadde bevuijlt ende na dat hij t’contrarie bewesen hadde door impatientie hadde geseijt dat het schelmen werck was een eerlick man soo te offrenteren ende hem voorts vant stadthuijs hadt doen blijven/ oock eijntlijck bij den voorn. Bailliu is versocht dat de gem’ Rade belieffden te mainteneren Marijnis Duijvecodt in sijn raetschap welcke verkiesing bij W+R ende daerna bij W onwettelijck verclaert is geweest ende Salomon de Backer tot Raet

Vercoren ende ingevalle de affhoudinge ende den voorss Duijvecodt in sijn raetschap mochte werden verstaen onwettelick te sijn ende dat sij in hun bedieninge gemaintineert behoorden te worden ende dienvolgens cessie (sessie) inde verkiesinge behoorden te nemen welcke cessie aen hun voor alsnu niet en can worden vergunt ter oorsaecke t’selve voor de voorn. rade is hangende ende met nemen vande cedssie de versochte maintenue sijn effect soude genieten dat niet eer en can geschieden voor dat selve bij dhren van de Rade sal wesen affgedaen/Is bij W+R naer voorgaende delibratie geresolveert goetgevonden ende verstaen sulcx sij resolveren goetvinden ende verstaen bij desen datte voorn. Corn: Pietersz ende Marijnis Duijvecodt voor alsnu geen Sessie en sullen nemen maer vande raetcamer blijven tot tijt ende wijle de questien ende de maintenue vant raetschap door den Bailliu Poelenburgh versocht bij de Gecommitteerde Raden sullen wesen gedecideert wort mede verstaen datmen niet sal comen tot hrt denomineren vande nieuwe aenstaende Magistraet voor ende alleer de voorss questien generalick ende int geheel sullen wesen affgehandelt/

Martis den 17 Maert 1648 presentibus omnibus preter Adam vande Mandere Burgemr: Isack de Meij Johan Kitsz Pr. Duijvecodt ende Jacob Marinus Schepenen Bailliu Poelenburch ende Jacob Overbeken Raden.

Eerst moeten “de differentien” beslecht worden>dan denominatie van de nieuwe Wet

W+R der Stadt Arnemuijden ten desen gesien ende gelesen de Deductie (opsomming/ samenvatting) bij den Bailliu Poelenburgh aende Ed: Heeren Gcommitteerde Raden van Zeelandt overgegeven ende d’Antwoort wegens de magistraet deser stede mette bewijsen vandien bijde Gecommitteerdens jegens de voorn: Deductie gestelt / Hebben de selve geapprobeert ende geordonneert metten eersten aen Haer Ed: Mo: over te leveren met vriendelijck versoeck ende bede deselve differentien effenen ende ter neder te leggen opdat binnen dese maent noch mochte geprocedeert werden tot Denominatie vande nieuwe Wet/

Is den Tresorier gelast de maeltijt vande toecomende verkiesinge opde kleine voet te doen ende soo oncostelijck als doenlick is/

Martis den lesten Maert 1648 presentibus omnibus

Cornelis Pietersz Coeman mag in de Raad blijven zitten>met meerderheid van stemmen

Opt vertooch vande B: van Delen wegens Cornelis Pietersz off hij cessie (sessie) sal nemen ofte niet/ Is bij W+R met meerderheijt van stemmen verstaen dat hij sal blijven sitten/

De baljuw gaat met de brief van nominatie naar Zijne Excie: krijgt alleen expeditiegeld (reisgeld) betaald

Op den omvraech van met wien den brieff van nominatie na den Hage aen sijn Hoocheijt gesonden sal worden / Is bij W+R met pluraliteijt van stemmen goetgevonden dat Mijn Heer den Bailliu mette voorss brieff na den Hage aen Sijn Hoocheijt sal trecken sonder ijtwes van Stadtwegen als alleenlick het expeditiegelt betaelt te worden/

Sabbathi den IIII Aprilis 1648 presentibus omnibus preter de Meij Kitsz Coeman Pieter Duijvecodt ende Jacob Marijnisz schepenen De Backer Bailliu Poelenburch Overbeke ende van Dort Raden.

Over het verpachten van het veer op Nieuwland/ St.Joosland

Opt vertooch vande B: van Delen hoedanich men t’veer van dese stadt opt Nieulant sal verpachten/Is goetgevonden t’selvige te doen op de oude conditien mits datter in gestipuleert wort datte prochiaenen vant St.Jooslant ende t’Nieulant sondachhs voor halff gelt sullen worden overgeset /

Abram Fockeel is stadschirurg

Is bij W+R Abram Fockeel als Stadts chirurgijn jaarlijcks toegeleght de somme van 3 ponden vls wtte ses pond die de Chirurgijn voor desen gehadt heeft/

Wort den Secretaris gelast opde overgeleijde rek: van de B: van Delen ordonnantie te depescheren

Is den Tresorier geauthoriseert omme t’luijen vande Clock voor de predicatien aen ijmant totte minste costen van de stadt te besteden/

Wort den selven geordonneert den brieff van Electie gecomen sijnde alsdan stadts rek: te doen eer den selven sal werden geopent naer ouder gewoonte/

Op de Requeste van Jonas Pietersz in woonder deser Stede/ Is bij W+R hem t’borgerschap vergunt ende t’recht daer toe staende geremitteert/

Het aanbrengen “van het nodich register genaemt sexquialter( een vulstem)> kostte toe 5 pond ( nu ongeveer 1400 Euro)

Op het aendienen vnde B: van Delen van dat hij van Corn: Adriaensz wegens Gerrit van Dort heeft ontfangen 2 pond 10 schelling vls die hij heeft geemploijeert tot het maken van het nodich register genaemt sexqualter (een vulstem) gecost hebbende vijff ponden vls welcke resterende 2 pond 10 schelling en gem: B is verclarende aende stadt te vereeren/

Secretaris van Swieten krijgt verhoging van gage> tot 70 guldens en mag zolang secretaris blijven als het hem belieft

Op de propositie van Frederick van Swieten secretaris deser stadt gedaen soo hebben B+S+R der Stadt Arnemuijden naer voorgaende deliberatie met eenparige stemmen goetgevonden geresolveert ende verstaen sulcx sij doen bij desen dat den voorn. Secretaris van Swieten in plaetse van vijftich gulden jaerlijckx sal genieten seventich guldens van stadtswegen jaerlickx ende belangende het tweede lit van sijn versouck dat bij den voorn: van Swieten het ampt off officie van Secretarisschap metten gevolge ende aencleven van dien soo lange als het hem gelieven ende gelegen wesen sal sal worden becleet ende bedient op het voorn: tractement ende salaris boven de profijten ende emolumenten wegens comptoir behoeft als andersints hem voor desen bij W+R vergunt ende hij daer over gewoon is te genieten/

Martis den VII Aprilis 1648 presentibus omnibus preter d’heeren Pr: Duijvecodt ende Jacob Marijnisz schepenen ende den Bailliu Poelenburch Raedt.

Naer resumptie vande voorgaende resolutien in date den IIIIAprilis 1648 bij W+R genomen sijn de selve resolutien bij B+S+R geapprobeerdt ende geratificeert/

De pannelieden betalen 5 schellingen meer voor een schuit die zout laadt: het schippersgilde en de Armen profiteren ieder voor de helft

Omgevraecht sijnde alsoo de panneluijden gesint sijn in plaetse van t’hien schellingen vijfftien schellingen voor een schuijte soudt ladende te geven offmen de vijff schellingen den Armen deser stede offte half en half mettet schippersgilde deser stadt sal laten profiteren ende genieten/ Is bij W+R goetgevonden ende verstaen dattet Schippers gilde ende den Armen deser Stede elck de helft sullen trecken/

Jacob Overbeke > orgelist voor 20 ponden per jaar

Is bij B+S+R der Stadt Arnemuijden tot goede consideratien Jacob Overbeke als orgelist deser stede in plaetse van hondert guldens jaerlick t’wintich ponden vls toegeleght ende vergunt mits dat hij de stadt sal dienen tot tijt ende wijle hij gesint mochte worden te willen vertrecken ofte op en ander beropen mochte worden/

Luna den 27 Aprilis 1648 presentibus omnibus preter Dirck van Delen B: Isack de Meij Johan Kitsz Corn Pietersz ende Pieter Duijvecodt Schepenen Salomon de Backer Bailliu Poelenburch ende Adriaen van Dort Raden

Over de stadsrekening en de “brief van electie”. De verhouding met de baljuw laat te wensen over

Is bij W+R der stadt Arnemuijden met eenparige stemmen geresolveert ende verstaen dat op morgen voor de middach de klock tien uijren stadtsrek: sal worden gedaen lasten ende ordonneren dien volgens dese stadts bode t’selvige aende Bailliu Poelenburch te verwittigen ende te notificeren omme bij hem naer de voorss gedane rek; den brieff van electie geopent te worden off dat anders daer inne naer behooren soude moeten worden versien/

De Baljuw werkt de uitvoering van resoluties van W+R tegen

Ende ingevalle den gem: Bailliu in gebreke is blijvende de voorss resolutie ende ordre van W+R voornt: naer te comen ende te volbrengen Is goetgevonden datmen daer over wtten name vant Collegie aen Sijn Hoocheijt per missive sal clagen van d’ophoudinge van die Burgemr: ende Schepenen te bevestigen die Sijn Hoocheijt heeft gelieven te eligeren tot welcken eijnde den Secretaris gelast wort den brieff in maniere voorss aen Sijn gem: Hoocheijt te depescheren ende dese stadtsbode daer mede naer den Hage te senden/

Woonsdach den 29 Aprilis 1648 present dheeren Adam vander Mandere Pieter Burt Brs Corn. Pietersz Anthonij Weijts Pieter Duijvecodt Jacob Overbeke ende Abram Fockeel Schepenen Dirck van Delen Secretaris van Swieten Adriaen van Dort ende Johannis Denijs Raden.

De baljuw mag geen “raadslid” meer zijn en slechts compareren in zaken die “sijn officie ende iustitie” betreffen.

B+S+R hebben goetgevonden gelijck sij doen bij desen voortaen niet toe te staen dat den Bailliu deser Stede nu sijnde off in tijde comende int Collegie van W+R en sal comparere anders als eenige saken ofte ordonnantie rakende sijn officie ende de iustitie en sijn te verhandelen ende dan daer op bij Burgemrs sal wesen ontboden dienvolgende bedancken hem van sijn raedtschap ende ordonnerenden Secretaris hem hier van acte door den bode toe te senden/

Donderdach den 10 septembris 1648 presentibus omnibus preter Pr: Burt B ende Pieter Duijvecodt Schepen

De stadsaccijnzen van wijn en bier worden “gecollecteert” door secretaris van Swieten

Voorgedragen sijnde bij den Tresorier van Delen alsoo de stadtsaccijsen van wijn en bier teijnde van dese maent wtter pacht sijn offmen deselve wederom sal verpachten ofte niet Is bij W+R naer voorgaende deliberatie geresolveert ende verstaen datmen den accijs van wijn ende bier voor dit aenstaende jaer sal laeten collecteren ende hebben tot dien eijnde tot collecteur gestelt den Secretaris van Swieten/

De predikanten genieten als voorheen “vrijheijt vande accijs”

Omgevraecht sijnde offer ijmant meer vrij van stadtswegen sal sijn als de predicanten Is verstaen dat se alsnoch de vrijheijt vande accijs sullen genietten diese voordesen hebben genoten/

B. vander Mandere mag de erven van Jan de Bruijne opt oosteijnde in eigendom hebben.

Opt versoeck vande B vander Mandere off hij de erven van Jan Debruijne opt Oosteijnde mits de stadt haer t’weeschat restituerende in eijgendom mach hebben Is bij W+R t’selvige hem mits tgene het de stadt cost wtkerende vergunt ende toegestaen/

Op verzoek van een aantal schepenen en raden kan bij testament “de Weescamer(worden) geexcludeert”

Opt versoeck van de B vande Mandere Jacob Overbeke Abram Fockeel Adriaen van Dort ende Johannis de Nijs omme dese weescamer bij testamente te mogen excluderen is hun t’selvige geconsenteert/

1649

Donderdach den XVIII Februarij 1649 presentibus omnibus preter Corn. Pietersz Coeman Schepen.

Kwestie tussen Dirk van Delen en de baljuw Poelenburgh , waarbij niet alleen de magistraat maar ook de gecommitteerde Raden van Zeeland betrokken worden.

Bij dhr B vande Mandere voorgedragen sijnde hoe dat op saterdach wesende den 13 Februarij 1649 Philips Stangnoot de magistraet had gedagvaert wt crachte van seker mandement d’appel geimpetreert bij Nicolaes Poelenburgh jegens Dirck van Delen out B deser Stede om op vrijdach wesende den 19 der selver maent te verschijnen voor hare Ed:Mo: de gecommitteerde Raden van Zeelandt soo het de magistraet aenginck ende bij hem B gesien sijnde dat den voorn: Poelenburgc int vercrijgen vant selve mandement hem vervordert had te seggen dat de dagvaerding bij de B: van Delen aen hem gedaen was geschiet als van een ongequalificeert persoon gebruijckende een geusurpeerde qualiteijt bovendien op den 16 deser ander mandement noch bij den selven is geexploicteert aende selven B vercregen bij Pieter Ingelbert ende den voorn. Poelenburgh jegend de voorn: van Delen ende Frederick van Swieten in welcke mandementen hij vele ende verscheijde onredelijcke allegatien tot laste vande Rechter is doende is bij de voorn. B vande Mandere gevraecht wat van stadtswegen daer op soude worden gedaen omme t’recht vande stadt ende regeerders desselfs te bewaren/ Is bij B+S+R na lecture vande voorn: twee Mandementen ende oversien vant schriftelijck advijs van Mr Thomas vander Harten pensionaris deser Stede mitsgrs de rescriptie op de deductie bij den voor: Bailliu aende gem: Ed:Mo: overgegeven van stadtswegen gedaen ende na bevint dat de voorss sustinue vande voorn: Poelenburgh gants soude strecken tot wegneminge off vercleeninge vant recht dat de Magistraet ofte Brs; hebben om in absentie vande Bailliu de Bailliuagie te becleeden het welck nochtans voordesen bij W+R wtdruckelijck is verstaen dat in sijn geheel sal worden behouden ende voorgestaen/

Poelenburch, verdacht van fraude m.b.t.”gemeene Lantsmiddelen” schijnt ook onbetamelijke woorden tegen de magistraat gesproken te hebben

Sulcx bij W+R ampts ende eets halven niet en can ofte mach de iniurien bij de voorn: Poelenburg inde voorss twee mandementen tot oneere vande Regeerders deser Stadt wtgesproken worden getollereert ende geleden/ Soo hebben B+S+R gecommitteert gelijck sij doen bij desen Mr Thomas vander Harten pensionaris ende Frederick van Swieten secretaris deser selver Stede omme te bewaren trecht ende iudicature de gem: stadt competerende inde sake voor de vierschaer der selver Stede gesustineert bij Dirck van Delen out B als officier eijr: jegens Mr N. Poelenburgh Bailliu der selver stede in cas van fraude van gemeene lants middelen waer inne bij die van onsen gerechte sijnde geinterloqueert aende Ed: Heeren de Gecommitteerde Raden vande Ed: Mo:hrn: Staten van Zeelandt gevonde dienvolgens den gem: Pensionaris ende Serts last om ten dage dienende beneffens de procureur Av: de Smit voor de gem: Ed: gecommitteerde Raden postulerende te concluderen tot niet ontfanckelijck in appel ende bij ordine dat de selve saecke sal werden gerenvoijeert voor de voorss vierschaer alwaer deselve litispendent is hangende omme aldaer voorts ten definitive recht ende iustitie geadministereert te worden gevende wijders den voorss procureur de Smit last ende bevel om de selve sake voorts te vervolgen alltes behoort geaden te worden belovende t’selve te ratificeren/

De baljuw Poelenburgh weigert hardnekkig zijn “raadslidschap” neer te leggen. De magistraat gedwongen elders te gaan vergaderen.

Den Bailliu Poelenburgh in W+R gecomen sijnde ende ongedachvaert volgens trapport vande bode ende bij den outsten B hem aengesecht sijnde off hij ijte hadde voor te dragen ten andren alsoo hem sijn raetschap bij W+R is affgenomen dat hij soude hebben te vertrecken dienvolgende geen cessie (sessie) in W+R conde nemen te meer alsoo der op de mandementen Bij hem geimpetreert moet worden gedelibereert heeft geantwoort dat hij niet en begeerde te vertrecken ende dat hij soo wel een lidt van dit Collegie is als de andren dat hij noijt een acte van W+R heeft gesien nopende deportement off anders ende in alle gevalle dat W+R sijne rechters niet en sijn maer de Hove van Iustitie W+R replicerende seght dat hij kennis vant deportement van sijn raetschap al soo hij daer over aende Gecommitteerde Raden heeft geklaeght heeft gehadt niettegenstaende ? presenteert hem lecture ofte copie van dien dienvolgende seght dat hij andremael sal hebben te vertrecken omme nader daer over te delibereren heeft andermael geantwoort niet te willen vertrecken over welck ontfatsoenlijcke doenW+R bij desen is protesterende van cracht ende gewelt ende gedwongen op een ander plaetse hare vergadering te leggen omme aldaer te beramen t’gene W+R tot weringe van dit gewelt ende bo vilipendentie des Magistraert authoriteijt sal bevinden te behooren

Den Bailliu protesteert insgelijcks van cracht ende gewelt/

Vergadering van de Magistraat in het huis van schepen Block.

Eodem die vergadering geleght ten huijse van Schepen Block prnt d’heeren Adam vande Mandere Pieter Burt Brs: Salomon de backer Anthonij Weijte Laurens Block ende Abram Fockeel Schepenen van Delen Secretaris van Swieten ende Adriaen van Dort Raden.

De Magistraat persisteert bij zijn besluit de de baljuw geen raad meer mag zijn enz

Is bij W+R naer voorgaende deliberatie met eenparige stemmen gepersisteert bij hare resolutie van dat den Bailliu geen Raedt en sal wesen ende dat inde verkiesinge den Bailliu niet verder en sal worden geadmitteert als tot het affnemen vanden eedt ende alsdan wederom sonder eenige stemminge te doen sal hebben te vertrecken ende den Secretaris geordonneert hem hiervan acte door de bode toe te senden/

Als de wallen worden verpacht moeten de waterpoorten eerst worden “gedeckt” om ongelukken te voorkomen.

Is goetgevonden alvoren de wallen sullen worden verpacht dat de waterpoortenvan bovenop tnijens sullen werden gedeckt om t’ongeluck van paarden en koeijen te verhoeden waer toe den Tresorier wort geauthoriseert om tselve te doen/

De molenaar verzoekt om “affslagh” i.v.m. langdurige reparatie van de molen.

Opt versoeck van Leijn den Meulenaer omme te hebben affslagh ter oorsake dat hij niet en heeft connen malen deur trepareren vande meulen tot welcken eijnde beijde de Brs: sijn gecommitteert om met hem daer over te spreken ende daervan rapport te doen/

Is den Tresorier gelast de maeltijt vande toecommende verkiesinge op de kleijne voet te doene ende soo oncostelijck als doenlijck is/

Een “Nieu Jaer” voor de stadsbode

Naer lecture vande requeste van dese stadts Bode omme een nieu jaer te hebben is hem bij W+R sonder te trecken in consequentie vereert t’wintich schellingen Vls/

De baljuw Poelenburch beweert dat tresorier van Delen zonder authorisatie van de Raad processen tegen hem voert.

Opde propositie vande tresorier van Delen van dat hij met aenvangen van sijn tresoriersampt heeft bevonden dat dhr vande Mandere als Tresorier had begonnen proces jegens den Bailliu Poelenburgh om te hebben restitutie vant reijsgelt na den Hage met den brieff van nominatie als mede vande pruijmbomen waer inne den voorn. Bailliu had believen te seggen dat bij den selven van Delen sonder authorisatie van W+R die processen wierden gevoert ende ander onbehoorlijck dictume gedaen/ Is bij W+R het doen van vander Mandere ende van Delen in hare voorss qualiteijt als wesende ten voordele vande stadt geapprobeert ende voor soo veel het noot sij hem ende die namaels tresorier sal worden geauthoriseert deselve processen voor de stadt te vervolgen ende wijders dan Secretaris gelast t’gene bij den voorn: Bailliu tot schandael ende kleijnicheijt van hem ende Stadt is gedicteert wt t’vierschaer boeck te laten ende sulcx niet over te setten oock sal den Tresorier voorders op den eijsch vande Bailliu in reconventie ten dienste vande Stadt sulcx antwoorden als hij sal vinden te behooren/

Sabbathi den 13 Maert 1649 praesentibus omnibus preter Overbeken overleden ende Adriaen van Dort Raedt

W+R wil “alle processen ende onheijlen” tegenover de baljuw staken

Is bij W+R goetgevonden naer lecture vande artijculen totte neder(legging)i van alle processen ende onheijlen tusschen de Stadt ende dhr Bailliu als dhr Bailliu ende B: vande Mandere Dirck van Delen ende Secretaris ontstaen ende voorgevallen t’selve contract soo als het leght ende voor soo veel het de Stadt is rakende geratificeert ende geapprobeert/

Opden omvraech van met wien den brieff van nominatie aen Sijn Hoocheijt na den Haghe sal gesonden worden/ Is bij W+R goetgevonden dat hunnen Secretaris mette selve aen Sijn Hoocheijt na den Hage sal t’recken/

Sijn gecommitteert tot het oversien vande Stadts rek: totte depescheren ande ordonnantie op de rek; beijde de burgemrs:/

Martis den 13 Aprilis 1649 praesentibus omnibus praeter Adriaen van Dort Schepen Lauris Block ende Abram Fockeel Raden.

Het erfje van Coeman verlengen t.k.v. een deel van het kerkhof ?

Opt versoeck van Corn; Pietersz Coeman om aen sijn erffje annex het kerckhoff een deel lengte van het kerckhoff daer aen te mogen trecken / Is bij W+R alvoren daer op te disponeren den Tresorier gecommittert omme inspectie daer van te nemen ende tennaesten rapport te doen/

Over het veer “opt Stinckert”

T’veer van hier opt Stinckert mettenstocke gepresenteert sijnde te verpachten is door dien het niet mocht gelden opgehouden / Is bij W+R gecommitteert beijde de B: ende den Tresorier omme met Jan Baltensz nopende voorss veer te accorderen op soodanige wijse als sullen gevoelicxt goet vinden/

Hier staat “zwart op wit “ het recht om bij testament de weeskamer uit te sluiten.

Opt versoeck van dhr B: Burt ende den Secretaris van Swieten omme de weescamer deser Stadt bij testament te mogen excludern / Is bij W+R t’selvige hun vergunt ende toegestaen/

Sabbathi den 15 Meij 1649 praesentibus omnibus.

De baljuw Poelenburch is in Vlissingen gaan wonen en wordt niet meer als baljuw van Arnemuiden erkend

Opt vertooch vande B: Burt nopende t’versoeck vande Bailliu Poelenburch tot Vlissnen metter woon::vertrocken omme int bedienen van sijn ampt te mogen continueeren / Is bij W+R met eenparige stemmen sijn versoeck affgeslagen ende verstaen sedert sijn vertreck hem voor geen Bailliu meer te erkennen/

Is bij W+R expresselijck verstaen ende goetgevonden mitsdesen datter geenderhande publijck instruijmenten van wat natuijre die sijn ende daer Schepenen overgehaelt worden binnen deser stadt en sullen worden gepasseert ende contrarie gedaen wordende sullen alsulcke instruijmenten bij de magistraet niet aengenomen worden ende in absentie vande Secretaris bij die gene sal worden gedaen die hij daer toe sal gestelt hebben/

De Tollenaar van Roosendaal “weijgert vrijheijt te geven” aan de burgers van Arnemuiden, die dat recht al lang genieten

Op de clachte vande Weduwe van Corn: Deum Burgeresse deser Stede van dat den tollenaer van Rosendael haer weijgert vrijheijt te geven die dese burgers van outs sijn genietende/ Is goetgevonden den selven tollenaer aen te schrijven dat hij haer de vrijheijt die dese stadt is competeerende sal laten genieten off bij gebrecke vandien dat men den eersten Rosendaelder alhier commende met sijn schip sal in arrest houden tot tijt ende wijle haer de vrijheijt sal werden vergunt/

Er moet een voordracht komen voor een nieuwe baljuw. Deze zal over beperkte rechten binnen de magistraat mogen beschikken

Alsoo door het vertreck van Mr Niclaes Poelenburgh gewesen Bailliu over t’resort der stadt Arnemuijden het ampt van Bailluage is comen te vaceren ende to maintenue vande Iustitie ende politie deslve plaets wederom met een bequaem personn dient versien ende bij W+R in deliberatie genomen sijnde de groote onlusten oneenicheijt ende tweedracht streckende tot seditie ende quade exempelen vande ingesetenen deser Stede tusschen de Regeerders ende voorgaende Bailliu ende ontstaen ten respecte hij met alle onfatsoenlijcke middelen ende practijcke alle gesach ende regeringe vande politie mette appendentie ende depentie vandien welcke eijgentlijck de regerende Brs: met communicatie van W+R sijn competerende sochten te incorporeren ende naer hun te trecken/ Hebben alvoren te procederen tot voorstellinge van een seker getal naer costuijme daer wt bij Sijn Hoocheijt een tot Bailliu sal worden geeligeert geresumeert de Resolutien van W+R in date den 25 Januarij 1602 den 25 Aprilis 1623 ende den 26 Meij 1643 ende gepersisteert bij de selve Resolutien alsmede bij het accoordt tusschen den voorn. Poelenburch ende de B: van Delen vande Mander ende Secretaris in date den 12 maert 1649 gemaeckt ende bij W+R geaggreert ende geapprobeert dat sij Bailliu nu sijnde off namaels sullende comen alleenlijck sal compareren in W+R int voorstellen vande Nieuwe Magistraet daer hij alsdan een stem sal hebben sonder dat hij vorder over eenige voorstellinge ofte nominatie soo int verkiesen van Raden van eenige stadts kerckelijcke off ander daer aen dependerende officieren geadmitteert ofte erkent sal worden/ welcke Voorss Officieren gehouden sullen wesen den eedt respectivelick in handen vande B: te doen wtgenomen B+S bij Sijn Hoocheijt geeligeert sijnde sullen den eedt doen in handen vande Bailliu naer ouder gewoonte Sal mede gehouden wesen sijne brievenvan recommandatie nopende de nieuwe Wet mette Brs: ende den Secretaris te communiceren in hun presentie te sluijten ende den gene die bij W+R tot de reijse sal sijn gecommittert ter handt te stellen/

Besloten dat voortaan alleen de oudste burgemeester met “proposities” mag komen, anderen niet: besluit komt stellig voort uit de slechte ervaring en de wanordelijkheden waar Poelenburch bij betrokken was.

Hebben mede goetgevonden ende expresselijck verstaen mitsdesen datter in W+R ende R over geenderande saecken van wat natuijren gelegentheden ende hoedanich die souden mogen wesen sal werden gedelibereert sonder en alvooren dat deselve bij den outsten B: sullen sijn geproponeert ende bij ijmant vande leden vandien contrarie gedaen wordende sal deselve propositie voor nul ende van geender waerden gehouden ende niet geregistereert worden /Ende belangende alsser eenige deliberatien bij B+S over t’uijten van eenige inter locatoire ofte definiive sententien comen te vallen alswanneer den B: oordeelt de presentie vande bailliu niet dienstich te sijn dat hij alsdan opt aenseggen vande selve B: sijn vertreck buijten de vierschaer voor die tijt sal moeten nemende dese /dese resolutie bij B+S+R vast gestelt sijnde Hebben procederende tot het voorgestelten vande Bailliu met eeparige stemmen gedenomineert Adam vande Mandere Johannis des Prees (Duprfez0 Hendrick van Delen ende geresolveert dat den brieff van recommandatie wegens W+R aen vander Mander voornt: gegeven sal worden/

Martis den 13 Julij 1649 praesentibus omnibus praeter Maerschalck Schepen ende Fockeel Raedt.

“Caerten” met verbod om bomen te beschadigen en vernielen.

Is goetgevonden dat men gedruckte caerten sal wtstellen waer in verbodt gedaen wort wegens t’schenden ende beschadigen vande Boomen/

Publicatie van de Voorboden

Sijn gecommitteert nevens dhr Bailliu dhr B:Burt ende den Tresorier tot resumptie vande voorboden desre Stadt soe verre ijet nodich sijnde gepubliceert te worden ende naer haer goetduncken deselve te vermeerderen ende verminderen/

Lowijs Couterman heeft snode plannen met de door hem gekochte bouwvallige huizen> plunderen ervan.

Het betreft o.a. het huis Den Witten Engel en Goes. Ze moeten weer bewoonbaar gemaakt worden.

W+R in consideratie nemende dat verscheijde huijsen bij Lowijs Couterman gecoft werdende tot geen andren eijnde geschiet als om deselve te plunderen beroeven ende to de gront aff te breken streckende tot ruijne vande Stadt ende om het selve voor te comen hebben naer voorgaende deliberatie geresolveert ende bij desen denvoorn. Coutermans en de dhr Corn: Bevrij geordonneert dat sij dat sij hunnen respective huijssen Den Witten Engel en de Goes tusschen dit ende Bamis naestcomende sullen hebben bewoonbaer te maken off bij gebreke vandien den voorss tijtoverstreken sijnde wort den Tresorier desre Stede geauthoriseert omme deselve huijsen op die conditien van bewoonbaer te maken sonder wtstel te vercoopen/

Op het schuitvlot buiten de Middelburgse poort moet een degelijke wippe(hefboom) gemaakt worden.

Wort den tresorier geauthoriseert omme een bequame wippe(hefboom/takel) buijten de Middelburchse Poort deser Stede aent Schuijtvlot te laten maken/

Pieter Duijvecodt gewezen boekhouder van het Gasthuis en de “gemeene armen” moet ruim 22 pond restituteren

B+S+R hebben dhr van Delen als boeckhouder vanhet Gasthuijs ende gemeenen Armen deser stede geordonneert dat hij ter naeste vergadering het boeck vande Armen wegens de maendelijcke rek: sal hebben te brengen omme bij W+R geresumeert te worden ende de Armmrs: deser Stede geauthoriseert omme Pieter Duijvecodt gewesen boeckhouder nopende de 22 ponden 19 schellingen 8 grooten vls die hij den Armen wegens d’affsetting vant gelt(koersvermindering) tot verlies in sijne rekening heeft gebracht daer voor aen te spreken ende tot restitutie te brengen/

Over (het graven/delven) van de watergang langs de Singel van Arnemuiden

Worden de oude Gecommitteerdens geauthoriseert omme bij requeste aende Staten van Walcheren wt den naem vande lantsaten te doleren omme de waterganck streckende langs deser Stadt Zingel te willen delven/

Luna den IX Augustii 1649 presentibus omnibus praeter Laurens Block ende Abram Fockeel Raden

Job Jobsz de nieuwe grofzoutmeter i.p.v. Job Blaes (te oud)

Opt versoeck van Job Jobsz borger deser Stede om de groff soutmate in plaetse van Job Blaes sijn vader als te out sijnde ende niet langer tselve cunnende bedienen te mogen becleeden / Is bij W+R de bediening van de groff sout mate den voorn: Job Jobsen vergunt ende geconsenteert mits doense den behoorlijcken eedt daer toe staende

Tobias Jansz mag a.s. zondag een loterij “opstelen” onder bepaalde voorwaarden t.g.v. de armen.

Opt versoeck van Tobias Jansz omme binnen deserStede jegens toecomende sondach een loterie te mogen opstellen / Is bij W+R t’selvige hem ingewillicht ende geconsenteert ende tot dien eijnde den Tresorier geauthoriseert omme met den voorn: Tobias soo voor de Stadt als Armen te accorderen ende soo veel als het mogelijck is te bedingen/

De zoutmeters zijn slordig in het “aenbrengen” (aanvoeren) van het grove en witte zout

Is goetgevonden de Groff en wit Zout meters te ontbieden alsnaer eenige slordicheijt int aenbrengen(aanvoeren) vandien dagelicks geschiet omme haer te injungeren datse de ordonnantie dienaengaende int aenbrengen van het Zout stricktelijck sullen hebben te observeren/

Lowijs Coutermans stopt met het onderhouden van de straten en de zerken in de kerk.

Is den Tresorier geauthoriseert alsoo Lowijs Coutermans t’onderhouden vande Straten ende t’op en toeleggen vande Zarcken in de kerck bij hem aengenomen heeft gequiteert om t’selve aen een ander op de oude conditie te besteden/

Over de nodige reparatie van “de straetwech” tussen Spierincks bogaertje(bogerdje) en het land van Claes Zaels lijnbaan.

Is goetgevonden Cornelis Coster bij desen te iniungeren dat hij de straetwegh tusschen Spierincks Bogaertje ende t’lant van Claes Zaels lijnbaen sal hebben metten eersten te repareren ende onderhouden volgens resolutie in date den……op pene dat het van Stadts wegen tot sijnencoste sal worden besteedt/

Wort den Tresorier geauthoriseert omme met Pieter Duijvecodt nopende d’oncosten tusschen hem en Tijbergem tot Middelburch gevallen te spreken ende ten naesten rapport te doen/

Vrijdach den 15 October 1649 praesentibus omnibus praeter Secretaris van Swieten.

Een familiedrama waar de baljuw van de Mandere als familie mee begaan is Zijn neef Jaques des Prees is in dienst van de stad als concierge enz. enz

Opden propositie ven dhr Bailliu vande Mandere wegens sijn Cousijn Jaques des Prees chercher (concierge) alhier gedaen van dat hij nu tot levensmiddelen niet meer en heeft als sijn tractement ende dat hij de emolumenten van sijn offitie is comen te missen daer door staet te comen in groote miserie ende daermede ? apparent den aenstaende winter tot last vande vriende ofte armen te vallen dewijle sijn vrou aen d’eene ende hij aen d’ander zijde alles in brandewijn dat sij hebben verdoen ende jegenwoordich al inde Banck van Leenijnge staet geen gagie te goet ende tegen den couden winter geen voorraet van lefftocht ende van brant sijn hebbende daerenboven oock den selven des Prees claeght dat hij van sijne vrou: onlijdelijck wort geplaecht met quade woorden slagen ende ander ongeregeltheden dat oock sijn vrou eenigentijt geleden haer vervordert heeft tegen de resolutie van W+R in date den 16 Augustii 1646 den voorn: des Prees te soliciteren om weder bij hem te comen huijshouden ende woonen daer hij doen inde cleeren ende vanden drack ontwent was hebben B+S+R oversien de voorss resolutie ende bevonden dat na dat sij beijden te samen waren binnen ontboden en gehoort was geordonneert separaet te wonen op pene van te water ende te broode te worden geset /Is goetgevonden alvoren hun boven te ontbieden ende deselve int lange aen beijde sijnde gehoort hebben W+R na dat des Prees hoogelijck bekent hadde qualick gedaen te hebben dat hij oijt tegens sijn versoeck ende ordre vande Heeren bij haer was gecomen ende dat sij niet opgehouden heeft off hij most weder bij haer woonen versochte dat het de Heeren souden believen t’selve hem te vergeven ende ordre stellen dat hij van sijne huijsvrouwe mochte metter woon worden bestelt ende de vrienden gebeden voor sijn soon sorge te dragen/ daer na de huijsvrouwe binnen ontboden sijnde is haer voorgehouden waerom sij de Magistraedt voor wetbrekers ende Ezelskoppen had comen te schelden ende off sij wel wist overtreden te hebben de resolutien vande 16 Augustii 1646 dat sij oock wel sou doen en nemen de gulden ter weeck ende woonen apart met versoeck dat de vriende voor haer soon souden sorge dragen ende dat sij ende haeren man tot onderhout vande voorn: resolutie dese acte souden teijkenen met versoeck van haren man te bestellen? Daer hij soude vinden hem bequaemst te sijn met belofte van in toecomende dese noijt te overtreden ende sij binnen gestaen hebbende hebben dese toe gestaen ende beijde onderteekent/

B+S+R committeren dhr Abram Smit omme voor d’Ed: Mog: Heeren Raden van Zeelant te verschijnen opden 29e October 1649 ende bij Pieter Ingelbert wegens hunl. Verclaring gedaen te worden off de woorden van misleijdingh vande Magistraedt bij hem int selve request sijn gestelt ofte doen stellen off dat sijn adrt off die dat geschreven heeft sonder sijn weeten heeft gedaen en wie denselven I omme in te dienen daer en soot behoot stellende voorts inde sake vant proces parthije jegens parthije

Desember 1649 presentibus omnibus praeter Adriaen van Dort schepen en Johannes des Prees Raet wort den tresorier geauthoriseert met de ouer pachter vande molen deser Stede ofte ijmant anders nieuwe pacht te macken ende sooveel te bedingen alst mogelick sal sijn op een ouwe corenten ? daer van sijnnen voor en tijtdrie ofte ses jaren opt versoeck van Boudewijn Maerschalck voorsanger deser stede van dat hij op het tractement soo van het lant als en Arnemuijden hem niet wel can beroepen om eenige jaren recognitie van de stat te mogen hebben/

Is bij W+R naer voorgaende deliberatien hem jaren(garen?) toegeleght een somme van vijfftwijntich Caroolus gulden/

Op versoeck van Jan Melsz gewoondt en geleert hebbende bij een organist der stede Dordrecht om het vacerent orgelistschap deser stede te mogen bedienen Is bij W+R het voors ampt van orgelist voor Jan Melsz toegestaen ende vergunnen hem jaren?(garen) toegelecht een somme van sesentwintich ponden veertien schellinge en viet groote Vlaems sullende ingaen den eersten november 1649

In bovenstaande 2 alineas is flink geknoeid en er is een dikke streep door gehaald

Hieronder volgt de verbeterde versie !

Sabbathi den 18 December 1649 presentibus omnibus praeter Adriaen van Dort schepen ende Johannes de Prees raedt

Wort den Tresorier geauthoriseert met de oude pachter vande meulen desre stede ofte ijmant anders nieuwe pacht te maken en soo veel te bedingen alst mogelijck sal sijn op de ouwe conditien daer vant sijnde voor den tijt van drij ofte ses Jaeren/

De voorzanger Boudewijn Maerschalck krijgt 25 Carolus gulden als tractement

Opt vesouck van Boudewijn Maerschalck voorsanger deser stede van dat hij op het tractement soo van het lant als vande armen hem niet wel kan bedruipen? Om eenige Jaeren recognitie van de stadt te mogen hebben is bij W+R in voorgaende deliberatie hem jaerlijcks toegeleijt de somme van vijffentwintich Carolus gulden/

Jan Melsz, opgeleid door Blankenburch als organist te Dordrecht, wordt als zodanig benoemd tegen een tractement van ruim 26 pond

Opt versouck van Jan Melsz gewoont en geleert hebbende bij den organist der stede Dordrecht om het vacerende orgalistschap deser stede te mogen bedienen is bij W+R het voorss ampt van orgelist den voorn: Jan Melsz toegestaen ende vergunt ende hem jaerlijcks toegeeijt den somme van sessentwintich pondt dertien schelling en vier grooten vls sullen ingaende den eersten november 1649/

De “knaepe” van het schippersgilde, Job Blaes, blijft recht houden op de 4 grooten per lading

Opde clachte van Job Blaes als knaepe van het schippers gilde deser stede van dat hij van outs van ijder schip onder de keete ladende altijt genoten heeft vier groote vls gelijck het tot Middelb mede altijt is gepractiseert en alsnu de schippers onwillich sijn t’selvige te voldoen en betaelen is bij W+R geordonneert en expresselijck verstaen bij desen dat alle schippers onder dese keeten ladende het recht van IIIIgroote vls van outs de knape tpecomende sullen voldoen ende betaelen mits dat de knape gehouden blijft de killen behoorlijck af te ………. ?/

Openstelling van een “kliklijn “ in de 17^e eeuw

Alsooder dagelijckx veel ende menichte clachten waren wegens de enorme exorbitante en groot stouticheijt van sommige Moetwilligers int schenden ende beschadigen vande boomen en nieuwe plantagie deser stede en onaengesien de verscheijde publicatien dienaengaende ter puijen deser stede gedaen hun noch dagelijcks vervorderen uijt puijre broodronckelicheijt en boosheijt eenige boomen te kerven ende schenden / Soo is bij B+S+R geresolveert ende goetgevonden de gemeente hier van te waerschouwen en aen te dienen soo wie ijmant vande kervers ende schenders der voorss boomen weet aen te brengen en sijn naem bekent te maken dat hij in handen vande officier comt schoon dat hij daer aen dadich moet aen is geweest geweest sal daer voor van stadtwegen genieten en betaelt worden de somme van vijff ponden Vlaems en sal echter den aen (gever?) sijnnen naem niet bekent gemaeckt ofte niet openb. gemaeckt ? worden/

De Declaratie van oncosten gevallen inde saecke van Tijs ? contra Pieter Duijvecodt als vendumeester deser stede voor den gerechte van Middelb. heeft W+R geordonneert bij den tresorier mits d’actens daer in vermelt overleverende betaelt te worden

Is den Tresorier geauthoriseert de water den waterganck uijterpacht sijnde van nieuws op de oude conditien te verpachten/

1650

Sabbathij den 22 Januarij 1650 presentibus omnibus

Johannes de Nijs wordt de nieuwe pachter van de stads wijnen en bieren en “de qua placke”

Is den Tresorier geauthoriseert om de stadts wijn bier ende qua placke in een masse aen Johannis de Nijs te verpachten voor negen achtereenvolgende maenden ingaende den eersten Januarij 1650 en sullende expireren den lesten septembris der selven Jaer en met hem dienaengaende te accorderen tot meeste profijt vande stadt/

De ordonnantie van de timmermans, metselaars en schrijnwerkers zal aangepast moeten worden “na de coniuncture van tijde”

Sijn gecommitteert beijde de burgemrs omme d’ordonnantie van timmermans metselaers en schrijnwerckers gilde ten overstaen van Deken en beleeders te supleren veranderen ?/ verminderen / en vermeerderen soo sij tot oirboir van het selfde gilde eenichsints ? sullen bevinden na dese contective/ coniuncture !? van tijde te moeten wesen/

Sabbathij den 5^e Maert 1650 presentibus omnibus preter Johannis de Prees Paulus Meertensz en Jan Jaspersz raden.

Verkiesmaaltijd “opde cleijne voet”

Wort den Tresorier gelast den … maeltijt vande toecomende verkiesinge opde cleijne voet te doen ende soo oncotelijck als doenlijck is/

Isaack Jacobsz stadsbode krijgt “den Nieu Jaer” van 20 schellingen. Hij zal het stadhuis hebben schoon te houden !!

Opden requeste van Isaack Jacobsz stadtsbode van te hebben den nieu jaer/ Is hem toegelecht 20 schellingen vls sonder te trecken in consequentie en onder de reserve dat hij het stadthuijs sal hebben schoon te houden oft bij gebreke dat daer nader ordre in sal worden gestelt/

Zijn de rekeningen van de wijncoper Corn.Adriaensz en van procureur Abraha

m de Smit tegengevallen ?

Wort den Secretaris gelast ordonnantie te depescheren op de drij rek: vande wijncoper Corn: Adriaenz mitsgrs d’overgeleijde rek: vande procureur Abraham de Smit/

Corn. Adriaensz koopt van de stad het erff Nieu Bolstraet

Wort den Tresorier geauthoriseert omme met Corn: Adriaensz over t’erff Nieu Bolstraet die de Stadt competerende te accorderen en aen hem tot meeste profijtte te vercoopen en van wegen de stadt overdragen/

Er is sprake van “t’uijtdoen van de palen vande docke” door aannemers. De stad mag daarvan profiteren.

Waarschijnlijk is het dok niet meer te gebruiken.

Opt vertooch vande burgemr: van Delen van datter eenge sich opdoen om met de stadt te willen accorderen nopende t’uijtdoen vande palen vande docke deser stede /Is bij W+R den Tresorier geauthoriseert om van de aennemers soo veel te bedienen tot proffijtte van de stadt alst mogelijck is/

Woensdach den IX Maert 1650 presentibus omnibus.

Over de “brieff van nominatie” en het proces van de weeskamer tegen Jacob Broeder als voogd van weeskinderen Logiers ?

Om den omvraech van met wien ? den brieff van nominatie na den Hage aen Sijn Hoocheijt sal gesonden worden is bij W+: R tot het overbrengen van voorss nominatie aen Sijn Hoocheijt gecommitteert de Secretaris van Swieten sonder te trecken in consequentie alsmede om in den Hage waer te nemen de comparitie nopende het proces van dese weescamer jegens Jacob Broeder als voocht hangende voort Hove provinciael/

Sabbathij den IX April 1650 present de Heeren Dirck van Delen Boudewijn Maerschalck Brs Adriaen van Dort Johannis ded Nijs Willem Teerlinck Jan Melsz Herman Cornelisz en Salomon Willemsz schepenen Salomon de Backer Pieter Burt Frederik van Swieten Abraham Fockeel Johannis des Pres absent Jan Jaspersz en Paulus Meertensz Raet.

Boudewijn Maerschalck weigert pertinent op dubbeltal van burgemeester te staan en geraakt bijna in een zenuwcrisis.

Op de propositie van Boudewijn Maerschalck in Maerte lestleden bij W+R in dobbel getael van burgemrs voorgestelt en nu bij Sijn Hoocheijt tot B: geeligeert sijnde van dat hij ernstelijck is versouckende en verclarende t’selve ampt als streckende tot sijn ruijne en verderfe niet te bedienen dienvolgende hem te willen relaxeren of bij weijgeringe van dien genootsaeckt te sijn de stadt te moeten verlaten is bij W+R na voorgaende deliberatie met eenparige stemmen alvooren …….. derectie(directive) bij Sijn Hoocheijt op sijn persoon gedaen hun aengenaem is sijn en ? wenschen met hem in die qualiteijt te mogen dienen doch ingevalle gehouden tot sijn bederff volgens sijn verclaring streckende sijn hem geconsenteert vuijt de bedieninge vant burgermrschap sich te onthouden en absenteren tot dat in tijde en wijle bij W+R naerder daer op sal worden gedisponeert en gele ?

N.B. De originele tekst van de bovenstaande 8 regels raadplegen !

Is bij W+R opt versouck van Corn: Baile ? hem toegestaen dat d’oncosten gevallen in de saecke van hem jegens Catelijnne Pietersz huijsvrouwe van Leendert Willemsz van stadtwegen sullen worden betaelt/

Regeling m.b.t. tot de verkiezing van nieuwe weesmeesters

Is bij W+R expresselijck verstaen dat voortaen alle jaeren nieuwe weesmeesters sullen gecoren worden ende dat het selve ampt respectivelijck bij de drij outste raden sal bedient worden sijn bij B+S+R voornt gecoren en geligeert dese naevolgende officieren:

Tresorier(s)

Pieter Burt

Weesmrs

Salomon de Backer

Pieter Burt

Johannis de Pres

Commissarissen vant Lantrecht

Abraham Fockeel

Jan Jaspersz

Paulus Meertensz

Brootwegers

Salomon de Backer

Salomon Willemsz

Fouriers

Pieter Burt

Johannes Denijs

Secretaris van Swieten

Kerckmrs.

Adriaen van Dort

Johannis de Nijs

Gasthuijsmrs

Willem Teerlinck

Herman Cornelisz

Erffscheijders

Dirck van Delen

Adriaen van Dort

Johannis Denijs

Martis den 10 Meij 1650 presentibus omnibus praeter Johannis Denijs schepen

Voorstel om leidekkers met reeds gekochte leien de kerk en de toren te laten repareren

Opde propositie vanden outsten Burgemr. voordragende datter een partie leijen tot reparatie vande kerck door order vande Magistraet bij den Tresorier voor desen sijn gecocht of het nu niet noodich en was deselve mitsgrs den toorn(Toren) ende wel en behoorlijck te laten voorsien enwat leijdeckers men daer toe sal hebben/ Is bij W+R goetgevonden de kerck ende de toorn te doen repareren en den Tresorier geauthoriseert tselve metten eersten int werck te stellen en soodanige leijdeckers te gebruijcken als tot meesten dienst vande kerck toornen proffijt vande stadt sullen cunnen gevonden worden/

Verplichting van een attestatie van de vorige woonplaats voor vreemdelingen

Geresumeert de resolutie bij B+S op den 8^e meij 1649 genomen nopende tvertoonen ? te .. attestatie vande vremde luijdten die haer domicilie binnen deser stede nemen/ is bij W+R de selve geapprobeert en geordonneert ter puije tot waerschouwing van een ijgelijck op datse ignorantie hebben te pretenderen gepubliceert te worden/

Over “:Uijtsluijten” van de Weeskamer

Opt versouck van dhr de Pres om de weescamer deser stede bij testamente te mogen excluderen ? end doen uijtsluijten is bij Wet en Raedt sijn versouck toegestaen en ingewillicht/

Over een ordonnantie op steen turf en hout die definitief wordt aangenomen

Geresumeert de ordonnantie van steen turf ende hout in date den………… bij W+R genomen is goetgevonden deselve tachtervolgen ende ouwe recht daer van door de orde te doen ontslaen doch de stuijver per last sal den bode mits ……………………

Opt request van Maijken Cornelis alvoren op te disponeren/ Is bij W+R gecommitteert Salomon de Backer en de secretaris van Swieten om met de suppliante en ….. nader te spreken ende nae gedane rapport breder op gelet te worden/

Is bij W+R nopende tverpachten vande meulen en waterganck bij de … Fourier van Swieten volgens autorisatie van sijn principaelen gedaen soodanich als dit lecht geapprobeert en geratificeert/

Voorboden

Is goetgevonden de voorboden deser stede naer gedane resumptie ter puije deser stede te doen publiceren/

Rapport bij Salomon de Backer ende Secretaris van Swieten gedaen sijn nopende tversouck van Mae …. Cornelis bij requeste gedaen en de verclaringe bij ….. bij geschrifte ende ondertteeckening ten desen geexhibeert en vertoont sijnde

Is bij W+R den suppliant haer versouck ingewillicht en toegestaen nijt is …. De requeste luijdende als volgt:/

Luna den 4^e Junij 1650 presentibus omnibus praeter Johannis des Pres en Pauwel Meertensz Raden.

Boudewijn Maerschalck neemt tenslotte toch zijn verkiezing en benoeming als burgemeester aan

Is bij Ba:Bu: S: ende R naer voorgaende deliberatie goetgevonden Boudewijn Maerschalck serieuselijck aff te vragen ofte hij alsnoch niet c(s)essie als burgemr en wil nemen en andermael het selve refuserende dat alsdan gepoocht. sal worden tot het denomineren van twee andere persoonen daer uijt bij sijn hoocheijt tot burgemr in sijn plaets gesuplieert sal werden

Ende daerop ontboden ende tselve hem afgevraecht sijnde verclaerdt hem na der ghandtich wel bedacht hebbende ? in sijn gemoet bevindende ? volgens sijn gedane eedt tselve niet te connen weijgeren het burgemeesterschap te aenveerden en den ordinairen eedt volgens costume te sullen bedienen dienvolgende heeft W+R hem Sijnne hoocheijt met eenparige stemmen geaccepteert en ontfangen/

Hans Hembrecht schaliedekker i.v.m. het repareren van het dak van de kerk

Nopende t’repareren vande kerck bij den tresorier aen Hans Hembrecht schaliedecker besteet is bij W+R in conformite vande conditien daer van gemaeckt geapprobeert/

De kerktoren moet nodig gerepareerd worden.

Is den Tresorier geauthoriseert den kerckentoorn(toren) deser stadt behoorlijck en tgene daer noodich aen vereijscht te laten voorsien en repareren/

De Tollenaar te Dordt weigert de “vrijheijt” van de burgers van Arnemuiden te erkennen

Is goetgevonden vanden tollenaer tot Dordtrecht te verneemen wat redenen dat hem moverende is onse burgers te weijgeren de vrijheijt die sij op de respective tollen van Hollant Zeelant en Vrieslant van oudts hebben genoten tot dien eijnde gecommitteert den secretaris van Swieten omdaer van na gedane besongnes rapport te doen/

Opt versouck vande meulenaer desre stede is hem bij W+R provisionelijck toegestaen de vercooping van gemalen greijne tot wederseggens/

Werk voor “Erffscheijders”

Opt versouck van Herman Cornelisz om sijn hening van sijn hoff een weijnich na de wal uijt te setten is bij W+R de erffscheijders gecommitteert om daer van inspectie te nemen ende ten naesten rapport te doen/

Woonsdach den 3 Augustii 1650 presentibus omnibus praeter Herman Cornelisz schepen

Over de nominatie van een vakante post van schepen

Opt rapport vanden outsten burgemr vandat hij laest in den Hage sijnde in discours geweest met dhr Huldersich ? secretaris van Sijn Hoocheijt en onder andere spreckende over een vacante schependom? seijde hij silder/selver ? sich datmen die plaets behoorde te supplieren en daer over een nominatie te maken--- / Is bij den voorn B: aengenomen sijn rapport aen sijn principaelen te doen gelijck ten desen is geschiet hebben Bailliu B+S+R naer voorgaende deliberatie goetgevonden een nominatie dienaengaende te doen en deselvige door den coopmansbode aen Sijn Hoocheijt te doen behandigen/

Opt versouck vande intrepretatie opde acte aenden meulenaer opden 4 der voorgaende maent gegeven hebben W+R verstaen gelijck sij doen bij desen verstaen dat den voorn. meulenaer als voeren gesecht sal vermogen te coopen terwe ende rogge ende na behoorlijcke aengenomen gemaelen sijnde te vercoopen aende inwoonders desre stadt/

Ordonnantie te geven opden rek; van Willem Corn: wensch inhoudende de somme van 188 pond 6 schellingen over leveringe van schult ??

Is de secretaris geordonneert ordonnantie te depescheren op de rek; bij menhr van Delen aen Leijn muelenaer betaelt over t’stilleggen vande meulen op de rek: van Abraham Van Gerven en op twee andere nopende d’oncosten verdient inde saecke vant Mantvelders kerckhoff/

Opt versouck vande procureur vanden Maes om het burgemeesterschap te mogen hebben is bij W+R het selve hem vergunt entrecht daer toe staende geremitteert/

Sabbathi den X Septembris 1650 presentibus omnibus praeter Pieter Burt raet

Request van Abraham Cornelisz over een nieuw “heck” in de Papestraat enz.

Op de Requeste van Abraham Cornelisz versouckende andermael consent om een nieu hecke tot bevrijdinge van sijn huijs en plaetse van het ouwe inde papestraet te mogen stellen is bij W+R sijn versouck toegestaen en ingewillicht mits dat het altijt blijft ter dispositie van W+R/

Weer werk voor de “erffscheijders”

Opt versouck van Herman Cornelisz om sijn erve inde Nieuwstraet aende Middelburchsche poort een weijnich na de wal te vergrooten Is bij W+R sijn versouck toegestaen en tot dien eijnde geauthoriseert de erfscheijders om hem de groote aen te wijssen mits geen veranderinge sijnde aende beneenwech vande wal en tselve alles tot tijt en wijle de voorn erve de voorss Herman Cornelisz sal competeren/

De stadsdomeinen komen aan dezelfde pachter

Opt vertooch vande burgemr van Delen alsoo de stadts domeijnen van wijn bier en quaplacke met dese maent uijtter pacht sijn oftmen de selve aende voorn. ouwen pachter tot meeste proffijtte vande stadt wederom uijterhandt sal verpachten ofte niet is bij W+R den Tresorier geauthoriseert om met den selven pachter over de voorss domeijnen voor een jaer te accorderen en sooveel te bedingen als mogelijck/

Opnieuw wordt de weeskamer “geexcludeert”

Opt versouck vande B: Maerschalck en Jan Jaspersz om de weescamer deser stede bij testamente te mogen excluderen Is bij W+R hun versouck toegestaen ende ingewillicht/

Vlees of spek uit Middelburg afkomstig moet niet bij de pachter aangegeven worden.

Opt versouck vande B: van Delen ende den Secretaris van Swieten om attestatie van W+R te hebben van dat hier noijt gepractiseert is geweest eenich vleesch oft speck tsij de quantiteijt groot ofte cleen is van Middelburch comende aenden pachter te moeten aengeven is bij W+R hun versouck ingewillicht ende secretaris geordonneert certificatie (aengaende wegens W+R in forme te depecheren/

Voor wat hoort wat !

Alsoo de Burchmr. van Delen stadts lampey en schotel heeft vergult en tselve de stadt geschonken heeft W+R tot recompense vandien hem wederomt’recht van luijen over sijn huijsvrouw gecommitteert/

Verbetering van de gage voor de stadsbode

Alsoo de Burchmr opt versouck van Isacq Jacobsz stadtsbode om verbeteringe van gage te hebben heeft W+R hem noch jaerl.toegeleght twee ponden vls—mits daervoor gehouden blijvende het capten/capiteijn? ampt ?? voor soo veel hem voors ?? bevolen te doen becleden/

Opden 3 Januarij 1651 omnibus praeter Mr Abraham en Jannis des Pres.

Het veer opde Stinckert

Belangende het Veer opt Stinckert is goetgevonden dat Hr Tresorier met Cornelis Danielsz te besten dienste vande stadt daer over sal ? accorderen/

Corn: Danielsz wort vergunt den bierboom in plaetse van Jan Baltensz mits doende den eet daer teo staende/

Opde Rek: van Hans Hembrechtsz als alle andere dhr Tresorier betaelt en onbetaelt heeft sijn gecommitteert om die te oversien ende ordonnantie daer op te doen ende burgemeesters etc van Dort/

Sabbatthij den XXI Januarij 1651 presentibus omnibus.

Pieter Gilbert is geen poorter en mag geen nering uitoefenen

Naer lecture vande clachte bij dhr B: van Delen ende secretaris van Swieten aen B+S deser stede in dato den 21 Januarij 1650 gedaen hebben B+S+R naer voorgaende deliberatie verclaert gelijck sij verclaren mitsdesen dat Pieter Gilbert geen poorter en burger deser stede en sal wesen hetselve hem mitsdesen ontnemende over sulcx geen neeringe ofte hantwerck binnen t’ressort vandese stadt en sal doen/

Hebben van Delen en van Swieten op eigen houtje eigenmachtig/ onrechtmatig gehandeld??

Is goetgevonden aende voorn: van Delen en van Swieten attestatie te verleenen van dat sij noijt de Nieuwstraet ofte eenich lidt voorn.(ge)daen inde saecke van dhr Officier contra Pieter Engelbert en hebben overleijt veel minder dat sij op den naem van Burgemrs ende S voornt den sententie souden hebben gemaect maer bij de Magistraet sonder haer toedoen gepronuncieert/

Is den Tresorier geautoriseert de vesten deser stede wederom te verpachten tot meeste proffijt vande stadt/

Een “Nieu Jaer” voor de stadsbode

Opde Requeste van Isacq bode versouckende een nieu Jaer is bij W+R sonder te trecken in consequentie hem toegelecht 20 schellingen vls/

Sabbathij den 25 Februarij 1651 ????? presentibus omnibus

De nominatie van de nieuwe Magistraat: stadhouderloos tijdperk.

Is bij W+R goetgevonden aenstaende nominatie vande nieuwe Magestraet te doen daechs na slants verpachtinge alhier mitsgrs stadts rek; en middelertijt B: Van Delen geauthoriseert om inden Hage te inquireren aen wien den brieff van nominatie sal moeten gesonden worden/

Over een erf aan de Middelb. Poort: vroeger een wachthuis

Opde requeste van Isaacq Somme versouckende de erve aende Middelb.Poorte deser stede voor desen gebruijckt tot eenwachthuijs in eijgendom voor hem en sijnne erfgenaemen te mogen hebben mitsgaders quijtscheldinge vande schattinge daer op staende /Is bij W+R den Suppliant sijn versouck ingewillicht op de selve voet gelijcke bij Wet +R deser stadt aen Coert Engelbert is toegestaen in date den 13 Julij 1641 en nopende de quijtscheldinge van schattinge hem geremitteert soelange hij het in eijgendom besit/

Marinus Duijvecodt probeert 2 zoutkeeten te verkopen “soeckende t’onttrecken deses stadt gerechticheijt’

Alsoo W+R voor desen goetgevonden heeft dat van de ketens buijten deser stede staende metten stocke vercocht wordende voor pontgelt en w(c)rijgeerder gelt in plaetse van 6 grooten te ponde alleenelijck betaelt sal worden II grooten te ponde mits alhier vercocht wordende end dewijle Marijnis Duijvecodt sich nu vervordert twee keetens te coop te stellen omme binnen Middelb. Vercocht te worden soeckende alsoo t’ontrecken deses stadts gerechticheijt / Is bij W+R goetgevonden en den ontfanger vandien geordonneert hem het selve te verwittigen dat hij niet toegesaten de selve tot Middelburch vercocht worden echter de 2 grooten te ponde sal moeten betaelen/

Pieter Ingelbert is in conflict met de Magistraat, waarbij br.van Delen en Poelenburch een bepaalde rol speelt.

Opde propositie vande burgemr van Delen van dat Pr Ingelbert iterativelijck is aengesecht dat hij sonder hebben naer te laeten sijnne neringe te doen volgende resolutie van W+R in dato den 21 Januarij 1651 tot tijt en wijle hij soude hebben verclaringe te doen oft sijnne woorden sijn oft niet die int mandement to cleijnachtinge vande magestraet sijn gestelt echter belieft heeft sijnne neeringe te doen/ Is bij W+R naer deliberatie goetgevonden den bode om den voorn. Ingelbert te senden ten eijnde hij datelijck alhier sal hebben te verschijnen en gecompareert sijnde is hem het mandement voorgelesen daer op hij heeft geantwoort dat hij na de gegeven sententie is comen te appelleren en sijnne stucken gelicht hebbende hije die ter hant hadde gestelt den adv Poelenburch met versouck dat hij een requeste instellen soude om te krijgen een mandement van appel met de clausule van Inhibitie sonder ijets meer gelast te hebben waerop nu bij W+R gemerckt sijnde dat de voors. Injurien sijn gestelt en gedaen door den voorn. Poelenburch in welcke alsoo hij is een man van oordeel en studie het selve veel min behoort geleden te worden oversulcx is geresolveert een acte bij den secretaris gedepescheert hem ter handt gestelt te worden en daer in genotiificeert de selve injurien aen W+R te comen verantwoorden tusschen dit ende heden vijff weken op pene van tversuijmen datte daer anders in voorsien te worden/

Woonsdach den 29 Maert 1651 presentibus omnibus.

Pieter Blaes Lakenbereider te Dordrecht is bereid met 30 a 40 mensen hier te komen wonen en werken

Is binnen gestaen Pieter Blaes,Laken bereijer tot Dordrecht en heeft voorgedragen dat hij wel met 30 a 40 menschen in sijn dienst sijnde gesint soude wesen alhier te comen woonen ingevalle W+R hem en voor sijn volck die vrijheijt bij memorie overgelevert wilde vergunnen / Is bij W+R hem naer voorgaende deliberatie goetgevonden den suppliant te vergunnen vrij huijshuijre en accijs van stadtswegen voor hem en sijne mede brengende volck en geene belastinge op sijnne bereijde laken te stellen en dat alles geduijrende den tijt dat hij en sijn voorgenoemde volck binnen deser stede hun domicilie sullen houden/

Is dese stadts vesten verpacht aen de Heer Dirck van delen voor seven achtereenvolgende Jaren jegens ses ponden vlks jarelijcks ingaende 1 April 1651/

Merkwaardig verzoek van de oud-burgemeester van Delen. Is hij op een of andere manier beschuldigd van gebruik “van eenich gewelt ofte tijrannie” ? !!

Opt vertooch van dhr B: van Delen versouckende van W+R verclaringe of hij aen ijmant ter weerelt geduijrende sijn tijt als burgemrs eenich gewelt overlasten ofte tijrannie heeft gepleecht oft gedaen heeft W+R eenparelijck verclaert gelijck sij verclaren mits desen dat den voorn: van Delen geduijrende sijnne regeeringe aen (n) ijmant eenich gewelt overlast ofte tijrannie heeft gepleecht maer ter contrarie hem soodanich gecomporteert als een goedelijck burgemr. Betaempt en toebehoort/

Sabbathij den19e April 1651 presentibus omnibus

Kermis is mogelijk, maar niet op zondag

Opde propositie vandhr B: van Delen wegens Tobias Jansz Ruijfelcramer versouckende opden naercomende kermis met sijn kraem alhier te mogen comen staen Ja bij W+R tselve hem vergunt mits op sondagen niet voordoende ofte laeten trecken en den Tresorier geauthoriseert met hem dienaengaende tot meeste proffijt vande stadt te accorderen/

De Magistraat is nog altijd bereid Pieter Blaes lakenbereijder terwille te zijn

Naer lectuijre vande missive van Pieter Blaes lakenbereijder tot Dordrecht is bij W+R goetgevonden hem te rescriberen van datse alsnoch de beloften aen hem gedaen volgens hunne resolutie in dato den 29 e maent 1651 sijn presterende en nopende teerdere versouck datse tselve hem niet cunnen accorfderen en toestaen/

Wort den tresorier gelast opde gevoegelixte maniere met Cornelis Coster nopende t’repareren vande wech bij de stadt becosticht daer over te accorderen bij naer accoort en schuijfbalis ? tusschen tbogaert te stellen/

De volgende resoluties gaan over noodzakelijke reparaties

Wort den selven Coster geordonneert sijne put aen den wech staende die geheel vervallen tot disaccomodatie vande passanten behoorlijck te doen repareren en oversien/

Is goetgevonden bij provisie acht a tien roeden van de steen padt naer Middelburch te repareren en effen te leggen omme alsdan tselve gedaen sijnde uijtgevonden te kunnen werden wort de resterende wech in besteeding soude kosten/

Is bij W+R goetgevonden enden tresorier geordonneert mette eerste gelegentheijt den toorn deser stede geheel te doen venieuwen ende wijsers te verlichten tsij met hout ofte anders soot best bevonden sal werden/

Werden beijde de B: en den Tresorier geauthoriseert omme met corn. Brant nopende t’speelwerck vande clocken in ordre

Te brengen soo als het behoort tot meeste proffijt vande stadt t’accorderen/

Sijn dhr Bailliu en den Tresorier gecommitteert omme inspectie van dese stadts vronen te nemen en deselve door d’een ofte d’anders schult vervuijlt ofte verstopt vindende datelijck de selven daer over volgens de voorboden desre stede te calangeren/

Naast Boudewijn Maerschalck mag niemand een schoolambt bekleden.

Naer Lectuijre van dese Requeste van Boudewijn Maerschalck schoolmr binnen deser stede en resolutie van W+R van date inde requeste vermelt hebben B+S+R alsnoch gepersisteert bij haer voorn. Resolutie van datter niemant wie het sij geduijrende des suppliants tijt eenich schoolampt soude becleeden oversulcx andermael verbiedende alle en ijgelijck manspersoon wie het sij geduijrende eenich schoolampt soude becleeden oft onder dexel van dien ijmant te gaen leeren oppene dat jegens de overtreder van dese onse Resolutie soodanich sal worden voorsien als naer behooren/

Sabbathij den 6 Meije 1651 presentibus omnibus praeter Abraham Fockeel B: Teerlinck Cornelisz uijt stadt en Salomon Willemsz schepen Johan Kitsz Johannis de Pres raeden.

In verband met het stadhouderloos tijdperk, moet het stadsprivilege in kopie naar de Rekenkamer van Zeeland

Opt vertoog van outste Burgemr van dat de Heeren Staten van Seelant bij missive hebben geordonneert onse laest gedaen nominatie aen haer over te senden ten eijnde haer Ed: Mo: daer uijt soodanige keus mochten doen alssoirboirst gedienstich sullen bevinden welcke nominatie dhr Officier deser stede ten ten geordineerde date aen den pensionaris vant lant ter hant heeft gestelt en 2 a 3 dage daer naer ondersocht sijnde ofde electie was gedaen heeft den voors hr pensionaris aen dhr Bailliu aengedient dat haer Ed:Mo: eerst en alvooren het previlegie aen haer van die van Arnemuijden willen sien oversulcx niet raetsaem is dese stadts previlege inde rekencamer van Zeelant te doen registreren en ofmen het orginele previlegie aen haer Ed: Mog: sal senden oft copie autetijck van dien/ Is bij W+R naer voorgaende deliberatie eenparich geresolveert en goetgevonden dese stadtsprevilegien inde rekencamer van Zeelant te doen registreren en copie autentijck uijt het gem: previlegie aen haer Ed:Mo: te behandigen/

Ingevalle haer Ed:Mog: orginele previlegie deser stede in laetse van het autentijck geliefden te dien wort tot dien eijnde gecommitteeert dheeren Dirck van Deen Burt en den secretaris om haer Ed: Mog: visie daer van te geven/

Over schoenlappers

OP de Requeste van Dirck Jansz en Reiser Fransz schoenlappers binnen deser stede Is bij W+R geordonneert alle vremde lappers sich te onthouden van alle hier te wercken Den Officier ten fine voorss geautoriseert en de Suppl. Vergunt mits haer belofte presterende hun poorterschap en trecht van dien geremitteert/

Weer verzoek van uitsluiting van de Weeskamer

Opde Requeste van Juff: Francoijse Roos wed: wijlen dhr Bartolomeeus Bron versouckende d’uijtsluijtinge vande stadts weescamer/ Is bij W+R de Suppl. De versochte seclusie vande camer vergunt en geconsenteert/

Opt versouck van Gillis van Maldegem en Jacob Arentsz van haere Heijningh achter haere respective huijsen binne deser stede staende gelijcx de wal te mogen setten /Is bij W+R hun versouck ingewillicht tot wederseggens/

Woonsdach den 7^e Junij 1651 presentibus omnibus preter Adriaen van Dort Abraham Fockeel en Jan Melsz schepenen Johannis des Pres Paulus Meertensz Raeden

De legger van de molen is versleten en er moet een nieuwe molensteen ge3kocht worden

Opt vertooch van dhr Burgem. Van Delen nopende de clachte van de meulenaer deser stede vandat de legger op de meulen geheel is versleten en onbequaem om meer te gebruijcken vresende niet langer te sullen cunnen malen oversulckx hij lichtelijck geduijrende sijn stilstaen het selve van sijnne pacht soude willen afftrecken/ Is bij W+R kennis hebbende dat de selve legger onbruijckbaer is naer voorgaende deliberatie geresolveert een ander meulensteen tot Dordrecht te laten copen en tot dien eijnde goetgevonden den vorn. Meulenaer nevens Adriaen van Dort aldaer te senden om een bequame steen uijttekiesen en beding te maken tot meeste proffijt vande stadt doch den secretaris gelast alvooren een brief te depesscheren ten eijnde men mocht verstaen ofte aldaer sulck slag alsmen van noode heeft en van wat prijs is te vinden

Op versouck van Laurus Block Is bij W+R goetgevonden hem een verificatie te verleenen en dienaengaende de secretaris gelast deselve in behoorlijck forme te depesscheren/

Sabbathij den post prandium den 10^e Julij 1651 presentibus omnibus.

Perijntje Cents vroedvrouw krijgt een pensioen van 3 ponden

Opde requeste van Perijntje Cents vroevrouwe deser stede versouckende voor alle gedane diensten een jaerlijcks pensioen/ Is bij W+R naer voorgaende deliberatie suppl. Jaerlijcks toegelecht drij ponden vls ingaende datum deser doch alles tot wederseggens/

Er dient een nieuwe vroedvrouw aangezocht te worden

Ad interim is goetgevonden ene tot dien eijnde gecommitteert dhr Br Maerschalck om na d’een of d’ander bequam vroevrouw om te sien die alhier soude woonen en met haer accorderen tot een jaerl. Pensioen op aggreatie van W+R

Wort de secretaris gelast opde rek: van Wilm Teerlinck Dirck Siijvff ?? en wegens de meulensteen ordonnantie te depescheren/

Sabbathij Den 12 Augusti 1651 presentibus omnibus preter Abraham Fockeel schepen Johan des Pres en Jan Jaspersz Raeden.

Johannis Woutermans en zijn gezin gedragen zich “a-sociaal; vooral de predikant van Hecke en de “hoge” heren moeten het ontgelden: Johannis wordt “gevangen genomen”

Opt vertooch van dhr Br. van Delen nopende d’enorme exorbitantie van Johannis Woutermans soo int onfatsoenelijck huyshouden met sijn vrouw en dochter met vechten slaen en smijten als int iniureren en blasphameren der predicant van Hecke dhr van Delen en eenige heerlicke luijden en noch ander sware belastinge meer om redenen alhier niet geinsereert en dagelickx daer in is continuerende alle welcke manieren van doen sijn saken van groote consequentie en die in een wel gepoliceerde stadt niet behoorden te worden getolereert maer ten exempel van ander gecorrigeert/ Is bij W+R naer voorgaende deliberatie eenparilijck goetgevonden en geresolveert mitsdesen den voorn. Woutermans in versekeringe te nemen dient volgend dhr Officier deser stede geautoriseert hem t’appehenderen en opde pointen alhier verhaelt scherpelijck te examineren/

Anthonij Weijts moet de paardemest die hij deponeert tegen de muur van Perijntje Cents huis opruimen en de schade laten herstellen.

Opt vertooch van dhr Br. van Delen ten versoucke van Perijnti Cents van dat Anthonij Weijts sijn paerdemest jegens haer muijr die haer alleenelijck toebehoort is leggende en opphopen waer door haer muijr lichtelijck soude comen gelijck ten dele is geschiet in te storten/ wort bij W+R den vernoemde Weijts geordonneert binnen 3 dagen naer datum deser het voorss paerde mest te ruijmen en de muijr daer van te ontlasten ende de erfscheijders geauthoriseert de schade die de muijr alreeds door de mist heeft geleden te tacxeren/

Woonsdach den 6^e Septembris 1651 presentibus omnibus praeter dhren Adam vande Mandere Bailliu Dirck van Delen B en Johannis des Pres raet alle uijt stadt.

De Grote Vergadering wordt gehouden: het begin van het Stadhouderloos tijdperk moet gevierd worden

met een “bedendach/ vreugde vieren en tschieten vant canon”

Alsoo de Gecommitteerde Raden van Zeelant ons hebben aengeschreven een bedendach tvreugde vieren en tschieten met tcanon over de groote wichtige deliberatie die inde generale vergaderinge van respective Staten der gemeen provincien extraordinaris in s’Graven hage geconvoceert met volcomen contentement van alle de gem: provincien gelickelijck ten eijnde sijn gebracht en omvrage gedaen sijnde ofmen mede soude vieren is bij W+R verstaen ja datmen alhier sal vieren oversulcx den Hr Thesauruer Salomon de Backer en de secretaris van Swieten geautoriseert om 30 a 31 pictonnen te coopen en bij requeste te solliciteren aende gecommitteerde Raden om buscruijt naer ouder costume/

Opde Requeste van Jan Adriaensz Gast versouckende het turfhouderschap in plaetse van Dingman Jansz Is bij W+R sijn versouck ingewillicht mits doende den eedt naer ouder gewoonte/

Op verzoek mag “de bocht” van Dirck van Delen in de kerk “verlengd worden “tot aende Heeren banck”

De ster van van Delen is rijzende: Hij heeft ook een schilderij gemaakt van “de Grote Vergadering”

Opt versouck van dhren Jolijtsz en ten Haeff om om de bocht van dhr van Delen in de kerck alhier tot haren costen te mogen verlengen tot aende de Heren banck /Is bij W+R hun versouck ingewillicht en geconsenteert/

Sabbathij Den 23 Septembris presentibus omnibus praeter Abraham van Fockeel schepen Johannis des Pres en Jan Jaspersz Raden

Men probeert de stadspachten via de “ouden” pachter weer te verpachten

Alsoo dese stadtspachten van Wijn bier ende qua placken t’leste van dese maent comen te expireren en omvraech gedaen sijnde oft men de selve wederom uijterhandt publ. Pachten ofte doen collecteeren sal Ist bij W+R goetgevonden eerst en alvooren met den ouden pachter te spreken en ist mogel. Te accorderen en niet accorderende alsdan caerten uijtgeset te worden jegens vrijdach naestcomende smorgens de clocke negen uijren omme op het stadthuijs de selve pachten te verpachten tot welcke eijnde gecommitteert sijn dhr B: van Delen en den Tresorier/

Naast Abraham Fockeel mag ook Paulus Meertensz “arme luijden cureren”: beiden krijgen daartoe 2 poncden per jaar.

Opde requeste van Paulus Meertensz versouckende alsoo hij nu en dan eenige arme luijden is curerende de drij ponden vls die Abraham Fockeel als stadtschirurgijn van de stadt streckt te mogen genieten/ Is bij W+R naer voorgaende deliberatie goetgevonden en verstaen dat den suppliant en den voorn. Fockeel elck twee ponden vls van stadts wegen jaerlijcx sullen hebben mits ijder ses maenden verhandt ? waernemende/

Vrijdach den 6^e Octobris 1651 presentibus omnibus praeter Abraham Fockeel Jan Melsz schepenen en Johannis des Pres en Jan Jaspersz Raden/

Het Tolhoofd wordt gekort , waarbij met Middelburg overeengekomen wordt Arnemuidse arbeiders in te schakelen

Opt Rapport vandhr Br van Delen nopende versouck bij d’Ed: Heeren en regeerders en tresorier der stede Middelburch gedaen om het Tolhooft deser een roede ofte twee tyen eijnde het diep des te beter nevens dese stadt mochte doorbreken te mogen corten hebben B+S+R der stadt Arnemuijden naer voorgaende deliberatie in conformite van het selve versouck de Ed: Heeren regeerders der voorn. stede Middelburch tselvige geconsenteert ende ingewillicht mits dat de cortinge van het selvige hooft geschiede bij dese stadts arbeijders tot coste vande vande voorn. stadt Middelburch tot welcker fine gecommitteert sijn dhr B: van Delen en Tresorier Burt om nevens d’Ed: Heeren van Middelburch te helpen beramen hoe verre de cortinge van het Tolhooft noodich sij/

Johannis Denijs pacht voor dezelfde prijs de stadsaccijs van wijn bier en quaplacke

Opt vertooch van dhren Brs en Tresorier van dat sij bij voorgaende autorisatie van W+R met Johannis de Nijs wegens stadtsaccijs van wijn bier en quaplacke in een masse op een voet en voor de selve prijs sijn veraccordeert Is bij W+R hun gedaen accordeert geapprobeert/

Er is sprake van 2 procureurs “van dese stadt vierschaer”

Opde requeste van Johan Schooff en Johan Scheijs omme geadmitteeerde procureurs van dese stadt vierschaer te mogen wesen Is bij W+R t’selvige hun geconsenteert opde voet en conformite gelijck bij de magestraet laest is beraemt/

Solis post prandium den 12 Novembris 1651 presentibus omnibus praeter Johannis des Pres en Theunis Verijser

Raeden

Er zijn 3 personen te weinig genomineerd voor de nieuwe W+R

Opt rapport van dhr van Delen vande Heeren Staten van Seelandt bij missive op heden ontfangen hebben aengeschreven dat wij ( alsooder eenige defecten in onse nominatie vande nieuwe W+R Ed : Mog : gepresenteert als se ven inde plaetse van tien personnen voorgestelt hebben begaen ? )sijn andere voorstellinge van een volle dobbel getal souden voorstellen en daer op omvraegh gedaen sijnde Is B+B+S+R om haer Ed: Mo: velen te obedieren goetgevonden ende geresolveert nevens de persoonen bij nominatie in maert lestleden voorgestelt noch drie notabele burgers voor schepenen daer nevens te stellen te weten Jacob Michielsz Adriaen van Bemont (Beaumont ?) en Jacob Marinusz en verder gevraecht sijnde van en metwiens van nominatie aende Staten van Zeelant gesonden sal worden/ Is goetgevonden tot dien eijnde te committeren sw secretaris van Swieten/

Vrijdach post prandium den 8 Decembris 1651 presentibus omnibus praeter Jacob Marinusz schepen Dirck van Delen en Abraham Fockeel Raden

De molenaar schijnt te knoeien met zowel de hoeveelheid als de samenstelling van het meel.

Opt vertooch vande B: Maerschalck van datter verscheijde clachten bij de gemeente deser stede tot laste vande meulenaer vallen soo int vervremden van eenige haer meel als int veranderen van slechter mouwer / Is bij W+R alvoren daer op den selven meulenaer gehoort hebbende naer voorgaende deliberatie geresolveert en den selven geresolveert geordonneert hem te reguleren naer de ordonnantie daer op de molen aen hem is verpacht en deselve strictelijck in alle pointen ofte een van dien te achtervolgen op pene en bij nadere clachten dat daer inne bij W+R jegens hem sal worden voorsien als naer gelegentheijt van saken de voorss ordonnantie sullen bevinden te behooren/

Worden gecommitteert dhr Br. Maerschalck en de twee outste schepenen omme ordonnantie op dess Tresoriers rekeninge te depescheren/

Wort den Tresorier geautoriseert om diverse plantsoen van boomen daer het oirboir wesen sal te mogen planten/

Er mag een huis “van de Armen gecocht” afgebroken worden.

Opt versouck van Johannis Denijs van Leune Leijnsz huijse bij hem vande Armen gecocht en bouvallich staende te mogen afbreken Is bij W+R het selve hem mits een muijr heijnich hoocht aende straetmakende geconsenteert/

Woonsdach post prandium den 7 februarij 1652 presentibus omnibus praeter Dirck van Delen Raeden.

Cornelis Gene heeft zeer onbehoorlijk gedrag vertoond t.o.v. de Magistraat en ook Johannis Denijs

Opt vertooch van de B: Maerschalck nopende de enorme exorbitantie van Cornelis Gene soo int iniureren en schelden vande Magestraet deser stede alsmede gewelt doen op de deure van Johannis Denijs en andre onbehoorlickheden meer welck doen sijn saken van groote consequentie die in een wel gepoliceerde stadt niet en behoorden te worden getol(l) ereert maer andere ten exempel getsraft / Soo is bij W+R naer voorgaende deliberatie geresolveert eerst en alvooren hem daer op te hooren en tot dien eijnde gecommitteert dhren Bailliu en beijde de Brs omme naer gedane besoignes daervan aen W+R ter naester vergaderinge te doen rapport en alsdan daerop naerder gedisponeert te worden als naer merite van saken sullen bevinden te behooren/

De “binne schuijtluijden” moeten de eed afleggen en hun goederen bij uitvoer naar Middelburg “verimposten”

Is bij W+R goetgevonden en mits desen geresolveert dat alle de binne schuijtluijden nu sijnde ofte namaels sullen comen van hier op Middelb: varende den eedt sal worden afgenomen datse directelijck nog(ch)te indirectelijck geene goederen imposijtie ofte pacht van s’lants oft stadtswege subject sijnde en sullen in dese stadt brengen ofte aende burgers bestellen sonder en alvooren deselve goederen behoorlijck verimpost oft aen gegeven sullen wesen op pene en verbeurte van de selve goederen en hunne schuijtten en op de boete van stadt wegen daer op gestelt ofte noch te stellen/

“Een Nieu Jaer” voor de stadsbode

Wort den bode voor een nieu Jaer en extraordinare diensten toegelecht 20 schellingen vls sonder te trecken in consequentie/

Wert den Tresorier geordonneert vier maten te laten maken voor den alve spuit tot een halve sack incluijs/

Over de aanstelling van twee dienders. N.B. Geen drankgebruik onder diensttijd.

Is bij W+R geresolveert en verstaet datter nevens den officier deser stede twee dienders sullen worden gestelt daer van de tegenwoordige schout soo hij wilt een sal sijn en daer nevens noch een aengenomen worden onder expresse conditie dat de selve dienders geenderhande dranck en sullen mogen geduirende haer dienst tappen tot aenneminge van de selve sijn gecommitteert dhren Bailliu en beijde de Brs en met hem te accorderen tot soodanige prijs als mogelijck is op agreatie van W+R/

Wort den Secretaris geordonneert ordonnatie opde rek: van Jan van Ecken meulenaer te depescheren van II ponden XIII schelling grVls en alsoo hij t’resterende sonder ordre ofte kennis heeft gedaen/ wort verstaen niet betaelt te worden/

Over een rekening m.b.t “ decken van de meulen met schalien”

Op de rek: van Pieter de Clerck gelevert hebbende de nagelen tot decken van de meulen met schalien wort verstaen alsoo dhr Bailliu vande Mandere voor desen als tresorier t’decken vande meulen aen Jan van Ecken voor sekere somme daer onder alles daer toe dienende mitsgrs nagels begrepen heeft besteet dat den voorn. Van Ecken gehouden en schuldich is de voorss de clerck te voldoen/

Iemand uit den Haag wil op de kermis met een “kraem met den prijsen te staen”

Opt vertooch vande Br Maerschalck voordragende datter seker man inden Hage woont dewelcke is versouckende alhier jegens de aenstaende kermis met een kraem met den prijsen te mogen staen / Is bij W+R het selve den Suppliant geconsenteert en ingewillicht op soodanigen voet als de gecommitteerdens met hem sullen overcomen/

Martis den 27 Februarij 1652 presentibus omnibus praeter Johannis des Pres schepen Abraham Fockeel en Willem Teerlinck Raden.

Weer over het “aennemen van twee dienders”

Opt rapport vande gecommitteerdens tottet aennemen van twee dienders van datter een persoon genaemt Adriaen Costijn sijn dienst is presenterende voor twaelff ponden s’jaers ofte vijftich guldens soo hem de stove tot sijn gebruijck mochen worden vergunt/ Is bij W+R geresolveert dat hem de stove sal worden vergunt ende gecommitteerdens geautoriseert nevens soodanige somme te beloven als tot meeste proffijte vande stadt sullen gunnen en accorderen mits rapport doende aen hun principaelen/

Wort den Tresorier geordonneert de aenstgaende verkiesmaeltijt te doen opden ouwen voet tot minste coste vande stadt/

Boudewijn Maerschalck krijgt i.v.m. de omstandigheden een tractementsverhoging

Op de requeste van Boudewijn Maerschalck te kennen gevende de schaersheijt vande incomste sijnner school soo door den dieren tijt als arme luijden kinderen daer van niet in en comt/ Is bij W+R naer deliberatie den suppliant sijn tractement van 25 guldens tot 50 guldens verbetert sullende inganck nemen van den 8 decembris 1651/

Opde Rek: van dhr officier vande Mandere nopende eenige oncosten bij hem int indagen van Catelijnne Pietersz gedoocht is de secretaris gelast ordonnantie tot drie ponden vls te depescheren/

Vrijdach den 1^e Maert 1652 presentibus omnibus praeter Jacob Marinisz schepen Dirck van Delen Raet.

Adriaen Costijn wordt diender voor 10 pond + het gebruik van de “stove”

Opt Rapport vande Gecommitteerdens van dat sij volgens autorisatie van W+R tot s’Heeren diender hebben aengenomen Adriaen Costijn voor tien ponden vls jaerlijcks nevens t’gebruijck van de stove / Is bij W+R hun accoort geapprobeert/

Nog een 2^e dienaar nodig

Ende tot aenneminge vanden tweeden dienaer worden deselve gecommitteerdens absoluijtelijck geauthoriseert met hem te mogen accorderen to soodanigen civilen somme alst mogelijck sal wesen/

Weer uitsluiting van de weeskamer bij testament

Opt versouck van Corn. Adriaensz inwoonende burger desre stede omme de weescamer als bij testamente te mogen secluderen/ Is bij W+R tselve hem geconsenteert en ingewillicht:

Pieter Burt wil het huis Goes opknappen en de overschietende materialen op een andere manier gebruiken

Opt vertooch van Bmr: Burt van dat hij lichtelijck het huijs Der Goes van Abraham ( B )abstiete ? bij coop soude crijgen oversulckx versouckende mits den huijse aende straet bewoonbaer opmakende ------ de resterende en overschietende materialen te mogen doen voeren daer hij gesint soude mogen wesen voor sijn selven te gebruijcken/ Is bij W+R naer voorgaende deliberatie sijn versouck om redenen toegestaen—sonder te trecken in consequentie en vernietinge vande voorgaende resoluijtie van datter geen matriaelen buijten dese stadt ofte Iurisdictie vandien en mogen gevoert worden/

Sabbathij den 9^e Maert presentibus omnibus.

Opden omvraech van en met wien den brief van nominatie aende Ed: Mog: Staten van Zeelandt gesonden sal worden /Is goetgevonden tot dien eijnde te committeeren de secretaris van Swieten/

Guillaume de Koster wordt de 2^e diender voor 12 pond

Opt Rapport vande Gecommitteerden tot het aennemen vanden tweeden diender van dat sijlieden een hebben aengenomen genaemt Guilljaem de Koster jegens twaelff ponden vls jaerlijcks / Is bij W+R de aenneming van den selven diender geapprobeert/

Vrijdach den 12^e April 1652 presentibus omnibus praeter d’heeren Dirck van Delen Abraham Fockeel en Jan Jaspersz Raden.

De magistraat van Arnemuiden moet zich conformeren aan het placcaet van 31 mei 1646 met het verbod van de Staten van Zeeland om op kermissen loterijen toe te staan.

Opt vertooch vande Br Maerschalck van dat de loteriman uijten Hage alhier is gecomen ten eijnde hij mette gecommitteerdens van de Magistraet mochte overcomen omme alhier op de aenstaende kermis met sijn loterij craem te mogen staen volgens resoluijtie van W+R in dato den 7 februarij 1652 en swaricheijt makende alsoo het is strijdende jegens het placcaet vande Staten van Seelandt dienaengaende gearresteert in dato den lesten Meij 1646 dat men met de voorn.loteriman souden om hier te staen accorderen / Is bij W+R naer voorgaende deliberatie geresolveert en mitsdesen tot maintenue vanden selve ordonnantie verstaen datter alhier geen loteriman opde naestcommende kermis en sal staen/

N.B.Deze resolutie blijft gehandhaafd, ondanks het feit dat sinds het placcaet van 31 mei 1646 de loterij in Arnemuiden waarschijnlijk diverse malen is toegestaan. De Magistraat is stellig door de Gecommitteerde Raden van Zeeland op de vingers getikt

Vrijdach den 10 Meij 1652 presentibus omnibus praeter Johannis des Pres schepen.

Een bekwame vroedvrouw is er in Arnemuiden nodig. De kandidate komt uit het gewest Utrecht.

Opt rapport vande Br.Maerschalck nopende een bequaem vroevrouw alhier te krijgen van datter een van Uijtrecht is gecomen en soo verre met haer geaccordeert datse binnen deser stede sal comen woonen en voor het eerste jaer alleenelijck genieten vrij huijshuijr en daerna de Magestraet en d’ingeseten van dien contentement hebbende naerder met haer te accorderen Is bij W+R t’doen van haer gecommitteerde geapprobeert/

De hiernavolgende resolutie van W+R wordt “voor nul en als niet genomen” beschouwd

Is den omvraech oftmen de resoluijtie van W+R deser stede in dato den 10^e Septembris gearresteert nopende de respective Brs en Schepenen alle Jaren afgaende dat die wederom raeden souden sijn sal annuleren ofte daerbij persisteren/ Is bij W+R met eenparige stemmen verclaert dat de selve sal worden gehouden voor nul en als niet genomen/

Sabbathij den 2^e Meij 1652 pnt dhren Adam vander Mandere Bailliu Pieter Burt en Adriaen Beaumont Brs Jacob Marinisz Abraham Fockeel Johannis de Nijs Johannis des Ores Jan Jaspersz Dirck van Delen Salomon de Backer Johan Kitsz Pieter Duijvecodt Adriaen van Dort Boudewijn Maarschalck Willem Teerlinck Paulus Meertensz Raden.

Sijn Bij B+S+R voornt gecoren en geeligeert dese naervolgende officieren

Tresorier

Johannis De Nijs

Weesmeesters

Dirck van Delen

Salomon de Backer

Johan Kitsz.

Commissarissen vant lantrecht

Pieter Duijvecodt

Adriaen van Dort

Boudewijn Maerschalck

Brootwegers

Salomon de Backer

Johan Kitsz

Fouriers

Secretaris van Swieten

Willem Teerlinck

Paulus Meertens

Kerckmeesters

Johannis des Pres

Pieter Duijvecodt

Gasthuijsmeesters

Matteus Verijser

Boudewijn Maerschalck

Erffscheijders

Jacob Marinisz

Johannis de Nijs

Adriaen van Dort

Aanvulling van een vacature van een schepen

Is bij W+R twee schepenen gecommitteert te weten Johan Kitsz en Pieter Duijvecodt om de plaetse van Adriaen Beaumont

Nu Br die noch een Jaer als schepen had moeten dienen te supplieren/

Is den Tresorier gelast voor het bericht is geintituleert groet bewijs geschreven tegen cleijn bewijs te betaelen een ducaten/

Oud-schepenen zijn van mening dat de laatste electie onwettelijck is geschiet’

Opde Requeste van Herman Cornelis en Jan Melsz out schepen deser stede te kennen gevende dat dess laeste electie van raden bij B+S gedaen onwettelijck is geschiet als twee meer genomen hebbende als naer ander costume of bij W+R geresolveert was moeten wesen/ Is bij W+R naer voorgaende deliberatie verstaen dat d’electie van Raden in sijngeheel sal blijven en naermaels bij verplaetsinge het selve brengen op den ouwen voet en getal van seven raden/

Iovis pasau ?? ……. Prandium den 13 Julij 1652 prnt dhren Adriaen Beaumont en br Jacob Marijnisz Abraham Fockeel Johannis de Nijs Matteus Verijser schepenen Salomon de Backer Johan Kitsz Pieter Duijvecodt en Pieter Engelbertsz Raden.

Een hard conflict tussen de Deurwaerder van de Gecommitteerde Raden van Zeelandt en het College van W+R van Arnemuiden

Opt vertooch vande B: Maerschalck van dato hij duer den duerwaerder vande Gecommitteerde Raden van Zeelandt jegens den dach van heden was gewaerschout omme haer openinge nopende de drij gelicentieerde raden en dat hij van dage daer heeft geweest sonder kennis van sijn principalen oversulcx raetsaem gevonden heeft rapport aen W+R te doen ofte sij het selve tgene alsdoen opden eersten Junij lestleden bij Wette is gedaen niet en approberen / en van Waerden houden/ Is bij B+S verclaert daerbij te persisteren en tot maintenue van hem gedaen werck t’selve. voor haer Ed: Mog: vast te maecken sijn gecommitteert dhren Adriaen Beaumont br Pieter Duijvecodt enden advocaet Poelenburch/

Bijzonderheden over de nominatie van de nieuwe Wet

Is geresumeert de resoluijtie vanden 2^e Meij 1652 nopende de voorstellinge van Johan Kitsz en Pieter Duijvecodt omme tweede Jaer als schepen in plaetse van Br Beaumont te supleren ende dienvolgende goetgevonden den brief van nominatie vande twee voorseijde personen in te trecken ende hun plaetse te surrogeren Paulus Meertensz en dhr Andries de Draeger/

Na het vetrek van baljuw van de Mandere naar “Indien” is er een 3 tal voorgesteld.

Bij de Br: Beaumont voorgedragen sijnde alsoo dhr Bailliu vande Mandere van hier naer Indien is vertrocken offmen den nominatie van een ander Bailliu sal doen ofte langer vertoeven /Is bij W+R naer voorgaende deliberatie verstaen datmen datelijck een nominatie sal doen en hebben tot dien eijnde voorgestelt en genomineert gelijck sij voorstellen en nomineren mits desen dhr Br Adriaen Beaumont Jan Goevertsz van Beaumont raet en Jacob Poelenburgh omme daer uijt eens bij de Staten van Zeelandt gecoren en geeligeert te worden ende secretaris gelast den brief van nominatie mitsgaders den brief van recommandatie die den voorn. B+S voornt wort vergunt te depescheren/

Het haventje aan het tolhoofd is onbereikbaar voor schepen en moet nodig uitgebaggerd worden.

Is bij den Tresorier voorgedragen nopende de drooghde vant haventie aen het tolhooft oversulcx geen schepen daer in en kunne comen tot groote discommoditeijt vande schippers en Ingesetenen alhier ofmen de selve sal laten diepen / Is bij W+R verstaen dat Cornelis Danielsz ? die het veer tot dien eijnde voor niet is vergundt sijn conditie sal hebben naer te comen/

De “lantsaten” klagen over de ontoegankelijkheid tot de stad via de stadssingel

Op de clachte vande lantsaten aengaende t’bessluijten van dese stadts zingel Is goetgevonden en dhr Burt geordonneert de sloten vande heckens te doen opdat ijder lantsaet vrijelijck daer door mag rijden met hunne geladen wagens tusschen dit en veertien dagen en bij gebreke van dien den tresorier gelast tselve te accommoderen tot sijnne coste/

Is er een “buijse” verstopt , waardoor het overtollig water niet weg kan lopen ?

Opde doleantie van eenige Ingesetenen alhier nopende de verstoptheijt vande vrone Is den tresorier gelast tselve te doen maken naer behooren/

Sabbatthij den 27 Julij 1652 prnt omnibus praeter dhr Burgemr ende Abraham Fockeel Johannes des Pres Jan Jaspersz Matteus Verijser schepen Boudewijn Maerschalck Jan van Beaumont Raden.

De gevel van het stadhuis dreigt om te vallen

Opt vertooch vanden burgemr Beaumomt nopende het stadthuijs alsoo het seer mijserabel staet om te vallen wort bij W+R goetgevonden den Tresorier geautoriseert de gevel te laten maecken/

Nopende het havenken aen het tolhooft…..

Den 29^e Julij 1652 presentibus omnibus praeter burgem Burt Johannis des Pres Jan Jaspersz Schepenen burg Maerschalck Jan Beaumont Raden.

Het veer op de Middelburgse polder (1644) moet goed kunnen functioneren

Belangende het veer op de Middelb: polder wort den Tresorier gelast met de burgemr: Beaumont Jacob Marinisz is bij den tresorier gecommitteert met Cornelis Daneelsz te spreken van het diepen vande haven en het vollen vande caeijs soo het beste noodich sal wesen de haven uijtdiepen ofte een houwer te maken soo het noodich sal sijn/

Cornelis Cornelisz wordt de nieuwe grofzoutmeter i.p.v. Cornelis Jorisz.

Opde rekeste van Cornelis Cornelisz versouckende de grofsoutmate in plaetse van Cornelis Jorisz / Is bij W+R den suppliant sijn versouck toegestaen mits doende den behoorlijcken eet/

Martii den 24 septembris 1652 presentibus omnibus praeter Jacob Marinisz en Johannis des Pres schepenen Paulus Maertensz Raet.

Over de stadspachten van bier, wijn en « quaplacke » “uijterhant of in masse”?

Opt vertooch van B : Beaumont alsoo de stadtspachten van bier wijn en quaplacken in een masse aen Johannis Denijs verpacht tleste van dese maent uijtten pacht sijn ofmen deselve wederom uijtterhant ofte openbaerlijck bij uijtsettinghe van caerten sal verpachten is bij W+R goetgevonden de voorss domeijnen opden lesten van dese maent metten stocke te verpachten ende den secretaris gelast caerten dienaengaende te schrijven en laeten uijtsetten/

De vraag is of Dirk van Delen zal “genoot” worden “op slants verpachtinge. Niet!

Voorgedragen sijnde bij den B: Beaumont alsoo de B;burgemeester Burt genegen is dhr van Delen op slants verpachtinge te noden of men aldaer sal laeten comen ofte niet /is bij W+R verstaen dat den voorn: van Delen niet en sal worden genoot maer dat den oudtsten Br sal noden uijtte Magistraet die hem believen sal/

De stadsvronen moeten door de naastwonenden gezuiverd enz worden

Is verstaen dat een ijder de stadtsvroonen vande achter hunne huyijsen ofte erven loopende sullen suveren ende opwerpen van heden en tien daegen bij faute en gebreken van dien dat het selve bij de stadt tot hunne last ende costen sal werden gedaen/

Wort de secretaris gelast opde rek: van Corn: Brant ? ordonnantie te depescheren/

Luna den lesten Septembris 1652 presentibus omnibus praeter dhren Adriaen van Beaumont B Jacob Marinisz Johannis des Pres en Jan Jaspersz schepen.

Over de “accijsen van wijn bier en ses groten per tonne

Is W+R opgehangen hunne accijsen van wijn bier en ses groten per tonne voor twaelff maenden ingaende den 1 october 1652 en expirerende den lesten september daeraenvolgende en bij omvraech sijn deselve respectivelijck aen de laeste verhoogers verpacht uijtwijsens tregister van verpachtinge van dese stadts domeijnen/

Johannis Denijs wordt toegestaan wijn aan de burgerij te verkopen

Opt versouck van Johannis Denijs omme wijnen aen de burgerie alhier te mogen vercoopen is tselve hem gecontenteert provisonelijck voor den tijt van twaelff maende sullende expireren den lesten septembris 1653/

Martis den 12 novembris 1652 prnt dhr Adriaen Beaumont B: Abraham Fockeel Johannis Denijs Jan Jaspersz Matteus Verijser schepenen Johan Kitsz Pieter Duijvecodt Boudewijn Maerschalck Paulus Meertensz en Pieter Engelbert

Raeden

Er worden gecommitteerden benoemd door W+R om met de Gecommitteerde Raden te spreken over “de differenten op stuck van de Magistrature”

Opt vertooch van B: Beaumont van dat hij op gisteren door den burgemr Burt een wete heeft gecregen omme op morgen door ordre vand Gecommitteerde Raeden opt stadthuijs te compareren en alsoo hen de ordre van haer Ed: Mog: niet en is vertoonthent deselve wete voor nul en ongedaen oversulcx raetsaem gevonden heeft daer met communicatie van W+R te gaen en in de saecke niet te treden en aldaer te compareren sonder daer toe geautoriseert te sijn / Is bij W+R naer voorgaende deliberatie met pluraliteijt van stemmen goet gevonden te committeren tcollegie van wette dhr burgemr Beaumont Johan Kitsz en Pr. Duijvecodt Raeden omme voorde Heeren Gecommitteerdens nopende de differenten op stuck vande Magistrature alhier ontstaen alles te doen tgene tot maintenue van deses stadts previlegie sullen bevinden te behooren/

De 3 aannemers van het werk op het “uijtdelven vant haventie aende tolpoort” krijgen 2 pond meer dan waarvoor het aangenomen is.

Op de Requeste van Adriaen P…. Nijs Nijsz en Fred: Robbertz versouckende augmentatie boven de aengenomen somme nopende t’uijtdelven vant haventie aende tolpoort Is bij W+R hun toegelecht daer inne begrepen de twee dagen buijten werck de somme van twee ponden vls sonder tselve te trecken in consequentie/

Vrijdach den 13 decembris 1652 presentibus omnibus praeter Pieter Burt B: Jacob Marinusz Johannis des Pres Jan Jaspersz schepenen en Pieter Engelbert raet.

De stadsbomen worden gesnoeid en het gesnoeide hout >brandhout voor de stad.

Opt vertooch vande B: Beaumont ofmen de stadtsbomen soo om de wallen als cijngel niet en sal snoijen ende oude boomen onbequaem sijnde uijtkappen en ofmen het selve gewaij ? sal vercoopen ofte voor de stadt houden Is bij W+R goetgevonden en den tresorier geautoriseert alle t’gewaij te doen afkappen en voor de stadt tot branthout houden/

Het veer op de Stinckert

Opde omvrach ofmen het veer van hier op Stinckert sal verpachten ofte niet is goetgevonden tselve publickelijck te verpachten en tot dien eijnde gecommitteert dhr Br.Beaumont ende den Tresorier/

Venditie

Is mede goetgevonden de venditie deser stede publickelijck te verpachten voor drie achtereenvolgende jaren sullende ingaen prima Januarij 1653/

Het baljuwschap wordt nog steeds waargenomen door de oudtse burgemeester

Item versouck van den oudsten burgemr Burt als waernemende de bailliugie in absentie officier in sijnne plaetse provisionelijck gesubstitueert den jongsten Br Beaumont/

Sabbatthij den 22^e februarij 1653 presentibus omnibus praeter Abraham Fockeel Johannis des Pres schepenen en Pieter Engelbert raet.

Over de Honderdste Penning van het jaar 1652

Opt aenschrijvens vande Heeren Staeten van Zeelandt nopende hun consent inde opheve en ontfanck van den Hondertste Penning over den Jaer 1652 den secretaris gelast mette Heeren vanden Raede te remonstreren dat de merendeel vande persoonen opt thoude cohier bekent sijn ver….. ofte gestorven oversulckx te versoucken hare commissarissen ofte de secretaris van Arnemuijden te autoriseren te eijnde een nieu cohier mochte worden geformeert ende de gequalificeerde burgers naer behooren ge tacxeert/

Over de gang die toegang gaf tot het Schuttershof

Opde requeste van Adriaen van Dort versouckende de ganch daer door men voor desen het Schuttershof placht te besoucken in eijgendom te mogen hebben/ Is bij W+R deselve gang hem en sijnne nacomelingen in vrijen eijgendom vergunt en gegeven/

Sijn gecommitteert dhren burgemrs: en den Tresorier om opde rekening van Cornelis Andriesz Adriaen van Dort Leunis Geens ? en Nataniel Ondermarck ordonnantie te depecheren/

Nieu Jaer

Op de requeste van Isaecq Jacobsz stadtbode versouckende een nieu Jaer Is hem twintich schelling tiegelecht sonder tselve te trecken in consequentie/

Een schuitvoerder die dienst wil doen in de stad, weigert de eed af te leggen

Andermael ontboden Claes Meusen ? schuijtvoerder binnen desen stede en hem aengesecht dat hij den eedt vande schuijtvoerder volgende resoluijtie van W+R deser stede die hij voor desen heeft geweijgert te doen alsnoch sal hebben te doen en voor de tweede reijse halsstarrich en onwillich hem tselve te doen gebleven over welcke onwillicheijt en ongehoorsaemheijt hebben B+S+R naer voorgaende deliberatie geresolveert en verstaen dat den voorn. Claes Meusen ?

Door de stadtsbode sal worden verboden met sijn schuijte niet te voeren om eenige goederen voor de burgers te haelen ofte brengende ter tijt en wijle hij den geordonneerde eedt sal hebben gedaen en tseve niet gehoorsem en wort den officier geautoriseert hem daer over aen te spreken in manieren als sulckx sal behooren/

De Verkiesmaaltijd

Is geresolveert de verkiesmaeltijt in Maerte naestcomende te te houden op de cleijne voet naer ouder gewoonte/

Over het veer op de Stinckert, de veerman Ferdinand Fockeel en diens schoonmaakwerkzaamheden m.b.t. Bontjes straat Marktstraat en de drie waterpoorten.

Is bij W+R Ferdinand Fockeel veerman opt Stinckert voort suijveren en schoonhouden van Bontjes straet tmartstraete en de drie waterpoorten mitsgrs t’op en aenvollen vande Caijen en Tolhooft jaerlijkcx toegelecht vier pondt vls ingaende met den dach van sijnne pacht vant voorss veer/

Sabbatii den 1^e Maert 1653 presentibus omnibus praeter Jacob Marinisz Jan Jaspersz schepenen.

Verschillen van mening over de samenstelling en verkiezing van de Magistraat met de Gecommitteerde Raden van Zeeland; Besloten voort te gaan “uijt crachte van previlegie”

Bij de Burgemr: Burt overgelecht sijnde een missive vande Ed: Mo: Heeren de Gecommitteerde Raden van Zeelant aenschrijvende en gelastende nopende de bewust ? openstaende differenten in t’stuck vande magistrature aldaer ontstaen van int particulier mettet doen vande voorss nominatie en aencleven van dien soo lange te supersederen tot dat de ordres vande Heeren Staeten dienaengaende metten eersten sullen toecomen sonder door ijmant daer inne te laeten abuseren of selffs contrarie te attenteren opdat ons geen oorsaecke werde gegeven van onse clachten en ressentiment daer over levende te remonstreren aende welgem: Heeren Staeten en vervolgens aen haer Ed: mo: daertens naer meriten en behooren te voorsien en naer lecture vande selve omvraech gedaen sijn ofmen het aenschrijvens en de bevelen vande gem: Heeren Raeden niet en sal achtervolgen en naercomen/ Is bij W+R met pluraliteijt van stemmen echter verstaen datmen mettet doen vande aensaende nominatie vande Magistraet ten gepresigeerde dage uijt crachte van previlegie sal voortgaen/

Martis den 4^e Maert 1653 prnt dhr Pieter Burt absent Adriaen Beaumont Brs Jacob Marinusz Abraham Fockeel Johannis Denijs Johannis de Pres Jan Jaspersz Matteus Verijser absent/ schepenen Salomon de Backer absent Jan Kitsz PieterDuijvecodt Boudewijn Maerschalck absent Pieter Engelberts raden Coert Engelbert Cornelis Adriaensz en Cornelis als notabelen/

Bij eenige Leden vant collegie geprotesteert sijnde jegens t’doen vande nominatie vande Magistraet en naer lecture vande selve hebben W+R geantwoort t’Is wel en versocht daer uijt copie autentijck/

Het schijnt dat het aantal absenten bij vergaderingen van B+S+R vrij groot is; dat is niet gunstig t.a.v. de bestuurbaarheid van de stad

Is goetgevonden en mitsdesen den Burgemr Beaumont geautoriseert d’absente leden vant collegie voor de boeten en penen in de acte van insinuatie geinsereert te executeren/

Op den omvraech van en met wien den brieff van nominatie aende Staeten van Zeelandt sal overgebracht worden is bij W+R tot dien eijnde gecommitteert de burgemeester Beaumont/

Martis den 8^e April 1653 presentibus omnibus praeter Pieter Engelbert Raet.

Het voorzangerschap is vakant.

Opt vertooch vande B: Burt van dat Mr Sael uijtte naem en van wegen den kerckenraet hem hadde aengesproken alsoo het voorsangerschap alhier vacant bij haer aen een ander soude worden vergeven ten eijnde W+R twee uijtten hunne gelieven te committeren om nevens hun de voorss electie te doen/ Is bij W+R tot dien eijnde gecommitteert dhr Adriaen Beaumont Br ende Matteus Verijser/

De voorzanger mag ook als enige ”eenig school houden van lesen en schrijven”

Isbij W+R goetgevonden en verstaen met consideratie datter des te beter een bequame voorsanger alhier mochte comen datter niemant eenige school van lesen en schrijven binnen desen stede en sal mogen houden ofte uijtgaen leren dan dengene die bij de kerckenraet en de twee gecommitteerdens tot voorsanger sal geeligeert worden en hem bovendien jaerlicx toegelecht vijftich carolus guldens en om des te beter sijn ampt te mogen becleden/

Een nieuwe vroedvrouw; de huisvrouw van Pieter van Wassenhoven ?

Sijn gecommitteert beijde de burgemrs en schepenen Fockeel omme met de huijsvrou van Pieter van Wassenhoven vant stdt vroevrouschap te spreken met haer te accordern soot mogelijck is op rapport aen hun principaelen/

Iovis den 9^e Meij 1653 presentibus omnibus praeter Jacob Marinisz Abraham Fockeel Matteus Verijser schepen Paulus Meertens sieck Jan Ser.. Raet

Tobias Jansz “loteriman” mag op de aanstaande kermis “staen en laeten trecken” tegen “recognitie voor de stadt en de armen”

Opt vertooch vande Burgemr Burt Tobias Jansz loteriman jegenwoordich sijnde op d’aenstaende kermis binnen deser stede sal mogen voorstaen en als voordesen laeten trecken hebben B+S+R naer voorgaende deliberatie met pluraliteijt van stemmen goetgevonden en geconsenteert dat den selven Tobias Jansz alhier sal mogen staen en laeten trecken mits een recognitie voor de stadt en de armen behorekens/behoudens ? nochtans onder die expresse conditie dat den selven op sondagen voor ofte na de predicatie en swoonsdachs voor de middach en sal mogen voor ofte openich vanhet craem doen/

Tresorier Burt mag het tekort op de stadsrekening “verrekenen” met de pacht van de molenaar.

W+R tot voldoening en betaelinge vant slot van stadts rek: bij de burgemr Burt als tresorier gedaen hebben den selven geasigneert op de meulenaer deser stede omme de pacht over den jaer 1653 in minderinge vant slot t’ontfangen ordinerende dienvolgende den meulenaer den betaelinge van sijn pacht aen den voorn: B: Burt te doen/

Luna den 12 meij 1653 present omnibus praeter Abraham Fockeel schepen Salomon de Backer Pieter Duijvecodt Paulus Meertensz sieck en Jan Beaumont uijtte stadt raeden.

De toestemming tot het houden van een loteriekraam ingetrokken: verbod van de Staten.

Bij de B: Burt overgelecht sijnde een missive van mijn Heeren de Staeten van Zeelandt in dato den 12^e Meij 1645 ? waer bij haer Ed: Mog: scherpelijck gelasten van datelijck op de receptie van dien de loterie alhier staende wech te nemen en doen cesseren naer lecture vande selve omvraech gedaen sijnde/ Is bij W+R geresolveert en en volgens voorss aenschrijvens geordonneert en verstaen dat de voorss loteriman van nu af niet meer en sal voorstaen ofte laeten trecken/

Manspersonen mogen naast de voorzanger geen schoolhouden: dat geldt niet voor vrouwen

De resolutie van W+R in dato den 8 April laestleden waer bij in te generael gesecht wert datter niemant eenige school van lesen ende schrijven binnen deser stede en sal mogen houden dan alleene den voorsanger/ Is bij W+R verclaert tselve expresserende haer goede meeninge en intentie geweest te sijn van geen manspersoonen school te mogen houden maer de vrouwen daer inne niet is selve ? begrepen /

Martis den 10^e Juniij 1653 post prandium presentibus omnibus.

Een onderzoek met betrekking tot het request van de loterijman Tobias Jansz aan de Gecomm. Raden van Zeeland

Opt vertooch vande B:Burt van datter een requeste bij Tobias Jansz loteirman aende Heeren Gecommitteerde Raeden van Zeelandt op de naem vande magistraet deser stede versoecken octroij om te mogen staen in dato den 30^e Meije 1653 is gepresenteert uijtwijsens der selver appostille daer opden voornoemden Tobias Jansz gehoort sijnde verclaerde dat hij wel een request dienaengaende heeft overgegeven maer ontkende die op den naem vande Magistraet gestelt ofte doen stellen hebben en verder omvraech gedaen sijnde of eenige vande leden daer kennis van hebben ofte met haer toedoen is geschiet hebben ijder een int particulier en altesamen int generael verclaert geen kennis daer van te hebben ofte daer over gemoijt te wesen/ is echter bij W+R goetgevonden en mitsdesen verstaen datter een queste bijde gem: Heeren Raeden wie de voorss request op den naem alsvooren heeft overgegeven sal worden genomen tot welcken eijnde gecommuniceert sijn dhren Salomon de Backer Johan Kitsz ende secretaris /

Wort den Secretaris gelast op de rek: van Jan Jaspersz ordonnantie te depescheren/

Veneris den 13^e Junij 1653 presentibus omnibus

Weer over de loterieman Tobias Jansz.

Rapport gedaen sijnde bij de gecommitteerdens nopende de requeste die de Heeren Raden van Zeelandt opde naem vande Magistraet deser Stede sonder haer kennis is gepresenteert hebben B+S+R naer voorgaende deliberatie met pluraliteijt van stemmen verstaen ende geresolveert dat Tobias Jansz loteriman met sijn craem soo lange alhier in arrest sal blijven ofte suffisante borge stellen ter tijt en wijle bij de voorn: gecommitteerdens uijtgevonden sal wesen den personn van de voorss overgeleverde request en alsdan daer op verder gedisponeert als naer behooren/

Woonsdach den 24 septembris 1653 presentibus omnibus praeter dhren Adriaen Beaumont Br uijtterstadt en Johannis des Pres schepenen Dirck van Delen uijtterstadt Pieter Duijvecodt Raeden.

De stadsaccijnzen zullen “metten stock” worden verpacht voor het komende jaar

Bij de burgemr Burt voorgedragen sijnde alsoo dese stadtsaccijsen van wijn en bier ende qua plack tleste van dese maent comen te expireren offmen deselve wederom sal verpachten ofte doen collecteren/ Is bij W+R naer voorgaende deliberatie goetgevonden en verstaen dat men de voorss accijsen op vrijdage naestcomende voor slants verpachtinge publijckelijck metten stock voor den tijt vande twaelff achtereenvolgende maenden ingaende prima october naestcomende sal verpachten/

Jan Hembrechtsz schaliedekker wordt ontboden i.v.m. reparatie van het dak van de kerk

Is goetgevonden en mitsdesen gecommitteert dhr P. Burt B: ende den Tresorier omme Jans Hembrechtsz schaliedecker t’ontbieden nopende t’besteck was reparatie van dese kerck in dato den 22 Junij 1653 ende hem af te vragen of hij deselve daer op hij sijn beraet hadde genomen wil presteren oversulcx mette eerste goede gelegentheijt de kerck in behoorlijck reparatie sal hebben te brengen/

Vrijdage den 27 septembris 1653 presentibus omnibus praeter Dirck van Delen. Raet.

Het is natuurlijk verboden dat herbergiers of waarden pachters van wijn bier enz mogen zijn.

Op de omvraech alsoo deses stadts domeijnen van wijn bier en quade placke sullen worden verpacht of de Heeren eenige vande voorss domeijnen sullen mogen verpachten ofte collecteren is bij W+R naer voorgaende deliberatie geresolveert en verstaen datter geen waerden ofte herbergiers binnen deser stede woonende eenige vande voorss domeijnen en sullen mogen pachten ofte collecteren/

Martis den 11 novembris 1653 presentibus omnibus praeter Jacob Marinisz Abraham Fockeel en Johan des pres schepenen Adriaen van Dort uijtterstadt Willem Teerlinck Salomon Willemsz Jan Beaumont Andries Bachriers/ Bacherius ? Raeden.

Wort den secretaris gelast opde rek: van Heijndrick Bogaert Hans Hembrechtsz Maeij Meluijre ? ordonnantie te depescheren/

Er wordt aan de secretaris toegestaan Wijnen te verkopen

Opt versouck vande secretaris van Swieten omme tot accommodtie en gerief vande burgerie alhier winnen/ Wijnen ? te mogen vercoopen/ Is bij W+R tselve hem vergunt en geconsenteert tot wederseggens/

Sabbathij den 22 novembris 1653 presentibus omnibus praeter Abraham Fockeel en Johan des Pres schepenen Pr. Engelbert en Andries Bacherius Raeden.

Er is waarschijnlijk een schaliedekker die voor een lagere prijs dan 20 pond het dak kan repareren

Rapport gedaen sijnde vande Gecommitteerdens nopende hunne last omme met Hans Hembrechtsz schaliedecker te spreken van dat hij de kercke alhier niet minder en soude willen repareren en voorsien als voor twintich ponden vls doch dat eenen anderen schaliedecker presenteert de kerck soo alst is te repareren en dicht is maken voor een somme van vijftich Carolii guldens hebben W+R tot dien eijnde gecommitteert d’een oft dander schaliedecker voor de minste prijs als mogelijck wesen sal op soodanigen besteck als dat behoort te accorderen/

Over het aannemen van een diender

W+R hebben gecommitteert de voorss gecommitteerdens ten eijnde sij met den heer Bailliu eens spreken aengaende Anthonij den diender bij hem gedeporteert en t’ondersoucken of hij tselve heeft gemeriteert ende deselve geauthoriseert omme deselve Anthonij ofte ijmant anders soot haer goetduncken sal tot diender aen te nemen/

Het Schuttershof en de bomen

Is den Tresorier gelast eenige boomen int schuttershof staende tot schade van de Jonge queecke te vercoopen/

De bierboom: Adriaen Pietersz overleden: opvolger Cobus Claesen

Opde requeste van Cobus Claesen versouckende bierdrager binnen deser stede in plaets van Adriaen Pietersz overleden te wesen/ is bij W+R aen den Suppliant den bierboom in plaetse Daniel Danielsz vergunt mits doende den eedt daer toe staende/

Het stadhuis is bijna voortdurend gesloten; daarom moet er een concierge aangesteld worden

Alsoo het tot schade en coste vande stadt is streckende dat het stadthuijs alhier geduijrich is toestaende/gesloten ?? hebben W+R goetgevonden een conchierge daer in te stellen en tot dien eijnde gecommitteert dhr P. Burt ende den Tresorier en secretaris omme d’een oft dander mits alvooren de bode sprekende aen te nemen/

Willem Peckius verzoekt om onder condities burger van de stad te mogen worden

Opde Requeste van Willem Peckius versouckende burger deser stede te wesen met quijtscheldinge ofte moderatie vant recht daertoe staende en consent soo nu en dan een quarte hare??( bier ??) te mogen opdoen tot gerief van sijne slapers hebben W+R dess. suppliants versoucke van burger te wesen mits betaelende trecht daer toe staende ingewillicht en belangende sijn eerder versouck hebben tselve gestelt in handen vande respective pachteren van de pr ?? bieren/

Een nieuwe vroedvrouw (h.l. Lidia Samuels) moet door de stadschirurgijn geexamineerd worden

Opde respective requeste van Lidia Samuels versouckende stadts vroevrouwe te wesen hebben goetgevonden alvoren daer op te disponeren dat de selve bij dese stadts chirurgijn sal worden geexamineert/

Luna den 15 decembris 1653 presentibus omnibus praeter Jan Jaspersz schepenen

Er zijn veel leden van W+R overleden: daarom moet er vervanging en aanvulling komen

In deliberatie gelecht sijnde alsoo collegie van Wette doort overlijden van d’een d’andere als anders haer is verswaeckt dat de Iustitie bij absentie van d’een of dander qualick kan worden geordonneert of het niet geraden soude wesen twee persoonen tot burgemrs. In plaetse van Adriaen Beaumont jegenwoordich Bailliu en twee andere tot schepen in plaetse van Johan des Pres overleden te nomineren en voor te stellen om dese resterende tijt die voorn Beaumont en des Pres als B+S respective noch hadde meten dienen uijtte dienen/ Is bij W+R goetgevonden te procederen tottet voorstellen van een B+S oversulcx hebben genomineert en nomineren mitsdesen tot burgemr in plaetse vande voorn. Beaumont Salomon Willemsz en Salomon de Backer en tot schepenen in plaetse den voorn des Pres PieterDuijvecodt en Jan Beaumont omme daer uijt bij de Heeren Staten van Zeelandt een tot burgemrr schepen respectivel geeligeert te worden/

Is gecommitteert tottet overbrengen vande bovenstaende genomineerde personen de secretaris van Swieten omme ter eerster vergaderinge van de gem: Staten van Zeelandt d’electie en expeditie van dien te bevorderen/

Mercurij den 28 Januarij 1654 presentis omnibus preter Jacob Marinisz schepen Andries Bacherius raet

Na overlijden van Fockeel schepen een nieuw dubbeltal voorstellen aan de Staten n.l. Willem Teerlinck en Paulus Meertensz

B+S+R hebben in plaetse van Abraham Fockeel schepen onlancx overleden genomineert en nomineren mitsdedsen Willem Teerlinck en Paulus Meertensz omme eerw. Heeren Staeten van Seelant inde voorn Fockeel plaetse gesurrogeert te worden/

Er moet voor een zacht prijsje een nieuwe vroedvrouw komen

Sijn gecommitteert dhr Pr: Burt B: den Tresorier Denijs ende secretaris van Swieten omme d’een of d’ander vroevrouwe binnen deser stede aen te nemen en geautoriseert met haer absoluijtelijck ter minste prijs te accorderen/

De kerkmeester Pieter Duijvecodt heeft aan de weduwe des Pres een “enckelgraf in de kerck vercocht”

Opt Rapport van dhr P:Duijvecodt als kerckmr van dat hij een enckelgraf inde kerck alhier heeft vercocht aen de wed: Johan des Pres hebben W+R de selve vercoopinge geaggreert/

Is goetgevonden de borgen van Leijn Jansz gewesen meulenaer alhier te insinueren ten eijnde hij de stadt van de Dobbele Honderste Penn die den ontfangen Rijswercker is pretenderende bevrijden en indemniseren/

Is de secretaris gelast een certificatie te versoucken van Lidia Lispensieres huijsvr: van Samuel Jaspersz te depescheren/

Mede den secretaris geordonneert ordonnantie opde rekeninge van Corn: Andriesz en Isaacq Bomme te depescheren/

“Neerlants cnechtjes” waren die ook wel eens “schoolhouders” ??

B+S+R interpreterende hare resolutie gegeven aende voorsanger alhier nopende datter niemant school sal houden als hij verclaren meninge en intentie geweest te sijn van datter niemant eenige school eenige school van neerlants cnechtjes ?? en sal mogen houden dan den jegenwoordigen voorsanger/

Nieujaer

Ist den bode voor sijn nieujaer toegelecht twintich schelling

Mag de “electie” geschieden bij “afflijfsicheijt” van d’een of d’ander uijt Wette”

Is goetgevonden bij request aende Heeren Staeten van Zeelandt te debberen (debatteren?) ten eijnde sij wilde aende Heeren van de Raede differen om bij afflijfsicheijt van d’een of d’ander uijt Wette in absentie de electie te mogen doen/

Over de “gaewech” naar Middelburg

B+S+R hebben vast gestelt om de gaewech naer Middelburch vande dobbele dijcke tot het blaeu steentje met clijnkert van vier steenen breet te leggen/

Wegens de grote onkosten probeert men de “stove” te verkopen

Is goetgevonden omme alle oncosten tontgaen de stove alhier met uijtsettinge van caerten te coop te presenteren tot welcken eijnde gecommitteert sijn dhren Br: Burt den Tresorier enden secretaris omme de vercoopinge te doen ten sekeren dage ende voor een prijs als hun genoechsaem duncken sal/

Paulus Meertens chirurgijn

Is de stadts chirurgijn Paulus Meertens toegelecht jaerlijcks vier ponden vls mits sijn ampt waernemende als sulcx behoort/

Op den 7 februarij 1654 presentibus omnibus praeter Jacob Marinisz schepen Pieter Duijvecodt Jan Beaumont sieck en Andries Bacherus raeden.

Adriaen Beaumont wordt door de Staten benoemd tot Baljuw

Bij dhr Adriaen Beaumont overgelecht sijnde sijnne commissie als Bailliu over tresort der stadt Arnemuijden vercregen van de Heeren Staeten van Seelandt is naer lecture vandien voorn Beaumont den eedt als Bailliu als naer costume/

“Veranderinge” in het bestuur wegens enkele sterfgevallen en de benoeming van een nieuwe Baljuw.

Bij de secretaris van Swieten overgelevert sijnde besloten missive vandhreb Staeten van Seelandt addresserende aen B+S+R inhoudende de veranderinge van een B: en twee schepenen is deselve geopent ende naer lecture van dien bevonden dat Salomon de Backer in plaetse van den Bailliu Beaumont tot burgemr Pieter Duijvecodt in plaetse van Abraham Fockeel Johannes des Pres Paulus Meertens tot schepen bij de gem: Staten sijn gecoren ende geeligeert/

Vermindering van de pacht voor de molenaar i.v.m. met plotseling lagere graanprijs

Opde request van Jacob Seuremont meulenaer alhier versouckende afslach van sijn pacht Is bij W+R uijt consideratie vande groot affslach vande granen den suppliant in minderinge van sijn pacht van een jaer inganck nemende Meij naestcomende toegestaen tien ponden vls sonder te trecken in consequentie/

Corn.Danielsz Kervinck wordt de nieuwe grofzoutmeter in plaats van Jan Jansz Hoefsmit.

Op de requeste van Cornelis Danielsz Cobus Claese en Corn. Danielsz Kervinck versouckende groffsoutmaete in plaetse van Jan Jansz Hoefsmit/ Is bij W+R met pluraliteijt van stemmen tot grofsoutmeter vercoren Corn: Danielsz Kervinck mits doende den eedt daer toe staende/

Ferdinand Soeteman moet het tolhoofd en de kaden behoorlijk “aenvollen”

Wort den Officier geautoriseert omme Ferdinand Soeteman ? te insinueren omme ten eijnde hij het tolhooft ende de caijen aen hem besteet behoorlijck aen volle ofte bij faute van dien dattet bij den gem: officier worde gedaen op tweeschat/

Luna den 9^e Maert 1654 pnt dhr Adriaen Beaumont Bailliu absent absent Pr: Burt Salomon de backer Brs Jacob Marinisz Paulus Maertensz Johan de Nijs Pr. Duijvecodt Jan Jaspersz Matteus Verijser schepen Dirck van Delen Kitsz secretaris van Swieten Adriaen van Dort Willem Teerlinck Salomon Willemsz Pr. Engelbertsz Jan Beaumont Adriaen Bacheries Raeden Jan Melsz en Herman Cornelisz notabelen.

De brief van nominatie

Opden ommevraech van ende met wien den brief van nominatie vande magistraet aende Ed:Mo: Heeren Staten van Zeelandt sal gesonden worden is tot dien eijnde gecommitteert de secretaris van Swieten om deselve over te brengen ende met eenen d’electie te bevorderen/

Is goetgevonden stadts rek vande jaren 1652 ende 1653 gedaen te worden daegs naer dat den brief van electie vande magistraet sal gecomen sijn dienaengaende den Tresorier gelast hem daer tegens gereet te maeken/

Sijn gecommitteert beijde burgemrs den Tresorier om op t’resterende rekeninghen dieder noch souden mogen wesen ordonnantie te depescheren/

Sabbathij den 21^e Februarij 165(8)4 ?? presentibus omnibus praeter Jacob Marinis Pieter Duijvecodt schepen Willem Teerlinck ende Andries Bacherus Raeden.

Geleijn Jansz gewezen molenaar heeft voor de jarten 1649 en 1650 de dubbele Honderdste Peening verzuimd te betalen: zijn borgen worden er voor aansprakelijk gesteld.

Ot Rapport vande Burgemr Burt aendienende van dat hij niet alleenlijck verscheijde maelen door een deurwaerder wegens Rijswercker als ontfanger vanden dobbel Honderste Penn. Geinsinueert maer oock op gisteren gijselinge jegens heden geleght is geweest omme te comen voldoen t’achterstel van den dobbelen Hondertste Penn. Die Geleijn Jansz gewesen meulenaer alhier over de jaeren 1649 ende 1650 ? noch schuldich soude mogen sijn/ Is bij W+R goetgevonden tot dien eijnde te committeren dhren burgemrs. Den Tresorier ende de secretaris omme alles in die saeke te doen tgene dienaengaende sal requireren en van node wesen niettemin middelertijt de borgen vanden voorn. Geleijn Jansz bij acte te insinueren ten eijnde sij de stadt van alle namaniche (aanmaning ?) en costen soo der eenige vallen comen te indemniseren/

Is goetgevonden de aenstaende verkiesmaeltijt te houden naer ouder gewoonte en opde kleijnste voet/

Sijn gecommitteert beijde dhren regerende Brs omme te hooren de clachten van de weduwe van wijlen Joris Hesse ? aengaende haer pretentie die sij meent tot laste vande stadt te hebben/

De organist moet in plaats van Abraham de Vos een andere orgeltrapper aannemen

Wort den orgelist alhier mitdesen gelast een ander trapper in plaetse van Abraham de Vos te nemen om redenen de stadt daer toe moverende ende bij faute vandien dat het gelt daer toe staende niet langer aen hem sal worden betaelt/

Martis den lesten Maert 1654 presentibus omnibus praeter Pieter Duijvecodt schepen Adriaen van Dort raet

De “vermaking van de nieuwe Wet “ is geschied: hier volgt “het vermaecken van een Tresorier en andere Stadtsofficieren

Is bij de burgemr secr. Overgebracht een besloten missive van de Heeren Staeten van Zeelandt adresserende aen W+R alhier inhoudende de vermaking vande nieuwe Wet en na dat de selve geopent en geleden is mitsgrs t’nieuwe collegie op sijn order gestelt en beeedicht sijnde hebbem B+S+R geprocedeert tot het vermaeken van een Tresorier en ander stadtsofficieren als volcht:

Tresorier

De secretaris van Swieten

Weesmrs

Dirck van Delen

Corn. Pietersz Coeman

Adriaen van Dort

Commissarissen vant Lantrecht

Jacob Marinisz

Br Burt

Matteus Verijser

Brootwegers

Salomon de Backer

Jan Kitsz

Fouriers

Secretaris van Swieten

Herman Corn.

Pieter Engelbertsz

Kerckmrs

Br. van Delen

Br. Burt

Gasthuijsmrs

Jan Jaspersz

Andries Bacheries

Erffscheijders

Jacob Marinusz

Adriaen Van Dort

Johannis de Nijs

Om burger te worden was een attestatie nodig van de laatste woonplaats

Opt versouck van Outman Albertsz om alhier poorter te mogen wesen hebben W+R alvoren tselve toe te staen goetgevonden eerst sijnne attestatie tsijnder laest woonplaets te exhiberen/

De nieuwe goedkopere schaliedekker Claes de Valck ontvangt 7 pond voor zijn aangenomen werk en wat aanvulling op zijn laatste karwei (onderbetaald !!)

Sijn beijde de burgemrs gecommitteert om met Claes de Valck Schaliedecker te spreken en hem voor een redelijcken prijs t’onderhouden van de kerck op seker besteck voor seven pond te besteken mitsgrs hem noch wat toe te leggen over sijnne laeste gedane reparatie als te weijnich loon soo hij claecht te hebben bedongen alles op agreatie van W+R/

Sijn Beijde burgemrs gecommitteert tottet oversien van eenige posten in de leste rek: bij den Tresorier op heden gedaen of alles is accorderende/

Mercurij den V Meij 1654 presentibus omnibus praeter Jan Beaumont ende Andries Backer beijde uijtte stadt schepen Pieter Burt Adriaen van Dort Raden.

Over “tgebruijck van de ketendijck”

Is bijde burgemr. De Backer gerapporteert alsoo de ketendijck bij Maeijts Gen ? is gebruijckt en goet en met haer overlijden wederom uijtten gebruijck is dat de selve bij den Tresorier op aggreatie van W+R voor dit lopende jaer 1654 aen Pr: Maidr (waarschijnlijk haar dochter) voor twintich guldens mits onderhout vande selve tot laste vande stadt blijvende verpacht hebben W+R tselve geagreert ende toegestaen/

De pachters “van den tacx op ijder schip doort diep van Arnemuijden varende” mogen een huis buiten de tolpoort .stellen” ten gerieve van de collecteur

Op de Requeste van Jan en Corn> Drabbe als pachters van den tacx op ijder schip doort diep van Arnemuijden varende gestelt om een huijse buijten de tolpoort deser stede tot gerief van den collecteur te mogen stellen Is bij W+R des suppliants versouck ingewillicht tot naerder ……../