Concept resoluties van het bestuur van Arnemuiden

Kladnotulen stadsresoluties van Arnemuiden vanaf mei 1654.

Vanaf Veneris den 22 Meij 1654 presentibus omnibus praeter Johannes Denijs Jan Beaumont ende Andries Bacherus alle wt de stadt schepenen.

Aan het eind van de 1^e Engelse oorlog is er vrede gesloten; ook de smalstad Arnemuiden viert dat feit o.a met het ontsteken van meer dan 12 “picktonnen”

Alsoo d’Ed: Mog; Heeren Staten van Zeelandt hebben aengeschreven ende daer bij gelast de publicatie nopende de vrede inne ende confederatie tusschen de Republijcke van Engelant ende desen Staet te doen op den 27 desen ende met eenen ten selven dage soodanige tekenen van blijtschap te toonen als sulcx in diergelijcke sake costumelijck is ende bij de B omvraech gedaen sijnde off men mede alhier sal vieren ende dienvolgende picktonnen coopen / Is bij W+R goetgevonden ende geresolveert de vieringe op de cleijnste voet te doen ende dienvolgende de Tresorier gelast 10 a 12 pictonnen om op de punten te setten te coopen ende selven gecommitteert tot het versoecken van buscruijt naer ouder gewoonte/

De “jegenwoordige vroevrouwe” wordt aangenomen voor een bedrag van 14 ponden

Opt rapport vande Gecommitteerdens tot het aennemen van een vroevrouwe aendienende dat sij hebben aengenomen dese jegenwoordige vroetvrouwe tot veertien ponden Vls jaerlicks /Is bij W+R hunne gedane commissie ende aenneminge geapprobeert ende nopende tweede lidt dat de voorss haere gagie mochte ingaen van de tijt haerer aenneminghe is tselve haer ingewillicht ingaende op 1 februarij 1654 /

Is goetgevonden de voorboden deser Stede te resumeren ende naer resumptie van deselve metten eersten te publiceren ten welcken eijnde gecommittert sijn en Officier ende beijde de Burgemrs/

Er schijnt een stelletje ongeregeld van de kaper(schip) waar Pieter Duijvecodt boekhouder van is in Arnemuiden te vertoeven. Deze veroorzaken enorme overlast ,waar tegen moet worden opgetreden.

Voorgedragen sijnde de groote insolentie die bij het volck van de Caper daer van Pieter Duijvecodt Boeckhouder is alhier sijnde dagelicks wort gepleecht soo met vechten dreijgen van onder de voet te schieten ende vele onhebbelickheden meer mitsgrs met pistolen ende ander geweer langs de straten te loopen alle welcke sijn saken van quade consequentie te meere alsoo eenige burgers kitteloirich sijnde tselve soecken te revengieren(revancheren) waer door anders niet te verwachten is als bloetstorting ende oproericheijt inde stadt oversulcks ampthalven schuldich sijn daer inne te versien ende deselve die schuldich bevonden souden mogen worden andere ten exempel te straffen ende daer over te corrigeren ende swaricheijt makende om de executie aen dat rouwe volck te doen /Is goetgevonden over de voorss insolentie ende die noch souden mogen gedaen worden daer voor aen te spreken en voorn. Boeckhouder dienvolgende den Officier geauthoriseert hem dienaengaende voor de boete ende pene daer toe staende aen te spreken mitsgrs de beledichde voor haer smarte te doen contenteren/

Anthonij< gewezen diender> wordt opnieuw onder condities aangenomen

Sijn de Officieren ende beijde de Brs gecommitteert om met Anthonij gewesen diender alhier te spreken ende hem voor diender aen te nemen op sulcken voet van hem te verobligeren wtte stadt niet te gaen sonder consent vanden Bailliu ofte Brs tot sulcken gagie als se selven met hem connen over commen(overeenkomen)/

Er mag een huisje buiten de tolpoort worden geplaatst met het oog op de Tax op de schepen die voorbijvaren.

Opde requeste van Jan ende Corn: Drabbe ende t’mondelinge versoeck van de Heeren Tresoriers van Middelburch om te hebben explicatie op de apostille bij hun van W+R deser stede in date den 6^e deser vercregen/ Is bij W+R de suppliant geconsenteert een huijsie buijten de Tolpoorte te setten ende soo samen te verblijven als den Taucx op de Schepen voorbij ……? Varende sal word,,

Over de bierboom

Opde requeste van Nijs Nijsz versoeckende den Bierboom in plaetse van wijlen Benjamijn Adriaensz Gast/ Is bij W+R tselve de suppliant mits doende den eedt daer toe staende vergunt/

Sijn beijde de Brs: gecommitteert om met den Officier te spreken nopende sijne pretentie van vacatien gevallen tusschen de Magistraet ende eenige Leden vandien ende met hem daer over te accorderen/

Iovis den 24^e September 1654 praesentibus omnibus praeter Jan Beaumont ende Andries Bacherus Schepen Dirck van Delen Pieter Burt Jacob Marinusz Herman Cornelisz Raeden.

Over de verpachting van de stadsdomeinen van wijn bier en de zes grooten

Alsoo dese Stadtsdomeijnen van Wijn Bier ende de ses grt. Per tonne bier mettet lest van dese jegenwoordige maent September comen te expireren Is goetgevonden deselve domeijnen wederom voor een jaer te verpachten op den selven dagh van d’aenstaende Lants verpachtinge sijnde den 30^e deser smorgens de clocke negen uijren met wtsettingh van billetten /

Anthonij Gerritsz is aangenomen tot diender voor 100 gulden per jaar

Opt rapport van de Gecommitteerdens van dat sij Anthonij Gerritsz tot diender hebben aengenomen op sulcken voet als hun bij resolutie van W+R den 22^e Meij laetsleden is gelast ende belooft tot tractement Hondert guldens jaerlijcks/ Is bij W+R tselve geaggreert ende geapprobeert/

De tresorier moet er voor zorgen dat de Middelburgse Poort en het Stadhuis “een kleurtje” krijgeen

Is den Tresorier gelast de Middelburgsche Poorte alhier ende het Stadthuijs een kleurtje te doen geven mitsgrs de kerckenput te doen repareren tgene daer aen nodich bevonden sal worden/

De kapellen van de kerk verkeren in bouwvallige staat

Alsoo de Capellen aende kerck bouwvallich staen daer door ongemack ende grooet costen soude connen te causeren / Sijn tot dien eijnde gecommittert ende mitsdesen gelast d’heeren kerckmrs ende den Tresorier omme generale Inspectie over de kerck te nemen ende daervan ter naester vergaderinge rapport te doen watter nodich tot behouding vande selve Capellen als anders dient gedaen te worden/

De Stoove is nog steeds eigendom van de stad

Is goetgevonden de Stoove op Caterine naestcomende als wanneer dese Stadst Zingel sal worden verpacht mede voor selve jare ? te verhuijren/

Martis den 17^e Novembris 1654

Presentibus omnibus praeter Paulus Maertensz Jan Beaumont schepenen Dirck van van Delen Corn : Coeman Adriaen van Dort Pr : Burt Jacob Marinusz Raeden.

De verpachting van de stadssingel, het veer op Nieuwland en “de stoove”

Alsoo dese Stadtszingel ende tveer opt Nieulant wtter pacht is/ Is goetgevonden deselve van heden en acht dagen met wtsetting van Caerten openbaerlick metten stocke mitsgrs de Stoove deser Stede mits aldaer een bleijckert tot gerieff vande Burgerie blijkende wederom te verpachten de Zingel ende Stoove voor seven ende t’veer drie jaren respective/

N.B. De “stoove” schijnt o.a.. de functie gehad te hebben van de tegenwoordige wasserette.

Is mede goetgevonden dat den pachter vande Stoove de Burgerie aldaer comende bleecken van elcke groote mande met kleren drie stuijvers middelmatige twee stuijvers ende cleijne een stuijver sal genieten en proffiteren

De overgebleven bomen van het Schuttershof moeten door de vendumeester verkocht worden en vervangen door nieuwe aanplant.

Is geresolveert ende mitsdesen gelast de resterende boomen int Schuttershoff deser stede medeee van heden en acht dagen door den vendumeesteer te doen vercoopen ende alsdan ter behoorlicker tijt met jonge boomen wederom te doen beplanten/

Opr rapport vande gecommitteerdens bij requeste aende Heeren Staten van Zeelant geexhibeert ?? hebbende om tot verval vande costen op de verpachting maeltijt in plaetse van negen ponden vls mochten genieten ende ….. bij de gem: Staten van Zeelant de remonstrantie volgens d’apostille dier van sijnde hun versoeck is ingewillicht ende toegestaen waer over de voorn. Gecommitteerdens bij W+R sijn bedanckt/

Martis den 24 Novembris 1654 presentibus omnibus praeter Corn:Pietersz Pieter Burt ende Jacob Marinusz Raeden.

Is goetgevonden deses Stadtszingel op heden verpacht sullende worden te conditionneren !! dat deselve gesloten sal blijven sonder eenige wagens inden ougst oft op ander tijde daer door te laten

De volgende paar regels zijn in het handschrift doorgehaald

Over de verpachting van de stadssingel en de “stoove”

Deses Stadtszingel is voor seven achtereenvolgende jaren metten stocke verpacht aen Adriaen van Dort tot dertien ponden Vls jaerlicks/

Ende de Stoove is mede voor seven jaren verpacht aen Nijs Denijsz tot vijff jaren vls sjaers

In bepaalde gevallen wordt de pacht opgehouden en “wtterhant verpacht.

Alsoo voorer ?? niet genoeg mochte gelden is opgehouden ende de Burgemrs ende den Tresorier geauthoriseert om met d’een oft dander wtterhant te verpachten/

Annetje Blaes vroedvrouw krijgt op haar verzoek geen “loonsverhoging”

Op de requeste van Annetje Blaes vroevrouwe versoeckende augmentatie van tractement / Is bij W+R geresolveert voor alsnoch daer in niet te treden /

Sabbathi den 27^e Februarij 1655 presentibus omnibs preaeter Jan Jaspersz Willem Teerlinck schepen Jacob Marinusz ende Adriaen van Dort Raden.

Rapport gedaen nopende de onderhouding vande Kerckeschaliedeck voor seven jaren besteet aen Blaes de Valck volgens t’besteck diedre van sijnde /Is bij W+R tselve geapprobeert ende de gecommitteerdens van dit bedanckt /

Nopende t’kerckenrecht van Dominee Zael zaliger die desselfs weduwe weijgert te voldoen Is bij W+R verstaen trecht vandien bij de voorss weduwe te moeten betaelt worden/

Aengaende de borgers binnen deser Stede ende Lantsaten onder tresort der selver woonende ende hare dooden buijten dedse Stadt ende resort vandien brengende ende begravende /Is bij W+R geresolveert ende verstaen dat echter vande selve wtgevoerde dooden het kerckenrecht betaelt sal worden/

Over verkoop van (zout)keten “metten stocke buijten dese stadt” ten koste van heffing op de verkoop t.g.v. deze stad.

Alsoo verscheijde keeten metten stocke soo nu en dan buijten dese stadt soo te Middelburch als elders sijn vercoft door welck doen het recht ende incomen van dese stadt wert gefrustreert / Is goetgevonden ende mitsdesen geresolveert de panneringe dienaengaende int minnelickste te versoecken t’recht vande stadt nopende de voorss vercoopinge te willen helpen bewaren ende eenige vercoopinge vallende binnen dese voorss stadt voortaen te willen doen met belofte van hun in haer recht ende gerechticheden de handt te bieden ende te mainteneren als sulcx behooren sal ten welcken eijnde gecommittert sijn dheeren Dirck van Delen ende den Tresorier van Swieten alles op rapport van hunne principalen/

Is goetgevonden ende mitsdesen verstaen dat deses Stadsbode voor alle roepinge van een huijs ofte perceel Lants sal genieten thien schellingen vls ende meer als een huijs oft parceel Lants vercofft ofte geropen werdende vijff schell: vls ende nopende t’Conterboeck houden ende roepen op venditei in plaetse van twee schell: vls vijff schell: daechs ende voor een halve dagh drie schell: vls/

Alsoo de Meulenaer deser Stede in gebreke blijckt aenden Tresorier sijne pacht op te brengen ende te betalen/ Hebben B+S+R goetgevonden den selve te ontbieden ende tot betalinge te constringeren ende bij non betalinge in gijselinge te houden met aensegginge dat de meuelen de resterende tijt inne sijn pacht tot sijn coste ende laste verpacht ende een knecht bij provisie daer op gestelt sal worden/

Mercurij den 10 Maert 1655 presentibus omnibus praeter Jan Beaumont schepen Jacob Pauwelsz ende Herman Cornelisz Raden.

Opde sommatie bij Hendrick van Campen deurwaerder vanden Hove van Hollant aende Magistraet alhier gedaen nopende eenige penningen die Andries vander Goes procureur voor den selven Hove over verdient salaris vande Stadt is pretenderende Hebben geresolveert ende goetgevonden den selven deurwaerder te presenteren de betalinge van soo veel als het saldo van sijn eerst overgesonden rekeninge is meede brengende maer belangende de verdere costen bij den voorn.vander Goes onmittelijck ende sonder redene als geen betalinge oijt geweijgert hebbende veroirsaeckt verstaen daer inne niet te cunnen finden ende bij refuijs en weijgeringe vande voorgaende presentatie te protesteren ? van sijne onbehoorlijcke proceduren insinuatie ende sommatie omme tselve te doen redresseren voor den voorn. Hove ofte elders daer ende soot behooren sal/

Sijn gecommittert tottdepescheren van Ordonnantie op eenige Stadtsrekeninge beijde de Burgemrs/

Luna den 15 Maert 1655 presentibus omnibus ende de twee notabele burgers.

Opden omvraeg van ende met wien den brieff van nominatie vande nieuwe Wet deser Stede aen de Heeren Staten van Zeelandt gecomen sal worden/ Hebben B+S+R tot dien eijnde gecommittert de secretaris van Swieten/

Martis den 23 Maert 1655 presentibus omnibus praeter Jan Jaspersz ende Jan Beaumont Schepenen.

Op de propositie van dhr pensionaris vande Harten nopende tmandement mette clausule van inhibitie bij de wed. van wijlen Capt. Pieter Gorcum overleden binnen deser Stede vanden Hooge Rade in Hollant geimpetreert ende door den Deurwaerder Jacob van Distelen aende Magistraet alhier ende Maria Jans wed. van wijlen Capt. Corn: Gorcum qualitate qua gedaen exploicteren van dat hij is sustinerende dat de voorss voorss Heeren tot Maintenue van heurl. Privilegien voor hunnen interest nevens de voorss wed: van wijlen Capt: Corn: Gorcum behoorden te voegen ende eenen brieff te doen schrijven aende gemelte Hooge Raet tot affdoening ende intreckinge vande voorss clausule van inhibitie/ Hebben B+S+R naer voorgaende deliberatie goetgevonden ende geresolveert gelijck sij goetvinden ende resolveren mitsdesen hun te voegen voor haren interest nevens de voorss wed: van wijlen Capt: Corn: Gorcum in hare qualiteijt ende alles te doen tgene tot Maintenue van dese Stadts privilegien doch onder die reserve dat alle de costen dienaengaende gedaen ofte noch te doen sullen blijven ende wesen tot laste vande voorss Maria Jans bevonden sal worden te behooren ende wijders de voorss ?/ pensionaris versocht een brieff aende gem: Hooge Raet van te willen intrecken ende affdoen de clausule van inhibitie ^ wt crachte van de voorss privelegie int voorss mandement geinsereert te dresseren/

Martis den 6 Aprilis 1655 presentibus omnibus praeter Jan Beaumont Schepen ende Pieter Burt Raet.

Sijn gecommitteert dheeren Mr. Thomas vander Harten pensionaris ende Frederick van Swieten Secretaris deser stede ten eijnde als hier naer volght ende en meede inden Hage den procureur van stadtswege te stellen tot bevoorderinge vant Mansvelders kerckhoff bij die van Middelburch ons ontnomen mitsgrs door den selven desnoot sijnde voor den Hoogen Rade d’exceptie van Renvoij te proponeren nopende tmandement geimpetreert bij de wed: Pieter Gorcum vande Gem: Hove mitsgrs procuratie tot dien eijnde op den selve procureur te verlenen ende voorts te doen tgene tot dienste vande stadt sal requireren/

Is overgebracht besloten missive bij de Secretaris van Swieten inhoudende de vermaeckinge vande nieuwe Wet addresserendeom Baillieu Burgemrs Schepenen ende Raden.

Iodem die prnt: dheeren Salomon Willems Dirck van Delen Brs Corn: Pietersz Johan Kitsen Adriaen van Dort Jacob Marinusz Schepenen. Salomon de Backer Johannes Denijs Jan Jaspersz Paulus Maertensz Herman Cornelis Mattheus Verijser ende Jacob Boonecarij ? Raden Secretaris van Swieten.

Sijn bij Burgemrs Schepenen ende Raden gecoren dese naervolgende Officieren:

Tresorier

Secretaris van Swieten

Weesmrs

Salomon de backer

Johannes Denijs

Jan Jaspersz

Vernieuwing en uitbreiding van de keet van Pieter Duijvecodt

Opt versoeck van Pieter Marinusz Duijvecodt door den Tresorier deser Stede gedaen omme ses voeten erve langs sijne keete die hij jegen woordich nieu is maeckende daer annex te mogen hebben mits daer voren sullende betaelen vijftien Caroli guldens eens/ Heene B+S+R de voorn: Duijvecodt sijn versoeck van de voorn. VI voet erve te mogen hebben voor de voorss somme ingewillicht ende toegestaen ende aengaende ? de muijr vande voorss keete langs den dijck nevens de kantsteenen mits geen borstwering daer voren leggende te metselen mede vergunt/

Cobus Clase wordt de nieuwe grofzoutmeter i.p.v. v.d. Coolputte (overleden)

Op de requeste van Cobus Clase versoeckende de groffsoutmate in plaetse van Huijbrecht vande Coolputte overleden te mogen hebben /hebben W+R de selve groffsoutmate den supplant mits doende den eedt daer toe staende vergunt/

Op de reueste van Isack Jacobsen stdtsbode versoeckende een nieu jaer voor sijn extraordinare diensten heeft W+R hem toegelecht XX schellingen vls sonder te trecken in consequentie/

Madalene Cornelis conchergie van het stadthuys krijgt opslag

Op de requeste van Madalene Cornelis conchergie opt Stadthuys alier versoeckende jaerlicks toeleh/ Hebbe B+S+R haer toegeleght jaerlick twintich Caroli guldens inganck nemende prima April naertcomende/

Over het Schuttershof

Is goetgevonden tschuttershoff van den pachter Loijs Couterman over te nemen aff te delven ende een jaer braeck te laten leggen/

Is geresolveert de aenstaende verkiesmaeltijt te doen op de cleijnste voet ende meeste menagie voor de stadt/

De biersteker Jan Willemsz legt eed af: de bierstekerie is niet te vervreemden

Is mede goetgevonden den nieuwen biersteker Jan Willemsz te ontbieden ende den eedt als biersteker naer costume te doen doen ende verclaringe te doen dat de bierstekerie voor hem selven ende voor niemant anders of eenich part off deel daer in hebbende is ende wort gehouden/

Is bij W+R geresolveert goetgevonden ende vastgestelt gelijckse resolveren goetvinden ende vaststellen mits desen dat de affgaende Burgemr ende de 4 a 5 Raet sullen wesen Commissarissen vande Cleijne saken ende hun reguleren op de selve voet ende ordonnantie van die van Middelburch ende dat alle saken voor hun gebracht sullen worden niet meerder bij eijsch sijnde als twee ponden vls ende daer onder/

Commissarissen van Cleijne saken

Salomon de Backer

Pieter Burt

Paulus Maertensz

Commissarissen vant Landtrecht

Herman Cornelisz

Mattheus Verijser

Jacob Bonnecroij

Brootwegers

Johan Kitsz

Johannes Denijs

Fouriers

Secretaris van Swieten

Mattheus Verijser

Jacob Bonnecroij

Kerckmrs

Salomon Willems

Johan Kitsz

Gasthuijsmrs

Cornelis Pietersz

Jacob Marinusz

Erffscheijders

Adriaen van Dort

Jacob Marinusz

Johannes Denijs

Is geresolveert alsoo Anthonij Gerrits sheeren diender sijn dienderschap heeft gequiteert een schout in plaetse van een diender aen te nemen ende tot dien eijnde geauthoriseert dheeren Baillieu Beijde de Brs ende den Tresorier om met d’een oft d’ander bequaem persoon te accorderen op soo een voet en tractement als sij sullen bevinden te behooren/

Over “de Gaewech”(voetpad) naar Middelburg

Naer resumptie van de resolutie in date den 6^e Januarij ? 1654 bij W+R genomen nopende de gaeweg vande dobbele dijcke totter blausteentje met klinckert van vier stenen brfeet te leggen Hebben B+S+R geresolveert ende goetgevonden gelijck sij doen mitsdese t’maken van de wegh voren verhaelt metten eersten van dit jaer voort te laten gaen ende in twerck te stellen tot dien eijnde den Tresorier gelast daer van een behoorlijck besteck te maken ende volgens tselve met wtsetting van caerten publijckelijck te besteden de steenen ende andere nootsaeckelijckheijt daer toe vereijsschende te doen ende laten doen tgene tot bevoorderinge ende tmaken vande selve wech sal requireren/

Sabbathi postprandium den 22^e Meij 1655 praesentibus omnibus praeter Jacob Marinusz ende Jan Beaumont schepen en Pieter Burt Raet.

Alsoo de voorboden deser Stede behooren te worden gepubliceert bij W+R gecommitteert dheern Baillieu beijde de Brs ende de Secretaris omme de selve naer voorgaende resumptie metten eersten te publiceren ende de gevolgen ende aencleven vandien int werck te doen stellen/

De Stove kan omdat deze verpacht is, niet als gevangenhuis gebrujikt worden.

De kapel aan de noordzijde van de kerk moet als zodanig dienen !!

Dewijle de Stove deser Stede verpacht ende t’gevangenhuijsdaer inne staende onbruijckbaer is ende oock om aff te breken deselve stove verhuijrt is/ Soo hebben W+R geresolveert ende mitsdesen verstaen datmen de Capelle aende Noortzijde vande kerck daermen naer de orgel opgaet daer toe sal gebruijcken ende tot een gevangenhuijs laten maken tot welcken eijnde den Tresorier wort gelast de selve plaets metten eersten te laten prepareren ende tnodichste tot verkiesinge vant selve daer aen te laten doen ende maken/

Een schout en een diender aangesteld

De aenneminge van Tobias Jansz tot Schout voor 12 ponden Vls ende Guillaume De Fester tot diender voor acht ponden vls jaerl. Bij de Gecommitteerdens gedaen/ Is bij W+R geapprobeert ende toe gestaen/

Over “de Gaewech’(voetpad) met klinkers naar Middelburg

Sijn nevens den Tresorier tottet opmaken vande Gaewech naer Middelburch gecommitteert beijde de Burgemrs omme bij deselve tsij met wtsetting van billetten ofte wtterhandt soo sijl. totte meeste oirboor ende Proffijte van de stadt sullen bevinden te behooren alles gedaen ende vervoordert te worden tgene tot volbrenging ende opmakinge van die selve wegh van node wesen sal/

Misschien is er naast het “voetpad” nog een rijweg mogelijk in onderhandeling met Middelburg

Opt rapport vande Burgemr: van Delen van dat hij bij dheeren van Middelburch soo verre te weege heeft gebracht datse buijten twijffel meer de gaewegh voor haer helft met klinckert sullen laten leggen ende lichtelick devoiren soude kunnen werden gedaen omme nevens de voorss gawech een rijewegh van die van Middelburch te vercrijgen ende gemaecht te worden Is bij W+R naer voorgaende deliberatie goetgevonden tvoorverhaelde optserieuste met alle mogelijcke middelen te bevoorderen ende de heeren van Middelburb. Te besoliciteren ende haer op alle burgelicke ende bequame middelen tmaken vanden selven rijwegh aengenaem ende surikelijck ??/smakelijck ?? te maken op sulcken voet ende conditien als wederzijts principalen ofte hunne gecommitterdens sullen connen overcomen ende ende den anderen voorslaen ende tot solicitude ende bevoorderinge van tgunt voorss sijn gecommittert beijde de regerende Burgemrs ende den tresorier alles op aggreatie van hunne principalen/

Sijn beijde de Brs: gecommitteert om d’een oft dander persoon te versoecken tot geven van passen aende backers alhier tsij de granen op off affslaen ende de brootwegers visite doende mede te gaen mits genietende salaris nevens de brootwegers ende een recognitie soo als hij mette Gecommitteerdens sal cunnen overcomen/

Over vermeende schade van de pachter Pieter Burt geleden als pachter van de Singel

Op de requeste van dhr Pieter Burt versoeckende reparatie ende voldoeninge vande schade die hij als pachter vande Zingel in de laeste jaren heeft geleden ter cause W+R hem hadde geordonneert jegens de Ordonnantie daer op hijt hadde gepacht de zingel open te moeten setten om vrijelick bij een ijder met wagens daer over gereden te worden Hebben W+R alvoren gelesen ende gesien hebbende de conditien van sijn pacht alwaer staet (passagie inden oegst voor wagens verlenende) naer voorgaende deliberatie eenparichlick verclaert den suppliant daerinne niet te sijn geprejudiceert dewijle hij niet en heeft geprotestteert nochte in drie jaren van sijn geleden schade soo hij seght ende die hij hadde behooren te laten taxeren reparatie heeft versocht oversulcs verstaen daer inne niet te cunnen treden ofte eenige gepretendeerde schade te vergoeden te meer alsoo den suppliant de twee jaren pacht daer mentie van gemaeckt wort aende Tresorier Denijs sonder ytwes te pretenderen heeft voldaen ende betaelt/

Belangende de XXXV Ponden vls metten intrest vandien die hij bij rek: ten desem geexhibeert vande Stadt preendeert dunckt W+R seer absurt ende vrempt hun voor te comen dewijle blijckt bijt credit vande selve rek: dat den suppliant vande meulenaer maer V Ponden VII groetn jaerl.? Saldo is toecomende ende den selven alreede eenige maenden geleden tot laste vande meulenaer sententie ende Baillieu heeft vercregen die hij hadde cunnen tot voldoeninge vande voorgaende somme ter executie doen leggen/

Mercurij den 26 Meij 1655 postprandium praesentibus omnibus praeter de Heeren Dirck van Delen Br: Jacob Marinusz Jan Beaumont schepen Pieter Burt ende Herman Cornelisz Raden

Bij de Secretaris van Swieten rapport gedaen sijnde van sijne commissie inden Hage nopende tmandement in cas d’appel bij den Hoogen Raet aende Wed: van Capt: Pieter Gorcum jegens deses Stadts privilegien inmediatelick verleent vandat hij mette missive van dese stadt aende voorn. Hoogen Raet geschreven noch met sijne mondelinge remonstrantie dienaengaende gedaen bij deselve tot uitwerking vant voorn. mandement niet heeft cunnen wtwercken/ Is bij W+R naer voorgaende deliberatie niet kunnende ampts en eedts halven toestaen in hunne privilegien ende vrijheden eenichsints door indirecte middelen te worden gekrenckt ende vercort geresolveert ende goetgevonden tselvige aen dheeren Staten van Zeelandt ter laester vergadering te remonstreren ende ootmoedelijck te versoecken ons in onse Stadts privilegien te willen maintineren dienvolgende daer inne met alsulcke middelen te voorsien als haer Ed:Mo: naer desselfs Hooge wijsheijt ende voorsichticheijt sullen bevinden te behooren ende alreede een ontwerp dienaengaende bij onsen pensionaris opt papier gestelt wesende ende naer lecture emde examinatie vant selve Is gelast tselvige in Wette te stellen ende haer Ed: Mo: over te leveren tot voorderinge van welcke sijn gecommitteert d’heeren beijde de Burgemrs ende den Secretaris/

Heeft mede rapport gedaen vant proces van dese stadt in cas van maintenue jegens die van Middelb. Nopende t’Mantsvelders kerckhoff dat de stucken sijn berustende in handen vande Advocaat Ravesteijn ende den procureur de Vos in vander Goes plaetse gestelt heeft ende naer resumptie vande stucken den voorn.advocaat en procureur gelast de sake metten eersten te willen bij der hant nemen ende bevorderen ende belangende de pretenties vande voorn. vander Goes in cas van zalaris als rechtel. Costen daeromme gedooght die hij tot laste vande stadt was hebbende monterende ter somme van 67 guldens 4 stuivers daer vooren de stadt gijselinge was geleght metten selven overcomen ende veraccordeert is mette somme van 44 guldens 10 stuiver volgens de ingetrocken acte van taxatie ten desen geexhibeert over welcke als voorgaende commissien ende besoingnes den selven Secretaris is bedanckt/

Mercurij den 7^e Julij 1655 presentibus omnibus praeter Jacob Marinusz Schepen ende Pieter Burt Raden.

Besloten om de Arnemuidse helft van de “Gaewegh” naar Middelburg aan te leggen

Alsoo d’heeren van Middelburgh resolutie hebben genomen d’helft van de gaewegh met clinckert tot vier voet breet te leggen/ Omvraech gedaen offmen van gelijcke ende op den selven voet de voorss wegh voor soo veel ons aengaet beleggen sal/ Is bij W+R goetgevonden ende verstaen de Gaewegh na Middelburgh voor soo veel ons rakende is op gelijcke voet en brete met klinckert te maken ende te leggen Als die van Middelburgh geresolveert ende voorgenomen hebben te doen/

Luna den 16 Augustus 1655 praesentibus omnibus praeter Adriaen van Dort Jacob Martinusz Schepen ende Pieter Burt Raden.

Op de Gaewech(voetpad) naar Middelburg worden op bepaalde plaatsen palen geplaatst om rijden onmogelijk te maken.

Omvraege gedaen sijnde wanneer de Gaewegh vande keeten totte Middelburchsche Poorte alhier met de klinckers ende tot wat breete sal beleggen Is bij W+R geresolveert ende goetgevonden tleggen vande selve metten eersten int werck te stellen tot vier voeten breet in conformite van de gelegde Gaewegh benevens de dobbele dijcke ende paelendaert nodich is tot beletting vant rijden te setten/

Het Gevangenhuijs en een “verhoorkamer”

Is mede goetgevonden tgevangenhuijs voor desen vastgestelt bij resolutie van W+R naer t’opmaken van de voorss wech metten eersten te voltrecken ende een vertreckplaets vant werckhuijs tot minste coste aff te schieten tottet examineren vandegevangens/

Stadtswerckhuijs

Wort den Tresorier gelast een hecken aent kerckhoff te laten maken ende daer toe te gebruijcken wttet stadtswerckhuijs tgene daertoe beqaem bevonden sal worden/

Provisie voor de secretaris bij transacties

Opt vertooch vande secretaris van Swieten nopende sijne vacatie op vercoopinge van Landen keete ende Huijsen vandat sommighe onwillich sijn tgene hem in redelickheijt daervan is competerende te voldoen/ Is bij W+R goetgevonden ende verstaen dat den selven voor sijne vacatie van yder vercooping van Landen en Keeten thien schellingen ende van ijder vercoopingh van huisen vijff schellingen vls betaelt sal worden/

T’Repareren ende vermaken vande tolpoorte is goetgevonden alsoo dit jaer sware costen voor de stadt sijn gevallen wttestellen tottet aenstaende jaer/

Als je in Arnemuiden kwam wonen moest je een attestatie geven “van hunner laester woonplaetse”. Men wilde geen nieuwe “armlastigen” van buiten in de stad toelaten.

Opt vertooch vande br: van delen van datter soo nu endan eenige persoonen binnen dese stadt comen woonen ende voornamentlick Cornelia Weijts sonder hare attestatie van hunner laester woonplaets te verthoonen contrarie ende jegens de Ordonnantien ende Resolutien bij B+S desre Stadt dier(n)aengaende genomen ende vastgestelt hebben B+S+R naer voorgaende deliberatie gepersisteert ende deselve resolutie geapprobeert van datter niemant sonder behoorlijcke attestatie alhier sal mogen woonen ende voornaementlijck de voorn. Cornelia Qeijt dese stadt met hare kinderen sal ruijmen binnen 24 uijren ende daeruijt verblijven tot tijt en wijle sij hare attestatie verthoont ende de borchtocht van hare vrienden dat deselve tot laste vande Armen niet sullen comen overgebracht sal hebben/

Op de clachte vande Schout deser Stede nopende de boeten die dhr Baillieu sonder hem daer in te kennen is reckende Sijn gecommitteert Beijde de Burchmrs ende den Scretaris om dienaengaende den hr Officier te spreken op rapport/

Opde requeste van Guillaume de Koster versoeckende clapperman alhier te wesen Sijn gecommittert beijde de Brs. Om met den selven dienaengaende te spreken ende tselve ternaester vergaderinge te rapporteren /

Op den 24 Augustus 1655 pnt alle wtgesondert dhr Pieter Burt Harman Cornelisz.

Op het gedreijgt wech haelen door dhr Waterbailliu van het schip van Wilm van de Voort alhier huijden morgen in arrest genomen wt den name van Abraham Michielsz gelijck oock verboden is aenden Licentmr Dirck van Delen van om hem geen paspoort te geven/ Hebben W+R dhr Baillieu geordonneert hem te vervougen in selve schip ende dat met assistentie vande arbeijders ende die vant selve gilde aldaer te souden leggen tot igelijck gerechticheijt ofte andre naeder wettel. Oordeel/

Sabbathi den 18 Septembris 1655 presentibus omnibus.

Een voortdurende afweging : moet men wel of niet de stadsverpachting laten samen vallen met de “Lantsverpachting”

Alsoo deses Stadtsdomeijnen van wijn/bier ende ses groten per tonne bier mettet expireren van dese loopende maent September wtter pacht sijn ende omvraech gedaen sijnde hoe wanneer ende voor wat tijt men deselve wederom sal verpachten/ Is bij W+R goetgevonden ende verstaen dat men deselve domeijnen op den dach van slants verpachtinge smrgens ten negen uijen ten presentie ende overstaen van W+R voor den tijt van twaelff maenden aen een ijgelicken metten stocke sal opvejlen ende verpachten dienvolgens den Secretaris gelast billetten ter behoorlijcken tijt dienaengaende wtte doen setten/

Tollenaars van Schoonhoven en Dordrecht weigeren de “vrijheijt” van de tol t.a.v. de Arnemuide schippers te erkennen en “persen” tolgeld af

Opde clachte van een van onse burgers schipper met sijn schip en goedern voerende dat hem op de respective thollen van Hollandt den vrijheijt die dese Stadt van outs rustelick altijdt heeft genoten wiert geweijgert /Is bij W+R goetgevonden ende gersolveert dienaengaende aen den Thollenaer te schrijven en extract wtte privilegien poorterschap vande voorn. schipper ende attestatie van sijne wooninge alhier toe te senden ende hem te versoecken wt crachte vande voorgaende privilegien ende bescheden den selven schipper onse burgers de vrijheijt te laten genieten die onse burgers van outs altijt rstelijck ende vredelijck sonder contradictie van ijmanden tot noch toe genoten hebben gehadt ende alle tselve niet cunnemde helpen dat alsdan den eersten schipper van Dordrecht alhier comende doch alvoren de Magistraet der selver bij missive daervan kennisse gedaen sijnde in arrest sal worden gehouden ter tijt en wijle den voorn. Tollenaer sal gerestitueert hebben tgene hij ten onrechte is affpersende/

Nopende d’ordonnantie van het spoelen binnen dijcks in date den 26 Julij 1621 Is goetgevonden deselve te recoleren ende bij de overtreders vandien te doen observeren ende naercommen op soodanige pene ende amende als bijdeselve is wtgedruckt off namaels daer opgestelt sal worden/

Over de passen van rogge en tarwe en hoeveel een brood moet kosten bij verandering van prijs.

Is goetgevonden Jan Willemsz aen te nemen tottet wtleveren van passen rogge en terwe ende tottet wtsetten van een billet alle weke ofte wtterlijck al 14 dagen eens daer bij wtgedruckt wert hoe swaer een/2^ ofte bij verandering vande prijs van granen 3/ 4 ende 1 schelling broot soo rogge als terwe sal moeten wegen daer over metten selvven vooren voors. Moeijte te accorderen ende alsdan behoorelijck te doen publiceren ende de gemeente bekent te maken/

De twee “nieuwe” huizen Rochelle en Sevensterre moeten aangekocht worden om tot stadhuis te dienen omdat het huidige stadhuis “bouwvallig” is

Terwijle te beduchten is dat het stadthuijs deser Stede eerstdaegs tot groote excesseve coste vande stadt sal moeten worden versien vermaeckt ende gerepareet ende dat dhuijsen genaemt de nieuwe stadt huijsen eertijte daer voor een civiele prijslichtelick te crijgen souden sijn Hebben B+S+R naervoorgaende deliberatie met eenparige stemmen goetgevonden ende geresolveert gelijck sij doen mitsdesen deselve huijsen te doen coopen ende voor een stadthuijs te gebruijcken ende tot voorderinge ende effecte van welcke hebben gecommittert gelijck sij committeren bij dese beijde dheeren Burgemrs ende den Tresorier met volle last ende authorisatie omme deselve huijsen voor rek: vande stadt tot soodanige somme ende paijmente te coopen alse metten eijgenaer vandien sullen connen overcomen ende accorderen/

Voorlopig geen zoeken naar een “gevangenhuis” zolang de koop van het “nieuwe stadhuis” niet rond is

Wort den Tresorier gelast om geen onnodige costen voor de stadt te doen maken van een vangenhuijs vande Capelle aende kerck soo lange te surcheren ter tijt en wjle men sal weten ofte de Coop vande voorn. nieuwe stadthuijse(n) sijn voortganck sal hebben oft niet in dewelcke alsdan goede gelegentheijt tot een vangenhuijs genoechsaem gevonden sal cunnen wierden/

Op de requesten van Ariaen Jorisz ende Corn: Gene versoeckende de groffsoutmate in plaetse vanden overleden Thomas Liewesten(Lievensz)/ Is bij W+R tselvige aen Ariaen Jorisz met pluraliteijt van stemmen vergunt ende toegestaen/

Luna den 6^e Septembris 1655 presentibus omnibus praeter Pieter Burt Raet

Rapport gedaen sijnde bij de Gecommitteerdens tottet coopen vanden Nieuwe Stadthuijsen bij resolutie van WTR specialick en gelast ende geauthoriseet dat sij deselve huysen voor rek; vande Stadt hebben gecoft voor tweehondert ponden vls te betalen in drie priyemienten ? breeder blijckende bij het contract daer toe gemaeckt ende ten desen geexhibeert ende naer lecture van deselve hebben B+S+R de coopinge van de voorss huijsensoo alsse leght geapprobeert ende de voorn:Gecommitteerdens voor hunne moeijte bedanckt/

Is bijden Tresorier aengedient dat hij eenige duijsende Calsijsteen gecomen sijnde wtte wegh die nu is beclinckert heeft vercoft tot achtentwintich stuijverst tduijsent vrij gelt /Heeft W+R tselve geapprobeert ende den selven Tresorier gelast de leste vande resterende inden Stadt te doen brengen ende dandre slechte ? op een hoop bij de Meulen oft elders te doen voeren/

Sabbathi post Prandium den 22 Octobris 1655 praesentibus omnibus praeter Jacob Marinusz schepen Mattheus Verijser wtte stadt Raet.

Omvraegh gedaen sijnde hoe wanneer ende op wat manieren men de nieuwe stadthuisen repareren vermaken ende tot een Stadthuis prepareren sal/ Is bij W+R goetgevonden ende geresolveert datmen deselve metten eersten daer teo sal prepareren ende van alle noodellickheijt voorsien oversulks den Tresorier en beijde de Burgemrs geauthoriseert worden mitsdesen de voorss huisen metten eersten bij der hant te nemen ende deselve van alle nootdaeckellickheijt te doen versien repareren ende soo doen vermaken tsij mettet selve aen te besteden ofte op dachgelt te laten doen soo samen goeden raet daer inne gedragen sal ende na gedane beste wetenschap daer inne te doen ende verrichten als sij totte minste coste vande stadt sullen bevinden te behooren/

Worden beijde de Burgemrs ende den Tresorier geauthoriseert omme dit jegenwoordich ouwe stadthhuijs wtter handt ofte mette stocke aen d’een off d’andre te vercoopen tot soodanige prijs en somme en paijemente als sij sullen oordelen wel ende proffitabelst voor de stadt te wesen/

Over de Stadswijnkelder

Op de requeste vam Abraham vander ….. versoeckende poorter deser stadt te wesen alsmede een stadtswijnkelder tot gerieff vande ingesetenen te mogen houden Hebben W+R den suppliant het poorterschap mits betalende trecht daertoe staende ingewwillicht ende toegestaen ende belangende de stadtswijnkelder voorn. sooveel aen hun is consenteren tselvige den suppliant soo wanneer hij mette respect pachters van stadts ende Lants wijnwn kan overcomen ende accorderen

Solis postprandium den 14^e November 1655 presentibus omnibus praeter Jacob Marinusz schepen Pieter Burt ende Jan Jaspersz Raden.

Is binnen gestaen dhr Bailliu desre Stede ende heeft versocht alsoo Pieter Duijvecodt van den Hooge Raet in Hollandt heeft geimpetreert mandement mette clausule van inhibitie ende tselve aen hem al is geexploicteert wtwijsens de copie vandien ten desen verthoont directelick strijdende jegens deses stadts prvilegien alwaer staet dat alle vonnissen bij de Magistraet deser stede moeten staen ter eerster instantie ten resorte vanden Rade van Hollant in cas d’appel ende dat de clausule van inhibitie niet verder mach worden verleent als stadtgrijpende tot dat cautie sal sijn gestelt dat W+R tot maintenu van haerl. Privilegien souden gelieven te schrijven aenden Hoogen Raet ten eijnde Sijne E: tvoorss mandement souden gelieven in te trecken ende den impetrant van dien renvoijeren aent Hoff Provintiael ende van haer te versoecken mandement in sulcke Forme als sij te rade worden sal/ hebben B+S+R naer voorgaende deliberatie ende ter bede ende versoecke vanden voorn: Hr Bailliu geresolveert ende goetgevonden een brieff wtten naem ende van wegen deses stadt aen den Hoogen Raet in forme te depescheren ende toe te schicken ten fine haer ende tselve mandement sullen willen intrecken als niet cunnende volgens de ses stadts privilegien in misso medio van vonnissen binnen dese stadt gestreckt aende Hoge Raet geappelleert worden/

Martis den 28 Decembris 1655 presentibus omnibus.

Opden missive vanden Hoogen Rade in Hollandt nopende tmandement bij Pieter Duijvecodt van den selven Hove geimpetreert op ende jegens den Bailliu deser Stede mette absolute clausule van inhibitie waer op van wegen dese Stadt is geschreven tot affdoening vanden selve clausule ende intrecking van het mandement als niet cunnende ter eerster instantie inmediatelick ende t’Hhoff van Hollant voorbij gaende aenden selven Hove geappelleert ende de voorss clausule verleent worden ^ wegens ende wt wijsensdeseeeen stadts privilegien waer op bij de selven Hove bij missive is geantwoort dat haer Ed: nopende de clausule jegens deses Stadtsprivilegie niet en hebben gedgaen als sijnde een saecke ter definitive irreperabel soot haer Ed: opnemen ende belangende tweede point haer en geen swaricheijt sullen maken op ons nader aenschrijven tvoorss mandement in te trecken Is goetgevonden tselev Hoff te rescriberen ende versoecken haer E: tvoorss mandement op tweede poinct onaengesien het soude schijnen te strecken tot nadeel van dese Stadt ende ingesetenen vanden gelijck haer Ed: tselve gelieven te baptiseren te willen intrecken met verclaringe dat W+R ampts en eedtshalven verplicht sijnde onder schijn van een gepretxeert voordeel te vercrijgen deses stadtsprivilegien en cunnen affgaen maer gehouden sijn deselve in alle sijne poincten te observeren ende naer te comen/

Alsoo de molen ende wallen deser Stede wtter pacht bijna is Is goetgevonden de oude ende andere pachters alvoren te spreken ende sien wat men voor deselve naerder souden cunnen bespreken op rapport van W+R omme a;sdan daer op verder gedisponeert te worden alsmen tot proffijte vande Stadt sal bevinden te behooren/

De Venditie

Opg versoeck vande secretaris van Swieten nopende de venditie deser Stadt die met Nieu jaer naestcomende wtter pacht is van dat hem deselve onbehoorlicke ende buijten ordinare tijt datte venditie verpacht worden is affgenomen hij tselve worden ? mochte bedienen tot tijt deselve ordinaerlick verpacht worden Hebben B+S+R den selven toegestaen de venditie voor drie eerstcomende maenden te becleden ende wijders geauthoriseert beijde de Brs. Om met den selven alsdan voor drie ofte meer jaren te accorderen tot soodanige somme alsse sullen cunnen overcomen welcke pacht inganck ende aenvanck nemen sal prima April naestcomende/

Over de bierboom

Opde requeste van Adriaen Pietersz versoeckende affslagh van sijn pacht is gecommitteert den tresorier ende den selven geauthoriseert daer inne te doen tgene behooren sal ^ op rapport ende belangende den bierboom is hem tselve mits doende den eedt vergunt/

Is goetgevonden een acte te depescheren aen t’schippersgilde deser Stede conform ende wtwijsens de resolutie van W+R in dato denlesten Julij 1654 ten eijnde sij hun daer naer mogen reguleren/

Veneris den 2^e Februarij 1656 presentibus omnibus praeter Adriaen van Dort Jacob Marinusz Schepen

De stadswallen verpacht voor 20 pond per jaar voor 7 jaar aan Court Ingelbert

Opt rapport vande Burgemrs nopende deses Stadtswallen van datter voor deselve wort geboden ende gelooft twintich ponden vls siaers off men deselve voor die prijs aenden bieder sal vergunnen dan offmen deselve publijckelick sal verpachten/ Is goetgevonden alle de gene die naer de wallen staen elck apart te hooren omme te sien offmen meerder somme soude cunnen bespreken ende ijder van die gehoort ende niet meer bedongen hebbende / Is tselve voor seven jaren verpacht aen Court Ingelbert tot XX ponden vls siaers mits stellende suffisante borgen/

De venditie verpacht voor 4 pond per jaar voor 7 jaer aan de Secretaris

Rapport mede gedaen bij de selve Burgemrs als geauthoriseert sijnde omme mette secretaris deser Stede wegens de venditie t’overcomen tot sodanige prijs alsse sullen cunnen accorfderen van dat sij dedselve venditie aenden voorn. Secretaris hebben verpacht voor den tijt van seven jaren tot vier ponden vls Is bij W+R de voorss verpachtinge soo alsse is gedaen geapprobeert ende de voorn. Burgemrs daer over bedanckt/

Dit jaar geen toeslag voor de stadsbode vanwege de hoge kosten van vorig jaar.

Op de requeste van de Stadthouder ende Bode deser Stede versoeckende een extraordinaire toelegh van een nieu jaer Is bij W+R verstaen omme de extraordinaris costen dit jaer voorgevallen sijnde daer inne niet te cunnen treden/

Op de omvraege offmen op de aenstaende verkiesinghe vande magistraet eenige costen sal doen ofte niet Is goetgevonden tselvige te doen op de cleijne voet naer ouder gewoonte/

De verpachting van de molen

Belangende de Molen deser Stede die wtter pacht gaet Is goetgevonden die wederom te verpachten ende sijn tot dien eijnde gecommittert beijde de Brs. Ende den Tresorier omme te sien offse metten ouden pachter voor soo veel jaren ende tot soodanige prijs sullen cunnen accorderen als sij tot meeeste proffijt en oirboir van ded stadt sullen bevinden te behooren/

Mercredij den 16^e Februarij 1656 presentibus omnibus praeter d’heeren Dirck van Delen Br:

Naer lecture vande missive van den pensionaris vander Harten nopende Anthonij Brant die over eenige dagen bij den Bailliu deser Stede is geapprehendeert ende voor die Magistraet alhier gepresenteert ende eijsch gedaen dat hij soude gecommitteert hebben overspel met seker getrout vrouspersoon ende daerinne soo verre is geprocedeert dat B+S alhier den voorn. Bailliu hebbe gestelt ten thoon et interim partijen gerenvoijeert op hoope van accoort dat echter dhr Bailliu van Middelburch den selven Anthonij Brant over de voorss sake geluieft heeft in rechte aldaer te betrecken ende so verre daerinne te procederen tot dattet …….. defaut is gedecerneert ende decreet van apprehentie op sijn persoon verleent Hebben W+R naer voorgaende deliberatie ende tot maintenu van haer recht op privilegie hun dienaengaende competerende geresolveert ende goetgevonden gelijck sij resolveren ende goetvinden mitsdesen voor den Gerechte der voorss Stede Middelburchg door den voorn. Brant purgie van defaut te doen versoecken ende die exceptie van litisprudentie te proponeren ende deselve gerejecteert wordende daer van te appelleren ende voorts nevens den selven te doen tgene tot bevorderinge van deses stadts intrest sal behooren doch met dien verstande dat alle tgene bij dese Stadt in die voorss sake sal worden gedaen ende verricht sal wesen tot laste ende coste vande voorss Anthonij Brant ende gehouden wesen notariele contract daer van te passeren ende tselve hem niet smakelick sijnde dat alsdan bij de Stadt ende Magistraet van dien daer verder niet sal worden getreden ofte gedaen/

Marge: in gevalle den voorn. Brant raetsaem vint vant interlocatoir appoint: van W+R van Middelburgh te appelleren haerl nevens hem voor en …… intrest te voegen soo niet./

Veneris den 17^e Maart 1656 present dheeren Adriaen van Beaumont Baillieu Salomon Willemsz Dirck van Delen Brs Cornelis Pietersz Johan Kitsz Adriaen van Dort jacob Marinusz Schepenen Salomon de Backer Johannes Denijs Pieter Burt Jan Jaspersz Paulus Maertens Mattheus Verijser Jacob Bonnecroij Raden Pieter Burt de jonge Jacob de Keijser ende Tobias Oogenschat Notabelen.

Op de requeste van Barbel Cortgemet huijsvrou van Gerrit Isewijn / jegenwoordich naer Oost Indien Hebben B+S+R die vercoopingh van haer huijs en goederen bij haer gedaen dat geapprobeert ende de bestedingh van haer int oudemanhuijs voor de penningen daervan geprovenieert geeconsenteert ende toegestaen voor soo veel het hun eenighsints raeckt en aengaet/

Op de requeste van Jacob Sueremont meulenaer alhier versoeckende andermael affslach van sijn pacht over den jare 1655 Is bij W+R wt consideratie vande continuatie van goede roup van ……. Den suppliant in minderinge van sijn leste jaer pacht toegestaen de somme van tien pond vls gelijck hem over tverleden jaer mede tselve is vergunt/

Een nieuwe pacht m.b.t. de molen> vermindering wegens de “slechte” tijd

Rapport gedaen bij de Gecommitteerdens van dat sij met den meulenaer volgens hare commissie van een nieuwe pacht te maken hebben gesproken ende eijntelinge et den selven wt consideratie van den slechten tijt maer voor een jaer veraccordeert tot achtenveertich ponden gvls eens gevens gelt alles op de oude conditien daer van sijnde Hebben W+R de verpachting vande Molen voor een jaer sullende expireren Meij 157 bij hun gedaen geapprobeert ende geaggreert/

Op de requeste van den selven Meulenaer vedrsoeckende bierdrager binnen deser Sted e te wesen Is bij W+R tselvige hem mits doende den eedt daer toe staende vergunt/

De brief van nominatie

Op de omvraech van ende met wien den brief van nominatie van de nieuwe Magistraet aende Heeren Staten van Zeelant sal gesonden worden Is bij W+R tot dien eijnde gecommittert den Secretaris van Swieten omme deselve over te brengen ende d’electie vandien te bevorderen/

Is goetgevonden Stadtsrekeninghe te doen daeghs naer slants verpachtingh alhier bij soo verre het den Tresorier sal cunnen bij brengen ende gereet sijn/

Martis den 11^e Aprilis 1656 presentibus dheeren Adriaen Beaumont Bailliu Dirck van Delen Pieter Burt Brs Cornelis Pietersz Adriaen van Dort Jacob Marinusz Johannes Denijs Jan Jaspersz Paulus Maertenz Mattheus Verijser Schepenen Salomon ded backer Jacob Bonnecroij Tobias Legoe(s)che Jacob de Keijser Raden.

Sijn bij Burgemrs Schepenen ende Raden gecoren dese naervolgende Officieren

Tresorier

Secretaris van Swieten

Weesmrs

Salomon de Backer

Johan Kitsz

Salomon Willemsz

Commissarissen vande cleene zaecken

Salomon Willemsz

Jacob Bonnecroij

Tobias Legoesche

Commissarissen vant Landtrecht

Jacob de Keijser

Pieter Burt

Brootwegers

Johan Kitsz

Johannes Denijs

Fouriers

Secretaris van Swieten

Mattheus Verijser

Jacob Bonnecroij

Kerckmrs

Corn. Pietersz

Salomon de Backer

Gasthuijsmrs

Adriaen van Dort

Jacob Marinusz

Erffscheijders

Adriaen van Dort

Jacob Marinusz

Johannes Denijs.

Mercurij post prandium den V den Augustus 1656 presentibus omnibus praeter Adriaen van Dort Jacob Marinusz Schepenen ende Tobias Legoesche Raet.

Alsoo dhr Adriaen Beaumont sijn ampt als Baillieu deser Stede om de impotentheijt sieckte ouderdom van sijn persoon ende andere redenen hem daer toe moverende voor Gecommitteerdens Wette Magistraet heeft verclaert te quiteren ende deselve daervoren te bedancken met vrindelick versoeck dat haer Eerw: souden willen procederen tottet nomineren van andere personen omme daer wt bij Haere Ed: Mo: Heeren Staten van Zeelant een bequaem persoon tot Baillieu ende Tresorier deser Stede gecoren ende geligeert te worden ten eijnde hij de Stadt ende de Ingeseten vandien int handt haven vande Iusticie ende politie goeden dienst souden mogen doen/ Soo hebben B+S+R naer voorgaende deliberatie goetgevonden ende vast getselt gelijck sij goetvinden ende vaststellen mits desen te procederen tottet voorstellen van drie personen als namentlick Abraham Fentzel ? Willem van Fijnerden enede Pieter de Wit omme daer wt een bij de gemelte Heeren Staten van Zeelant tot Baillieu gecoren ende gecommittert te worden oversulcks den Secretaris gelast daervan brieven in forma te depescheren ende inden brieff wegen dese stadt de persoon van de voorn; Fentsel te recommandren ende den selven Secretaris gecommitteert omme de voorss missive over te brengen ende de electie vandien te bevorderen/

Een nieuwe organist benoemd: Adriaen Broeders , leerling van wijlen Mr. Blanckenbergh, organist van Dordrecht.

Dewijle eengen tijt geleden Jan Melsz organist deser stede sijn dienst gequiteert ende de Magistraet deser Stede daer vooren bedanckt heeft ende nu eenige maenden den orgel ledich gestaen ende soo nu endan eenige personen haer dienst als orgelist gepresenteert hebbende Is omvraech gedaen offmen het orgelistschap nu vergeven sal oft niet ende tselve goetgevonden sijnde Hebben B+S+R naer voorgaende deliberatie het vacerende Orgelistschap vergunt ende toegestaen gelijck sij vergunnen ende toestaen mitsdesen den persoon van Adriaen Broeders gewesen discipel van wijlen Mr.Blanckenbergh in sijn leven Organist der Stadt Dordrecht op soodanigen voet en tractement als den voorgaende Orgelist Jan Melsz van dese Sdtadt genoten ende geproffiteert heeft inganck ende aenvanck nemende metten eersten October naestcommende/

Op de requeste van Cornelis Gene versoeckende de Groffzoutmate in plaetse van Jan Clasen overleden Hebben W+R den suppliant sijn versoeck ingewillicht ende de groffzoutmate mits doende den eedt daer toe staende vergunt/

Luna postprandium dem 18^e Septembris 1656 praesentibus omnibus praeter Corn: Pietersz Jacob Marinusz Jan Jaspersz Schepenen ende Pieter Burt Raden.

Over de Stadsdomeinen: de verpachting van o.a wijn en bier.

Alsoo deses Stadtsdomeijnen van de wijn ende bier mettet eijnde van dese lopende maent Septembris 1656 comen te expireren Is goetgevonden deselve domeijnen wederom voor de tijt van een geheel jaer te verpachten op den 26 deser sijnde Dijsdag nae middacgh de clocke twee uijren oversulcks de Secretaris gelast billetten ter behoorlijcke tijt wt te doen stellen ten eijnde de gene die deselve soude willen pachten kennisse daer van mogen hebben/

De “Stove” is voor ruim 44 pond verkocht aan de heer Adam van der Mandere.

Opt rapport van d’heeren Burgemrs: ende den Tresorier deser Stede nopende de Stove alhier dat sijl. deselve hebben vercoft aen dhr Adam Vander Mandere voor ende mits de somme van vierenenveertich pond tien schell: vls in contante penn: Hebben B+S+R deselve vercopinge soo alsse leght ende is geschiet geapprobeert ende toegestaen ende de voorn. rapporteurs voor hare moeijte dienaaengaende gedaen bedanckt/

Is goetgevonden de verboden deser stede te resumeren ende metten eersten te publiceren tot dien eijnde beijde de Burgemrs gecommitteert/

Martis postprandium den 14^e Novembris presentibus omnibus praeter Corn: Pietersz Adriaen van Dort Jacob Marinusz ende Jan Jaspersz Schepenen Tobias Legoesche Raet.

De gewesen Frans schoolmeester Faverau eist een vermeend? groot achterstallig bedrag op van de stad

Op de propositie vanden hr. Br. Van Delen belangende de pretentie van Dominicus Faverau voordesen alhier geweest Frans Schoolmr: die hij meent over jaerl. Toelegh vande stadt in die qualiteijt ter somme van 12 pond vls tot hare laste te hebben over welcke te hebben betalinge hij den voorn. br: is dreijgende tot Middelb: te arresteren ofte apprehenderen Is goetgevonden dienaengaende de Notulen ende Stadtrek; naer te sien oft hem sulcks is toegeleght ende de betalinge niet en is gedaen om sulcks te bevorderen den Secretaris gelast ende wtgevonden hebbende wat daer van sij ter naester vergaderinge rapport van te doen ten eijnde alsdan wijders opt versoeck vande voorn. Faverau mach worden gedisponeert als sulcks sal vereijsschen/

Wort den Tresorier gelast de rek: van de schout nopende tgene den Orgelist van Dordrecht alhier heeft verteert als anders te betalen/

Over de “broodpas”

Nopende de pretentie van Jan Willemsz van tjaerlicks wtsetten van een billet voor sijn deur aengaende hoe swaer het broot naevenant den prijs vande granen moet voegen bij de Magistraet daer toe versocht Hebben goetgevonden daer toe committeren den Tresorier om hem in redelickheijt te contenteren/

Over mutsaert en kneppels die als brandhout afkomstig van het snoeien van de bomen op de wallen, schuttershoff en de Markt voor enn deel verkocht kan worden

Wort den Tresorier gelast soo veel mutsaert en kneppels te vercoopen die vallen sullen van de snoeijngh van de boomen op de wallen schuttershoff e marckt alhier als hij buijten de branding opt Stadthuijs sal oordelen te sullen cunnen missen/

Sabbathi den 25 November ( 1656 ) presentibus omnibus praeter Salomon de Backer Tobias Legouche ende Pieter Burt Raet.

Brief van aanbeveling voor de zoon van de baljuw m.b.t. het notarisambt

Opt versoeck vanden Bailliu deser Stede door de mont vanden outste burgemr gedaen omme te hebben voorschrijvens vande Stadt voor sijn soon Andries Fentzel totte creeren van Notaris Is den Secretaris gelast een brieff van voorschrijvens te depescheren als men gewoonis in sulcke sake te doen/

Opt versoeck van Francoijs Legousche dat sijn Oom Tobias Legousche alhier poorter ende Raet deser Stadt is bij W+R tselve hem ingewillicht ende den Secretaris gelast certificatie in forma te depescheren/

Over de koop van de nieuwe “Stadthuijsen”

Wort mede den Secretaris gelast een Prijbrieff/vrijbrieff ?? op de naem van W+R claer te maken ten proffijte van Joh: van Essen nopende de coop van dese nieuwe Stadthuijsen ende den selve hem ter hant te stellen/

De “opwinder vant oirlogie Corn. Brant” moet zijn dienst beter uitoefenen dan hij tot nu toe gedaan heeft.

Op de requeste van Corn; Brant versoeckende augmentatie van tractement als opwinder vande oirlogie Sijn gecommitteert beijde de Burgemrs ende den Tresorier om met den suppliant te spreken ende hem aen te seggen beter op sijn dienst als hij tot noch toe gedaen heeft te passen/

Het “wtsetten van billetten” van de “broodpas” brengt Jan Willemsz jaarlijks 3 pond op

Opt rapport vande Tresorier van Swieten dat hij met Jan Willemsz nopende t’wtstellen van een billet waer naer hun de backers moeten reguleren is is overcomen tot drie ponden vls jaerlicks Is tselve bij W+R geapprobeert /

Sabbathi den 16^e December 1656 presentibus omnibus praeter Pieter Burt Br Tobias Legousche ende Pr. Burt Raden.

Op de propositie vanden outsten burgemr: aendienende dat Johannes van Essen den Prijbrieff ?? van dese nieuwe Stadthuijsen met rabat van acht ten hondert heeft vercoft ende de Stadt de naesting vanden selven brieff competerende ende daer op omvraech gedaen sijnde offer middelen souden cunnen gevonden worden omme deselve in te trecken ende alvoren den Tresorier daer op gehoort hebbende Is bij W+R om den ongelegentheijts wille verstaen den selven brieff niet te cunnen intrecken ende naderen/

“Calsijsteen over de dobbel dijcken”

Is goetgevonden de Calsijsteen over de dobbel dijcken leggende op hogen te doen brengen om gelegendertijt tot minste coste vande Stadt alhier te doen voeren/

Ordonnantie voor de Chirugijns

Is bij W+R goetgevonden ende vastgestelt dat de jegenwoordige Chirurgijns binnen deser Stede sijnde onder het eene offte ander Gilde alhier daer na te expresseren sullen comen ende dat alle ende eenen ijgelick persoonen die voortaen hier sullen willen comen woonen ende t’ampt van Chirurgijnschap exerceren ? dat de selve na verloop van ses weken sullen moeten vrij worden ende voor haer incomengelt wtgenomen die haer ambacht binnen dese stede sullen hebben geleert betalen ses ponden grt vls d’helft voor de stadt ende dander helft voort Gilde /

Jacob Andriesz verzoekt “den bierboom” i.p.v. de overleden Jan Clasen

Op de requeste van Jacob Andriesz versoeckende den bierboom in plaetse van Jan Clasen overleden Is bij W+R tselve den suppliant mits doende den eedt daer toe staende vergunt ende toegestaen/

Veneris prandium den 2^e Maert presentibus omnibus praeter de Heeren Pieter Burt Br. Cornelis Pietersz Jacob Marinusz Schepenen Johan Kitsz Salomon Willemsz ende Pieter Burt Raiden.

Omvraegh gedaen offmen de verkiesmaeltijt sal houden ofte niet Is goetgevonden de verkiesmaeltijt te houden op de kleijne voet naer ouder gewoonte/

W+R tgetal der Raden deser Stede bij d’heeren Staten van Zeelant verhoort sijnde tot negen personen hebben eenparichlick goetgevonden de aenstaende verkiesinge vande magistraet mettet Collegie aff te laten loopen sonder eenige notabele burgers daer toe te roepen maer dat de voorstellinge vande Burgemrs sal geschieden bij den Bailliu beijde de Burgemrs ende den secretaris deser Stede naer ouder costume/

Ook m.b.t. de huidige baljuw zijn er klachten

Alsoo Br: ende Schepenen de saken nopende de clachten ende doleantien van dhr Dirck van Delen outste regerende Br: ende de vroedvrouwe deser Stede op ende jegens den Baillieu Fockzel ende de schout alhier aen haer Eerw: bij requeste gedaen gerenvoijeert hebben aen W+R deser voorn. Stadt ende den Secretaris versoeckende wttername ende van wegen sijne principalen rapport Hebben goetgevonden tselvige te stateren ?/op te houden ter naester vergaderinge omme de cortheijt des tijts wlle omme tselve gehoort alsdan ten principalen daerinne gedaen ende gedisponeert te worden als haer Eerw: sullen bevinden te behooren/

Alsoo den Baillieu ende de Burgemr: Burt andermael door den Bode ontboden sijnde omme naer ouder gewoonte te hebben beramen den dagh vande aenstaende verkiesinge vande magistraet ende deselve niet thuijs sijnde ofte hun absenterende Hebben W+R den dagh van voorn. verkiesinge ? geprefigeert/geprefixeert ?? op den 16 deser ende den Secretaris gelast d’acte van insinuatie den bode ter hant te stellen/

Martis postprandium den 13^e Maert 1657 praesentibus omnibus preter Jacob Marinusz Schepen Salomon Willems Pr: Burt de jonge ende Jacob de Keijser Raden.

Is bij W+R goetgevonden deses Stadtsrek; bij den Tresorier gedaen te worden op den tweeden dagh vande aenstaende s’lantsverpachtinge binnen deser Stede/

Adriaenj Broeders bij W+R deser stede tot orgelist aengenomen sijnde hebbende voorss Magistraet der stede Dordrecht den selven corte tijt daernaer tot Orgelist van haer Stadt gecoren op welcke nadere keuse hij haere eerw: deser Stede bij missive ten hoochste heeft bedanckt van dat haer E: hen tot dien dienst hadden aengenomen ende dewijle hem nu is opdoende den persoon van Mattijs du Freijn? ende sijn dienst als Orgelist ende Clockspeelder is presenterende Hebben W+R na voorgaende deliberatie ende opt goet rappoert vande br van Delen den voorn; Mattijs du Freijn ? tot Organist deser Stede aengenomen ende den selven jaerl: toegeleght ende de ordinaris gage geaugmenteert tot dertich ponden gr.Vls mits gehouden sijnde te achtervolgen d’ordonnantie dienaengaende hem ter hant te stellen ingack ende aenvanck nemende metten eersten Aprilis naercomende/

Is bij W+R mede goetgevonden als den orgel ontstelt ende discort is ende door den Orgelmaker die binnen Middelb: is te laten repareren ende in ordere brengen tot welcken eijnde gecommittert beijde de Burghmrs ende den Tresorier van Swieten/

Opt rapport van Br: van Delen ende den tresorier van Swieten nopende het besteden vant scheerwerck vande Clocken metten gevolgen ende aencleven vandien aen Corn: Brant tot 50 Caroli guldens Hebben W+R tselve geapprobeert/

Nopende de insolentie ende inordentelijckheden vanden wijn en bierwerckers mitsgrs: eenige arbeyders vant St: Jans Gilde deser Stede Is bij W+R goetgevonden de selve te ontbieden ende hare ontfatsoenel: vandien vande burgers aff te perssen haer volgens hunne ordonnantie niet is toecomende voor te dragen ende aen te seggen ende hun met eenen openinge te doen dat eerdaechs soodanigh reglement opt wijn en bier wercken mitsgrs thuijs brengen van alle goedern bij W+R sal worden geformeert waer naer sij hun sullen hebben te reguleren ende bij faute ende clachte vandien dat daerinne soodanich sal worden voorsien als W+R naer merite van saecke ende overtredinge van die Ordonnantie bevinden te behooren/

Opt versoeck vande Br: van delen nopende desake de questie tusschen hem ende den Baillieu Fentzel die biju B+S deser Stede aen W+R is gerenvoijeert Hebben W+R deselve gestatueert om rapport te doen tot na den aenstaende verkiesinghe vande Magistaret deser Stede/

Op het voorgeven dat bij dhr Baillieu schijnt nu deen ende dander wort aengemaent ende geanimeert int belaste van eenige offitie te doen toeploijen ende insonderheijt vande secretaris die nochtans bij voorgaende acte aenden selven is gegeven ad iustum ?? ten sij dat eenige acten contrarie meriterende tsijnnen laste worden ondervonden Is bij B+S+R goetgevonden dat ten rapport vande qualiteijt ende vermogen vande Bailliu sal worden geresumeert de voorgaende resolutien dienaengaende genomen ende dat dienaengaende ten naeste resolutie genomen ende hem toegesonden worden als na …….. wat inne sijn recht gelijck oock dat vande ……. Sal worden bewaert gelijck van noode wesen sal/

Iovis den 15^e Maert 165557 presentibus omnibus preter dheeren Dirck van Delen Br: Jacob Marinusz schepen.

Aen ons vertoont sijnde de requeste bij den Baillieu Fentzel aen hare Ed: Mo: de Gecommitteerde Raden van Zeelant overgegeven dolerende dat den beraemdne dagh van het voorstellen vande magistraet deser Stede is gestelt in absentie van hem strijdich jegens het reglement ende privilegie deser Stede mette apostille daer op gevolcht ende naer lecture vande selve Is bij W+R goetgevonden hae Ed:Mo: aen te schrijven ende ter contrarie te betoonen dat den gem: Bailliu tot 2 distincte reijsen ontboden sijnde om een dagh nevens de Brs tot het nomineren vande Magistraet te beramen naer ouder gewoonte niet gecompareert ende dat den uste Br: tselve aalss doe gediffereert heeft ?? aenW+R oversulcks haer Ed: Mo: vrundelijck te versoecken den voorn: Baillieu in sijn versoeck als abusivelick daer in gegaen hebbende aff te wijsen ende de gem: magistraeeet als conforme tvoorss reglement gedaen hebende daer mede te laten geworden/

Sijn nevens beijde de Brs gecommittert Corn: Pietersz; ende Salomon de backer omme de pretentie van den Tresorier van Swieten nopende sijn verschoten penn: aff doen/

Alsoo van dage naer ouder gewoonte den Bailliu ende beije de Brs vier persoonen tot Brs moet worden voorgestelt ende in gevalle den Baailliu onwillich mochte sijn aldaer te compareren Is gecommitteert den ousten Schepen Corn: Pietersz. Omme in des Baillieus absentie de vier persoonen te helpen voorstellen/

Veneris den 16^e Maert 1657 presentibus omnibus praeter Pieter Burt de Jonge wtte Stadt Raet.

Is bij de Br: van delen overgebracht besloten missive van dheeren Gecommitteerde Raden van Zeelant addresserende aen W+R bij dewelcke den Baillieu deser Stede wort gelast dat hij de convocatie gedaen doort Collegie van W+R der selver Stede tot het vernieuwen vande Magistraet alhier ende geleght op datum deser sijn voortganck en effect sal laten sorteren sooder hem daertegens voor dese rfeijse verders te formaliseren des saal voor het toecomende de voorss de voorss convocatie altijt geschieden volgens het reglement off privilegie aen dese Stadt inden jare 1574 verleent door den Bailliu ende twee regeerende Burgemrs inder tijtt sonder dat oock nodich sal wesen telckens daertoee te roopen eenige notabele burgers soo lange den raet alhier sal blijven bestaen in gedtal van negen persoonen ende naer lecture vande selve Is bij W+R geprocedeert tottet nomineren van een nieuwe Magistraet naaer costume/

Bij den voorn; Brs: omvraegh gedaen sijnde alsoo op gisteren int voostellen van vier persoonen tot Brs naer ouder gewoonte bij den baillieeu questieee is gemoveert sustinerende dat den secretaris van Swieten de vierdesten int voorstellen niet is competeende echter den selven toegestaen sijne keuse onder protestatie dat sij daer op van W+R deser Stede souden verseocken de interpretatie van den Hebben B+S+R naer voorgaende deliberatie verclaert ende geinterpreteert mits desen dat denvierden keuse bijde voorn: secretaris gedaen sijn effect sal sorteren ende die authoriteijt behouden te meer alsoo W+R voornt tselvigeee aenden voorrn: secretaris specialicken hebben gediffereert bij hare resolutie in date 2^e Maaaert 1657 om nevens den Bailliu ende beijde de Brs: vier persoonen te helpen nomineren ende voorstellen/

Is den secretaris gecommitert omme den brieff van nominatie vande nieuwe Magistraet aende heeren Staten van Zeelant over te brengen ende de electie van dien te bevorderen/

Sabbathi postprandium den 31^e Maaert 16557 presentibus d’heereen Pieter burrrrt salomon de Backer Brs Johan Kitsz/ Johan Denijs ende Jaan Jasperfsz abseent Paulus Maertensz Jacob Bonnecroij Tobias Legoesche Jacob de Keijser Schepenen Dirccck van deelen Cornelis Pietersz secretaris van Swieten Adriaen van Dort Salomon Willemsz nicolaes Warnoier Pieter Burt de jonge absent Jeronimus Huwaert ende Jan Willemsz Raden.

B+S+R der Staadt Arnemuijden hebben gecoeren mitsdesen dese naer4volgende Officieren

Tresorier

Secretaris van Swieten

Weesmrs

Dirck van Delen

Cornelis Pietersz

Adriaen van Dort

Commissarissen vande cleene zaken

Br: van Delen

Salomon Willemszz

Nicolaes Warniers

Commissarissen vant Landtrecht

Pieter Burrrt de Jonge

Jan Willemsz

Jeronimus Huwaert

Brootwegers

Johan Kitsz

Johannes Denijs

Fouriers

Br de Backer

Johan Kitsz

Secretaris van Swieten

Kerckmrs

Br Pieter Burt

Br van deleen

Gasthuismrs

Cornelis Pietersz

Tobias Legoeche

Erffscheijders

Br. Van Delen

Johan Denijs

Adriaen van Dort

Sijn eijde de Burgemrfs ende den Tresorier van Swieten gecommitteert ende geauthoriseert omme dee molen dese4r Stede alsooose Meij naestcomende wtter pacht is aende ouden Molenaer ofte ijmant anders voor een jaer ofte meer wederom te verpachten toot meeste proffijt vande Stadt/

Martis den 17^e Aprilis 1657 presentibus omnibus praeter Jan Kitsz schepen adriaen van Dort Salomon Willemsz Raden

Extra wacht is nodig in verband met infiltratie van ongure elementen

Alsoo dese stadt aen Landt en waterzijde niet bequamelick can worden affgesloten als sulcx behoort dan met groote en excessive costen vande voorss stadt twelck niet can worden gedaen door onvermogen van de selve ende alle nachten veele fielten en dieven binne dese Stadt sijn comende soeckende de ingesetenen van dien van hare goedern off het niet nootsaekel.is dat de Borgers wderom comen te waken als voor desen ofte soodanige andere middelen worden beraemt als W+RR sullen goetvindeb omme alsoo alle insolentien sluijkereien ende dieverijen die bij nacht worden gepleght te weeren soo veel het mogelick wesen sal Hebben W+R naer voorgaende deliberatie om redenen voorder geresolveert ende verstaen dat de Borgers deser Stede ende ingesetenen van dien wederom sullen waecken als voordesen waertoe sal worden gebruijckt het oude stadthuijs ende aende selve wacht wanneert van node sal sijn sal worden verleent vuijr en licht sonder meer//

Wort den Tresorier gelast van Stadtswegen te coopen 12 halve piecken omme int doen vande ronde gebruijckt te worden/

Opt versoeck anden Baillieu Fentzel door de Br: Burt gedaen van eenige vrijheijt van Stadtsaccijssen te mogen hebben …. Den persoon van ……… sijreeder die van meeninge is alhier met eenige persoonen te comen woonen omme de sijrederie alhier te doen Sijn beijde de Burgemrs ende den Tresorier geauthoriseert om met den selven te overcomen/

Rapport bij de Burgemrs ende den Tresorier gedaen sijnde nopende de verpachtinge vande Molen deser Stede voor drie jaeren is Claes Jansz tot 29 pond vls jaerl. Ende wijders volgems de Ordonnantie daervan sijnde Hebben W+R (deze zaak “geapprobeert)

N.B Tekst is verminkt

Martis den 29^e Meij 1657 presentibus omnibus praeter Dirck van Delen ende Jeronimus Huwaert Raiden.

Een onaangenaam incident waarbij de baljuw schout en de wacht Job Jobsz betrokken zijn.

Also op gisteravont bij den Baillieu ende Schout deser Stede groote insolentie is gepleecht op de burgerswacht alhier van Job Jobsz op sijn wacht sijnde feijtelijck met blote degens opt lijff te vallen ende sijn geweer onder pretext dat hij ijtwes soude hebben misdaen aff te nemen ende niet tegenstaende instantelijck door den Hoofft Officier vande selve wacht ende den outsten Br: is versocht geweest restitutie vant affgenomen geweer met aensegginge soo sij ijet tot sijnen laste hadden tselve voor den Crijchsraet te brengen echter tselve niet sijn nagecomen alle twelcke sijn dingen van groote consequentien die niet en behooren te worden getolereert voornementlick van een personn die in stadtsdienst is ende desselfs gelt is treckende Soo ist dat W+R naer voorgaende deliberatie eenparichlick goetgevonden hebben mitsdesen den voorn: Schout bij provisie sijn bedieninghen aff te nemen gelijck sij deselve affnemen mitsdesen ende den Bailliu gelast het geweer wederom aenden voorn. Job Jobsz te behandigen ende wijders daer inne den voorn: Officier nopende de voorss insolentie sich heeft misgrepen daer over bij den Crijchsraet alhier sal worden aengesproken omme naer ondersoeck vandien daer inne gedaen te worden als sulcks sal behooren/

De wacht staat onder leiding van 3 Hoofdofficieren

Alsoo de wacht deser Stede wederom in treijn is gebracht Is goetgevonden ovre deselve drie Hooft Officieren te stellen gelijck de selve gestelt ende gecoren worden mitsdesen als namentlick tot Capiteijn Salomon de Backer tot Luijtenant Nicolaes Warnier tot vendrich secretaris van Swieten tot Sergianten Paulus Maertensz ende Jan Willemsz/

Alle neringdoenden dienen burger van de stad te zijn en het recht daartoe betalen.

Is goetgevonden dat alle inwoonders alhier woonende ende eenige neringe ofte ambach doende poorters ende burgers deser Stede sullen worden ende t’recht vandien betalen tot welcken eijnde omme tselve te effectueren sijn gecommitteert beijde de burgemrs ende Secretaris van Swieten/

Er wordt een Oranje vendel gekocht

Wort den Tresorier gelast een Orangie taffe ? vendel te coopen tot sulcken civile prijs als doenlick sal sijn/

Donderdach den 16^e Augustus 1657 presentibus omnibus preter Jan Jaspersz Pouwels Mertens J. de Keijser Schepenen Dirck van Delen Nijklaes Warnier Raden.

Mercurij postprandium den 19^e Septembris 1657 presentibus omnibus preter Dirck van Delen ende Adriaen van Dort Raden

Verpachting van wijn bier en de 6 grooten per tonn

Alsoo mettet wteijnde van dese lopende Maent September deses Stadts Domeijnen van wijn bier ses grooten per tonne bier als anders comen te expireren ende wtter pacht te vallen Is omvraegh gedaen offmen deselve wederom naer ouder gewoonte voor den tijt van … sal verpachten Hebben W+R goetgevonden deselve domeijnen te verpachten op den ouden voet daegs voor de aenstaende slants verpachtinge ende de Secretaris gelast billetten dienaengaende ter behoorlicker tijt wt te doen stellen/

Er schijnt nu ook een molen in Nieuwland in gebruik te zijn. Daar heeft de molenaar van Arnemuiden schade van enz.

Dewijle deses stadts Molen aende jegenwoodige Molenaer is verpacht onder conditien soo in tijde ende wijle een Mole opt Nieulant geduijrende sijne pacht mochte worden gestelt dat alsdan hem in redelickheijt van stadtswegen van sijn beloofde pacht affslagh sal worden egeven Hebben W+R tot voltrecoinge vant gunt voorss gecommittert beijde de heeren Brs ende den Tresorier van Swieten omme metten selven Molenaer daer over te accorderen niet cunnende den anderen verstaen dat mette expireren van tjaer pacht vande Molenaer deselve wederom publijckelick sal worden verpacht op soodanige conditien ende voor soo veel jaren als W+R alsdan ofte hare Gecommitterdens sullen goetvinden tot meeste proffijt vande stadt te behooren/

Het volgende stuk komt gedeeltelijk verminkt over :Het gaat over een delict dat tijdens de wacht moet hebben plaatsgevonden. Cornelis Albrechtsz wordt gehoord.

Vervolg:Ofte deselve daer vooren voor Commissarissen te betrecken Soo hebben B+S+R expresselick verclaren dat deselve Hooft Officieren off een ijder vandien in deselve boete ende amende daer inne hunne rotgesellen ofte elck int bijsonder is gevallen sal worden gecondemneert ende daer van geexecuteert gelijck offte selfs bij hem begaen ende geden waren tot effecte van welcke B+S+R specialick gecommittert hebben gelijck sijl: committeren mitsdesen tot Commissarissen den Capt: Luijtenant ende Vendrich van jegenw: Compagnie der burgerwacht alhier met volle macht ende authoriteijt omme wt crachte vande ordonnantie opde burgel: wacht alreede gestelt ofte noch te stellen alles te doen ende verrichten als sulcks sal vereijsschen want wij sulcks tot meeste versekerheijt ende securiteijt van dese stadt ende inwoonders vandien bevonden hebben te behooren/

Enkele burgers weigeren te waken bij Jacob Clement ?

Sijn beijde de Brs: ende den Secretaris gecommitteert omme enqueste te nemen nopende de oproermaking aen eenige burgers van niet te waecken bij Jacob Clement int werck gestelt ende den selven daer op te hooren mits doende daer van rapport/

Jan Carreman wordt de nieuwe molenaar i.p.v. Claes Jansz.

Alsoo Claes Jansz Molenaer de molen deser Stede heeft overgelaten aen Jan Carreman voor de tijt van se maenden met voorgaende kennisende toestaen van beijde brs Hebben W+R de overlating vandien geapprobeert/

Het haventje bij de Tolpoort moet zo snel mogelijk uitgediept worden.

Alsoot haventje aent Tolhooft deser stede geheelick is verslijmt ende soo opgehoocht datter voortaen geen schepen meer bequamelick en cunnen invlieten ? tot groote ondienst vande Burgerie sijn beijde de Brs. Ende den Tresorier gecommittert omme meete bequaemste gelegentheijt….. wtdelven vandien te besteden in for ….. als laest wtgedolven is geweest/

De watergang naar Middelburg verpacht aan Cornelis Drabbe de jonge

Is geapprobeert de verpachting vande waterganck naer Middelburgh soo verre deselve dese stadt is competerende aen Cornelis Drabbe de jonge voor seven jaren verpacht tot acht guldens jaerl: ingaende den eersten Octobris 1657/

De stad wil dat de Chirurgijns een gilde vormen

B+S+R alsoo voordesen goetgevonden ende vastgestelt is dat een gilde sal worden geformeert vande Chirurgijns binnen deser Stede ende betaelt worden voor haer Incomengelt in plaetse van haer te doene proeve soodanich somme van penn: als bij resolutie geexpresseert staet Hebben tot voorderinge ende effecte vant selve te maken gilde tot Overdeken vandien gecoren ende gecommitteert kiesen ende committeren mitsdesen den Secretaris Frederick van Swieten/

Martis post prandium den 29^e Januarij 1658 presentibus omnibus.

Over de verpachting van het veer van Arnemuiden aan Ferdinand Fockeel

W+R hebben den verpachtinge vant veer deser Stede bij d’heeren Brs: ende den Tresorier wtter hant verpacht aen Ferdinand Fockeel tot seven ponden grt. Vls jaerlicks voor den tijt van drie achtereenvolgende jaren en twee maenden ingaende primo Febr: 1658 geapprobeert ende toegestaen/

Een “Nieu Jaer” van 20 schellingen voor de stadsbode

OP de requeste van Isack Jacobsz stadtbode versoeckende een nieujaer voor sijn extraordinarisen diensten Hebben W+R deselve toegeleght twintich schell: vls sonder tselve te trecken in consequentie/

Jaques Clement en zijn vrouw moeten eerst poorter van de stad worden voor ze “seclusie van de Weescamer” bekomen.

Op de requeste van Jaques Clement ende sijne huijsvr: versoeckende de seclusie vande weescamer deser stede Is de supplianten hun versoeck ingewillicht doch onder conditie dat den selven eerst ende alvooren sal poorter alhier worden ende t’recht daer toe staende betalen/

Tobias Jansz van der Stijl wordt weer als schout aangenomen onder de oude condities.

Op de requeste van Tobias Jansz van der Stijl versoeckende in sijn oude bedieninge als Stadthouder ende Schout deser stede wederom herstelt te worden Hebben W+R de suppliant sijn versoeck toegestaen ende den selven in sijn oude bedieninghe aengenomen op soodanige eedt instructie ende reglement als bij dheeren Brs ende den Secretaris geformeert ende hem voorgehouden sal worden waer naer hij hem stricktelick sal hebben te reguleren op soodanigetractement als den suppliant voor desen in de selve bedieninge vande stadt heeft genoten inganck ende aenvanck hiermeede prima April 1658/

De stadsschoolmeester heeft last van concurrentie van “knechjes” die “schole” houden

Op de clachte van Jacob Bonnecroij Stadtsschoolmeester aendienende dat eenige haer onderwinden alhier school van knechjes te houden contrarie ende strijdich jegens sijne acte dienaengaende bij W+R deser Stede verleent versoeckende oversulcks maintenue van de selve resolutie ende acte Hebben W+R goetgevonden omme een middelmatige wegh in te gaen ende de ingestenen deser Stede te gemoet te comen met toestaen vanden voor: Bonnecroij dat alle de gene die school van knechtjes alhier willen houden metten voorn: Bonnecroij sulen moeten overcomen ende accorderen wat sij hem in redelicheijt voor dat sijl: school mogen houden jaerlicks soo lange sijl: tseleve exerceren sullen toeleggen welck accoort sal geschieden ten overstaen ende bijwesen van Beijde de Brs: ende den Secretaris/

Aantekening:

N.B. Het is interessant om na te gaan of die “knech(t)jes” op een of andere manier zijn te vergelijken met “stagiaires” od “assistenten in opleiding” Of: -wat waarschijnlijker is:- is er sprake van beunhazen die profiteren van de omstandigheden b.v. wanneer de stadsschoolmeester niet goed functioneert en zij betere resultaten bereiken. ?

Iovis den 14^e Maert 1658 presentibus omnibus praeter Johannes Denijs Schepen sieckDirck van Delen Raet

De Stelder ende Onderhouder vande Orlogie/Uurwerk is overleden: JeronimusHuwaert wordt de opvolger van Cornelis Brant.

Alsoo Cornelis Brant stelder ende onderhouder vande Oirlogie deser Stede is comen te overlijden Sijn gecommitteert beijde de Burgemrs ende den Tresorier omme tselve te besteden aen Jeronimus Huwaert op de oude conditien ende tot soodange somme alsse mette selven sullen connen accorderen/

Over de toekomstige ordonnantie van het Chirurgijnsgilde van Arnemuijden

Nopende het Chirurgijns gilde sijn beijde de Burgemrs gecommitteert omme met den overdeken ende deken vant selve Gilde eenige art: dienaengaende t’ontwerpen ende voor te stellen daer bij tvoorss Gilde gevoegelicxt mochte onderhouden worden op aggreatie van W+R mitsgrs d’interpretatie vermeerderinge ende verminderinge vandien/

Martis den 30^e April 1658 praesentibus omnibus praeter Nicolaes Warnieeer ende Adaam vandeen Mander Rade.

De Wintmolen mette stocke geropen sijnde is pachter als laeste verhooger vandien gebleven Jan vanden Broecke voor de somme van tweehondert vijftich Caroli guldens jaerl: op conditie bij stadtsverpachtboeck vermelt/

Alsmede vande vesten deser Stede dhr Pieter Biesman voor seven jaren tot vier pond tien schell: Vls jaerlicks blijckende als boven/

Klacht van Ferdinand Fockeel pachter vant veer over “valse concurrentie”

Op de clachte van Ferdinand Fockeel pachter vant veer deser Stede van dat een inwoonder deser Stede hem vervoordert t’volck van over hier aen te setten voorgevende dat hijt overgenomen heeft vande pachter van die van Middelb gepacht ende dat hij met sijn schuijte hier aent hooft blijft leggen tot preiuditie van sijns Fockeels pacht Is goetgevonden den selven te doen aenseggen soo hij meent eenich recht te hebben omme tvolck van over te halen dat hij met sijn schuijte sal hebben te wijcken van deses Stadtskaijen en hooffden ende daer over te blijven off dat anders daer in sal worden voorsien/

Veneris den 14^e Junij 1658 prfesentibus omnibus preter Jacob Bonnecroij Schepen Adam van de Mandere ende Pieter Biesman Raden.

Secretaris van Swieten krijgt op zijn verzoek behoorlijke “loonsverhoging”

Opt versoeck van deSecretaris van Swieten hebben W+R wt sonderlinge consideratie den selven sijn toelegh voor sijn Comptoir behoefsel geaugmenteert van dertich tot vijftich Caroli guldens sijn ontfanckloon vande hondertsten Penn; van tweeenveertich tot vijftich guldens ende sijn ordinaris toelegh van tseventich tot hondert Caroli guldens comende metten voorss augmentatie te bedragen samen tweehondert guldens welcke hem van nu voortaen jaerlicks goetgevonden ende voldaen sal worden/

Over “de vermaking van de nieuwe wet”

Is bij de Secretaris overgebracht beslote missive vande Ed: Mo: Heeren Staten van Zeelant addreserende aen W+R deser stede inhoudende de vermaking vande nieuwe wet over den jare 1658 ende naer lecture vande selve sijn de affgaende Brs: ende Schepen van hun eedt ontslagen ende van hare bediening bedanckt ende de nieuwe naer affneming van hun eedt in haer bedieninge gestelt /

Veneris postprandium den 14^e Junij 1658 prnt: dheeren Salomon de Backer Dirck van Delen absent Brs: Corn. Pietersz Johan Kitsz Nicolaes Warnier Jacob Bonnecroij absent Thobias Legiers Jacob de Keijser ende Pieter Biesman absent Schepen Secrtetaris van Swieten Pr: Burt Adriaen van Dort Jan Jaspersz Adam vander Mander absent Paulus Maertensz Jeronimus Huwaert ende Pr: Burt de jonge absent Raden.

Burgemrs Schepenen ende Raden der Stadt Arnemuijden hebben gecoren mits desen dese naervolgende Officieren.

Tresorier

Secretaris van Swieten

Weesmrs;

Br: Pieter Burt

Adriaen van Dort

Jan Jaspersz

Commissarissen vande cleene zaecken

Br: Burt

Paulus Maertens

Adam vander Mander

Commissarissen vant Lantrecht

Jeronimus Huwaert

Pieter Burt de jonge

Brootwegers

Johan Kitsz

Nicolaes Warnier

Fouriers

Cornelis Pietersz

Tobias Legoesche

Secretaris van Swieten

Kerckmeesters

Br: Dirck van Delen

Br: Pieter Burt

Gasthuijsmrs:

Cornelis Pietersz

Tobias Legoeche

Erffscheijders

Br: van Delen

Nicolaes Warnier

Adriaen van Dort

Er moet een ordonnantie komen van het Chirurgijns Gilde o.l.v. de secretaris van Swieten

Is den Secretaris van Swieten gelast als Overdeken vant Chirurgijns Gilde mette Deken ende beleeders van dien soodanighe Ordonnantie ende articulen te ontwerpen ende maecken als sijl: totte meeste maintenue ende onderhouding vant voorss Gilde ende bevoorderinge vande resolutie dienaengaende genomen bevonden sullen te behooren/

Veneris den 20 Septembris 1658 presentibus Tobias Legoeche sieck ende Pieter Biesman Schepen Dirck van Delen wtterstadt Jan Jaspersz Pieter Burt Raden.

Over de verpachting van de stadsdomeinen bier wijn en zes groten bier

Alsoo deses stadtsdomeijnen van wijn bier ende ses grt per tonne bier mettet expireren van dese maent wtte pacht sijn Is goetgevonden deselve domeijnen andermael voor den tojt van een jaer te verpachten daegs voor slants verpachting wesende den 24 deser ende den Secretaris gelast billetten dienaengaende wt te doen setten/

De “cleijne clocke” op de toren

Wort den Tresorier gelast de cleijne clocke op den toorn(toren) te doen prepareren ende maken dat deselve wederom met een touw inde kercke kan geluijt worden als voor desen/

Alsoo den Baillieu Fentzel sonder eenighe de minste kennis vande voorss Magistraet naer Hpllandt vertrocken ende vijff a ses maenden aldaer verbleven is desselfs huijsvrouwesijne goederen veralieneert ende vercoft heeft ende metterwoonige haer mede naer Hollant getransporteert heeft waer wt ende met welck doen genoechsaem bespeurt kan worden an niet te sullen wedercomen Hebben B+S+R naer voorgaende deliberatie geresolveert deselve bailluagie ende bedieninge mits desen te stellen impetrabel ? omme ter gelegender tijt eenighe solicitanten hun opdoene te procederen tottet nomineren ende voorstellen van drie persoonen ten eijnde daer wt eene tot Bailliu bij dheeren Staten van Zeelant geeligeert mach worden naer ouder gewoonte/

Luna den 17^e Maert 1659 presentibus omnibus.

De nominatie

Wort den secretaris gecommitteert omme den brieff van nominatie vanden nieuwe Wet aen dheeren Staten van Zeelant over te brengen ende de electie vandien te bevorderen sonder tselve te trecken in consequentie/

Er is een nieuwe baljuw nodig

Alvoren te procederen tottet nomineren van een nieuwen Baillieu Is goetgevonden bij requeste aen dheeren Staten van Zeelant te doleren ende tvertreck vanden Baillieu Fentzel te kennen te geven dienvolgens omme alle questien ende processen die daer wt soude mogen resulteren te prevenieren te versoecken authorisatie omme te mogen comen tottet voorstellen van eenre ander Baillieu tot effecte van welcke gecommitteert sijn dhr: Br: van Delen ende den Secretaris van Swieten/

Het grafdelverschap

W+R hebben opt versoeck van Pieter Seijnhave(n) ? door den Secretaris gedaen den selven de bedieninge vant Graffdelverschap binnen deser Stede ende Iusidictie vandien toegestaen ende vergundt/

Iemand wil “schole houden”

Opde doleantie van Daniel Criserie ? versoeckende authorisatie om schole tot oeffeninge int lesen en schrijven vande jonge jeucht binnen dese stadt te mogen houden Hebben W+R goetgevonden alvoren Jacob Bonnecroij ende den voorn: doleant te hooren om hunt belang dienaengaende in te brengen tot dien eijnde gecommitteert dhr Br van Delen ende den Secretaris/

De organist Mattijs de Freijn is metterwoon naar Middelburg vertrokken enz.

Alsoo Mattijs de Freijn organist binnen deser Stede metter woon naer Middelb.vertrocken Hebben W+R verstaen den Tresorier gelast hem aen te seggen oftt’hij sijn vixum ? domicilium alhier terstont sal comen nemen ende houden als voor desen ofte bij onwillicheijt vandien dat hij mitsdesen ? sal wesen ende blijven gelicentieert van sijn Organistschap/

N.B. De tekst is beschadigd

Martis den 27 Meij 1659 presentibus omnibus preter d’heeren Dirck van Delen Br. Jacob de Keijser Schepen sieck Pieter Burt wtter stadt Raet.

Een request aan de Staten over het baljuwschap

Is bij de Secretaris overgebracht de requeste gepresenteert aen de Heeren Staten van Zeelant tenderende om te mogen hebben speciael consent tottet voorstellen van een ander Bailliu in plaetse van Abram Fentzel van hier vertrocken ende daer toe consent vercregen hebbende dienvolgens omvraech gedaen offmen sal procederen tot nominatie van drie bequame persoonen omme daer wt bij haer Ed: Mo: een tot Bailliu gecommitteert te worden Hebben W+R goetgevonden tselve alsnoch wtte stellen tot naerder gelegentheijt/

Adriaen Baillestrate wil op een “ledig erf” een zoutkeet laten bouwen

B+S+R hebben de vercoopinge van de Erve omme daer op bij Adriaen Baillestrate de jonge een Zoutkeete te mogen stellen door de Brs: ende Tresorier gedaen toegestaen ende geapprobeert dienvolgens den selve Baillestrate ende sijne erffgen: gestelt inde volle possessie gebruijckt ende eijgendom vandien nu ende ten eeuwigen daghe sijn/

Het bierdragerschap

W+R hebben Pieter Cornelisz vergunt ende toegestaen de bedieninghe vant Bierdragerschap in plaetse van Jacob Seuremont overleden mits doende den eedt daer toe staende/

Voorboden

Is goetgevonden den verboden deser Stadt te resumeren ende eerdaechs te doen publiceren naer ouder gewoonte ende den inhout daervan stricktelick te doen observeren/

Over de broodpas: verhouding tussen de duurte van de granen en de prijs van het brood: Dat stond op een int openbaar opgesteld publicatiebord.

N.B. De tekst is voor een groot deel weggevallen

W+R hebben Johannis de ……. Gesurrogeert inde plaetse van Jan ……… omme dagelicks een behoorlick …………… voor sijn huijs wt te hangen ………… gewichte van het broot te ……… de Burchers sullen moeten wege.. weren van alle fraude die daer in …. Van de ingesetenen soude mogen… ende den selven daer voor jaerl: …. Twee ponden grt Vls …

In rechtzaken als schepen/raad magistraat buiten de stad Arnemuiden, dient men te staan op en vast te houden aan de privileges van de Stad.

Op de propositie van dhr: Pieter Biestman Schepen deser Stede aendienende hoe dat hij in twee distincte saecken voornemelick ?? voor den Gerechte van Middelburch is betrocken ende de exceptie als een burger van dese stadt sijnde geproponeert hebbende van aldaer niet te cunnen betrocken worden Hebben B+S deselve gerejecteert ende hem ten principalen gecondemneert ende daer van geappellert wesende Hebben W+R naer voorgaende deliberatie geresolveert hun nevens den voorn: Biestman voor hun .deren interest te voegen tot maintenue ende voorstant van deses Stadts privilegie/

Veneris den 30^e Meij 1659 presentibus omnibus preter Nicolaes Warnier Jacob Bonnecroij Jacob Keijser sieck ende Pr: Biestman Schepenen Pr: Burt wtter stadt Jacob Marinusz Jeronimus Huwaert ende Jacobus Kaa ?? Raden.

De Ordonnantie van de Chirurgijns is “opt pampier gebracht”.

B+S+R hebben de Ordonnantie van Chirurgijns Gilde deser Stede door den Overdeken+Deken+Beleeders vant selve Gilde opt pampier gebracht ten desen geexhibeert ende hier op gesien geapprobeert toegestaen ende geratificeert gelijck sij dan bij desen doch aen hun behoudende de interpretatie vermeerderinge verminderinge ende te niet doening vandien als naer behooren /

Is goetgevonden dat Stadtsrek: bij den Tresorier sal worden gedaen soo ras als den brieff van electie wegens de nieuwe Wet overgecomen sal wesen/

De diender G. de Koster is overleden; voorlopig> geen opvolger benoemd

Is mede goetgevonden mettet overlijden van Guilliaem de Kester in sijn leven den diender alhier datter genen anderen in desselfs plaetse gesurrogeert ofte aengenomen sal worden tot tijt ende wijle daer nader soude mogen worden gedisponeert/

Martis den 18^e Junij 1659 presentibus omnibus preter Dirck van Delen Br: wtter stadt Jacob Marinusz ende Johannes de Sanger Raden

Is andermael omvraech gedaen offmen sal procederen totttet voorstellen van drie persoonen omme daer wt bij dheeren Staten van Seelant een tot bailliu in plaetse van Abraham Fentzel van hier vertrocken gecoren ende gecommittert te worden ende tselve goetgevonden sijnde Hebben B+S+R genomineert ende voorgestelt gelijck sijl. nomineren ende voorstellen mitsdesen de persoonen van Pieter Biestman Ritsert Maxvelt ??. Ende Adam vander Mandere omme wtte selve bijde gem: Heeren Staten een tot Baillieu over de Stadt Arnemuijden ende resort vandien gecommittert te worden ende den secretaris gelast daer van brieven te depescheren deselve over te brengen ende de expeditie vandien te bevoorderen als naer behooren/

Mercurij den 18^e Junij 1659 presentibus omnibus preter dhr: Dirck van Delen Br: wtter Stadt

Dirck de Vriese wil i.p.v. Jeronimus Huwaert “tOirlogie (Uurwerk) waarnemen onder bepaalde condities.

Opde requeste van Dirck de Vriese versoeckende in plaetse van Jeronimus Huwaert die de Oirlogie heeft waergenomen ende ende tselvige quiteert heeft gesurrogeert te worden Hebben W+R dselve bedieninge aenden suppliant vergunt ende toegestaeb volgens de conditien met Cornelis Brant zaliger aengegaen ende op het selve tractement als den voorn; Huwaert heeft genoten/

De volgende tekst is ook zeer verminkt overgekomen:

Het is wel duidelijk dat de schoolmeester poortclockluijder e.a de dupe zijn van het feit dat Arnemuiden dik in de schulden zit. De stad zal allen instaan voor de nabestaanden als “die in stadsdienst zijn” verdrinken of verongelukken”. Een schrale troostprijs die waarschijnlijk nooit uitgeloofd zal worden.

Alsoo op heden Stadtsrek: gedaen ende bevonden is merckelicke somme van penningen ten achteren te sijn ende t’incomen van de Stadt sulcks ……. Van jare te jare te vercleijnen…………Hebben goetgevonden ende verstaen ……. Naer resumptie vande ordinr……aff te schaffen de gagie …………. Toelegh van Jacob Bonne…(croij)…… schoolmr: ende dhelfft vande ……. Als poortclockluijder ………… van Paulus Maertensz Jan…… mits dat den selven int …….. verdroncken ofte verongeluct ………… wege betaelt sal worden ……………./

Sabbathi den 21 Julij 1659 presentibus omnibus preter dheeren Dirck van Deelen Br: Jacob Bonnecroij Jacob den Keijser Schepen Paulus Maertensz ended Jacobus Kaen ?? Raden.

Is bijde Secretaris overgebracht besloten missive vande Heeren Staten van Zeelandt addresserende aen Baillieu +B+D+R inhoudende de vermaeckinge vande nieuwe Wet ende naer openinge ende lecture vande selve sijn de affgaende burgemr. Ende Schepenen van hun eedt ontslagen ende bedieninge bedanckt ende daencomende in hunne respective bedieninge beeedicht/

Luna den 23 Junij 1659 prnt: d’heeren Dirck van Delen wtter stadt Pieter Burt absent Burgemrs: Corn: Pietersz Jacob Marinusz Jan jaspersz Paulus Maaertensz Nicolaes Warnier Pieter Biestman Jeronimus Huwaert Schepen: Salomon de backeer Johan Kitsz Secretaris van Swieten Tobias Legoeche Johannes de Sanger Jacobus Kaer ? absent Dirck de Vriese Raaden.

Burgemrs: +S+R der Stadt Arnemuijden hebben gecoeren mitsdesen dese naervolgende Officieren

Tresorier

Secretaris Frederick van Swieten

Weesmrs:

Salomon de Backer

Johan Kitsz

Tobias Legoeche

Commissarissen vande cleene Zaecken

Salomon de backer

Johannes Zanger

Jacobus Kae

Commissarissen vant Lantrecht

Dirck de Vriese

Brootwegers

Nicolaes Warnier

Johan Kitsz

Fouriers

Jacob Maarinusz

Jan Jaspersz

Secretaris van Swieten

Kerckmrs:

Burgemr:Van Deelen

Burgemr: Burt

Gasthuismrs:

Nicolaes Warnier

Secretaris van Swieten

Erffscheijders

Jacob Marinusz

Nicolaes Warnier

Pieter Biestman

De weduwe van bakker Court Ingelbertsz tapt bier en wijn zonder accijns te betalen.

Op de propositie vanden Tresorier van Swieten Is bij W+R naer voorgaende deliberatie goetgevonden ende geresolveert datmen bij requeste aende Heeren Staten van Zeelant sal doleren(klagen) ende te kennen daaat de wed: van Court Ingelbert woonende ontrent het Arnemuijdse Hooft ende aldaer tappende geen accijs ofte impost en betaelt tot grooet prejudicie van dese Stadtsdomeijnen ende incomen van bier en wijn daer van dese Stadt merckelick gevoelen int verpachten vande voorss domeijnen alreede gehadt dien volgende serieuselick te versoecken dat deselve Wed: mede gelijck alle andre herbergiers sal betalen trecht daer teo staende volgens de respective Ordonnantie vant Landt daer op deselve worden verpacht/

Er is iemand in Mortier(rechtsgebied van Arnemuiden) die verplicht is aan de pachter opgave te doen van de hoeveelheden ingeslagen en uitgetapte hoeveelheden drank

Is mede goetgevonden den persoon incomende in Mortier sijnde onse Iurisdictie tusschen Middeelb: ende dese Stadt ende aldaer mede herberch houdende aen te doen seggen dathij geenderleij dranck offte anders Impost ofte accijs subject sijnde en sal inslaen ofte opdoen sonder alvooren tselve aende pachter offte …… collecteur binnen dese Stadt te …….. aengeven ende trecht daer van ………..te hebben/

N.B. Tekst is verminkt

Meercurij den 17^e Septembris 1659 presentibus omnibus preter Jacob Marinusz Nicolaes Warnier ende Pieter Biestman Schepen Jacobus Kaa Raet

Als de verpachting moest worden opgehouden omdat die niet voldoende opbracht, dan werd er door iemand , aangesteld van stadswege, gecollecteerd.

Alsoo deses Stadts Domeijnen van wijn Bier ende ses grt per tonne bier mettet expireren van dese maent Seeptembris wtter pacht sijn ende dewijle bij experientie bevonden wort dat deselve domeijnen door inbreuck vande oude ordonnantie die alsnu schijnen in vergetentheijt te wesen van jare te jare minder ccomen t egelden ende worden verpacht Heen B+S+R goetgevonden ende mitsdesen verstaen datte voorss domeijnen wederom volgens de oude Ordonnancie voordesen daer op geemaneert ende deselve bij den pachter worden beeedicht op dijnsdagee naessstcomendee wesende den 23 e deser sullen worden verpacht ende ingevalle de voorss domeijnen naaaer goetvinden van Commissarissen niet genoech en mochten gelden sullen worden opgehouden ende bij deen oft dander daertoe te stellen van stadtswege sullen worden gecollectteert op den voet ende oude ordonnantie hier voren vermelt/

Luna den 15^e December 1659 presentibus omnibus preter d’heeren Salomon de Backer ende Tobias Legoeche Raden

Het gaat niet zo goed met het welvaren en het besturen van de stad; daarom moet door een aantal gecommitteerden voorstellen gedaan worden ter verbetering van de financiele positie

Alsoo op veele ende verscheijden stadts saken middelen ende regeringe der selver door verloop van tijt sijn voorgevallen redenen en oorsaken waeromme ten dienste vande stadt hooghnodig is te worden beraemt eenen goeden voet ende bequame ordre op de welck de regeringe der selver als oock de middelen ende beloop vandien in toecomende tijden mocht hebben eenen beteren vasten voet ende regel Ende de wijle tot het ondersoecken overwegen ende beramen der selver wel sal vereijsschen langer tijt als geduirende deser vergaderinge can worden genomen wort gevraecht off het niet dienstich soude sijn dat wt W+R eenige leden mochten worden gecommittert om nevens de Brs: off die wt hun best sullen connen vaceren op het pampier te stellen alsulcke ordre ende reglement als sij tot dienste voordeel ende oirboor vande stadtsregeringe ende desselfs incomen omme ter naester vergaderinghe daer van rapport gedaen ende bij W+R wt deselve vastgestelt mochte worden sulcx sij sullen bevinden te behooren tot effecte van welcke sijn gecommitteert beijde d’heeren Brs: Pieter Biestman ende Jacobus Kaa/

Martis den 23 Decembris 1659 presentibus omnibus preter Corn: Pietersz Schepen ende Johan Kitsz Raet

Hieronder voorstellen tot bezuiniging om de stad financieel verlichting te brengen

Burgemrs:Schepenen ende Raden gesien hebbende eenige art: ende pointen bij commissarissen wt W+R opt papier gebracht tenderende tot menagie van dese Stadt alsmede de groote lasten daer inne deselve is vervallen ende tot weghneming ende ontlasting vande selve voor soo veel het mogelick sij, Hebben goetgevonden geresolveert ende verstaen gelijck sij goetvinden resolveren ende verstaen mitsdese eerstelick

Dat de Conchergie vant Stadthuys affgeschaft sal worden daer wt vertrecken ende tselve ledich blijven staen sal ende tot schoonhouden sluijten ende opendoen vant selve stadthuys de Schout ofte bode vergunt sal worden tgebruijck vanden hoff/

Datmen de verpachtingmaeltijden wederom op de oude voet sal brengen als voor desen te weten datmen de becosting vandien niet groote en sal maken tot acht off negen ponden Vls

Datmen voortaen op de dagh van voorstelling vande nieuwe Magistraet geen Maeltijt off costen sal doen.

Alle besoingnes opt Stadthuys ende niet in een herberg aff te handelen Wanneer het voor rek: van de stadt soude wesen.

Datmen in het opdoen van wijn bier als andersints sal gaen met advijs vande Burgemrs ende ijder reijs niet meer gecoft sal worden als van nooden is.

Aennopende (betreffende) tractement vande secretaris t’Comptoir behoeffen ende ontfanckloon vanden Hondertste Penn: monterende te samen 200 guldens jaerl: omme tselve te stellen op hondert guldens jaerl: tot dat de Stadt in voorraet ?? soude mogen sijn Is tselve en Secrtaris bedencking gegeven ende gesurcheert tot nader resolutie/

Belangende sekere 13 schell 4 grooten met de procureur inde sake vant Mansvelts Kerckhoff inden Haghe verteert 18 schell 8 grooteaenden tamboer int thuys brenegen vant vendel 8 ponden voor stellen van ses jarige Stadts rek: 8 schell 8 grooten over vacatie int bevorderen en voorstellen van een nieuwen Baillieu te mogen doen ende de 9 ponden 13 schell 4 grooten geaugmenteerde gagie omalle tselve te laten corten vant slot van sijn Stadtsrek: Is alle tselve mede den voorn. Secretaris in bedencking gegeven ende opgehouden alsvooren..

Aengaende tractement vande Orgelist ende Clockespeelder in platse van 30 ponden Vls jaerl. Wort hem nu maer toegeleght jaerlicks twintich ponden Vls.

Ende den pensionaris in plaetse van ses ponden vls drie ponden grt. Vls jaerlicx.

Datte herbergiers voortaen geen Stadtswijnkelder off bierstalle en sullen mogen houden

De Stadtsdomeijnen van wijn en bier nu wordende gecollecteert in Maerte naestcomende wederom op te veijlen ende te verpachten.

Aengaende de 4 grooten op ijder stoop wijn tot laste vande burgerie voor desen affgedanct ? offmen die wederom sal doen betalen ende stadtsaccijs vande cleijne bieren offmen die sal affschaffen is goetgevonden tselve te laten blijven als voor desen.

Dat voortaen geen stadtswercken offte oncosten en sal worden geaden dan met voorweten van beijde de Brs: ende ist noot van W+R.

Dat van alle arbeijtsloon ende extraordinaris wtgeven geen betalinge en sal worden gedaen sonder alvoren de rek: bij de Brs: oversien bij W+R geapprobeert ordonnantie verleent ende bij die vantCollegie geteijkent sijn alswanneer de Tresorier onder behoorlicke quitantie de betalinge sal mogen doen alles naer ouder gewoonte.

Datmen sal blijven bij de resolutie van 9 April 1641 ende sulcx een Tresorier niet langer dienen sal dan een jaer.

Omvraech gedaen offmen de panneluijden jaerlicks opt Stadthuys sal tracteren als voor desen is goetgevonden tselvige noch te continueren/

Veneris den 27 februarij 1660 presentibus omnibus preter d’heer Pr: Biestman Jeronimus Huwaert Schepenen Salomon de Backer ende Johan de Zanger Raden.

Over de rijweg tussen Arnemuiden en Middelburg moet op een vriendschappelijke manier een gemeenschappelijke regeling tot stand worden gebracht

Aennopende (betreffende) t’point vande rijewegh tusschen dese stadt ende Middelb: ende met deselve in een alliantie ende vruntschap te comen op soodanigen voet ende gelegentheijte als sonder prejuditie ende quetsinge van deses stadtsprivilegien eenichsints mogelick wesen sal tot welcken eijnde gecommitteert sijn dhr Br: van Delen ende de Secretaris van Swieten met last aenden selven Secretaris procuratie in amplissima forma te depescheren wtwijsens ende volgens deselve int jaer 1608 dienaengaende is verleent geweest/

De kerk moet nodig gerepareerd worden, maar daarvoor is subsidie nodig van de Staten.

Is goetgevonden ende tot dien eijnde gecommitteert de voorn: twee Gecommitteerdens bij requeste aende Heeren Gecommitteerde Raden van Zeelant te doleren ende versoecken subsidie van eenige penn: tot reparatie van dese stadtskercke/

De Molenaar is een slechte betaler van de pacht en bovendien een dief die meel van de ingestenen achteroverdrukt

Belangende de Molenaer deser Stede sijn trage betalinge ende ontrovinge vande Ingesetenen haer meel Is goetgevonden den selven sijn pacht op te seggen ende met sijn familie te doen vertrecken tot welcken eijnde gecommittert sijn dhrBr: van Delen Pr: Burt ende den Tresorier met nader last ende commissie om d’een off dander in sijn plaets te krijgen ende met den selven te accorderen tot soodanigen prijs alsmen sal cunnen bespreken alsmede inde conditien vande verpachtinge vande Molen te stellen datte Hondertste penn: vandien voortaen nevens hunne pacht aenden Tresorier deser Stede sal worden betaelt die tselve aende Ontfanger vandien wederom sal voldoen/

Pieter Biestman koopt een erf naast zijn zoutkeet

De erve gelegen tusschen de weduwe Wouter Maertensz ende Pieter Biestmans zoutkeete is vercoft aenden Voorn: Pieter Biestman mits blijvende tusschen beijde een behoorl: slop voor de somme van thien ponden grt Vls/

De ordonnantie op de Uitsluiting(Seclusie) van de Weeskamer wordt aangepast aan die van Middelburg

Aengaende de seclusie van deses Stadtsweescamer is goetgevonden deselve Ordonnantie te amplieren met soodanige Articulen als die van Middelburch nopende de voorss wtsluijtinge daer op vast hebben gestelt/

Resumptie vanhet Cohier van de Hondertste Penn:

Naer resumptie vant Cohier vanden Hondertste Penn: over d’huijsen binnen dese stadt staende Is goetgevonden voor als noch een verandering te doen/

Over de bierboom

Op de requeste van Joris Jorisz versoeckende den bierboom in plaetse van den overleden Pieter Govertsz Is tselve hem vergunt ende toegetsean mits doende den eedt daertoe staende/

Mercurii den 17^e Maert 1660 presentibus omnibus

Is den Secretaris gelast ordonnantie op de Schaliedeckers rek: te stellen/

Is tot het overbrengen vanden brieff inhoudende de vermaeckinge vande nieuwe Wet gecommitteert de Secretaris van Swieten.

Veneris den 2^e April 1660 presentibus omnibus preter Jacob Marinusz Jan Jaspersz zieck Pieter Biestman ende Jeronimus Huwaert Schepenen.

Er komt een nieuwe molenaar die vroeger dat werk hier gedaan heeft.

Rapport gedaen nopende eenen anderen molenaer in dese jegenw: plaets te krijgen van dat de Commissarissen tot dien eijnde gecommitteert in bespreck sijn geweest met Geleijn Jansz voordesen Molenaer alhier ende op aggreatie van W+R soo verre mette selven sijn overcomen dat hij sal betalen de somme van tweehondert en vijfftich Caroli guldesn jaerl: sonder hooger te willen comen mits ende onder conditie dat hij deselve Molenpacht sal hebben voor den tijt van drie jaren ende sijn graen als andere Molenaers sal mogen breken ende tmeel vercoopen alsmede dat hem den bierboom sal worden vergunt Hebben W+R de voorgen besoingnes ende besproken conditien bijde gem: Commissarissen mettenvoorn. Geleijn Jansz aengegegaen geapprobeert ende geratificeert/

Pieter Duijvcodt wil onder bepaalde conditie de Stadsdomeinen van wijn en bier “wtter hant” pachten

Opt versoeck van Pieter Duijvecodt doo de Br: van Delen gedaen om deses Stadtsdomeijnen van wijn en Bier wtter hant te mogen pachten mits hem alsdan toegestaen sal worden een Stadtswijnkelder te mogen houden Hebben W+R tot den eijnde gecommitteert beijde de Heeren Burgemrs ende den Tresorier omme met de voorn. Duijvecodt ten fine voorss tot meeste voordeel vande stadt te overcomen ende niet considererende ?? deselve domeijnen mette stocke op den prefigerende tijt te verpachten/ Tekst is verminkt

Is goetgevonden Stadtsrek: bij den Tresorier gedaen te worden op Vrijdage nastcommende wesende den 9^e Aprilis 1660

Sijn Gecommitteert beijde de Brs: tottet oversien van eenige reK; tot laste vande Stadt ende Ordonnantie daer op te depescheren/

Sabbathi den 8^e Meij 1660 prt: d’heeren Pieter Burt Johan Kitsz Brs: Jacob Marinusz absent Jan Jaspersz Paulis Maertensz Jacob de Keijser Jeronimus Huwaert Jacobus Kaa Dirck de Vriese Schepen: Corn: Pietersz Secretaris van Swieten Jacob Bonnecroij Tobias Legoeche Johan de Zanger Anthonij Blieck Jan Goewijn ende Pieter Broeder Raden,

Burgemrs+S+R der Stadt Arnemuijden hebben gecoren mitsdesen dese naervolgende Officieren:

Tresorier

Secretaris van Swieten

Weesmrs

Corn:Pietersz

Jacob Bonnecroij

Tobias Legoeche

Commissarissen van de Cleene Zaecken

Br: Pieter Burt

Johan de Zanger

Anthonij Blieck

Commissarissen vant Lantregt

Jan Goewijn Pieter Broeder

Brootwegers

Johan Kitsz

Jan Jaspersz

Foeriers

Jacob Marinusz

Jan Jaspersz

Secretaris van Swieten

Kerckmeesters

Br: Pieter Burt

Br: Johan Kits

Gasthuijsmrs

Corn: Pietersz

Secretaris van Swieten

Erffscheijders

Jacob Marinusz

Jeronimus Huijwaert

Paulus Maertensz

Opt versoeck van dhr Jan Jaspersz omme mede alhier Stadtswijnkelder te mogen houden Hebben B+S+R sijn versoeck ingewillicht ende toegestaen/

Veneris den 28^e Meij 1660 presentibus omnibus preter Jeronimus Huwaert Schepen Tobias Legoeche ende Jan Goewijn Raden.

De Tolpoort die vervallen is moet in zijn geheel hersteld en versterkt worden

Is bij Wet ende Raet goetgevonden ende geresolveert de tolpoorte deser Stede jegenwoordich vervallen ende veroudert wederom nieu op te maken ende in plaetse wederzijds met balcken ende delen te becleden als voor desen met steen te metselen ende boven op met balcken ende nieuwe deelen te leggen ende te voorsien soo sulcks nodich wesen sal alsmede de westpunt aennex deselve poorte de caije te laten maken ende beplancken tot wegneminge vande verdere inspoelingh vande Zee ? tot effecte van welcke den Tresorier gelast wort tselve metten eersten int werck te stellen ende in manier voorss te laten maken/

Het schaliedek van de kerk is door de laatste storm zwaar beschadigd: reparatie moet plaats vinden

Is mede goetgevonden het beschadigde schaliedeck vande kerck alhier door de laatste storm geschiet wederom te doen versien ende repareren ende alvoren inspectie te nemen offer eenighe gaten int selve deck sijn gevallen die buijten de conditien mette schalidecker aengegaen souden moeten betaelt worden/

Het dok/oude haven moet ingedamd worden om ingepolderd te worden

W+R hebben goetgevonden ende bij desen vastgestelt de docke ofte oude haven van dese stadt de bedammen ende vers te maken ende ter gelegendertijt aff te delven tot dien eijnde den Tresorier gelast tselve metten eersten int werck te stellen/

Nachtegael mag zijn bouwvallig huis Oranjeboom afbreken en er een muur met een poort in het midden er voor in de plaats stellen !!!!

Opt versoeck van dhr Nachtegael door dhr Br: Burt gedaen om sijn bouwvallich huijs de Orangieboom in plaetse vant selve te repareren ende op te maken met een egale muijr van 12 voeten hoogh ende een roijale poorte int midden vande selve op te mogen trecken ende te maken Hebben W+R den suppliant om redenen sijn versoeck ingewillicht ende toegestaen sonder nochtans tselve bij ijmant na dese getrocken te worden in consequentie/

De molenaar Jan van de Broecke is vertrokken zonder het restant van de pacht te betalen.

Alsoo de Molenaer Jan vande Broecke stilswijgens is geretireert ende wech gegaen sonder trestant ende tachterstel van sijn pacht te voldoen is goetgevonden ende den tresorier geauthoriseert om sijnde borgen daervoren aen te spreken ende bij non betalinge voor rechten te betrecken doen condemneren ende hunne persoonen ende goederen daer voren te doen executeren/

Over de schout Tobias Jansz.

Opt versoeck vande schout Tobias Jansz om thoff vant nieuwe stadthuys voor eenige jaren tot sijn gebruijck te mogen hebben W+R tselve sijn versoeck ontseght maer dat hij tgebruijck vandien sal hebben tot wederseggens/

De schout mag in diensttijd geen herberg houden.

W+R naergesien hebbende de resolutie in date den 7 febr: 1652 genomen van dat de Schout off sheeren dienaer doen sijnde ofte namaels aengenomen te worden dat deselve gedurende haren dienst geen herbergh sullen mogen houden Hebben alsnoch bij deselve gepersiseert ende bij desen verstaen dat die strecktelick sal worden naedrgecomen ende achtervolcht/

De Orgelist heeft br. Burt uitgescholden; bovendien moet hij zijn werk ook als klokkenist beter doen.

Sijn gecommitteert dhren Br: Kitsz ende den Secretaris van Swieten omme den orgelist annopende de injurieuse scheldworen aende Br: Burt gepleecht daer over aen te spreken ende te bestraffen met eenen hem aen te seggendat hij sijnen dienst soo vanden Orgel als Clocken beter ende meerder sal hebben waer te nemen ende op te passen ofte dat in sal worden voorsien soo sulcks bevonden sal worden te behooren/

Ook Paulus Maertensz moet het recht voor chirurgijn van 6 pond betalen

Op de requeste van Mr. Dirck de Vriese ende Hermanis Ceuleers deken ende beleeder respectivelick van chirurgijns Gilde deser Stede versoeckende dat Paulus Maertensz ende Andries Duijvecot gildebroeders vant selve Gilde mede trecht van ses ponden vls gelijck sij supplianten hebben voldaen sullen betgalen Hebben W+R der suppliantens versoeck ingewillicht ende toegestaen dienvolgens den voorn. Maertensz Duijvecot geordonneert tvoorss recht te moeten voldoen ende betalen als naer behooren/

Corn.Bastiaensz en Abram Michielsz willen achter hun keeten een “huijssie” (zomerhuisje ?) laten bouwen.

Opt versoeck van Corn: Bastiaensz.? Ende Abram Michielsz omme achter hunne keeten na de zeekant een huijssie te mogen bouwen mits betalende tgene in redelickheijt bevonden sal worden waerdich te sijn tot welckeneijnde gecommitteert is beijde den secretaris ende den Tresorier omme inspectie te nemen ende mette selve daer over te accorderen/

Mercurij den 23 Junij 1660 presntibus omnibus praeter Jacob Marinusz Schepen.

Nachtegael mag zijn huis de Oranjeboom voorlopig niet afbreken; ook moet een gedeelte van de z.g. Corte Noortstraet weer in de oude toestand teruggebracht worden

Op de requeste van eenige burgers ende inwoonders deser Stede versoeckende alsoo dhr Nachtegael bij W+R op sijn versoeck is toegestaen sijn bouwvallich huys den Orangien boom te mogen affbreken ende een royale muijr in plaetse vandien te stellen dat W+R de voorss resolutie souden willen intrecken ende den voorn. Nachtegael ordonneren tvoorss huys op te maken Nebben W+R eenparichlick naer voorgaende deliberatie goetgevonden ende verstaen de affbrekingh vant voorss huys te surgieren tot nadere ordere ende tot tijt ende wijle de supplianten mondelinge daer op sullen sijn gehoort ende wijders geresolveert ende verstaen gelijck sij doen bij desen datte Corte Noortstraet jegenwoordich begrepen ende gelegen int hoff van dhr vander Mander wederom sal worden herstelt ende gerepareert / op sulcken maniere als deselve voor desen heeft gestaen dienvolgens den Co….. vander Mander geordonnert tselve metten eersten int werck te stellen op pene dat anders tselve ……wegen tsijnen laste ………. Tekst weggevallen !/

Over pacht van Stadtsdomeinen door Pieter Marinisz Duijvecot …………

……………………………………… ende dat echter noch een kelder nevens hem wort gehouden Hebben W+R verclaert dat de propositie bij de br. Van Delen ten versoecke van Duijvecot gedaen niet andres enis geweest gelijck als deselve is geregistreert namelick soo hij Stadts domeijnen quam te pachten dat hem alsdan vergunt wiert stadtskelder te mogen houden sonder eenige omstandicheden meer twelck mede dhr Br: Burt ende den Secretaris als Gecommitterden nevens den Br; van Delen omme met den voorn. Duijvecot te accordern verclaren in conformiteijt ende gevolge vande resolutie ende hunne commissie den voorn. Duijvecot niet anders hebben voorgedaen ende toegestaen als deselve is medebrengende

Jan Wittewoongel > sHeeren dienaer

W+R hebben den aenneminge van Jan Wittewoongel tot sheeren dienaer door de Brs: gedaen tot thien ponden gr. Vls jaerl ende de emolumenten ende proffijten daer toe staen geapprobeert ende toegestaen/

Veneris den 13 augustii 1660 presentibus omnibus preter Jan Jaspersz paulus Meertens Jeronimus Huwaert schepenen.

Geleijn Jansz wil land tussen de Middelb. Poort en de molen “bouwrijp” maken en een dijk aanleggen.

Opt versouck van Geleijn Jansz door den secretaris van Swieten gedaen van te willen aennemen tlandt ofte blicke leggnde aende Middelb. Poorte ende molen alhier tot sijn eijgen costen te bedijcken met een behoorlijcken dijck swaer en sufficant genouch sijnde jegens het zeewater ende rontom tselve landt behoorlijck af te delven mits daer voren genietende ende profiterende vijf achtereenvolgende jaren augsten vant selve landt hebben B:+S na voorgaende deliberatie goetgevonden met den selven Geleijn Jansz daer over te spreecken ende tot dien eijnde gecommitteert beijde burchemeesters ende den Tresorier ende deselve geautoriseert omme met de selven absolutelijck dienaengaende te accorderen ? soo sijl. connen overcomen/

Waarschijnlijk heeft Dirk van Delen als boekhouder van de armen nog recht op een bepaald bedrag van de stad.

Op de missive van dhr Dircq van Delen als bouckouder van den arme alhier aen W+R geschreven uijt Breda den 18 Julij 1660 versouckende in sijne voors: qualiteijt betalinge van de stad vant gene desselven aenden armen bij overneminge van dhr Adam vander Mander wegens t’achterstel van sijn slot van stadts rek: schuldich is hebben W+R goetgevonden ende geresolveert soo wanneer de pretentie vande armen sal blijcken deuchdelijck te sijnmet de eerste gelegentheijt soo ras doenelijck sal sijn aende selve contentement ende betalinge te doen/

Op de propositie aennopende de wed: vrouwe haer tractement afte schaffen Hebben W+R goetgevonden ende verstaen haer tractement als noch te sullen behouden tot nader resolutie/

Meertis post prandium den 9 november 1660 presentis omnis praeter Jan Jaspersz schepen Jacob Bonnecroij Anthonij Blieck Ant: Pietersz ende Adriaen van Savoijen Raden.

Mailliart en de Poorter mogen de bierboom “verzorgen”

Op de req: van Pieter Mailliart Jan de Poorter Seijnhoven ende Jan Jansz versouckende de bierboom in plaetse van Nijs Nijsz Zal: hebben W+R deselve plaets van Nijs Nijsz vervult ende daernevens noch een gestelt de persoonen van Pieter Mailliart ende Jan de Poorter mits doende den eet daer toe staende/

Pensionaris van der Harten is overleden.

Is bij B+S voorgedragen dat bij overlijden van den pensionaris van der Harten twee persoonen haren dat sijn presenterende omme t vacerende pensionarisschap te mogen becleeden hebben W+R goetgevonden tselve alsnoch uijttestellen tot nader gelegentheijt/

W+R hebben in plaetse van dhr D: van Delen desen nevens den secretaris gecommitteert ……. Omme met de Commissarissen van de magestraet van Middelb: te comen in conferentie (over de ) Rijwech tussen dese stadt en Middelburch ……beijde de Brs+ en Jacob Ca…. ……………………………….. Tekst weggevallen…………..

Te brengen als mede te procureren ende te bevorderen bij requeste van de gecommitteerde raet van Zeelt om eenige subsidie te hebben tot reparatie van dese kercke/

Den 9 dDecembris 1660 presentis omnis Pieter Corn: Pietersz Jacob Bonnecroij Adriaen van Savoijen raden

Iedere keer is er wat het schaliedek van de kerk betreft reparatie nodig met nieuwe materialen.

Opt versouck van dhr Br Burt dat tot noodige reparatie vande kerck eenige schalie daer toe dienstich mochten gecocht worden heeft W+R geresolveert ende goetgevonden dat de selve sullen met den eersten worden gecocht ende tot dien eijnde gecommitteert Jan Goewijn Raet/

Opt reqt van dhr Mr: …. Teelen ? aengaende het pensionaris amt in plaets van den overleden van de overleden dhr Mr Tomas van der Harten is bij W+R eenparichlick geresolveert hem het voorss ampt te vergunnen/

De organist wordt bevolen het carillon te bespelen op de eertsvolgende dagen: dat is een aanwijzing dat hij regelmatig zijn plicht heeft verzaakt om welke reden dan ook.

Is bij W+R geresolveert den organist te gelasten dat hij dese dry volgende dagen waernemen ende observeren om op de clocke te spelen namentl. Wooddach saterdach ende sondach ende dat telckens op den middach/

Secretaris van Swieten wil van “sijn Borchtocht” af

Is bij W+R geresolveert opt versouck van dhr Dircq van Delen deheer secretaris van Swieten aen te seggen andere burchtocht in sijne plaets te stellen alsoo hij van sijne burchtocht versouckt ontslagen te wesen ende tot dien eijnde gecommitteert beijde de Burgemrs/

Er mogen geen honingbijen gehouden worden in de stad.

Opt versouck van dhr burgemr Burt dat geen Honichbien in de stadt noch inde iurisdictie van dien ende sullen worden mogen gebracht Is bij W+R geresolveert dheer Bailliu aen te seggen regart te nemen dat selve niet geschiede/

Is oock bij W+R geresolveert dat het snoijen van de Stadtsboomen sullen worden besteet voor … een derde part/

Den 5en Januarij 1661 presentibus omnibus preter Jacob Marinisz ende Jeronimus Huijwaert schepenen Corn: Pieters ende Adriaen van Savoije Raden.

De stad keurt een ordonnantie van de pannelieden m.b.t. de “gemeene” arbeiders goed.

Bailliu Burgemrs +S+R gesien ende gelesen hebbende sekere ordonnantie bij de gemeene pannelieden deser stede ordonnantie op het papier gestelt ende overgegeven concernerende ende raeckende de gemeene arbeijders vande selvige panneeringhe versouckende daer op onse approbatie hebben na voorgaende deliberatie ende overwegingh vande voorss ordonnantie deselvige aengenomen geapprobeert ende geratificeert nemen aen approberen ende ratificeren deselvige midts desen doch aen ons behoudende de interpretatie vermeerderingh ende verminderinghe ende geheel te niet doeningh vandien/

Een geval van uitsluiting van de Weeskamer

Opt versoeck van dhr Paulus Meertens ende sijn huijsvrouwe dat de weescamer desre stede soude mogen worden uijtgesloten ende geecludeert is bij W+R hem het selvige toegestaen ende vergunt mits betaelende trecht vande weescamer daer toe staende/

Den 9^e Februarij 1661 presentibus omnibus preter Anthonij Blieck ende de sanger uijtter stadt

Secretaris van Swieten is gestorven:Jacobus Kaa(U) opvolger met dezelfde condities.

Op de propositie van dhr burgemr Burt ofte Jacobus Kaau door het affsterven vande secretaris van Swieten de secretarij sal bedienen ende soodanige proffijten sal genieten als den overleden heeft gehadt is bij W+R tselvige toegestaen/

Pieter Cornelisz: de nieuwe grofzoutmeter in plaats van Steven Stevens

Is bij W+R vercooren tot groffzoutmeter in plaets van Steven Stevens door occasie van sijnner ouderdom tselvige niet meer connende bedienen Pieter Cornelisz om in sijne plaets tvoorss ampt te bedienen/

Adam vander Mander Tresorier i.p.v. de overleden van Swieten

W+R heeft vercooren in plaets vande overleden Fred: van Swieten tot Tresorier voor dit resterende van des overledens dienst ende het aenstaende jaer dhr Adam vande Mander om indes selffs plaets te bedienen/

Overdeken van de Chirurgijns> tijdelijk Jacobus Kaau

W+R heeft vercooren in Frederick van Swietens plaets overleden tot overdeken vande Chirurgijns gilde voor dit resterende van dit jaer dat is tot toecomeden maent van Meert Jacobus Kaau/

Den 11^e Februarij 1661

Presentibus omnibus preter Jacobus Marinusz Jan Jaspersz Jeronimus Huijwaert schepen jan de Sanger ende Anthonij Blieck Raden absent.

Predikant Teellinck wordt beroepen te Kampen

Alsoo eenige Gecommitteerde van Campen alhier gecomen sijn om ontslach te versoucken van d’teelinck ende hem tot haere predicant te mogen genieten ende om met haer daer over te handelen ende spreken sijn tot dien eijnde gecommitteert dhr Burgemr Burt den pensionaris Teelinck ende Joan Goewijn om alle redl. En bilicke devoiren te doen om waer het mogelijck hem te behouden/

Den 22^e Februarij 1661 presentibus omnibus Hieronimus Huijwaert schepen.

Secretaris en griffier van de weeskamer i.p.v. van Swieten> Johan Kitsz de jonge

Is bij W+R met meerderheijt van stemmen geresolveert alsoo den secretaris van Swieten is comen t’overlijden in zijnne plaetse te verkiesen tot secretaris mitsgaders griffier vande weescamer deser stede den persoon van Johannes Kitsz de Jonge omme het selvige ampt als secretaris ende Griffier vande Weescamer alhier te bedienen maer voorts wat aengaet van het Raetschap welck den voorn. van Swieten heeft gehadt ende andre voordeelen welck hij genoten heeft en sal de voorss Kitsz niet hebben maer sal hem simpelijck met sijn secretarij ende Griffierschap te vreden houden ende dat oock sonder gagie voor alsnoch/

Jacobus Kaau ontvanger van de Honderdste Penning

Is bij W+R geresolveert tot ontfanger vanden Hondertste Penninck vande Huijsen te verkiesen Jacobus Kaau om het selvige ampt te bedienen/

“Verkiesmaeltijt op cleijne voet”

Is bij W+R omvraeginge gedaen oft men verkiesmaeltijt sal houden is deselve geresolveert te houden op de cleijnne voedt/

Den 3^e Meert 1661

Presentibus omnibus preter Paulus Meertensz schepen.

Een request van Dirk van Delen over acten die hem en zijn vrouw raken en hem niet welgevallig zijn.

Op de requeste van dhr van Delen dat de acten die hem ende sijn huijsvrouwe raken souden mogen worden geroijeert is bij W+R met pluraliteijt van stemmen geresolveert dat deselve haer in W+R sullen comen verdedigen ende verontschuldigen dat dan sal worden geresolveert wat in deselve sal gedaen worden/

De vendumeester is overleden: Jacobus Kaau opvolger

Is bij W+R omvraegingh gedaen alsoo den vendumeester is overleden ende noch twee jaeren vande voochden vande weese vanden overleden vendumr wort gepretendeert te bedienen off men deselve aende stadt sal ende can houden ofte niet ende deselve verpachte is geresolveert het selvige alsnoch op te houden ende alsoo op morgen eenige meubelaere goederen van d’erffgenamen van dhr Thobias Legouche overleden sullen vercocht worden is goet gevonden daertoe te committeren Jacobus Kaau omme deselve goederen als vendumr te vercoopen ende soodanige coop dagen als daer sullen vallen tot dat deselve verpacht wort soodanich voordeel te genieten als hem competeert midts dat de stadt sal genieten boven deselve gewoon is te genieten eenen stuijver te ponde ende voor den voorn. Kaau heeft hem borge geconstitueert dhr Adam vander Mander Bailliu deser stede/

Over de verpachting van de vendu

Is bij W+R geresolveert de venduwe deser stadt te verpachten op vrijdach toecomende acht dagen wesende den elffden deser loopende maent Meert s’achtermiddachs ten twee uijren/

Over de dijk “na de molen”

Is bij W+R gersolveert den Thesaurier deser stede te authoriseren den stadts dijck liggende na de meulen te repareren soo alst noodich is ende dat op de minste cost/

Den 11^e Meert 1661

Presentibus omnibus preter Hieronimus Huijwaert schepen ende Johannes de Sanger raedt

De rekening van de schaliedekker

Wort den Thesaurier ende Jacobus Kaau gelast ende geauthoriseert met Claes de Valck schaliedecker van dese stadt te rekenen sijn rekeninge te oversien fauten te verbetern ende met hem te liquideren/

Over de bedijking van de schorre die later de Molenpolder zal worden

W+R geresolveert om met Pr. Mailliartste spreken ende accorden op de minsten prijs over t’bedijcken van het schorre gelegen tusschen de stadt ende de meulen te te committeren d’heeren beijde de burgemrs den Thesaurier ende Jacobus Kaau/

De wezen van secretaris van Swieten en over het “nagelaten” vendumeesterschap

Alsoo d’Executeurs vanden sterffhuijse vande secretaris van Swieten hebben gesproken met Bastiaen vander Couck inwoonder deser stede sonder kennisse vande weesmrs over de venduwe deser stadt welck noch 2 Jaeren van haer gepretendeert wort te bedenen voor de weesehebben met den selver vander Couck veraccordeert voor de somme van derthien ponden jaerlijcx daer uijt vier pondt voor de stadt soude uijtgereijckt worden maer presenterende deselve voor de voorseijde somme aende stadt te laeten is hr. Oosterman vervangende Paulus de Jager eene vande executeurs sijnde daer op gehoort tot twee diversche reijsen pretenderende als inde request is den voorn. Oosterman affgevraecht oft ingevalle W+R daer toe verstont de venduwe aende weesen noch twee Jaeren volgens de pacht te laeten oft d’executeurs het selvige op soo een conditie wel soude willen verclaeren daer op geantwoort t’selvige niet te willen doen/

De koren-en kalkmaat voor Lieven Coole i.p.v. Lieven Govertsz zaliger

Op het versouck van Lieven Coole inwoonende borger deser stede om te mogen genieten de coorn ende calckmate deser stadt in plaets van Pr. Govertsz welck is comen t’overlijden is bij W+R geresolveert hem deselvige te vergunnen om getrouwel.te bedienen/

De Marktpoort, de Veerse Poort en de Middelburgse Poort moeten ingrijpend gerepareerd/vernieuwd worden.

W+R geresolveert ende den Thesaurier geauthoriseert besteck te laeten maken vande marctpoorte omme deselve als dan op de minste cost van steen te maecken oock wort den Thesaurier gelast ende geauthoriseert om de Veersche Poort te repareren ende de deuren van de Middelb. Poorte mede ende dat alles op de minste cost/

Den 15 Maert 1661 presentibus Bailliu Burgemrs+Schepenen+Raden

Ba+Bu+S+R na ouder gewoonte bij den anderen wesende omme tot verkiesinge ende nominatie vande nieuwe magistraet te procederen soo is tot dien eijnde alvooren bij Bailliu ende Burgemrs vier persoonen voorgestelt uijt volgens ouder Costuijme bij W+R twee gecooren te worden tot Burgemrs ende bij de Statengeeligeert te worden om daer uijtt een voor dit ende naestcomende Jaere vercoren te worden Soo is tot dien eijnde genomineert Jacobus Kaau ende Joan Goewijn ende dat met pluraliteijt van stemmen Ende worden oock mede voorgestelt

Corn. Pietersz Coeman

Jacob Bonnecroij

Johannes de Sanger

Anthonij Blieck

Pieter Broeder

Kasper Huijbrechtsz

Johannes Comblet

Daniel Kaserij

Omme uijt deselve overgehouden ende bij de Staten van Zeelandt viere gecoren te worden tot schepenen voor dit ende naestcomende Jaeren/

Worden beijde de Burgemrs gecommitteert omme t’arrest vande bode deser stadt aff te doen ende te indemniseren de borge ende soo alst noodich wesen sal/

?????

W+R heeft geordonneert dat Mr Paulus ende Mr Andries Duijvecodt de eijsschers ende pretenderende ten overstaen van commissarissen deselve eens sullen tracteren ende alsoo met malcanderen in minne ende vrientschap accorderen ende dat ten overstaen van dhren Bailliu ende Jean Kitsz/

Het vendumeesterschap wordt aan de wezen van wijlen secrtaris van Swieten gegund onder zekere condities

Is bij W+R geresolveert de venduwe deser stadt aende weese ende erffgenaemen van Fred: van Swieten gewesen secretaris deser stede noch twee naestcomende Jaeren voor deselve te bedienen volgens de pacht metten voorn. van Swieten aengegaen inden jare 1656 den 26 meert expirerende tot ende metten laesten meerte 1663 doch midts dat de vooghden vande voorn. weesevoorde voorseijde venduwe twee suffisante borgen sullen stellen ende dat soo wel voor de voorgaende vijff jaeren als de twee volgende volgens het achtste artijckel vande conditie ende voorwaerden bij W+R deser stadt opde venduwe gemaeckt/

Johannes Kitsz wordt op plechtige wijze en onder condities secretaris van de stad als opvolger van de overleden Frederik van Swieten

Johannes Kitsz de Jonge inde Raedtcamer ontboden sijnde omme in handen van dhr Bailliu sijnnen Eedt als secretaris deser stede te doen naer dat hij bij meerderinge van stemmenbij W+R tot het selvige ampt in plaets vanden overleden secretaris Frederick van Swieten was geeligeert vercooren ende aengenomen heeft denvolgende den voorss Eedt als secertaris in handen van de heer Bailliu gedaen Tot welcker eijnde dhr Burgemr Johan Kitsz voorde getrouwicheijt vanden voorss aengenomen secertaris sijnnen sone midtsgaders bewaering vande stadt ende versekeringe van het comptoir sich selven als borge heeft gestelt voor de somme van Twee duijsent Caroli guldens a xlt. ? grten den gulden eens ?

Jan Kitsz

Saterdach XXVIen Maerte 1661 presentibus omnibus preter Jeronimus Huijwaert schepen.

Onregelmatigheden met betrekking tot de “maecking van de nieuwe Wet” enz

Is bij dhr Burgemr Pieter Burt overbracht besloten missive van den Ed;Mo: Heeren Staten van Zeelandt addresserende aen W+R deser stede inhoudende de voorss maeckinge vande nieuwe Wet over den Jaere XVIc eenensestich ende naer lectuijre vande selve sijn de affgaende Burgemr ende schepenen van hun eedt ontslaegen ende van haere bedieninge bedanckt ende de nieuwe naer affneminge van hunnen Eedt inhaere bedieninge gestelt/

Met het openen van de voorss missive

Is bij dhren Kaau Jacob Bonnecroij ende Johannes de Sanger geprotesteert als dat het onbehoorl. Was den brieff van nominatie te openen voor en alleer stadtsrek; gedaen soude wesen volgens de resolutie bij W+R opden IX april 1641 dienaengaende genomen ende naer aenneminge van nieuwe Burgemr ende Schepenen sijn tot nieuwe raden gemaeckt ende vercooren dhr Burgemr Pieter Burt Jan Jaspersz van Wijnckel Aernoudt de Fremij ende Adriaen van Savoijen alwaerde voorss hr. Jacobus Kaau aengecomen burgemr Jacob Bonnecroij ende Johan de Sanger nieuwe schepenen mede jegens hebben geprotesteert midtgrs oock geprotesteert omme redenen den ousten Burgemr Johan Kitsz ende Jacob de Keijser Dirck de Vriese ende Johannes Comblet schepenen niet en wilde toelaten de stemme van Corn: Pietersz Coeman mede aengecomen schepen welck sieck was thuijs te haelen/

Saterdach den XXVIen Maert 1661 present dhr Johan Kitsz Burgemr Jacob de Keijser Dirck de Vriese ende Jan Comblet schepenen absent Jacobus Kaau burgemr Corn: Pieters sieck Jacob Bonnecroij ende Jan de Sanger schepen present dhren Pieter Burt Jan Jaspersz Anthonij Blieck Johannes Goewijn Pieter Broeder Jasper Huijbrechtsz Daniel Caserij Aernoudt de Fremij ende Adriaen van Savoijen raden.

Burgemrs +S+R der Arnemuijden hebben gecorenmidts desen den naervolgende officieren

Thesaurier

Adam vander Mander

Weesmeesters

Burgemr Pieter Burt

Johan Jaspersz van Wijnckel

Anthonij Blieck

Commissarissen vande cleijne saecken

Burgemr Burt

Johannes Goewijn

Pieter Broeder

Commissarissen vant Lant recht

Jasper Huijbrechtsz

Daniel vander Caserij

Aernoudt de Fremij

Brootwegers

Burgemrs Johan Kitsz

Johan Jaspers van Wijnckel

Fouriers

Johan Jaspersz

Aernoudt de Fremij

Adriaen van Savoijen

Gasthuijsmrs

Jacob de Keijser

Dirck de Vriese

Erffscheijders

Dirck de Vriese

Johan Comblet

Adriaen van Savoijen

Dijsendach den XXIXen Maert 1661 presentibus omnibus preter Cornelis Pieters sieck schepen.

Alleen de Magistraat mag tijdens de kerkdiensten in”de heere bocht” plaats nemen

Is bij de burgemr Johan Kitsz voorgedragen hoe dat des sondaechs door de menichte van volck verscheijde vremde persoonen van diveersche soorten hun selven vertsouten om inde heere bocht alhier inde kercke te comen sitten twelck nochtans alleenel. De magistraet persoonen is toecomende streckende tot disreputatie van de selve magistraet ende stadt is daeromme bij W+R naer rijppe deliberatie overwogen sijnde geresolveert ende geordonneert als dat niemant wien t’selve oock soude mogen wesen sich selven soude vervorderen (buijtten de magistraet sijnde int’gemelde bocht te gaen sitten alsmede dat geen magistraet personnen de vrijheijt en sullen hebben om eenige persoonen buijtten de magistraet sijnde met hun te bringen opde peene ofte boete van thien stuijvers yder reijse voorden Armenten waere alle de magistraet persoonen in het gemelde bocht alreede hunne plaetsen hadde innegenomen ende alsdan noch plaetse overich waere dat in sulcken gevalle den Bailliu Burgemrs ouste schepen ofte in absentie van die de ouste vande magistraet sullen de authoriteijt hebben om eenige Lieden van qualiteijt naer hun discretie mede int voorn. Heere bocht te laten sitten/

Er mag geen “kerckmisse” op zondag worden gehouden vanwege “de goddeloosheden” enz

Is bij de Burgemr Johan Kitsz voorgedragen hoe dat men jaerlijcx alhier binnen deser stede Arnemuijden opden eersten sondach inde meije maent gewoon is een kerckmisse te houden twelck seer ongeregelt schijnt vermidts een dach welcke men goede schuldich sijn toe te eijgenen tot drincken spelen ende alderhande goddeloosheden gebruijckt ende geemploijeert wort Is daeromme bij W+R naer rijppe deliberatie overwogen sijnde geresolveert ende geordonneert alsdat men de voorss kerckmisse in een Jaer mart sal verhandreren ? ende in plaetse van sondach op een maendach te erstellen: acht dagen voor de Veersche marct t’sij op wat tijt deselve ijder Jaer (wel verstaende op geenen sondach) soude mogen uijtvallen/

Is den secretaris gelast ordonnantie op Adriaen Andriesz wijncooper rek. van wijnnen midtsgrs. Lieven Drijege rek. van steen te stellen/

Met Pieter Mailliart wordt middels een acte overeengekomen de bedijking van de schorre (toekomstige Molenpolder) te verrichten en er 12 jaar het vruchtgebruik ervan te mogen hebben.

Rapport gedaen sijnde bij beijde de bugemrs den Thesorier ende Jacobus Kaau hoe dat sijlieden t’saemen sijn gecommitteert geweest omme met Pieter Mailliarts te accorderen wegens t’bedijcken vant schorre gelegen tusschen de stadt ende de meulen met den selven Pr. Mailliart sijn overeengecomen ende veraccordeert als dat den selven Mailliarts tgemelde schorre met eenen goeden suffisanten dijck soude bedijcken ende den selven bequaemelijck onderhouden den tijt van twaelff continueick achteree volgende Jaeren vast welck inneganck nemen sal den toecomende Jaere XVIc twee en sestich in consideratie van welcke den selven Mailliart t’gebruijck vant selve schorre ofte t’nieuwe te bedijckene Landt sal hebben ende daer van de vruchten genieten den tijt van twaelff Jaeren gel. Voorss is welck bij W+R gehoort ende verstaen sijnde hebben tselve contract tusschen beijde burgemr Thesaurier ende Jacobus Kaau ter eenen ende den gemelden Pr. Mailliart ter ander sijde voor goet ende van

Waerden gekeurt geappbobeert ende geratificeert gel. Sij doen midts desen midts: den secrtetaris gelast den voorss Pr. Mailliarts daer van behoorl. Acte in forma te verleenen/

De helft van het gebruik van de vroegere schorre wordt door P. Mailliart aan zijn schoonvader Willem Jansz Schroever overgelaten.

Op den achsten october 1661 heeft Pieter Mailliart aenden sijnnen schoonvader Willem Jansz Schroever over gelaten het gebruijck beneffens hem van het stucktje schorre in dit bovenstaende contract breeder gementioneert te weten dat hij den voorss Schroever de een helft ende hij Mailliart de ander helft vande vruchten ende proffijten vant gemelde ingedijckte schorre voor den tijt van twaelff Jaeren soude trecken midts dat den voorss Schroever de helft vande ontcosten dien aengaende alreede geaden oft noch te doensoude moeten betaelen/

Donderdach den 7 April 1661 presentibus t’geheele Collegie van W+R

De gagie van ds. Teelinck werd “bezorgd” door de Gecommitteerde van de Staten.

Bij de Burgemr Johan Kitsz voorgedragen offmen eenige Gecommitteerdens uijt W+R soude senden omme de gagie van dominij Teelink te becomen aende Gecommitterde van Staten ende den sollicitatie tot dien eijde te doen sijn Gecommittert dhren Bailliu de Heeren Pieter Burt ende Burgemr Kaau/

De gage van de vroedvrouw Anneken Claes wordt van 14 ponden to 10 ponden per jaar teruggebracht

Op de propositie van dhr Burg. Johan Kitsz offmen de vrouvrouwe Anneken Claes haer gage vier ponden, soude verminderen Te weten van veerthien ponden tot thien ponden soude worden gestelt twelck bij W+R overwogen sijnde is geresolveert als datmen de vroevrouwe vier ponden soude verminderen ende afftrecken in plaetse van veerthien ponden maer thien ponden sjaers geven/

Het volgende gedeelte is voor een groot deel onleesbaar

Bijzonderheden over de nominatie van de nieuwe wet van 1661

Alsoo met de laeste Electie ende vernieuwing vande magistraet de Heeren Staten dhr Jacobus Kaau (wien noch een Jaer aals schepen moeste diene burgemr. Hebben gemaeckt midtsgrs Cornelis Pietersz Coeman welcke voor schepen met de laeste verkiesinge maer nieuw was aengecomen is comen te overlijden welcke schepens plaetsen beijde sijn vacerende is daeromme tot maintinue vande Justitie ende politie deser stadt Bij Bailliu Burgemr +S+R dobbel getal ofte nomber van persoonen genomineert ende bij missive aende Heeren Staten over te semden te weten:

Anthonij Blieck

Daniel vande Caserij

Pieter Broeder

Jasper Huijbrechtsz

Omme van gelijcke daer uijt bij haer Ed: Mo: een enckel getal gecoren ende Gecommitteert te worden ende dat haer Ed:Mo: soude gelieven uijt te druckeen de namen vande persoonen in wiens plaetse deselve als schepenen zullen comen vercoren te worden, omme alsoo bij deselve Burgemrs ende Schepenen de Justitie ende Policie der voorss stadt te weten den eene over den Jaere 1661 ende den anderen aencomende over den Jaere 1662 bedient ende onderhouden te worden als na behooren/ Ende wort den bode gelast den voorss missive ofte brieff van nominatie met het spoedichste naer Middelb: aende Staten over te bringen ten eijnde ten eijnde cortte Expeditie met dese vergaderinge van steden soude vallen/

Maendach tweeden Meij 1661 presentibus omnibus preterJohan Kitsz Burgemr sieck Johan Jaspersz uijtter stadt Aernoud de Fremij uijtterstadt ende Adriaen van Savoijen absent.

De stad verzoekt de Staten een compagnie soldaten alhier te doen legeren wegens behoorlijke last van “quaetdoenders” van buiten de stad.

Is bij dhr Burgemr Kaau voorgedragen offmen bij de Ed: Mo: Heeren Gecommitteerde van de Staten ende Graefflijcheijt van Zeelant soude bij requeste versoucken ende besoliciteren omme een compangnie soldaten alhier te becomen gemerckt dese stadt geheel open ende bloot voor alle quaetdoenders is leggende waerdoor de borgerij ende inwoonders somtijts eenige schade soo bij nacht als bij daechde soude comen te lijden Is bij W+R naer omvvraaaeginge met egaele stemmen goetgevonden ende geresolveert als dat men bij requeste soude versoucken ende besoliciteren een Comp. Soldaten aalhier te becomen ende is den secretaris tot dien eijnde geauthoriseert een requeste dienaengaende te maecken midtsgrs dhhhren Bailliu vander Mander Burgemr Jacobus Kaan ende Pieter Burt outBurgemr gecommittert omme deselve compagnie te besoliciteren

Kwestie tussen Arnemuiden en Middelburg over de bedijking van een schor ?

Is bij dhr Burgemr Kaau voorgedragen offmen dhr Van Delen conden gelasten de Heeren Gecommitteerde van Middelb. aen te spreken in qualiteijt als ambachtsheer alhier alsdat sij niet souden hebben voortevaren met de dijckage waer van de bestedinge alhier op dato deser sal geschieden wegens seker schorre ende den aanwas van penn.? … wesende de Iudicatuijre ende Iurisdictie deser ? ..

Tot welcke eijnde den gemelde van Delen gecompareert ende hem alsdoen affge….. off hij van sinne was in ….. verder onleesbaar door wegvallen van een gedeelte.

Jacobus Kaau krijgt de gagie van secretaris zolang hij dat waarneemt na het overlijden van van Swieten

Is bij dhr Burgemeester Jacobus Kaau voorgedragen off hij niet en soude genieten de gagie ende Proffijten der secretarie geduijrende den tijt hij het secretaris ampt in plaetse van dhr Frederick van Swieten heeft bedient is bij Wett en Raedt hem tselve toegestaen de voorss voordelen te genieten als den anderen secretaris heeft gehadt/

Saterdach den XIIIIen Meije 1661 presentibus omnibus preter Pieter Broeder schepen ende Adriaen van Savoijen raedt

De molen heeft reparatie nodig “aen het Cruijswerck ende schooren”

Bij den Burgemr Johan Kitsz voorgedragen sijnde hoe dat de meule aen het Cruijswerck ende schooren noodige reparatie heeft vandoen is bij W+R geresolveert ende goetgevonden omme een besteck te laeten maecken ende Biljetten uijttesetten de selve molen jegens dijnsendach toecomende ende acht dagen wesende den 24 Meije 1661 de mole opden besten voedt te besteden ende laeten repareren ende behoorl versekeren/

De Executeur-testamentair van Fred. Van Swieten moet de stadsrekening “overbringen”

Wort den Executeur (met name hr. Oosterman) vanden Testament van dhr Frederick van Swieten gelast de stadtsrek: soo particulier als generael jegens woonsd:toecomende de gemelde stadtsrek: over te bringen omme deselve te laeten visiteren ende op dijsendach daeraenvolgende wesende den 24 Meij 1661 volcomen te doen ende worden tott het visiteren gecommitteert beijde de Burgemr den Thesaurier ende Pieter Burt/

Over taxatie van “wercken” van Jacob Marijnisz

Worden beijde de Burgemr ende den Tresorier gelast beneffens dhr Comblet met noch een bequaemen man tsij mettselaer oft timmerman de wercken waer van de rekeninge bij Jacob Marijnisz op dato deser sijn overgegeven te laeten visiteren ende tauxeren hoe veel daer aen verdient is ende de heeren gecommitterde sullen ten naesten daer van rapport doen als wanneer W+R sullen ordonneren wanneer de rek: volgens tauxatie aenden gemelden Marijnissen sal betaelt worden/

Wort den secretaris gelast omme ordonnantie op de rek: van Jacob de Keijser te stellen/

Johannes Combledt mag turf gebruiken in ruil voor reparatie van “twerckhuijs achter het schut”(plaats: voor het schutten van dieren ?)

Wort dhr Johannes Combledt vergunt het turff achter het schut deser stadt seven Continuele achtereenvolgende Jaeren tot sijn gebruijck te laeten midts conditie dat den selven hr Combledt den arbeijdt welcke tot de reparatie vant werckhuijs achter het schut alsnu ende geduijrende sijn gebruijck te doen sonder yedt anders daer voor te genieten midts dat de stadt de matraelen daer toe sullen leveren/

Jacob de Keijser, glazenier, moet wellicht “de glasen in de kerck” repareren

Worden beijde de Burgemr den Tresorier ende dhr Burt gecommitteert omme de glasen inde kercke te visiteren welcke sullen moeten gerepareert sijn ten eijnde met den persoon van dhr Jacob de Keijser voor eenige Jaeren daer over te accorderen ende ten naesten rapport te doen/

De Gecommitteerden voor “de Cleijne Saecken” behandelen voortaan schulden onder de 4 pond

Is bij W+R geordonneert dat van nu voortaen alle schulden bedragende vier ponden vls ende daer onder sullen voor recht getrocken worden voor de Cleijne saecken ende tgene boven de vier ponden vls sal wesen sullen hun hebben t’addresseren aen Burgemrs ende Schepenen deser stadt/

Het wordt verboden niet-leden van de magistraat te laten plaatsnemen in des heeren Bocht in de Kerck

Is bij W+R geresolveert als dat niemant buijtten de magistraet sijnde en sal vermogen inde heere Bocht te comen sitten ende en sullen de heeren vande magistraet niet en vermogen eenige perssonen buijtten de magistraet sijnde in het bocht mede te bringen ofte inne te laeten midtsgrs: oock aen niemant buijtten de magistraet sijn een sleutel over te geven omme door sulcke middelen daer inne te comen op de boete ende peene van thien stuijvers voor yder persoon welcke buijtten de magistraet daer in sullen comen sitten voor den armen/

Dijsebdach den 24^e Meij 1661 presentibus omnibus praeter Johan Jaspersz Jernimus Huijwaert ende Johan van Savel ? Raden

Het veer op Nieuwland moet einde van deze maand opnieuw verpacht worden

Alsoo het veer van deser stadt op het nieuwe Landt(Nieuwland) uijt de pacht is bij Wett ende raedt geresolveert als datmen de voorss pacht vant veer van heden ende acht dagen andermael metten stocke aenden meestbiedende sal verpacht werden wesende den lesten deser maent Meije ende wort den secretaris gelast omme biljetteb dien aengaende te schrijven jegens den gemelde dage smiddachs ten twee uijren/

De rekening van de executeur-testamentair over van Swietens nalatenschap :Oosterman

Wort hr. Oosterman andermael gelast sijnne rek: als executeur wegens dhr Frederick van Swieten aen dese stadt te doen op den voorss dage dysendach den 31 Meije smiddachs ten twee uijren/

Tobias Janse vander Stijl is opnieuw als schout in dienst genomen, nadat hij bij vorige gelegenheid was “gedeporteert”. Hij schijnt dus niet zo’n brave jongen te zijn geweest.

Op het versouck ende request van Tobias Janse vander Stijl omme als schout inne sijn oude bedieninge gestelt te worden Is bij meerderheijt van stemmen tselve hem toegestaen ende in sijn bedieninge als schout aengestelt ende tot tractement toegelecht de somme van thien ponden Vlaems yder jaerr midts dat hij sich den selven eerlijck sijn officie sal hebben te dragen ende de magistraet naer sijn qualiteyt respecteren ende bij gebreke vandien op peene van weder gedeporteert te worden /

De burgerwacht wordt opnieuw ingesteld

Is bij W+R goetgevonden de burgelijcke wacht andermael sal worden opgerecht ende sijn tot Hoofdofficieren vercoren over de comp. Dhr Johan Kitsz Burgemr dhr Burgemr Jacobus Kaau Luijtenabt ende dhr Aernoudt de Fremij Vendrich en worden de voorss officieren gelast de omschrijving te doen/

Dijsendach den XXIen Meije 1661 presentibus omnibus praeter Pieter Broeder schepen uijtter stadt ende Adriaen van Savoijen absent raedt.

Het schijnt dat er grote achterstand is wat de “Baene”(Lijnbaan ?) huizen erven wat de “huisschatting betreft: rigoreuse maatregelen worden uitgevaardigd

Is bij W+R geordonneert als dat alle achterste(a)llen vanden schattinge soo van de Baene huijsen ende erven deser stede sullen worden ingevordert ende Ingevalle ymant in gebreke bleve sijnne achterstellen van huysschatting op tr brengen ende die niet behoorl. en betaelen wort den ontfanger vanden Honderste Penn. Geauthoriseert de gemelde huijsen voorde achterstellen uijtewinnen ende vercoopen/

Weer uitstel voor Oosterman, de Executeur-testamentair van de erven van Swieten

Wort hr.Sebastiaen Oosterman weder gelast stadts rek: op dysendach wesende den XIIII desre Toecomende maent Junij te comen doen jegens smiddachs ten twee uijren/

Dijsendach den XIIIIen Junij 1661 presentibus omnibus praeter Dirck de Vriese schepen Pieter Burt Johan Jaspersz Hironimus Huijwaert ende Adriaen van Savoijen raden.

Oosterman wegert opnieuw te verschijnen

Wort hr. Sebastiaen Oosterman andermael bij W+R geordonneert omme de stadtsrek: van hedeb ende acht dagen alhier smiddachs ten twee uijren te comen doen welcke sal wesen op dysendach den eenentwintichsten Junij 1661 ofte bij gebreke vandien te vervallen inde boete van vijftich Caroli gulden alsmede gehouden sijn dese jegenwoordige vergaderinge (vermidts om hem Oosterman gedaen doen) te moeten betaelen/

Een nieuwe turftonder; Passchier Pietersz i.p.v. Jan Aldersz

Opde requeste van Passchier Pietersz omme Turfftonder in plaetse van Jan Aldersz.. te wesen is tselve versouck hem toegestaenende turfftonder in plaetse van Jan Aldersz gestelt/

Andries Duijvecodt heeft voor Paulus Meertens een request geschreven dat beledigend is voor “de regeerders” van Arnemuiden.

Andries Duijvecodt bij W+R tot twee verscheijde reijsen door de stadtsbode ontboden sijnde; heeft door (h)alssterricheijt niet willen compareren ende ten derde mael door aenmaninge van dhr Bailliu Adam vander Mander is den selven Duijvecodt in persoone binnen de Raedtcamer verschenen ende hem affgevraecht sijnde off sekere requeste op den naeme van Paulus Meertens ende hem Duijvecodt aende Ed: Mo: gecommitteerde overgegeven bij hem Duijvecodt was geschreven ende met sijn wetenschap overgegeven welcke requeste tot schandelatie vande regeerders beneffens eenge Leugens daer in gestelt was streckende /Waer opden voorss Duijvecodt heeft geantwoort dat hij de requeste hadde gescreven ende voorders daer op den Voorss Duijvecodt heeft geantwoort dat hij den req. Hadde geschreven ende voorders daer op gesecht dat de heeren daerinne gelieffden te doen tgene hun goet docht/

Paulus Maertensz. Wordt bovenstaande misstap vergeven onder condities

Paulus Maertensz mede opde raedtcamer ontboden sijnde is gecompareert ende hem mede affgevreacht sijnde off de voorss requeste bij sijn weten ende door sijn ordre op sijnnen naem beneffens de naeme van Andries Duivecodt aende Gecommitterde raden was overgegeven heeft daer op geantwoort dat het hem Leet was dat tselve geschiet waere ende tselve door een Colloryckheijt ( Ballorigheid) ende den selven voorgedragen vermidts de regeerders deser stadt bij de Ed: Mo: gecommitterde door de gemelde reqte leecklijck sijn uijtgemaeckt twelck geen borger toe en staet de magistraet ten onrechten ende valschel. Te beschuldigen sonder daer voor naer merite gestraft te worden doch omme redenen tselve hen hebben vergeven midts dat hij een req. Aende Ed:Mo: gecommitteerde soude overgeven als dat de voorss requeste qualijck ende abuijselick gestelt was ende de gemelde regeerders ten onrechte hadde beschuldicht tgene den voorss Paulus Meertens heeft belooft te doen/

Jan vander Stijl > bierdrager

Op requeste van Jan Vander Stijl omme Bierdrager te worden is tselve Bierdragerschap hem toegestaen ende vergunt/

De secretaris Johannes Kitsz de Jonge krijgt een onkostenvergoeding voor zijn kantoorbehoeften

Wort den Secretaris Johannes Kitsz de Jonge jaerlijcx toegelecht voor sijn comptoir behoefte vijff ponden vls mits conditie dat de voorss vijff ponden inneganck genomen heeft met het aenvanck van sijn officie van secretarisschap/

Ongeregeldheden m.b.t. de burgerwacht

Alsoo eenige differenten daechel. Over de burchgel. Wacht sijn vallende wegens het wech ende achterblijven van eenige persoonen welcke haer burgel.wacht als een onderdaen niet waer en nemen is bij W+R geordonneert als dat de Hooftmanne van ijder rott haer sullen hebben te reguleren volgens de ordonnantie van de buchgelijcke wacht dienaengaende gemt. Ende dat de Hooftmannen ende corporaelen sullen de authoriteijr hebben omme dranck voor de voorss vallen boeten soo veel d’ordonnantie vande gemelde burcheren wacht is inhoudende opden naeme vanden achtergebleven persoonen te haelen welcke ordonnantien vande burgerl. Wacht midts desen wort geapprobeert ende geratificeert/

Dijnsendach desen XXIen Junij 1661 presentibus omnibus praeter Johannes de Sanger Pieter Broeder uijtterstadt schepenen Aernoudt de Fremij uijtter stadt ende Adriaen van Savoijen Raden.

Weer over de kwestie- Oosterman !

Wort hr. Oosterman andermael wel stricktelijck gelast de stadt rek: op Saterdach toecomende wesende den XXVen Junij 1661 s’achtermiddachs te clocke twee uijren te comen doen opde pene van Vijftich Caroli gulden ende alsulcke middelen aenwendende omme sijnne quitancien ende documenten tot de rek: dienende bij te brengen ten eijnde daer een behoorl. rek: mochte worden gedaen/

Er komt een einde aan het langdurige boekhouderschap m.b.t. de Armen van oud-burgemeester Dirk van Delen

Alsoo eenen ruijmen tijt van Jaeren het bouckhouwerschap vanden Armen deser stadt is bedient van dhr Dirck van Delen oudt Burgmr alhier ende alsnu W+R goetgevonden ende geordonneert hebben gel. Sij midts desen het gemelde Bouckhouderschap yder tecken Jaer door een bequaem persoon bedient ende vernieuwt worde ^ ingevolge van welcke dhr Van Delen van sijnnen dienst als bouckhouder wort ontslagen ende midts desen gelast sijnnen der Armen dien aengaende woonsdach toecomende ende acht dagen wesende den sesden der toecomende maent Julij 1661 inde Consistorie aende kerckenraet over te bringen ende in desselfs plaets tot nieuwen Bouckhouder van de Armen bij W+R voor dit aenstaende Jaer gecoren ende geeligeert gel.sij kiesen ende eligern midts desen dhr Adriaen van Savoijen raedt deser stadt/

Woensdach den Ven Julij presentibus omnibus preter Jacob de Keijser schepen uijter stadt Pr Burt Johan Jaspersz absent Aernoudt de Fremij uijtter stadt ende Adriaen Van Savoijen raden absent.

Voor de tweede maal wordt Dirk van Delen bevolen om het boekhouderschap van de armen over te dragen

Wort dhr Van Delen als bouckhouder van de Armen andermael geordonneert sijnne boucken ende bescheeden over te leveren aenden nieuwen bouckhouder Adriaen van Savoijen opden XXIen Junij laestleden in desselfs plaetse geeligeert vrijdach ten twee uijren inde consistorie prnt kerckenraedt deser stadt/

Er moeten “clapperlieden” in dienst genomen worden.

Sijn gecommitteert tot Commissarissen omme Clapperlieden aen te nemen dhren Johan Kitsz ende Jacobus Kaau beijde burgemrs ende een overslach te maecken hoe veel yder huys sal moeten betaelen/

Sabbathi den XIIIenAugusti 1661 presentibus omnibus praeter dhr Johan de Sanger ende Anthonij Blieck schepenen Jan Jaspersz Jeronimus Huijwaert Johannes Goewijn ende Adriaen van Savoijen

Dirk van Delen weigert als “ontslagen” boekhouder van het Gasthuis en de “gemeene” armen de boeken aan de nieuwe boekhouder Van Savoijen over te leveren. Consternatie !!

Alsoo opden 21^e Junij laestleden in plaetse vandhr Dirk vanDelen ^dhr Adriaen van Savoijen dat bij meerdere resoluijtie vanden 6^e Jullij daeraenvolgende den selven van Delen wiert geordonneert ingevolge vande voorss resoluijtie vrijdach 21 Junij wesende jegens den achsten der voorss maent Jullij aenden nieuwgecoren bouckhouder Adriaen van Savoijen overleveren Dirk van Delen gewesen bouckhouder vant Gasthuijs ende gemeenen Armen deser stadt tgene bij hem van Delen nochtans niet en is naergecomen alle twelcke grootelijck is streckende tot disreputatie vande magistraet ende grooet ergernisse vande burgers ende ingetenen deser stadt tgene nochtans bij de magistraet niet te lijden en staet der halven om alle verdere onheylen voor te comen soo is bij W+R naer voorgaende deliberatie verstaen dat men de vorige resoluijtien bij constrictijve middelen ten eersten int werck soude stellen ende tot dien eijnde interdictie door den bode doen aen alle debiteurs vant Gasthuijs ende den gemeenen Armen voornt. Om aen niemant anders als onsen gestelden bouckhouder dhr Adriaen van Savoijen betaelinge te doen op pene van andermael te betaelen ende mede gelijck verbodt gedaen te worden aende vier armmrs om aen niemant anders als den voorn. Van Savoijen haer rekeninge te doen stellen ende den voorn. Van Delen den welcken de boecken onder hem is hebbende bij gijselinge ende verdre middelen te constrigeren om deselve aemde voorn. Van Savoijen over te leveren ende worden daer toe versocht ende gecommittert dhren Johannes Combledt schepen Aernoudt de Fremij ende Johan van Havel raden/

Verdere maatregelen tegen Dirk van Delen

Sijn gecompareert dhren Johan Combledt Aernoudt de Fremij ende Johan van Savel

Gecommitterdens in dese bovenstaende acte Te kenne Gevende dat dhr Van Delen in gebreke blijft de ordonnantie daer bij gewaecht te voldoen alsmede de resoluijtien van W+R deser stadt van dato den 21^e Junij ende sesden Jullij Laestleden versouckende requiranten derhalven dat jegens dhr Dirck Van Delen sal worden geprefigeert dach uijre en plaetse van Gijselinge omme aldaer geprocedeert te worden tot voldoenige vande selve resoluijtien Welcke volgende in t’selve versoeck bij W Geconsenteert ende vervolgens bij dhr Bailliu Gecommitteert tot Waernemen vande Gijseling dhren Burgemr Johan Kitsz Jacob Bonnecroij ende Pieter Broeder schepen ende dach geprefigeert op maendach naestcomende ten drij uijren ten huijse van Tobias Jansz vander Stijl Actum desen Xxen Augusti 1661/

Dijsendach den XXXen Augusti 1661 presentibus omnibus preter dhren Jacobus Kaau Burgemr uijtter stadt Anthonij Blieck Johan Combledt schepen ende Adriaen van Savoijen raedt

Alsoo questie is ontstaen tusschen dhr Johan de Sanger ende Johan Goewijn raedt omme reden den gemelden Dirck de Vriese ende Johan Goewijn beeedichde attestatie beneffens d’attestatie van hr.Sebastiaen Oosterman hadde gegeven als dat den voorss hr.Johan de Sanger jegens dhr Frederick van Swieten gewesen secretaris desre stadt soude gesecht hebben in hunne presentie als dat alhier een Landtsdieff was tgene den gemelden de Sanger is onkennende ende dienvolgens verclaert (soo hij selve secht) datten Voors van Delen (staat doorgekrast) een eerlijck man is waer voor hij hem oock verclaert heeft oversulcx den gemelden de Vriese ende Goewijn voor valsche getuijgen is uijttscheldende derhalven nootsaeckelijck de eene ofte andere parthie valsche woorden ofte valsche attestie hadde gesproken oft gegeven tgene bij regenten vander stadt niet en behoort getolereert te worden is tselve naer rijpe deliberatie overwogen ende gelett ofte een persoon meerder dan twee ofte drij soude gelooft worden ofte anders wel twee a drij voor een soude gelooft ende aengenomen conden sijn hebben W+R den meerder voorde mindere aengenomen ende gemerckt geen valsche beschuldigers ofte valsche getuijgen behoorden eenige eerlijcke bedieninge te hebben veel minder in bedieninge van een stadt te wesen Soo is bij W+R met egaele stemmen geresolveert omme alle voorde ergernissen ende onheijlen te voorcomen als dat den voorss Johan de Sanger van alle bedieningen welck hij vande magistraet is hebbende soo van schepen ende raedtschap als anders sal blijven gesuspendeert tot tijt ende wijle den voorss Sanger sal hebben bewesen dat de voorss Van Delen (weer doorgekrast) volgens sijn worden een Lantsdieff is ofte wel anders de voorss voorss de Vriese ofte Goewijn valsche getuijgen sijn/

Diverse arbeiders hebben met geweld geprobeerd Johannes Woutermans, die “gedeporteerd” werd naar Guinee, uit handen van de schout te houden.

Clachte gedaen sijnde dat diveersche arbeijders deser stadt haer selven soude bemoeijt hebben om Johannes Woutermans uijtt de handen vanden schout ende dienaer te ontweldigen welcke met consent vande magistaret om sijn quaet comportement naer twschip (seijlreet liggende) naer Guinea gebracht wiert waer onder andere de princijpaelen sijn geweest Joris Jorisz tinnegieter Isaack Bomme ende Jacob Jansz dewelcke binnen opde raedt ontboden sijnde ende haer aengesecht wierde waerom sij jegens de magistraet opstonden hebben tselve ontkent ende geloogen ende wert den Bailliu gelast ondersoeck te doen ende alsdan te handelen naer merite vande saecke ofte soo veel min off meer naeer discretatie ? van Burgemr ende Schepenen/

Sommige “tonnekens” zijn groter dan “normaal”. Alle tonnen moeten opnieuw geijkt worden op “normale” grootte.

Voorgedragen sijnde dat veel diveersche tonnekens grooter ben dan ordinaris/ Is derhalven bij W+R geresolveert Als datmen alle bier vaten sal laeten eijcken opden eijck van middels ende ten hoochsten niet grooter voor een halff kinneken thien stoop bier ende een kinneken negenthien stoop ende andere heele ende halve vaten naer advenant ende grooter sijnde op de verbeurte vant tselve bier ende tonneken/

Donderdach de eersten Septembris 1661 presentibus omnibus praeter Anthonij Blieck uijtterstadt Pr. Broeder ende Johan Combledt schepenen ende Jan Jaspersz raedt.

Dirk van Delen is “gegijselt” en heeft de “boucken vant Gasthuijs en de Gemeene Armen overgelevert”

Bijde Gecommitteerdens Johan Combledt Aernout de Fremij ende Johan van Savel van W+R rapport gedaen sijnde hoe dat sij ingevolge van hunne commissie van dato den XIIIen der verleden maent Augustus dhr Dirck Van Delen bij middelen van Gijselinge hebben geconstringeert de boucken vant Gasthuijs ende gemeenen Armen deser stadt ingevolge vande resoluijtie van W+R van dato den XXIen Junij ende sesden Jullij laestleden aenden kerckenraet inden Consistorie opden XXXen der verleden maent Augusti overgelevert ten eijnde deselve aenden nieuwgecoren bouckhouder behandicht te worden Waer vooren W+R voor hunnen gemelden dienst de voorn. Gecommitteerden sijn bedanckende ende voor soo verde hun ben vergenoegende Ende voorders den gemelden Fremij ende Van Savel Gecommitteert beneffens de Gasthuijsmrs inde Consistorie te gaen omme als de rek: Bij van Delen aenden Bouchhouder Adriaen van Savoijen sal worden gedaen te aenhooren opnemen ende sluijten/

Johannes Woutermans is “vant’schip Guijnea gecomen”. W+R neemt bepaalde maatregelen.

Alsoo ter hooren is gecomen dat Johannes Woutermans vant t’schip Guijnea is gecomen daer hij door authorisatie vande magistraet was gebracht ?Is bij W+R geresolveert alsdatt de huijsvrouw van Johannes Woutermans sal aengedient worden dat sij sal hebben sorgete dragen dat sij haer man sal versekeren om redenen niemant geen ongemack en soude crijgen oft bij gebreke vandien dat de schade aen haer sal verhaelt worden/

Dijnsendach den 6^e Septembris 1661 presentibus omnibus preter Br. Burt Jan Jaspersz Johan Goewijn ende Adriaen van Savoijen.

Dirk van Delen heeft zijn beklag ingediend bij de Gecommitteerden van de Staten van Zeeland over zijn behandeling door de Magistraat.

Op de resoluijtie vande Ed:Mo: Heeren Gecommitteerde vande Ed:Mo: Heeren Staten van Zeelandt van dato den tweede deser wegens de clachte van dhr Dirck van Delen aende gemelde Ed:Mo: gedaen waer bij Beijde de Burgemrs ende den secretaris worden ontboden omme opde selffde clachten gehoort te worden #ende dat de ouderlingen differenten tusschen de Magistaret ende Van Delen soo langsoude blijven in state ende gemerckt den ousten Burgemr sieck is ende daerdoor verhindert wort omme voorde voorn.Ed:Mo: gecommitteerde te compareren is derhalven bij W+R indesselfs plaetse gecommittert de hr.pensionaris Teelinck omme beneffens den Jongsten Burgemr ende de secrtaris voordenden gemelden raedt te verschijnen Ten eijnde te hooren watt de gemelde Van Delen tot Laste van dese Magistraet aende voorss Gecommitterden heeft voorgedragen ende waer over hij clachtich is ende daer van alhier aen W+R rapport doen voor ende alseer ten princijpaelen te antwoorden/

Vrijdach dese XXIIIen Septembris 1661 presentibus omnibus preter dhr Burgemr. Kaau uijtter stadt Pieter Burt Jan Jaspersz absent Aernoudt de Fremij uijtter stadt.

De stadsdomeinen van wijn en bier etc. zullen voor het komende jaar verpacht worden verpacht worden.

Alsoo de stadts domeijnen het eijnde van dese loopende maent sullen expireren soo wijn als bier pachten midtsgrs de ses groot te tonne op ijder Tonne bier is omvraech gedaen off men de voorss stadtsdomeijene opden ouden voet soude verpachten Is geresolveert datt voorss verpachtinge van stadtswegen op dijnsendach naestcomende sijnde den 27 deser smorgens voor slants verpachtinge soude laeten geschieden waer toe den secretaris biljetten heeft uijtgestelt/

De Commissie de Fremij van Savel mag niet samen met de Gasthuijsmrs in de consistorie aanwezig zijn als de “rek: bij van Delen wort gedaen”

Is omme sekere redenen bij W+R ingetrocken de Commissie die op de heren Aernoudt de Fremij ende Johan Van Savel waeren gedepecheert omme beneffens de Gasthuijsmrs inde Consistorie te gaen omme als de rek: bij Van Delen aenden Bouckhouder Adriaen van Savoijen sal worden gedaen te hooren op te nemen ende sluijten soo is de voorss resoluijtie van dato den eersten deser dienaengaende vernieticht ten eijnde geen nieuwicheden ingevoert soude mogen worden/

De Gecommitteerde Raden van Zeeland gelasten de Magistaat Jan de Sanger weer tot schepen aan te stellen. Commentaar van de Magistraat daarop.

Is bij dhr Burgemr Johan Kitsz overgebracht sekere besloten missive vande Ed:Mo: Heeren Staten van Zeelandt addresserende aen W+R deser stede in dato den 8^e deser maent septembris mette daernevens gaende resluijtie ten selven dage genomen inhoudende dat Jan de Sanger controleur op het Licent alhier aen haer Ed:Mo: was clachtich gevallen omme redenen hij de Sanger bij W+R opden XXXen Augusti laestleden volgens den selven resoluijtie daer van sijnde van alle sijnne bedieninge inde magistraet onbehoorl. Was gesuspendeert breeder inde voorss resoluijtie vermelt versouckende dat hij doorauthoriteijt vande regeringe in het schepenschap (op onse voorgaende nominatie bijde Ed: Mo: Heeren Staten van Zeelandt gegeven) mochte worden gemaintineert Ende dat daer op bij haer Ed: Mo: gedelibereert sijnde goetgevonden ende verstaen is ons aenteschrijven ende te gelasten den voorn: de Sanger voor schepen alhier te erkennen tgene oock mette voorss missive ende inde resluijtie vande gemelde Ed:Mo: van dato den 8^e deser is geschiet./

Is derhalven op de voorss resoluijtie ende aenschrijven vande Ed: Mo: Bij W+R verstaen als dattmen opde voorss resluijtie vande Ed:Mo: Gecommitterdens schriftel. Souden antwoorden ende daer in verthoonen dat wij verhoopt hadden dat haer Ed: Mo: alvooren inde voorss saecke yets te disponeren ons nopende de redenen die tot de voorss proceduijren ons gemoveert hebben souden gelieft gehoort te hebben ende sulcx niet geschiet sijnde dat wij versoucken dat haer Ed: Mo: dienaengaende alsnoch soodanigen ordre gelieve te stellen tsij door Commissarissen van haer Ed:Mo: ofte andersints soo als haer Ed: Mo: naerder selver hooge gewoonl. Wijsheijt sullen bevinden te behooren het welcke bij occasie vande aenstaende verpachtinge welcke wesen sal opden 27 deser bijde Heeren Heeren Commissarissen totte selve verpachtinge gecommitteert bevoechdelijck soude kunnen geschieden doch ons niettemin desenaengaende gedragende aende gemelte haer Ed: Mo: wijsheijt Tott welcken eijnde den secretaris gelast wort een missive aende Ed: Mo: Gecommitteerde Raden te schrijven/

De pachter van de stadsdomeijnen op wijn en bier etc. mag “sonder yemant meer vrijelijck stadtskelder houden”

Is mede geresolveert ende verstaen vermits den geringe gelegentheijt ende cleijn inncomen vande stadts domeijnen alhier als dat wie dese stadts wijnnen Van nu voortaen sal pachten vrijelijck stadtskelder(herberg/ wijnhuis) sal vermogen te houden sonder yemant meer in consideratie van welcke den pachter ofte wel anders den genen die stadt kelder voor hem houden sal gehouden sal wesen te betaelen aenden tresorier ten proffijte vande stadt een rijcsdaelder tot vijftich stuijvers stuck voor ijder oxhooft wijn die inde gemelte stadt kelder geconsumeert sal worden/

Dijnsendach den Ixen Novembris 1661 presentibus omnibus preter Jan Jaspersz Aernoudt de Fremij uijtter stadt raeden.

Onderhandelingen van de stad over de komst van zijdereder Nollett lopen op niets uit

Op het versouck van Gilles Nollet sijdereeder woonachtich in Amsterdam bijde request van hem aen W+R gepresenteert breeder vermelt is hem geconsenteert ende vergunt vrij van stadts accijsen ende beneffens dien tocht ende wacht vrij te wesen ^ voor hem ende sijnne familie doch voorder niet midtsgaders noch bovendien den selven Nollett toegelecht de somme van vijftich Caroli gulden Jaerlijcx sijn Leven Lanck geduijrende op conditie nochtans dat hij van Amsterdam alhier binne deser stadt sal comen woonen om sijnnen stijl ende negotie te doen welcke bestaedt int sijde reeden ende laeten weven tot portosoeije sijde floretten greijnnen ende alles anders tgene eenichsints tot die materie is dienen ende gehouden is voor eerst met hem te brengen vier getouwen ende twintich persoonen boven sijn familie ten eijnde sijn werck te doen doch gemerckt dese presentatie niett en wilde aennemen sijn onverricht gescheijden/

Dijnsendach den 29^e Novembris 1661 presentibus omnibus preter Pieter Broeder schepen ende Aernoudt de Fremij rade.

Er is een nieuwe dauphin in Frankrijk geboren” De Staten willen vreugdevuur.

Op de missive vande Ed: Mo: Heeren Gecommitteerde van de Staten vab Zeelandt Ten eijnde omme Teeckenen van vreuchde mett vijeren als andersints te bewijsen over den geboorte vanden Jonge Prince Delphin van Vrankrijck Is goetgevonden naer oude gewoonte op het oncostelijckste de vieringe opden geprefigeerden dag te doen ende sijn Gecommittert tot het solicteren van het cruijt beijde d’heren burgemrs/

Dijnsendach den 13^e Decembris 1661 presentibus praeter Dirck de Vriese schepen

Niclaes Jansz Geene wordt de nieuwe grofzoutmeter i.p.v. Job Jobsz.

Opde requeste van Niclaes Jansz Geene omee te wesen Groffsoutmeter in plaetse van Job Jobsz is tselve hem bij W+R jonstel. Vergunt ende toegestaen midts doende den behoorlijcken eedt daer toe staende/

Over de verpachting van de stadssingel

Is ommevraeginge gedaen vermidts de stadts Singel uijttepacht is off men de selve openbaerl oft uijtter handt sal verpachten is geresolveert alsdatmen deselve jegens morgen acht dagen welcke wesen sal den 21^e deser loopende maent Decembris openb: alhier opt Stadthuys sal verpachten present dhren beijde de burgemrs ende den Thesaurier/