Historische Vereniging Arnemuiden

Telefoonbezitters in Arnemuiden en Kleverskerke - 4.0 out of 5 based on 1 review

Gebruikerswaardering: 4 / 5

Ster actiefSter actiefSter actiefSter actiefSter inactief
 

Deel 1 - De telefoonbezitters voor de Tweede Wereldoorlog

Een stukje schrijven is geen probleem, maar soms kan je de draai niet vinden voor een goede titel. Ik had eerst gedacht aan ‘TELEFONEREND ARNEMUIDEN AAN DE LIJN’ met als ondertitel: ‘Hallo hier de gids van bellend Arnemuiden, 42 jaar bovengronds kletsen door een koperdraadje van Arnemuiden naar Kleverskerke’.

Ook wel sprekend, maar goed, je moet in je leven dikwijls kiezen, en dat kan soms een draai aan je leven geven die je niet verwacht. Dan zeg je, pardon, verkeerd verbonden, maar dat is het niet, je hebt verkeerd gedraaid! Dit zijn uitdrukkingen die je tegenwoordig niet niet meer kunt gebruiken. Nu klik je, in plaats van te draaien, en in de telefooncentrale verbinden ze je niet meer met de hand door.

Dit artikel is begonnen met de vraag: welk telefoonnummer had nu opa Arij de Meulmeester in de jaren dertig van de vorige eeuw. Nu dat kon niemand vertellen. Goed, dan ga je op zoek naar oude telefoongidsen. Helaas had niemand die meer, want die gooi je weg. Daar heb je niets meer aan, want na ieder jaar verscheen er een nieuwe, vroegers zelfs 2 maal per jaar. 

draaischijf tlelefoonGoed naar de bibliotheek dan, maar nee meneer, we hebben er geen één!

Dan naar het Zeeuws Archief, daar bewaren ze van alles wat vroeger zo’n beetje van papier was. Na mijn vraag keken ze me besluiteloos, verwonderd aan! Daar hebben we nog nooit aan gedacht. Ja daar sta je dan. Ook op internet was er maar één telefoongids waar ook Arnemuiden in stond, die van 1950. Maar opa leefde toen al niet meer. En de telefoon ging weg omdat opoe ook  niet kon lezen al stond ze jaren in de winkel, dus het nummer bleef spoorloos. Ook in de krantenbank van Zeeland was niets te vinden.

Nu is er in Den Haag het Museum voor Communicatie en daar hebben ze de meeste telefoonboeken, later telefoongidsen genoemd. En dat alleen dankzij de bewaarzucht van de mevrouw die voor de administratie en ‘oude dingen’ zorgt, want de directie vond het wat raar om die ‘dingen’ daar op te slaan. Men heeft daar zelfs niet alle oude gidsen. Dus nieuwe oude zijn welkom. Voor de oorlog stond zelfs heel Nederland in één zo’n gids.

Dus toen hebben we in de vakantie voor Arneklanken een reis naar Den Haag gemaakt om een leuk artikel te maken. Mogelijk het eerste in Nederland, want ja telefoongidsen, wat moet je daar nu mee? Nu, je kunt er een hoop uit halen! Niet alleen de telefoonnummers, met al die gegevens van jaren bellen, ontdek je nog heel wat. Zie en lees het onderstaande. Herinneringen over de personen die hier woonden en over wat ze deden komen weer boven.

HET BEGIN.

De uitvinding van de telefoon stamt uit 1876. Het woord is samengesteld uit  tele = ver, en phone = geluid. De eigenlijke uitvinder was A. Meuce. , maar deze kreeg e.e.a. financieel niet rond. A.G. Bell  “stal” de uitvinding en wist het systeem samen met anderen op te zetten.

In juni 1881 kreeg Nederland het allereerste telefoonnetwerk en wel in Amsterdam met 49 vaste telefoon aansluitingen. En zo kreeg iedere grote plaats zijn eigen netwerk. Later kregen we het staatbedrijf der PTT. De PTT bestond van 1928 tot 1989, vanaf toen werd het KPN.

De telefoontarieven waren niet mis, we hebben die van 1928 eens bekeken. Er werd betaald per 3 minuten en er werd gekeken hoe ver je wel belde, dus hoe verder weg op Walcheren hoe duurder je uit was. Dan waren er ook nog prijsberekeningen hoe dringend het gesprek wel was. We laten een overzichtje zien per 3 minuten;

Afstand  Niet dringend  Dringend    IJlgesprek   
0-10 km fl 0,10 fl 0,30 fl 1,--
10-15 km             fl 0,15 fl 0,45 fl 1,50
15+ km fl 0,50 fl 1,50 fl 5,--

Dus voor dringend is het drievoudige, en voor een ijlgesprek is het tienvoudige verschuldigd. Voor een gesprek met Java betaalde je per 3 minuten 33 gulden. Als een arbeider belde binnen Arnemuiden was hij voor een niet dringende gesprek, meer dan 2 uur werken kwijt binnen 3 minuten. Voor een gesprek naar Goes, want hij had de trein verlopen, moest hij zo’n 12 uur werken.

In het begin verbond een telefonist(e) in de telefooncentrale de beller (met een ’koord’ ) met het gevraagde nummer. In 1925 deed de eerste elektromechanische schakelaar (= kiezer) zijn intrede in de telefooncentrale, dat was in Haarlem. Met een draai of kieschijf kon je telefoneren. In 1962 waren alle telefooncentrales geautomatiseerd. Hierna kwam de elektronische telefooncentrale en kon er met drukknoppen gebeld worden. De draden hingen vroeger in palen boven de grond of waren bevestigd aan de daken van de huizen in Arnemuiden. Dit was nogal storings gevoelig en ook de bliksem sloeg er nogal eens in.

In de telefoongids van 1915 stond heel bellend Nederland. In Arnemuiden had toen nog niemand telefoon! Heel Nederland stond tot 1943 in 1 band. In 1947 zien we dat er 2 banden zijn: de plaatsen A t/m H in één band en dan I t/m Z in het tweede deel. In Arnemuiden wordt in juni 1917 een telegraaf en telefoonkantoor geopend, een jaar later krijgt het gemeentesecretarie ook telefoon. Zie meer over het telefoonkantoor in een ander artikel over ‘De kantoorhouders van Arnemuiden‘. 

Op Walcheren hadden alleen Middelburg en Vlissingen telefoon. Onder de post Middelburg was er te Veere nog een belpunt. In het begin waren er alleen openbare telefooncellen in stations, post en telegraafkantoren.
In de telefoongids van 1939 en later stond Arnemuiden vermeld onder Nieuw en St. Joosland. Het netnummer was K 1182. Arnemuiden en Nieuw en St. Joosland stonden alfabetisch door elkaar. Het netnummer en daarna 3 cijfers. Kleverskerke hoorde er ook bij, maar de Platteweg waar de familie Baaijens woonde hoorde weer bij Veere. De telefoonlijn kwam via Wulpenburg van Veere vandaan, dat was dichterbij. 

Ook de Ritthemse Schorerpolder hoorde onder K 1182. De K stond voor Kengetal, dit draaide als 0, dus K1182 stond voor 01182. Later werd het netnummer 01182, tegenwoordig is geheel Walcheren 0118 +  6 cijfers.

Overzicht van veranderingen van netnummers en abonnee nummers in Arnemuiden;

Jaren  Netnummer   Abonneenummer  Bijzonderheden
1916-1938  K 1182 1 tot 2 cijfers Alle abonnees Arnemuiden staan bij elkaar
1939-1957 K 1182 3 cijfers Arnemuiden en Nieuwland staan bij en door elkaar 
1958-1971  01182 3 cijfers idem
1971-1997 01182 4 cijfers In mei 1971 komt er een 1 voor de 3 abonneenummers te staan 
1997-heden  0118 6 cijfers Er komt 60 voor de abonneenummers; het netnummer is geheel Walcheren

Bijvoorbeeld het nummer van aannemersbedrijf J.K. Crucq, giro 107493, vanaf het begin genomen:

1920-1938; K1182-15
1939-1957; K1182-304
1957-1970; 01182-304
1970-1997; 01182-1304 en 2815
1997-2012; 0118 602815

BELLEND KLEVERSKERKE.

In 1919 wordt door de gemeenteraad van Arnemuiden besloten tot plaatsing van een telefoon in Kleverskerke, o.m. voor het opbellen van een dokter en een veearts; waar vermeld de Kroniek niet! Dit zal ongetwijfeld C. Franse zijn geweest. Deze was de eerste abonnee op Kleverskerke, nr. 4 van de gehele gemeente Arnemuiden en lang de enige telefoonbezitter daar. Franse was eigenaar en landbouwer op het hof Kleverskerke en taxateur voor de grondkamer. In die functie moest hij de waarde bepalen van de grond bij pachters als de pachttermijn afgelopen was of bij overlijden van een pachter.

Hoe zou dat gegaan zijn? Midden in de nacht gebeurt er wat ernstigs, en de dokter moet komen. Gauw naar Kees Franse. Was daar een deur open in het herenhuis, waardoor je snel kon bellen? Of mocht je op de deur bonzen, of aan een trekbel boer Franse uit zijn bed bonzen of bellen. Als hij dan kwam, dan zal hij wel zelf gebeld hebben, naar de telefonist. Trouwens vroeger zat er ‘s nachts niet (altijd?) iemand achter dat bord.
telefooncentrale

Vroeger ging men met het paard in galop naar Arnemuiden, en later op de fiets over grind en slikwegen om de dokter. Een grotere boer zal met paard en kar de rit zijn aangegaan, dan kon dokter mooi meerijden met zijn tas met spullen. Voor een bevalling hoefde je vroeger niet naar de dokter, op Kleverskerke was vroeger altijd wel iemand die voor vroedvrouw doorging ‘Jikkemien Riekse’ (x arbeider Ko Janse) was dat jaren voor de oorlog. In de jaren ‘50 kwam iemand, die een kind verwachte en dicht in de buurt van bijv. Brasser woonde, vragen of hij ‘s nachts mocht bellen om de dokter, als de nood aan de man (vrouw) kwam. Nu dat kon dan, Brasser deed dan ’s nachts zijn achterdeur niet op slot en de aanstaande vader werd dan nog uitgelegd hoe die ’meulen’ werkte. Elektrisciteit kende men op Klevers nog niet, dus je moest zelf voor licht zorgen voor ‘t draaien!

Een telefoonbezitter te Kleverskerke werd ‘s winters nogal eens opgebeld, terwijl er niets aan de hand was. De telefoonverbinding ging bovengronds met draden tussen de hoge palen van klant naar klant. Iedere verbinding door de lucht bestond uit 2 draden met zo’n 40 cm afstand er tussen. Door de ene draad kwam het gesprek binnen bij de beller, en de andere draad ging naar de gebelde. Als er bij storm een tak op beide draden kwam te liggen ging de telefoon rinkelen. De tak moest er afgehaald worden, maar dat viel niet mee en men hoopte maar dat buurman dat deed. Van Arnemuiden naar Kleverskerke was op het laatst, ‘voor de zaak ondergronds ging‘,  een behoorlijk bos draden nodig, want voor elke nieuwe abonnee moesten er 2 draden getrokken worden door de lucht. Na de automatisering was dat ook niet meer nodig. 

In 1938 zien we een tweede beller, de ‘grootste boer’ van Kleverskerke, het Hollands Hof van Ko Janse. Dit was toen nog een pachtboerderij met als eigenaar Engelbert uit Voorschoten. Deze was importeur van tractors: IH, International Harvester, Mc Cormick en Farmall. Na de oorlog kwamen die met de ‘Amerikanen mee’. Vandaar dat de gebroeders Janse rood reden. Ook mijn vader had een Mc Cormick.

Brasser had al vroeg telefoon omdat hij na de oorlog controleur C.C.D.was, de Crisis Controle Dienst. Omdat er te weinig voedsel was in Nederland verzorgde de dienst de voedseldistributie. Daar werden controleurs voor aangesteld die bij de boeren de producten moesten controleren, zodat dat deze niets zwart verkochten of te veel voor zich zelf hielden. Zelfs je eigen varken mocht je niet alleen opeten. In de oorlog had je de C.C.C.D, veelal gericht op zwart handelen. (Centrale C.C.D.).

Pas in het telefoongids van 1950 komen er meer abonnees, namelijk 5 stuks.

De grens tussen Arnemuiden en Kleverskerke ligt ongeveer bij het oude hof Hazenburg, zoals voor de hereniging van 1857. Hazenburg hoorde bij Kleverskerke en is gesloopt in 2012.

Telefoonbezitters Kleverskerke (01182) chronologisch op jaar van bezit 

Nummer / naam / bijzonderheden

Eerste jaar abonnee

258. Kees Franse, F. 12 (landb. Hof Kleverskerke, voor 1941 nr 4,)  ………………………………. 

1921

335. Ko Janse,  A.20.  (landb. Hollands Hof, voor de automatisering in 1941 nr 23)……………. 

1938

216. Bent Janse, landbouwer G. 12. (Dijkzicht, medebestuurder Waterschap polder Walcheren).      

1950

235. Piet Brasser, controleur C.C.D., F. 19. (woonde op het dorp op een boerderijtje)…………..  

1950

261. Jan Polderdijk, landbouwer  (Slikkenburg, was ook wethouder van Arnemuiden)……………               

1950

280. Ko Maas, Waayenburg A 11 (boerderij tussen het schooltje en Polderdijk)…………………

1957

287. Joh. Crucq, Oranjepolder B. 2. (ook gebr., landbouwer, pachter en dijkgraaf )……………  

1957

373. Jan Nijsse, landbouwer A. 17 (1963; bestrijd. Midd., ’onkruidspuiter’ woonde na Dekker)  

1957

463. Joos Baaijens sr., Kleverskerke 4     (landbouwer bij de berg, krant, in 1963 weg) ………   

1959

360. Marien van de Hoek, Landbouwer, Landtsheerw. A. 25.…………………………………..     

1963

391. Willem Corré, landbouwer Kleverskerke 10.    (Hof Kleverskerke)…………………………..     

1961

396. Piet Koster, landbouwer Kraaijenholseweg A. 9.                ………………………………………….       

1963

263. Chris Dekker, Burg. Landsheerweg 18 Kleverskerke (Gem. Arnemuiden). (voor Holl.Hof).   

1963

277. Pau Besuijen, landbouwer Kleverskerke 8.     (bode, was ook melkrijder) ………………….    

1963

Onder Veere (01181) stonden te Kleverskerke;

320. Jan Baaijens, lanbbouwer, Platteweg A 13.    (Nooit Gedacht)…………………………………

             1959             

288. Adam Dekker, landb., A 14,     (woonde op de zeedijk naast ’t  poldertje, waar zijn schuur stond).        

1964

252. Izak de Buck, landbouwer Wulpenburg, B 112, (gem. Veere, andere kant Poldertje)

1960

Wulpenburg

Zoals hier Wulpenburg er bij ligt, lag ook Kleverskerke gedeeltelijk in het water, vooral in de winter. Dit is een foto uit de ZLM-Kroniek. Overigens met verkeerde vermelding, want er staat  Kleverskerke bij.  Wulpenburg was Veers en Dekker Arnemuids, ze lagen ongeveer een paar honderd meter uit elkaar. Toch lag daartussen Middelburgs grondgebied, met een klein arbeidershuisje, waar arbeider Matthijse met zo’n 14 kinderen woonde. Deze strook grond was nog geen 100 m breed, genaamd het Poldertje, ofwel de oude Middelburgse haven van voor 1900. Vroeger liep het kanaal hier rechtdoor, en kon je hier overvaren.       

TELEFOONBEZITTERS VAN ARNEMUIDEN IN 1921-1963.

Voor onderstaande gegevens uit de telefoongidsen hebben we dus een reis naar Den Haag moeten maken, waar we zeer goed werden geholpen. Alle gidsen die men had van voor 1963 heb ik verwerkt in de onderstaande jaren. Een aantal jaargangen ontbraken daar.

Arnemuiden wordt in 1921 vermeld als hulptelefoonkantoor. De diensturen waren op werkdagen van 8 tot 12 uur, van 2 tot 3 ½ uur en nog van 6 tot 7 ½ uur. Op zon en feestdagen alleen voormiddags van 8 tot 9 uur. De openbare spreekcel is gevestigd in het Hulptelegraafkantoor. Het aanvragen van telefoongesprekken voor dit kantoor wordt ook in den sluitingstijd daarvan beproefd.

De telefoongidsen heb ik ingedeeld op nummer i.p.v. alfabetisch op achternaam, zoals ze wel in de telefoon gidsen staan. De reden is dat we zo elke ‘nieuweling’ die telefoon krijgt direkt in beeld krijgen, zodat het voor de lezers overzichtelijker is. Dus het eerste cijfer is het telefoonnummer, daarna komt de gebruiker! De gegevens (tussen haakjes, cursief) zijn van mij. Voor de rest heb ik alles overgenomen incl. foutjes;

TELEFOONGIDS  1921

Telefoon en abonnee;                                                                       

… Rijkstelegraafkantoor                                                                        

… Telegraafkantoor                                                    

1. SIEREVELD Cz, J.  Koopman                                      

2. NIEUWENHUIJZEN, A.J. van  landbouwer  (hof Nieuwerkerke)      

3  LAGENDIJK, M.J. café ‘Spoorzicht’.                        

4. FRANCE, C., Landbouwer, Kleverskerke F 8.    

5. GEMEENTEHUIS, (9-12, 2-5).                                    

6. BIJL, W.F.Th. v.d., Arts, Stationsplein C 43a.

telefoongids van 1921                    

TELEFOONGIDS  1927

De diensturen zijn dan veranderd, nog wel 3 keer daags open, maar ‘s ochtend begint men wat later, 8 ½-12 ½, daarna 14-16 ½ uur, en dan 18-19 ½ uur. De voor of namiddag gebruikt men niet meer, maar men gaan nu uit van 0 tot 24 uur! Op zon en feestdagen is er geen dienst meer.

Er is een abonnee afgevallen en er zijn er 2 bijgekomen. Het is wat verwarrend, maar nr 1 is dus nieuw (was koopman Siereveld) en nr. 2 is dezelfde als in 1921, maar heeft ook dezelfde naam als de nieuwe nr. 1. Adressen staan er niet bij, dus vis haal of koop je bij de Marteijn die in het telefoonboek staat!?

1. NIEUWENHUIZEN, A.J.v.          Vesta, Nieuw en St. Joosland    (was het telnr. van Siereveld.)

2. NIEUWENHUIJZEN, A.J.v          Landb.                  (dezelfde als in 1921)

7. MARTEIJN, J.                              Vischh. 

TELEFOONGIDS  1928

We vinden het heel gewoon dat we het telefoonboek gratis krijgen. Nu dat was vroeger niet zo en dan had je er nog 2 per het jaar ook. De gids van 1928 vermeld het volgende: De NAAMLIJST verschijnt in januari en juli, en is, zoolang de voorraad strekt aan alle Rijkstelegraaf- en Hulptelegraafkantoren verkrijgbaar voor de prijs van f 1,- per exemplaar. Maar elke geabonneerde heeft recht op één kosteloze vermelding. Meerdere meldingen kosten f 1,50 per uitgaaf. In Arnemuiden zijn de diensturen nog  hetzelfde, alleen ‘s middags nog open tot 16 uur en ‘s avonds een halfuurtje eerder open om 17 ½ uur.

Voortaan geven we alleen de nieuwe abonnees door, dit jaar is het er 1, er zijn nu 8 bellers in Arnemuiden.

8. JAGER, C. de                  Landb. werkt; fabr.

TELEFOONGIDS  1929

De zon en feestdagen worden weer ingevoerd, van 8 tot 9 uur.

Opmerking over Lagendijk, deze was eerst uitbater van café Spoorzicht, maar hij is tot verandering gekomen en ging toen naar de kerk. Hij kon het niet voor zijn geweten verantwoorden om nog een café te houden. Zijn opvolger Gillis de Nooijer heeft zijn café inclusief telefoonnummer overgenomen. Lagendijk verhuisde en kreeg een nieuw nummer. Nr. 11, is onze opa Arij Bonte. Zijn kinderen gaan verder onder moeders bijnaam, o.a. Ko van Sien Boere.

 3. NOOIJER, G. de                  Koopm, en café  (opvolger Lagendijk)

 9. KOUSEMAKER, J.D.           Slagerij en winkelier

10. SOE, B.J. la                        (slager)

11. MEULMEESTER, A. de     Gedroogde en versche visch, Westdijkstr. B 70. (Arij ‘Bonte’,) 

12. LAGENDIJK, M.J.               Commissionnair, Westdijkstr. B.17               

TELEFOONGIDS  1930

Dit jaar 3 nieuwe abonees, nr. 13 kwam van Bijsterveld, Kleverskerke. Hij was daar pachter van zijn broer Adam. Hj kon het daar echter niet meer rooien en werd daarom maar aardappelkoopman, toen commissionair, genoemd. Polak was een Jood, zat te Middelburg ook al in de lompen (sortering).

13. BAAIJENS, JAC.           Comm. aardapp., Schuttershof A174 

14. POLAK, M.L. & Zn.        Lompensort.

15. CRUCQ, J.K.                Timmerm.en aann, m B 113

TELEFOONGIDS  1931

Er zijn geen nieuwe abonnees bijgekomen, Polak is uitgebreid en een NV geworden.

Ook de ‘oudste’ van Nieuwenhuijzen (2) is weg, daarvoor in de plaats is NV Loverendale gekomen, dit is ongetwijfeld de nog bekende biologische kweker uit Serooskerke (waren ze nu ouderwets of modern? want kunstmest en vergif bestonden nog niet zo lang!) Wel zal het dezelfde boerderij zijn gebleven.

 2. LOVERENDALE, N.V. CULTUUR MIJ.   Hofstede Nieuwerkerke (ipv A.J.van Nieuwenhuijze)

 3. LEENHOUTS, A.                            Café       (ipv G. de Nooijer)

14. POLAK & Zn., N.V. LOMPEN- EN METAALH. M.L. 

TELEFOONGIDS  1932

De opvolger van dokter Van der Bijl is dokter de Haas. Hij neemt ook zijn oude telefoonnummer over.

De diensturen van het Rijkstelegraafkantoor zijn weer veranderd en zijn nu  8-13, 14-16 ½, en 18-19 ½ uur.

Overigens staat dit kantoor voor het laatst in het telefoonboek. Het telegraafkantoor is altijd zonder nummer geweest! Niet telefonisch te bereiken zou je denken, maar als men binnen Arnemuiden wilde bellen, kwam je daar automatisch terecht! Want alles ging toen nog met de hand. Uit een paneel sprong  een veer en dan moest er met een snoer in een contact worden gestoken, waarmee dan de verbinding tot stand werd gebracht. Was het gesprek gesproken, dan viel er een klepje omlaag. Vervolgens moest er nog genoteerd worden hoe lang er gesproken was en het nummer van de aanvrager en de opgeroepene om de kosten te berekenen.

De postbode bracht dan de rekening op zijn fiets of lopend, in het geval Kees Franse, over slik en grindwegen helemaal naar Kleverskerke. Dan moest boer Franse gelde halen uit zijn geldkistje, waar hij zijn arbeiders ook (karig) uit betaalde, het verschuldigde op een paard naar Arnemuiden brengen, waar het weer werd opgeborgen voor het hoofdkantoor! Waar is de tijd gebleven zou Gerard de Nooijer zeggen bij een oude ansichtkaart, maar tijd koste toen nog amper iets!. 

Twee nieuwelingen, niet Pietje Pelle, van Gazelle, maar Vermeer was in het telefoonboek de eerste fietsenzaak in Arnemuiden. Nummer 14 verdwijnt en ook Polak. In 1933 wordt dit nummer weer in gebruik gesteld. er zijn nu dus 16 telefoongebruikers in Arnemuiden.

 2. HAAS, Dr. P. de                          Arts, Stationspl. C 43a  (het adres staat er weer bij!)

16. PELLE, W.A.                              Exp.garnalen

17. VERMEER, H.                            Radio, electro en rijw., Westdijkstr. 72 B

TELEFOONGIDS  1933

Naast het gemeentehuis (5), de dokter (6), namen steeds meer ondernemers telefoon. De landbouwer C. Franse (3) van het Kleverskerkse hof, had vanaf het eerste uur telefoon, voornamelijk wel omdat hij taxateur was.

Overigens was Nieuwenhuijzen (2), aan de andere kant van Arnemuiden hem net voor! Mogelijk omdat hij voor een NV boerde. We zien in 1933 ook dat nu een viertal abonnees rekeninghouder is bij de postcheque en girodienst. Voorheen had alleen dokter van der Bijl dat (in 1927 al!). We kunnen dit zien aan het § voor het telefoonnummer. Slager Kousemaker had dit in 1933 voor het eerst.
Dit jaar 4 nieuwe abonnees, er zijn nu 20 telefoongebruikers in Arnemuiden. De Z.L.M. doet zijn intrede (14). De gereformeerden waren lid van de C.B.T.B., de Christelijke Boeren en Tuindersbond. Ook mijn vader, al was hij geref. gemeente! Buurman Kees Cornelisse had hem ‘omgepraat’. Hadden ze in Arnemuiden bijnamen, op Kleverskerke ook! Onze buurman noemden ze altijd Kees Kees, of ook wel Sijt. Dit was een stopwoord van hem na een aantal regels, m.a.w., ik heb het gezegd.

14. LANGEBEEKE, J.                      Secr. Kr. Walcheren der Z.L.M., contr. Gen.tarwe vrg. Zeeland

18. VERSLUIS, Azn., H.                  Langstr. A 138

19. FOPPEN, Rzn., K.        §           Visch- en garnalengrooth., Keetweg. 65

20. BELZEN, J.v.              §             Vischh.  (in 1941; Garnalen en Vish., Appelstr. 2. 4481 20)

TELEFOONGIDS  1934

Het zijn de jaren ‘30, slechte economische tijden. We zien dat terug in het aantal abonnees. Er zijn geen nieuwe aanmeldingen en het café, Leenhouts (3) en bakker Versluis (18) in de Langstraat ook niet staan niet meer vermeld. 

-  De Middelburgsche Courant 17 augustus 1934; Door de technische dienst der P.T.T. werd eenige dagen geleden een ondergrondse kabel gelegd van het P.T.T.-kantoor uit, naar het station der Nederlandsche spoorwegen. Voorheen waren de abonné ‘s, wier draden langs de kabelweg liepen, geheel of gedeeltelijk aan den kabel aangesloten. Hierdoor is de omgeving weer iets mooier gemaakt, daar het net ongeveer een 26 tal draden telde. Jammer genoeg wordt de straat, ondanks deze opruiming nog ontsiert door het bovengrondsche electrisch en radio-distributienet. (Dat zal gelegen hebben vanaf de Markt, door de Noord,- en Nieuwstraat)

Nieustraat

Prentbriefkaart van de Nieuwstraat rond 1934. Op het hoogtepunt liepen er 26 draden boven de straat. 

Links zien we de Cafe de Vriendschap, met de schutting die vandaag de dag nog steeds op dezelfde plek staat.

TELEFOONGIDSEN  1936

Het gemeentehuis blijft langer open, maar nu zonder pauze, op werkdagen van 8 tot 21 uur.  
Dit jaar zijn er nog maar 15 abonnees. Loverendale (2) verdwijnt, garnalenexporteur Pelle (16) en ook de radio en fietsenzaak van Vermeer is niet meer telefonisch bereikbaar.

Men had in het Haags museum 2 telefoongidsen van 1936, en daar zat verschil in, in de 2e was er een abonnee minder bij. Nu dat klopt, men gaf vroeger twee keer per jaar een gids uit, één in januari en één in juli. In de 2e gids was er een abonnee minder, Langebeeke had zijn abonnement opgezegd, mogelijk omdat hij geen secretaris meer was voor de ZLM.

16. VLAMING & Zn., N.V. OESTERCULTUURMIJ.v.h.p. Garnalenh, drogerij en vischerij. (ipv telnr. Pelle)

14. TARWE-ORGANISATIE v. ZEELAND,   Stichting Gewestelijke (Opzichter J. Langebeeke).

Telefoongids 1936

TELEFOONGIDS  1937.

Een nieuwkomer en voor het eerst een advertentie in dikke letters over de gehele breedte van de bladzijde, geplaatst boven de abonnees van Arnemuiden (in het gewone rijtje staat hij nog als Garnalenpellerij in 3 regels)

-  Fa. KLAAS FOPPEN GARNALENGROOTHANDEL Tel. 19 - ARNEMUIDEN (Z.)

Nederland had nog steeds één telefoongids voor alle abonnees, het hele land was alfabetisch gerangschikt, voor Arnemuiden stond Arkel en na Arnemuiden kwam Arnhem. De benaming van de telefoongids was ‘Naamlijst voor den interlokale telefoondienst‘.

2. WATERLEIDING MIDDEN ZEELAND,  Dir.keet Pompgebouw ( 1938; §, Pompstation Sloedam.).

TELEFOONGIDS  1938.

In de aankondiging werd het volgende vermeld onder Arnemuiden. ‘Bij de automatisering worden de telefoonaansluitingen overgebracht naar het net Nieuw en St. Joosland. Men raadplege alsdan voor de nieuwe nummers de onder dien plaatsnaam vookomende lijst van geabonneerden‘. Arnemuiden stond nog niet onder Nieuw en St. Joosland, dat stond nog te gebeuren, er werd wel gewaarschuwd dat je in dat geval moest uitkijken; ‘Alleen voor de aangeslotenen in geautomatiseerde netten; KIES VOORAL NIET OVERHAAST, laat de schijf steeds steeds vrij terugloopen, anders krijgt u verkeerde verbindingen.. PTT’.

Dat weet ik nog wel uit mijn jeugd, met die draaitelefoon. Als je niet elke cijfer tot het eind doordraaide, dan had je iemand anders aan de lijn, en dan zei je: "pardon, verkeerd verbonden" (dat was vroeger). Eigenlijk is dat fout, verkeerd gedraaid dus!

Wanneer je tegenwoordig een fout maakt met die tiptoetsen, dan gaat die vlieger ook niet meer op, want dan heb je niet verkeerd gedraaid, maar gedrukt! Eh, getikt of getipt, wat is Nederlands verdraaid moeilijk met al die veranderingen tegenwoordig, je zou er er een draai aangeven en er draaierig van worden! We zien het, veel spreekwoorden hebben iets met die draaitelefoon te maken.

Er zijn in 1938 weer meer abonnees, 24. Ook de burgemeester heeft nu telefoon (17), verdwenen is Baaijens (13), en van vishandelaar J. Marteijn (7) weten we nu dat hij op de Westdijkstr. B 63 woont, vermoedelijk om onderscheid te maken met zijn naamgenoot en concurent (25).  Nieuw;

 3. MESU, C.                                     Landb., de Eendracht B 57, Nieuw en St. Joosland 

11. MEERMAN, Fa. Gebr.              Scheepsbouw.

12. NIEUWENHUIJZEN, A.A. v      Landb., Groenenberg, A 223, (was Vesta ) Nieuw en St. Joosland.

17. HORNINGE, H.G.       §            Burgem.

18. HUIJSSEN. J.J.                       Gem. -Secr.

21. PEUL, A.A. v.d.                         Electrot. bur., mot. en rijw, Westdijkstr. B 71.

23. JANSE, J.H.                              Landb., ‘t Hollandsche Hof G 4. (Kleverskerke)

25. MARTEYN, A.                           Vischh., Molenv. (?)  C 67.

24. HORSSEN, J.J. v                     Rijwiel.-, brandstof., Zuidwal C 3a

26. HOLL. BETON MIJ.                  Keetdijk.

 

Zie voor het vervolg van dit artikel: Telefoonbezitters in Arnemuiden en Kleverskerke deel 2

 

You have no rights to post comments

Ga naar boven