ZA Inventaris Gemeente Arnemuiden nr. 341-350
Selectie van belangrijke gegevens
Albrecht van de Graft ende Jan Spierinck zijn Tresoriers der stadt Arnemuiden.
1590/1591.
Ontfanck
Bouwen Janszis nog steeds excijsenaar van den ordinaris excys en alle andere excysen van wijn en bier.
Cornelis van Huessen als pachter van het vendu en de stuver te ponde: resp.16 pond en 4 pond
Laureys Lievensz Decker pachter van het crygierderschap zoe vande grooten als cleynen roup > 16 pond
Hubrecht Wullemsz van de vischbanken en de affslach vanden visch > ruim 6 pond
De verpachting/bedieninghe van de balance oft waghe: Robert Jansz lyndrayer, de weduwe van Hugo Spierinck, Franchois de Cuiper., allen een deel van het jaar.
Het recht van alle stadtsmaten als turftonnecorenmate calcmate Juynmate etc mitsgaders van tgundt vande groffsoutmate die byde burchmrs over den jaere tnegentich gegeven zyn gecommen ende geprovenieert is > pro memorie.
Hartman Michielsz Coster > overtweede vierde jaer van “toude stadthuys> 22 pond 8 schelling.
Schuttershoven
Louwys Baston “thuys ende erve van thantbogenhoff volgens een nieuwe accoort bewoonen moet den tyt van drie jaeren sonder huire te betaelen vanaf 1 februari 1589 > pro memorie.
Cornelis Cool over een halff jaer huire van thuyskenende erven vande voetbogen ende cluveniers > 3 pond.
Ende alzoe metten voorss Corn. Cool nyeuwe huire gemaeckt is voor drie jaeren ingegaen van meye tnegentich voorss voor vier ponden gr vls siaers alleenlyck mits dat hy tusschen de hagen nyet meer zoude moghen sayen oft planten/ Soe wort alhier in ontfangh gebrocht ende verantwoort een halff jaer huire van teerst jaer >2 pond.
Hans Verhagen > 10 schelling over een stuck erffs oft hoffs van thantbogen hoff
Havengelt:als de dobbele Hondertste Penninck:351 pond 2 schelling 5 groten 6 myten.
In verband met de hoge kosten van de aanleg van de nieuwe haven.
Extraordinaris
Over de “openbaere tafel” van Michiel Solario > 2 pond
In totaal 200 pond geleend van Laureijs Consaert ? te Middelburg i.v.m.schulden en om materialen te kunnen betalen.
Voor de fortifficatie is niets ontvangen
Vuijtgeven ende betalinghen
Ruim 400 pond meer uitgegeven dan ontvangen
Andries Jacobsz was dienaar van de baljuw voor een maand > 30 schelling
Hans Bugaertook voor 3 maanden > 3 pond
Jan Salomonsz ook dienaar over 9 maanden > 13 pond 10 schelling
Frederick Hubrechtsz , dienaar,4 ½maand6pond15 schellingen
Mae Jansz weduwe van Steven Thuens van turff ende keersen opder wachte te draghen > 3 pond.
Lynken Blocx was vroedvrouw per jaar > 3 pond
Cornelis van Huessen wachtmeester > een jaar 20 pond 16 schelling 8 groten
Louys Baston clockspeelder > 21 pond
Maillaert de Hont : de stadtsschole > 2 pond
Hubrecht van der Venne Latijns schoolmeesterper jaar > 15 pond
Jacquesdu Four Franchois schoolmeester > 12 pond
Heyndrick Zonnius pensionaris per jaar > ruim 108 pond
De weduwe van Hugo Spierinck den ouden over een halff jaer gaige van het contreleurderschap + een extra toeleg van W+R > “toegeleyt is volgende dordonnancie ende appostille daervan zynde zoe ten respecte de voorss Hugo Spierinckvoor zyn overlyden daer in getreden was als om andere consideratien ende redenen bedraghende alles samen volgens quitancie ter somme van > 9 pond 7 schelling 6 groten.
Item betaelt Hugo Spierinck de Jonge als tegenwoordighe contreleurder: een half jaer gage > 6 pond 10 schelling.
De baljuw Symon Romboutsz “over zyn lootkens van comparitie” etc > 9 pond 2 schellingem 8 groten.
Ook B+S+R ontvingenlootkens van comparitie op stadthuys zoe om vierschaere te houden> 67 ponden 8 groten
Item betaelt den Bailliu Symon Romboutsz over zyn dachgelden vacatien ende verschoten vrachten ende oncosten by hem verdient ende verschoten inde reyse by hem vuyt commissie van W+R oock in meerte 1590 in Hollt aen Zyn Excie gedaen mette missive vande verkiesinghe vande nyeuwe Wet bedraghende> 18 pond 6 schelling9 groten 6 myten
Jan van der Riviere was stadsprocureur>ruim 3 pond.
N.B. Er is hierondersprake van een dok buiten de Veersche Poort en een dijk “ vande docke buyten de Middelburchse Poort”
Cornelis Cool onderhield met “crammen” het “dyckjen” van thouwerken buyten de Veersche poorte mitsgaders tmolewerff metten dyck vande docke buyten de Middelburchse poorte. Met korting > 9 pondKortingvan 3 pond i.v.m. de werkzaamheden aan de nieuwe haven.
De stad was in het bezit van “ tsee(u)scheepken “ ? .Dat moest dichtgemaakt worden door schiptimmerlieden: Cornelis Gerritsz Goede /Jan Dirricxz/ Pieter Heyns ende Pieter Floren.
Veel pekbysen ? spyckers werck mos ende peckstocken > ruim 2 pond
Jan Wielant heeft 40 pond buscruyt gekocht voor de stad > 3 pond
Item opden 9e Septembris betaelt Pieter van Queeckborne glaesmacker over sekere nyeuwe glasen in Mr Maillaerts schole gemaect ende voorts doude glasen verrepareert te hebben bedragende volgens volgens specifficatie ende ordonnancie ter somme van > 35schellingen 5 groten
Er was veel gleu ( stro) nodig voor het crammen van de dijken
Pieter Jordaen was schaliedecker van Vlissingen
Cornelis Coole en Jacob Maertsz “ zeker sluyshout ontrent de molen vuyt tslyck vuytgedolven “ byden hoope”
Antheunis Barizeel heeft met verscheidene arbeidersin 1590 : de straten markt en vroonen “schoone te maecken de mishoopen te laden ende helpen vervoeren te crammen ende tgeboomte te snoyen > 7 pond 10 schelling.
Deze Barizeel heeft met zekere jongers oft kinderen zoe nu en dan gewrocht om aerde mis(mest) vuijlicheijt sant te dragen ende stortensommige tegen 8 sommige tegen 9 groten sdaechs> ruim 3 pond.
Aelbrecht van de Graft heeft “zekere cabel touwen huyslijnen ende trossen tot behouff van de stad gelevert met 28 teertonnendie hy gelevert heeftbij “t Innemen van Breda”
Jan Aertsz was tinnegieter
Adriaen Gerritsz was stadstimmerman> ruim 23 pond voor een groot aantal diverse werkzaamheden.
Jan Adriaensz van de Bye heeft “lechpenningenen zilvere penninghen” geleverd.
De weduwe van Maycken van Hugo Spierinck heeft het excyshuisken schoongemaakt > 20 schelling
Cornelis Cool was werkzaam geweest aan de dijk buiten de Middelb poort.Van de palissade aff tot aen tmolenwerff > 2 pond
Adriaen van Dort was stadstimmerman
Arbeid aan de straten
Antheunis Barizeel stadsarbeider 10 stuvers, Jacob Michielsz tegen 8 stuvers per dag inden straetmaecker te helpen ende de straeten voor den Thol ende elders te prepareren ende hooghen > 2 pond en 8 groten
Jongers hielpen tegen 9 groten per dag met aarde en zand te dragen.
Item betaelt Seger Cockele straetemaecker over dat hy voorden Thol in topgaen vande Westdijck ende voorts voorde balance dertich roeden nyeuwe straete volgens zyn aennemynghe geleyt ende gemaeckt heeft bedragende jegens 5 stuver de roede de somme van VII pond 10 schelling gr.Vls en over dat hy noch acht daghen metenen dienaer ende jonghe(rs) gewrochtheeft om de calcie vande wachtnaer Middelb alommelyckte voorzien ende tusschen de twee dycken op te nemen ende verleggen ende voorts van andere reparatien binnen de Stadt aende straeten alomme gedaen de somme van drie pondendrie schellingen 3 groten vls bedragendeal tsamen > 10 pond 13 schellingen
Anth. Barizeel,Jacob Michielsz resp. tegen 12 en 9 stuvers per dag en nog enen soldaat tegen 7 stuvers de straten maker geholpenzo aan de oprel voor bij den Thol als buyten opde steenpat byde bane int werck te helpen ende den selven van steen sant ende aedrde te voorzien > 2 pond.
Er is een soldaat geweest die de straetmaecker gedient heeft zes dagen zoe om hem den steen op zyn werck toe te bringen ende worpen als andersins bedragende jegens 6 stuvers daags > 6 schellingen
Jongers kregen in dezelfde tijd vier stuivers per dag.
Item betaelt Seger Cockele Straetmaecker over dat hy elff roen min een quart nyeuwe straet geleyt ende gemaeckt heeft zoo aenden operel voor by den Thol te leggen ende buyten de Tholpoorte een stuck nyeuw straets voorde opslach te leggen als buyten opden steenpat tusschen de lijnbane ende Jan SpierincxHoff volgende die metinghe daervan geschiet;
Ook de Jan de Leeus straete de Noortsraete opde marct ende elders aende straeten gewrocht ende gerepareert > 4 pond 9 schelling9 groten
Seger Cockele kreeg voor drinckgelt aenneminghevande voorgeroerde gemaeckte straet bedonghen ende omdat hy hier om zyn gelt van Middelb. heeft moeten komen de somme van > 2 schelling.
De schoolmeester Maillaert de Hont heeft m.b.t. het havengelt billetten moeten schrijven > 6 schellingen 4 groten
Adriaen van Dort : over 30 cordewagensende noch zes wielen by hem van Dort ontboden ende ten behouff van vande voorss haven gelevert tegen 2 schelling de wagen ende per wiel bedragende samen de somme van> 3 pond 5 schelling.
Item over de vracht vande voorseyde wagens ende wielen van Dort hier te bringhen betaelt de somme van : 7 schelling 6 groten.
Ook Adriaen Gerritsz was stadstimmerman: gewrocht zoe aent sluysken de pompe mette stellinghen mitsgaders over daer toe zekere deylen (zware planken) zoe Pruyssche als andere ende voorts mos teer ende anders >7 pond 8 schellingen 1 grote
Een mislukte poging tot uitpompen
Item opden 14e october alzoe zekere soldaten aengenomen hadden twater in de haven wesendevuyt te pompen voor acht ponden eens ende dat geduijrende heurl. Pompinghe of hosinghe daer weer water ingecommen was ende zulcc hen aengenomen werck nyet volbringhen en mochten ende oock nyet geraetsaemoft noodich bevondcen en wiert om twater heel vuyt te laeten hosen/ Soeis henl. op rekeninghe van heurl. Aengenomen werck ende voorts over volle betalinghevan tgundt zyl. verdient zouden mogen hebbenin als op verscheyden reysen betaelt samen de somme van > 4 pond 6 schelling 7 groten.
Over toude stadthuys
Roelant du Bois heeft met zijn knechts het dak gerepareerd en een vloer in de gang gelegd alomme te pleisteren: verder calck Plavuizen steen ende anders
Over de nijeuwe huijsen als Stadthuys gebruikt
2 sleutels betaelt Govert Heijndricxsz Smit voor de provisie kelders > ruim 1 schelling
Mr Frans Philips conchierge> 5 pond 5 schellingen
Hans Raemaecker schrijnwercker heeft in de keuken een aantal boorden aangebracht
Als havengelt moest het nieuwe stadhuis ruim 5 pond opbrengen: de dubbele honderdste penning
De huur van het nieuwe stadhuijs bedroeg > ruim 28 pond.
Laureys Decker als conchiergevoor een bepaalde periode >ruim 3 pond
Roelant du Boysmetselaer voor de Groote Sterre om de ganck in tras leggen tegen het zueren (overstromen en ongemak ?) ende opbotsen van tprivaet ende voorts tot maecken van een nyeuwe overwelfsel oft puttot meelderinghe ? vant privaet gelevert heeft zes tonnen tras een duysent clinckaert 2500 hollantsche steen ende vier hoet calcx >ruim 7 Pond..
Voor de Groote Sterre was een groot aantal Zaensche steen nodig
Schuttershoven
Antheunis Barizeel zorgde voor een 1500teen(tenen/stekken) t.b.v. de hagenen mest te dragen (kinderarbeid)
Corn. Cool over de helft vande delvinghe oft ruyminghe vande dulve vande voorss schuttershoven aende lynbane commende > 6 schelling
Willem Maertsz Grafdelver heeft de put vooren in thantbogen hoff staende gezuvert ende schoone gemaeckt.
Lysken Jans was huysvrouwe van Jan de Leeuheeft een pype gelevert die in de put geplaatst is Adriaen Gerritsz heeft in het huijs van tvoorss hantbogenhoff een nyeuwe solder gemaakt endeop nyeuw barcoen geleyt heeftmet werk en andere materialen > ruim 9 pond
Extraordinaris Vuytgeven
25e meert 1590 betaelt Steven Heyndrick Arentsz Deutecom over den coop ende leveringhe van 300 Araingappelen ten behoeve van de stad gekocht ende die byden Burchmr Nederhoven ende Zonnius in Hollt reysende mede genomen zyn om wech te scheyncken > 20 schelling.
Het schijnt dat er soldaten in de kerk gelegen hebben Mr Jacob Hermantsz heeft daartoe zijn diensten aangeboden.
Item opden 28e ditobetaelt Antheunis Jacobsz Ouweman over tgundt zekere borgers tzynen huyse verteert hebbenin aprili laestleden die de malcontenten die hier gehangen zyn hebben helpen vanghen > 33 schelling 4 groten.
Item opden 17e Junij betaelt die van Rethorica over tgundt hen toegeleyt is ter cause vande oncosten ende tot een gratuiteyt van spel dat zyl. te vastelavent tnegentich laetsleden opde marct openb gespeelt hadden >ruim 4 pond
Item opden 4e Novembris betaelt Adriaen Licxe over dat hy met eenen brief vanZyn Excie aen Capiteyn Morgan den Gouverneur van Bergen met zyn schuytte te Bergen voorss geweest is bedragende volgens ordonnanciede somme van > 10 schelling
Idem opden 11e dito betaelt Andries Jacobszcipier over dat hy een vande gehangen malcontenten die vande galge gevallen was begraven heeft > 3 schelling 4 groten.
Item betaelt Jan Spierinck Tresorier over verteerde gelagen voorgeschoten doen zyl. opde begravinghe vanden Tresorier Manmaecker gegaen ende geweest waren > 3 pond 1 schelling.
Symon Jansz heeft op last van br. Van der Bye 2 Engelse soldaten “geherbercht ende den cost gegeven > 3 schelling
.
Rethorica huurt op kosten van de stad een “camer” van Louys Baston > 33 schelling 4 groten
N.B. Dat blijkt de “Groote Kamer” van dat huis te zijn
Claes de Joncker stadtbode voedt sedert 30 september 1590 totten 3e Febr den arent: vlees duven ende anders gecocht ende verschoten > 36 schellingen 1 groot 10 myten.
Item den voorss Jan Jacobsz weert over een tonne Ingels bier aen die van Rhetorica gelevert als aende zelve van stadtsweghe voor hen moyte geschoncken zijnde in augusto laestleden deur dyen zyl. deur begeeren vande magistraet een spel gelevert hadden om inde jaermact te spelen ende nyet en speelden bedragende volgens quitancie ende ordonnancie ter somme van > 35 schelling.
Er is o.a. overleg geweestmet Heeren ende Capiteynen namelyck de Heeren van der Admiraliteyt van Zeelt den Raedtheere Valck den Raedtheere Borre vuyt den Hage Capiteyn Dach den Capiteyn ende andere officieren vande Compagnie vanden Grave van Solmsende voorts andere Heeren ende Capiteijnen zoe van Schepen van oorloghe als andersins diemen om stadtseere te bewaerenverscheydelyck heeft moeten festeeren > 70 pond 7 schelling 2 groten 18 myten.
Br Govert van Nederhoven in 1590: verteerde gelagen, wagenhuur schuitvrachten etc> 2 pond11 schelling.
Ook br. J.A. van der Byevoor ongeveer de zelfde zaken > 11 pond 18 schelling 4 groten
Steven de Ruyter over verteerde gelagen op het stadthuys gehaaldt.b.v. Heeren van de Admiraliteyt de gezanten van Duytschlantte wetenvan de vorsten opden Rijn gelegen den Gouverneur van Vlissinghen de ministers van de Classes den Gouverneur van den Briele den Grave Philips van Nassau ende andere Heeren ende Capiteynen verschoncken : 5 specifficatien > 22 pond 19 schelling 10 groten
Item betaelt Jacques Verdussen weert geweest alhier over tgundt zekere burgers tzynen huysse in april tnegentich verteert hebben die vuyt geweest hadden om zekere malcontenten te helpen vanghen > 30 schellingen
Item betaelt Corn. In de Roode Leeu over vier tonnen mueselaer gelevert deur bevel ende ordonnancie vande burchmrs tot behouff vande Compagnie van de grave van Solms doen die eerst inde stadt quamp ende zekeren tyt inde kercke liggen moeste bedragende met 9 groten aende bierwerckers > 32 schelling 9 groten
Heijndrick Zonnius : in novembris laestleden voor stadszakennaar de Haag . 3 pond10 schellingen
Jobken Jansinde Vier Heemskinderen m.b.t. tlogement van Capiteyn Ghistelles die tharen huysse besteet > 10 pond 15 schelling 10 groten.
Item betaelt de voorss Jobken Jansdr. Over tgundt den Gouverneur van den Briele in desen geleden winter doen Zyn Excie hier deur passeerde opden aenslach van Duynkercken met Zyn Edelluyden ende suytte ( gevolg)thaeren huysse heeft moeten verteeren deur faulte dat hy gheen herberge en coste crygen bedragende > 2 ponddonderwinders (bewindhebbers ?) van tsterffhuys van Cornelis Coolover een jaer huire van thuijsken ende erven vande voetboghe ende cluveniers schuttershoven > 3 pond
Vuytgeven
Adriaen van Dortwas stadstimmerman over een jaer ende negen maenden > 35 schellingen
LenaertArentsz heeft samen met de excijsenaar veerthien maende gepeylt > 28 schelling
Volckert Jansz Lyndrayer : 15 teertonnen aan de stad gelevert ende vercocht inde triumphe van tovergaen van Deventer > 23 schelling 4 groten.
Item opden 18e Jullij betaelt Symon Jansz in Delft over stroo by hem gelevert inde vieringhe om Deventer ende Zutphen > 8 groten.
De stadstrommels moesten regelmatig gerepareerd worden:spansels, leer trommelstokken > 6 schelling 6 groten.
Item opden 1e Septembris betaelt Leenken Bouwens weduwe van Albrecht de Graft over zekere lynen reepen teertonnen turcken > 4 pond 17 schelling 2 groetn.
Item betaelt Claes Zael over dat hy als Capiteyn inde laestleden Jaermarct verschoten heeft voor een trommel bel ende anders dat gelevert is aen een trommelslager van Middelb. in plaetse van zyn trommel bel ende anders dat gebroken was > 10 schelling.
Item opden 8e Septembris betaelt Anthoni Bertram Cuiper over de buscruyt tonnen vander stadt ende anders verbonden te hebben> 4 schelling 2 groten.
Symon Janszwas nagelmaecker over alderande soorten van nagelen aen alle stadts ordinarisse wercken gelevertsedertden14e Meerteeenentnegentich totten 7e Augusti daeraen > 27 schelling 10 groten.
Roelant du Boys metselaer en knechts ende jongersheben sedert den 1e februarij 1591 totten 7e Decembrisgewrocht: repareren aan de wachthuizen scholen vroonen stadtsstove etc.: materialen:van steen sant calck tras tichelen pannen plavusen ende andere gelevert te hebben samen met dachgelden > 12 pond 9 groten.
Ook de Weeskamer had een “kiste” om belangrijke bescheiden te kunnen bewaren..
Deze kist was voorzien van ijzerwerk “ tot goede vasticheyt ende sluytinghe van dyen “ > 30 schellingen.
Item opden 22e Decembris betaeltClaes Jansz inde Wildeman over zeker aerbeytsloon voor hem ende zyne medeaerbeyders die toude geschut inde balance hebben helpen wercken ende voorts van verteerde gelaghe inde rekeninghe ende vereffinghe van tvercochte geschut verteert > 16 schellingen 6 groten.
Leenken Bouwens weduwe van Aelbrecht de Graft :174 teertonnen ende 1050 turcken den 27e Septembris ende den 26e Octobris beyde laestleden inde vieringhe vande triumphe van Hulst ende Nimwegen (Nijmegen) gelevert te hebben > 8 pond 19 schelling 3 groten.
Wat zijnVloerwranghen ? Deze werden gebruikt “ tottebedden van tgeschut > 6 pond
Adriaen Gerritsz was stadstimmerman.
Item betaelt den Secretaris deser stadt over dat hy inden geheelen Jaere eenentnegentich tottten laesten January tweentnegentich betaelt ende verschoten heeft voor pampier parkement pennen int was registerszegelgaeren ? almonacken ende andere noodtzakelicheijt tot behouff van tcantoir Tresoriers camere weescamer excysenaaer contreleurder ende anderen stadtsbehouve gecocht ende verbesicht bedragende volgens specifficatie ende quitancie ter somme van . 15 pond 1 schelling 6 groten
Aen MayckenHugo Spierinckdr verschoten ende gegeven voor heur moyteverschoten ende gegeven heefthet accijshuijsken gadegeslaghen ende schoone gemaect heeft gehadt> 20 schellingen.
Item betaelt den Br Jan Spierinckover den coopende bewaringhe van 44 ½pont buscruijts by hem inde laestledenJaermarcktvercocht ende aenden wachtmeester gelevert om onder dxe burgerie vuijt te deelen > 4 pond 9 scheling gr.Vls
Cornelis Cool voor gleu ende “aenvollenvanden dyck buyten de Middelburchsche Poorte vande Palissade aff tot aen tmolewerff ende tzelve molewerff daerin begrepenetc > 6 pond gr. Vls.
Item betaelt Jan Corn. Cottronover zeker olie by hem Anthuenis den aerbeyder gelevertom de heye ?( heimachine) ?mede te smouten > 1 schelling 4 groten
Deze heeft780 ponden keersen tot des stadts ende der wachte behouve gelevert te hebben tzedert den 1e Februarij eenentnegentich tottten laesten Januarij tweentnegentich bedragende jegens vier stuvers tpont> 27 pond
Voor onderhoudswerkzaamheden leverde o.a. Jan Heyndricxz schipper van Hoorne 175 deelen tot behouff vande kaye voor den Thol tegen negenendertich gulden en halff thondert > 11 pond 5 schelling 3 groten.
Lieven Cornelisz was nog steeds “ sleeman”
De werkzaamheden aan kaden voor de tol en elders kostten veel tijd en veel geld
Ook Jan Pieters Ranck was sleeman
Govert de Smit leverde zekere houvasten crammen ringhen naghelen ende ander yserwerck tot behouff van de kaye voor den Tol.
Eenlevering van een grote hoeveelheid houtvoor diverse kaden “buyten de Veersche Poorteende achter de vischmarct 595 gulden. > 99pond 3 schelling 4 groten.
Adriaen Gerritszwas de stadstimmerman die samen met zijn knechts en andere timmermansgewerkt hebbenaan het voorbereiden en heien van de kaden de gording en het vastmakenhet gebruikvanKarckoenen ende ander houtwerck,etc
Item opden 2e Februarij 1592 betaelt Balten Guns Straetmaecker van Vlissinghen over dat hy achtentwintich daghe in decembri ende Januario laestleden in straetwerck gewrocht heeftom de goten inde Langedstraete voor de huyssen te verleggenbedragende tegen eenen gulden sdaechs > 3 pond 13 scheling 4 groten. De knecht van Balten Guillaume kreeg voor 5 dageb hulp > 6 schelling 7 groten.
Seger Cockele straetmaecker : op de Westdijck voor 2 huyssen de goten verleyt ende vermaeckt > 6 schelling 7 groten
OP_den 11e Augusti betaelt Jasper Willemsz ende Barent Wolphertsz over dat zyl. zeker gat dat in tdycxken van den houwer duer den laestleden storm ende hooge vloet gebroecken ende ingeloopen was gestopt ende gemaect hebben bedragende over zes roeden tegens 7 schelling de roede > 2 pond 2 schelling.
Andre vuytgeven Ende is van reparatien gedaen aende nyeuwe huysen van Robrecht Aernoutszdie tegenwoordelyck voor stadthuys gebruyct worden mitsgaders vande verschenen hyushuire van de zelve huysen ende voorts van eenighe meublen ende huysraet oft andere nootzaeckelicheden daer inne gecocht ende tegenwoordelyck noch wesende .
Er werd een stuk oud zeils ende andersgebruikttot behouff vandecuecken van stadthuys gelevert te hebben als geemployeert zynde tot overspanninghe ende bedeckinghe van een van des cueckels solders tot schuttinghe van tsant > 28 schellingen
Gerrit Jansz cleermaecker repareerthet tafelcleet van de raedtcamer gemaect genayt ende gestopt te hebben de somme van > 1 schelling 6 groten.
Item opden 17e Octobris betaelt Hans Raemaecker over zekere lysten in tnyeuwe stadthuijs inde keldercueckens gemaect ende gelevert > 17 schelling 8 groten.
De huur van het nieuwe stadthuys bedroeg 38 pond
Er werden 6 stoelen aangeschaftten behoevevan de Tresorierscamer.
Er werd 4 ½ ellen groenen tierentay ( een geweven stof van wol en linnen) gebesigt in een vande cueckens van het stadthuijs tegen tsitten vande mueren tegens negen stuvers en halve delle > 6 schelling 1 groot 12mytenook lint en oogen waren noddig
In het stadhuis waren nodig: potten pannen kannen speetysersbessems dweyllaken witsel zwartsel rootsel zant spinnevagersende voorts voor wassen zeepen ende schuiren> 4 pond 11 schelling 9 groten
Schutterhoven
Corn. Cornz vander Gouwe :900 doornen t.b.v. schuttershoven
Extra ordinaris
Leyn de schuytman ende Thuene Jansz hebben den Bailliu Burchmrs ende ander van collegie aen tboort van Zyn Excie geset zekere daghen geleden > 3 schelling1591 ?
Pieter Jansz en Cornelis de Blockmaecker waren piloten /loodsenmet de opdracht om het Slaak te peilen ende bezien offmen een hooft zoude connen leggen > 13 schellingen
Ook Claes Jans Brunooghe en Merten Bom hebbenhelpen peilen
Item opden 16e Junij betaelt Mr. Jaques du Four schoolmr over tgundt hem by W+R toegeleyt is voor zyn gedaen ende geleden oncosten van tspel dat zynediscipelen in den Arnemuydtschen Ommeganck openbaerlyck gespeelt hebben> 3 pond 4 schelling 10 groten
De vaendrager vande Comp. Vanden Grave van Sol
Item opden 4e Augustusbetaelt Job Jans lantman over tgundt hem by W+R toegeleyt is ter cause zekere peerderuyters inde Ingelsche misverstanden tzynen huysse ende hoffstede op eenen dach gegeten ende verdroncken hadden by laste vande burchmrs doen wesende ende bedragende > 31 schelling.
Item wort alhier in vuytgeven gebrocht de somme van zevenenvijfftich pondenover de maaltijd van aprilis laestleden voor Zyn Excie bereyt ende zoe die nyet en quam by W+R te weten zoe douwe als nyeuwe W+R mitsgaders andere officieren en notabelen vande stadt gehouden aen wyn bier vlees broot bancket ende andere noodtzaeckelicheijt gecost heeft
2Middelburgse trommelslagers hebben de trommel geslagen toen zyl. inde monsteringhe vande burgerie sonsachs inde jaermarkt waren in dienst genomen.
Item opden 22e Decembris betaelt Claes Jansz in de Wildeman voor hem ende zyn medehulpers over dat zyl. verscheydelijck by toelatinghe van de burchmrs verteert naer stadtsgeschut affgeschoten te hebben inde vieringe van Nimmegen Hulst ende anders bedragende > 26 schellingen
Mr Godefridus Zuirbach en Mr Joos van Laere beyde ministers deser stadt “als gratuiteijt” > 8 pond 6 schellingen 8 groten.
Rethorica huurt nog steeds op stadskosten “de Groote Camer “ van Louijs Baston in zyn huys.
Steven de Ruyter ruim 16 pondin het hele jaar 1592> besteed aan Raadheren van de Haag en andere heeren en Capiteijnen als beter gedaen dan gelaeten aan wijn verschonckenende voorts verteert is inde maeltijt vande magistraetnaer dat Anthuenis Jansz casteleyn gehangen was etc.
Jan Jacobsz weert van Antwerpen 33 pondt.b.v. stadszaken wat raadsheren, Capiteijnen betreft, bij beediging van nieuwe corporaals
110 pond in rekening gebracht door de tresoriers voor collatien, maaltijden versamelingen bestecken rekeningenandere besoignen ordonnantien aankoop en contracten van o.a turf, Capiteijnen ministers van de Classis, de Gecommitteerde Raden van Zeelant.
Inventarisnummer 343 1592/1593
Ontfanck
Pieter Symonsz en Hartman Michielsz zijn tresoriers.
Bouwen Jansz is nog steeds excijsenaer.
Cornelis van Huessen is pachter van de vendu en de stuver te ponde
Adriaen Soeteman van Hamerste is pachter van het crygierderschap voor ruim 18 pond
Ontfanghen van MargrieteLucas weduwe wylen Hubrecht Willemsz Backer over een jaer pachts vande voorss vischbanck ende affslach vanden visch
Olivier de Keeuwer/KeuvreenJan de Lange van Middelb. zijn ieder een half jaar pachter geweest van de balance
Item ontfangen van Jan de Leeu over een jaer erffpachts van een stuckerffs dat hy van thantbogen hoff op erffpacht is gebruyckende verschenen Kersmisse 1592 > 25 schelling.
Leenken Bouwens weduwe van Aelbrecht de Graft over een jaer chys van derve oft crompte aande wallen die zy aen haere lynbane is gebruyckende > 6 schellingen
Pieter Symonsz Tresorier is nog steeds eigenaar vanzijn huis de Sonne en dat heeft een vuijtganck van dat huis “commende in tslop van St. Joorispoorte > 10 schelling.
Item ontfanghen van Jan Teerlinckover een jaer chys vande vuytganck van zyn huijs de Helle commende in tvoorss slop van St. Jorispoorte.
Item ontfangen van Volckert Jansz lijndrayer over een jaer chys vanden vuytganck oft openinghe van zyn huijs de Herpe opde Marct open gaendeemet een deure ende trappen die hij daer gemaect heeft om onder de voorss chys vrielijck te mogehngebruijcken verschenen den laesten Januarij 1593 > 11 schelling 3 groten.
Huysen en erven van de Schuttershoven
Item ontfangen van Joos Pietersz aerbeyder een jaar huire van thuysken ende erven van de voetboge ende cluveniers hoven> 5 pond
Over de verhuring van de gorssinghe van wallen mitsgaders van de buytendijcxse gorssinge aenden Veerschen Dyck en de inde Jurisdictievan Arnemuyden ende Nyewerkerckke gelegen mette volgelrie ende visscherie ten leegen watere toe
Jan Pietersz Ranck sleman een jaar pachts van de wallen > 3 pond 6 schellingen
Jan A. vande Bye oft nu Claes Pieter Heerkensover tzevenste veerthiende jaer pachts vande voorss buytendycksche gorssinghe verschenen den laesten Januarij1593 bedragende volgens die pachtseel daervan zynde > 33 schelling 4 groten
Vuytgeven
Pieter Gheens was dienaer van de baljuw: 4 maanden gage: 6 pond.
Ook Adriaen Cornelisz was dienaer van de baljuw: over 11 maanden 16 pond 10 schelling. Daarnaast was ook Symon dewachter dienaer van de baljuw
Adriaen Gerritsz was stadstimmerman : nieuwe resolutie : 2 pond pensioen.
Lenaert Arentsz was in dienst van de stad en dus van de excijsenaar om te “peylen > 23 schellingen
Mr.Jan Bogaert was stadtschirurgijn > over een jaar 30 schelling
Pieter Jansz in de Prince Corn. Claysz Heemskercke alle ballasters hebben met consorten “over zeven ballasters gehaelt met zant oft ballast gehaelt ende geschoten te hebben in tschip gen. Den Melcknap daer schipper op is Jan Symonszlootsman in plaetse van de steen die de stadt daer vuyt gehaeltheeft bedragende> 5 pond 6 schelling 6 groten
Volckert Jansz was lyndrayer over zekere touwen marlyn teertonnen ende anders tot behouff van de stadt
Item betaelt Roelant du Boys metser over zyn verdienden ende bedongen arbeytsloon van tmaecken vande vrone onder ? de Tholpoorte vuytgebrocht tot ande nyeuwe gemaecte kaye mitsgaders over daertoe 3500 Hollantschen steen ende 42 ½ dobbele zacken calck gelevert > 12 pond 13 schelling 6 groten.
Adriaen Gerritsz stadtstimmerman heeft 7300 Hollantsche steenen gebesight voor de voorss vronen >6 Pond 10schelling 8 groten
Corn.Claysz was schuitman: vervoerde “zes getyen rys steen etc gevlet heeft overtdiep om eenen berm over dwers diep op tsant te maecken. 14 schelling
Item betaelt de voorss Jan Mathyszende Rijcke van Westen met heurl.consorten eerst 26 roeden graffs gedolven te hebben inde voorss waterganck by ende herwaerts vande huele opden Veerschen Rydtwech tot acht stuvers de roede/ Item de somme van 20 schelling over tschuytvlot voor dess stadt een stuck weechs by de hoope vuytgedolven te hebben / Item de somme van 21 schelling over zestien roeden graffs inden voorss waterganck gedolven te hebben achter thoff ende bogaerdeken van Mr Jan Boogaert/ Item de somme van 4 schelling over de huele achter Corn. Luensz vuytgedolevn ende bequaem gemaeckt te hebben > 3 pond
Er werd door Roelant Metser(metselaar) een huisken gebouwd naast het borgers wachthuys op de wal om de magistraten ende overmannen vande wachte daer inne te waecken by hem metten hoope aengenomen bedragende met dat hy de schoorsteen van tvoorss huysken affgebroecken wederop gemaeckt ende voorts de pannen gestreecken ende geplaestert heeft > 28 pond 6 schelling
Govert Heyndricxz was smid
Jan Pietersz was sleeman; Lieven Cornelisz ook
Frans Jacobsz was nagelmaecker
Het bedrijf van Aelbrecht Graft ging op naam van zijn weduwe door:20 teertonnen en een bos marlyn
Jan Dirricxz Bieselinge en Jan Teerlinck hebben 1336 voeten Scheepsplanck en 378 voeten berchhoutten aan de stad gelevert “om aende bedden van tgeschut ende elders verbesicht te worden > 18 pond6 schelling 6 groten
Item Bouwen Jansz gerembourseert dat hy aen Maycken Pieters zyn joncwyff betaelt heeft voor het schoone maecken van het excyshuijsken ende d’asschen vuijt te dragen den gehelen jaerevan 1592 > 20 schelling
Item betaelt Claes Zael de Jonghe over een reep van lyckgaren tot behouve vande stadt geslagen ende gelevert > 35 schelling.
Pieter vande Queeckborne glaesmaecker over zekere glasen in het accyshuijskenende elders gemaeckt endegerepareert te hebben > 12 schelling
Jan de Leeu leverde 400 bonden gleus tot behouff van stadts cramwerck> 2 pond
Ludewyn Willemsz was weduwe van Jan Cornz Cottron : die leverde 772 ponden keersen tot stadts wachte behouve voor een jaar > 21 pond 1 schelling4 groten
Jan Slumer was nog steeds houtzager en werkteo.a. voor de nieuwe haven
Item opden 9e Augustus betaald Corn. Ryser inde Maeneende ten behoeve van Matthijs van Nederhoven een grote hoeveelheid hout voor de stadskaden
Jan Pietersz Ranck slemanheeft 230 sledenen 65 wagens met mis ende vuylicheijt gevoert te hebben tot vollinghe van de kayevoor de Tholpoorte. > ruim 3 pond
Cornelis van Huessen heeft ten behoeve van zijn zoon Pieter ruim 32 pond betaald “over den coop ende leveringhe van 400 deelenten behoeve van de stadskaden vercocht ende gelevert jegens 8 pond thondert bedragende gel. Hier vuytgetrocken wordt volgende dobligatie daervan eertijts vuytgegeven ende hier als gecasseert met quitancie.
Balten Guns is straetmaecker van Vlissingen : heeft goten verlegd opde westdijck ende elders ende voorts in tstoppen ende repareren van alle de stadsstraeten zoe binnen als buijten samen met een knecht: vandaar een verschillend tarief
Over de 2 nieuwe huizen die als stadhuis gebruikt worden
Jan Aertsz tinnegieter heeft de goten schoongemaakt gesoudeert ende daertoe soudere gelevert.
Idem opden 11e Juny betaelt over een nyeuwe kaertevande geheele werelt tot stadtsbehouve gecochtom opt stadthuys te hangen gelycke die daer hancht de somme van > 30 schelling
Item betaelt Pieter van de Queeckborne glaesmaecker over dat hy inde jaeren 90 91 en 92 totten laesten Januarij 1593 in de nieuwe stadhuizenalle de glasenop verscheyden daghen ende tyden gerepareert verloot ende zommighe nyeuwe gemaeckt heeft >ruim4 pond de somme van
Maycken Leyns was conchierge : zij heeft “verscheyden meublen gecocht wercken?(arbeidsloon van haarzelf ?) witterscalck glasen besems zeepe swartsel rootsel quispels( spuugbakken)sant dweyllaken wispen kryt schuirolie droese potten pannen boenders etc voor arbeijtsloon ende costgelt van zeepsters ende schuirsters > ruim 12 pond
Item betaelt den Burchmr Jan Spierinck ten behouve vande voorss Robrecht Aernoutsz over een jaer huire vande voorss nyeuwe stadthuysen > ruim 33 pond
Pieter van de Queeckborne glaesmaecker heeft in de jaren 90/91/92 in het huijs De Groote Sterre zekere nyeuwe glasen gemaeckt ende voorts doude glasen gerepareert ende verloot > ruim 3 pond.
Reparatie aan de schuttershoven
Antheunis Barizeel heeft 11 dagen aan de haghen van de voetboge ende cluveniershovengewrocht > 12 schellingen
Deze heeft ook gezorgd voor 5000 teenen ende 300 roen (stekken) / tot behouff van de voorss hagen en de voor een mes ende hantschoe aende hage verbesicht > 13 schelling
Hans Raemaecker heeft 2 raemkens in thuys van de hantboge gemaeckt > 6 schelling
Antheunis Barizeel heeft 11 dagen jegens 14 stuver daechs ende noch 8 aerbeijders over samen gerekent negenentwintich daghen tegen 10 stuver per dag dat zyl. samen in twee weken inde hagen ende boomen vande voorss schuttershoven te snoyen ende voorzien gewrocht hebben > 6 pond 4 sc helling.
Pieter van de Queeckborne glaesmaecker heeft in thuys van thantbogenhoff inde jaeren van 91 ende 92 zekere nyeuwe glasen gemaeckt ende voorts doude glasen gerepareert ende verloot >ruim 2 pond.
Over t Gevangenhuys
Op den 22e Septembris 1592betaelt Joris Potwijn weert inden Griffioen opde Westdyck over tgundt den scherprechter ende s Heeren dienaers van Middelb. tzyn huysse verteert hebben den19e septembris laestleden in ende naer tdoen van d exedcutie van tverbranten van Blauwe Jans groffsoutmate bedragende volgens quitancie > 16 schelling 8 groten
Anderen vuytgeven ende is extraordinaris
Een sociaal gezicht:
Item betaelt Mae Jansdrweduwe van Steven Thuenisz in zynen leven stadtsaerbeyder over tgundt volgens de resolutie van Wet ende Raedt van date den 6e Novembris87 opden doop van haer kint daer van de stadt getuyge was toegeleyt isende voorts van cleedinghe van tzelve kint bedragende volgens de voorss resolutie de somme van > 2 pond
Item opden 3e Meye betaelt zekere burghers tot een schenck over dat zyl. op den Mey nacht voor het stadthuys een meye geplant hadden > de somme van 20 schelling.
Hans Willemsz wagenaer heeft zekere soldaten die vuijt Vrankrijck zieck gecommen waren naer Middelbuerch gevoert > 4 schelling.
Item wort alhier in vuytgeven gebrocht de somme van ruim 85 p;ond over de maeltijt by die vande stadt voor Zyn Excie ende de Gecomm.Raden van de Staten van Zeelant opden laesten Aprilis 1593 bereet (bereid) ende voorde nyeuwe Wet ende Raedtende doude Wet ende Raedt mitsgaders andere oude ende nyeuwe officieren ende notabelen vander stadt sanderdaechs daeraen vernyeuwtende gecontinueertaen broot wyn biervlees hoenderen cappoenen zuijcker groensel bancket etc.
Item betaelt Claes Jansz inde Wildeman over tgunt by hem ende zyn medehulpers verscheydelijck verteert is in tversetten van tgeschut ende voorts in taffschieten van triumphe inde vieringhe ende doen Zyn Excie hier was ende anderssins bedragende volgens specifiicatie ordonnancie > 31 schelling 8 groten.
Item betaelt Claes Jansz Bruinooghe ende Joris Brechtszbeyde schippers over tgundt henl. by de burchmrs ende tresoriers vuy commissie van W+R toegeleijt is ter cause van heurl. Boeten ende vrachten by tschippersgilde van Middelb. van hen genomen ende ontfangendoen de questie van tvoorss schippersgildetegens tschippersgilde van dess stadt was bedraghende > 4 pond.
Rethorica huurt op kosten van de stad nog steeds “de Groote Camer van Louys Baston” > 33 schelling 4 groten
Ten huize van burgemeester Steven de Ruyter(Antwerpen) is voor ruim 13 pond verteerd
Jan Jacobsz (in Antwerpen) > ruim 10 pond voor allerlei stadsbesognes .
Ten huize van Pieter Aelbrechtsz de Graft >ruim 5 pond o.a coop van hout rys bescheijnckinghe van eenige officiers vande vendelen vande stadt
Ten huize van br.Jan Spierinckallerlei contracten .ruim met timmerlieden, turf, aankoop van hout ordonnancien ramingen etc. <112 pond
Idem wagenhuur schuitvrachten reizen etc> ruim 13 pond
Idem Tresorier Hartman Michielsz> ruim 8 pond
Claes Zael doude als capiteijn t.b.v. de tamboerijns van Middelburg en Kleverskerke en verteerde gelagen> ruim 3 pond
De chirurgijn Jan Boogaert ter cause van eenige curenende vistatien met bescheiden > 3 pond.
Inventarisnr 344 Over de jaren 1593/1594
Hartman Michielsz Coster en Claes Zael doude zijn tresoriers
Ontfanck
Bouwen Jansz is nog steeds excijsenaar en ontvanger van de diverse imposten op wijn en bier.
Cornelis van Hessen is pachter van het vendumeesterschap en ook van de suver te ponde
Adriaen Soeteman is pachter van tcrygierderschap
Margriet Lucasdr. Weduwe van Hubrecht Willemsz backer over een jaar pacht van de vischbanken ende affslach
Olivier de Keeuwer over 3 maanden pachts van devoorss balance> ruim 2 pond
Hans Vollaert van Vlissinghen over zes maanden > ruim 6 pond
Job Jansz van Vlissingen > ruim 2 pond.
De baljuw heeft het recht van alle stadsmaten
Ontfanghen van Claes Pieter Heer over teerste tweede jaer huire van de voorsshuysseDe Groote Sterre > 12 pond
Achter het huis van Bartholomeus Cannoye over een jaer huire van een stuck erffs van de stove achter zynen hoff gelegen > 10 schelling
Ontfangen van Jan Noutsz schoelapper over een jaer hire van Thoutten Huijsken oft logie voor thantbogen hoff > 36 schelling
Corn. Gerritsz Goede was schiptimmermanover teerste derde jaer huire van een stuck erffs buyten ende ter zyden de Veersche Poorte naer Thooftneffens de palisade gelegenende tegenwoordelyck affgeschut zynde> 2 pond.
Ontfanck van de Schuttershoven > weinigveranderd
Idem voor de gorssinghe etc.
Geen ontfanck voorde fortificatievan de stad
Vuytgeven
Symon de Wachtere was o.a dienaar van de baljuw; ook Anthoni Gijsbrechtsz
Ook Jan Theeusz beiden voor een maand
Philips Claysz was dienaar van de baljuw; Adriaen Cornelisz voor een heel jaar
Cornelis van Huessenwas wachtmeester over de burgerwacht
Adriaen Geritsz was stadstimmerman
Lenaert Arentsz was peiler als assistent van de excijsenaar 34 schelling per jaar
Hillebrant Valcke was stadsadvokaat in den Haag > ruim 4 pond.
Jan Boogaert was stadschirurgijnper jaar > 4 pond15 schelling
Item betaelt Zonnius : sekere dagen gevaceert om de stadsprocessen waer te nemen ende Zyn Excie te salueren ende congratuleren vande victorie van den Berch mitsgaders vande Grooten Raide van Hollt voor de stadt tegen Copuaer ? vander Vere > ruim 6 pond.
Er zijn door Jan Adr. Van der Bye 10000 doorne hageboomkens gekocht om rontom de wallen te planten > ruim 16 pond. Ook lindeboomen en abeelboomen gekocht > ruim 4 pond
Beerken Ambrosius olijfolie die Christiaen Boesschot nodig had voor de sloten om die te “smouten”
Jan van Gelder Zeijlmaecker over teer schoppen ende hoosvaten
De vroonen achter toude stadthuys schoone gemaeckt door Laureys Jansz arbeijder
Daniel Lenaertsz ende Jan Logier waren timmerlieden
Houtzagers bezig geweest om geboomte dat vooren aen tgelint ( hekwerk/latwerk/omtuining/schutting) om tkerckhoff aff te sluyten af te zagen > 16 schelling
Aelbrechtsz Ketelaer ijker van de stadsgewichten
Item opden 16e Octobris betaelt Volckert Jansz lyndrayer over 13 geleverde pecktonnen inde vieringhe van Geertruidenberghe in Julio laestleden verbesicht > ruim 17 schellingen
500 abeelboomen en zekere olmen om de cingel mede te beplanten.
Roelant du Boys metselaer: samen met knechts en dienaars gewerkt aan de vroonen wachthuysen balance schole etc in den geheelen jaere 1593 >ruim 6 pond
Frans Jacobsz was nagelmaker
Antheunis Barizeel heeft 161 dagen samen met jongers oft kinderen (15 of 9 groten per dag) gewerkt > ruim 6 pond
Jacob Fredericq Lantman leverde 400 schoven gleu voor cramwerck > ruim 2 pond
De secretaris Cannoije ruim 16 pond voor pennemessen almanacken etc in tcantoirvan de tresorierscamer weescamer excijshuijskenetc .
Adriaen Gerritsz was stadstimmerman: samen met zijn knechts in 1593/ 1594 januarigewerkt aan diverse objecten : zie hiervoor vorige aantekeningen
Bouwen Jansz had voor “zijn jonckwijff Maycken Pietersz betaald en voorgeschoten het schoonmaken van het accijnshuije mits “vier gemaect ende dasschen vuytgedraghen
Item betaelt Mr Ghysbrecht Govertszover dat zyn huysvrouweinde laestleden somer twee wielen van tgeschut geschildert heeft > 10 schelling
Item betaelt Jan Pietersz Vermeere olieslagher over108 reysen oft sleenverscheyden goet als hoput steen sant vuylicheijt etcgesleept over 1593 : 3 groten de slede > 27 schelling
Er is weer vermelding van Pieter van de Queeckborne glaesmaecker voor het eerste zevende jaerover een heel jaar alle glasen van alle huysen : de nyeuwe stadthyusen toude stadthyus balance excyshuysken de Groote Sterre thuys in thantbogenhoffetc gerepareert zoe int versien ende verloon (verloden) de oude glasen als in nyeuwe glasen te maecken: hij zou 7 pond krijgen, maar omdat hij “ langhe inden jaere gewacht heeft van eenighe reparatien aende voorss huysen te doene (wordt hij gekort) > slechts 5 pond
Adriaen Hubrechtsz de Wolff leverde 6300 eycken branthout 4800 morrus branthout 400 cleyn branthout
Van der Bye heeft gekocht 3000 Mechels hout > 9 pond
Januari 1594betaald aan de weduwe van Jan Cottron Luduwyn Willemsz 740 ponden keersen >ruim 26 pond
Item opden 19e Aprilis betaelt Pieter Symonsz voor Catheline wonende in de Sonne
Opde Marct over tgene de knechts van Jan Willems, die paelkens ter syden van een kade aangebracht hadden, tot een foije oft voor drinckgelt naer de volmaeckinghe thaeren huysse verdroncken hebben als by Jan Willemsz intaennemen bedongen > 24 schelling
Item betaelt Steven de Ruyter over 2 tonnen pharoos 26 schelling Adriaen Soeteman over een tonne vals (mislukt/misvallen bier) 5 schelling ende Hartman Michielsz over 1,5 tonne pharo 27 schelling alles byde aerbeijders in twerck opt hooft verdroncken > 3 ponden.
Item betaelt den burchmr Steven de Ruyter over tgene tzynen huysse byde burchmrs ende tresoriers den 5e Februari 1593 verteert is inde coop van 8 schepen rys de somme van 2 pond 3 schelling Item over dat de ryswerckers naer de volmaeckinge van tvoorgeroerde hooft tot een meye oft foye by toelatinghe van de burchmrs verteert hebben 37 schelling 10 groten > ruim 3 pond.
Roelant du Boys metser heeft met zijn meesterknecht ende dienaarszekere daghen int voorss oude stadthuys gewrocht gerepareert geplaestert tdack voorziengestopt ende gedect ende daer toe calck tras steen techelen plavusen etc> ruim 5 pond
Hans Raemaecker heeft een glaesraemken etc int voorss oude stadthuys ende elders gemaect > 3 schelling.
Adriaen van Dort was ook stadstimmerman : over met zyn knechts zekere daghen int oude stadthuys gewrocht ende gerepareert te hebben zoe aen tdack te wedrcken doent affgewayt was als om zekere nyeuwe veynsters te maecken ende anderss mitsgaders over daertoe zekere balcken veersten /voorsten / ende andere materialen > ruim 3 pond
Over de Nyeuwe Stadthuysen
7 maart 1593 betaalt aan Jobken Janszinde 4 Heemskinderen nomine Adriaen Adriaensz haer soons over den coop ende leveringhe van een gegoten tinne lampet ende schotel met schoon personagien ende veel wercx byden voorss Adriaen Adriaensz aende stadt vercocht ende gelevert > 5 pond.
Claes de Vos Blickslager heeft de stadslanteerne vermaeckt > 3schelling
Een dozijn Spaansche stoelen tot behouff van de stadt ende stadthyusen van Antwerpen doen commen > ruim 6 pond
Betaelt aan de conchierge Maycken Leyns >ruim 19 pond.
Zie voor bijzonderheden hiervoor
Bouwen Jansz was boekhouder van de Armen
Uytgeven van de schuttershoven > totaal ruim 6 pond betaalt aan Antheunis Barizeel stadsarbeijder en verscheyden arbeydersom de hagen te reynighen ende snoeyen etc
600 mutserbant ende 2300 hagebant en 900 roen voor de schuttershoven etc
Item opden 14e dito betaelt Jacomynken Leijns ende Leyncken Blocx beyde vroetvrouwen over tgundt henl. by collegie toegeleyt is van dat zyl. Willeken Straetgens alhier gevangen om zekere valsche daelders tot tweemaelsgevisiteert hebben offse zwaser van kinde was dan nyet bedragende volgens ordonnancie> 20 schelling
Item opden 23e Meije betaeltden br. Steven de Ruijter ende Willem Pietersz over dat zyl. int vloyenvan tgesoncken schip op de Wolplaete int beginsel vanden jaere 1592 by laste van collegie van W+R regard genoimen hebben > ruim 26 schelling
Item opden 21e Novembris betaelt aen die van Rethorica over tgundt henl. toegeleyt isvoor hen oncosten verschoten penninghen etc by henl gedoocht ende gehadt ter cause van tspel by hen inde laestleden jaermarct gespeelt bedraghende volgens specifficatie > ruim4 pond .
Item opden 13e Januari 1594 betaelt Philips Constantwaterclerck vander Oostwateringhe over de waterpenningen van de Galgenberch de anno 1593 als beneffens andere vrie landenvoor zekeren tyt vanjaeren moetende betaelen. 6 grooten12 myten
Item betaelt ende gerembourseert Adriaen Corn. lantman over tgeschot van de gemeene zaecke vanden voorss Galgenberch vanden voorss jaer 1593 > 8 groten
Louijs Baston > 33 schellingen voor een jaar huur van de Groote Camer in zyn huysby die van Rethorica gebruyct wordende
Burgemr Steven de Ruyter > 27 pond : verteerde gelagen waghen ende schuytvrachten naar Middelburg, Vlissingenen elders
Br. J.A.van der Byeidem >ruim 18pond
Steven de Ruijter burgemeester heeft ruim 49 pondontvangen in 1593 wijn en andere verteringen t.b.v. der Gecommitt. Raden van Zeelant den Raedtheere Bruninck den Raedtheere Teelinck de ministers van de classis verscheydencryghoversten ende Capiteynen etc.
Jan Jacobsz in Antwerpen in 1593 in stadszaken aan eenighe heeren tot vereeringhe aen wyn ende defroy(verstrooiing) verschoncken > ruim 15 pond
Idem betaelt aen Pieter Aelbrechtz van de Graft : v oor gelag ?? Capiteijnen : > ruim 9 pond
Item gerembourseert Hartman Michielsz Coster Tresorier overtwee tonnen Ingels bier by hem gelevert de twee vendels van de burgerie den 29 augusto 1593 laestleden doen Zyn Excie hier geweest was als byde burchmrs de voorss twee vendels geschoncken zyndebedragendemetten Impost samen >ruim 4 pond
Br.Hartman Michielsz voor stadszaken o.a. naar Middelburg en Veere > ruim 6 pond
De Tresorier Claes Zael doude > ruim 10 pond
Item wort alhier in vuytgeven gebrocht de somme van 112 pond 2 schelling 4 groten : dranck spyse zuycker bancket frueyt etcinde collatien maeltyden ende versamelinghen by die van de stadt ende tersoriers op tstadthuys om de mnste costen in het doen besoigneren in ende naer tsluijten vande voorgaende stadstrekeninghe ende andere saecken ende besoigneb van de stadt te wetenin tmaecken van ordonnancien raminghen ende voorts in contracteren met timmerluyden aebeijders etc oock in tcoppen van materialen van hout steen turff etc/ Als oock int vereeren vergasten ende bescheyncken van eenighe Heeren als namel. Zyn Excie ende zyne familie in augusto laestleden de Gecommitteerde Raiden van Zeelt verscheyden Capiteynen ministers ende andere heeren ende persoonendaer de stadt inden voorssgeheelen jaere mede te doene gehadt heeft
Item betaelt Claes Jansz constabel over dat hy met zyne busschieters verteert heeft bij toelatinghe bij het afschietenvan triumphe van het geschut.
Inventarisnr. 345 1594/1595
Vuytgheven
Philips Clays was vier maanden dienaar van de baljuw; ook Adriaen Cornelisz was 11 maanden dienaar van de baljuw > ruim 17 pond; Claes Jansz was 7 maanden dienaar > ruim 10 pond
Mr Jacob vander Bekekreeg naast zijn gagevan 2 pond het voorecht : het Huis De Groote Sterre, dat eigendom van de stad was, gratis te bewonen.
CathelineCansen schoolvrouwe over 10 maenden gage vant houden van haere schole > ruim 5 pond.
LouijsBaston over een jaer gage van tbayeren (beieren)stellen ende gadeslaen van t Horologie(Stadsuurwerk) > ruim 25 pond.
Bouwen Jansz kreeg als gage van zijn excysenaerschap> ruim 33 pond
Louijs Baston ontving als contreleurder van de excijsenaer> ruim 12 pond.
De brootwegers ontvingen voor hun “lootkens” ruim 4 pond.
Adriaen Gerritsz was stadstimmerman.
Mr Jan Boogaert ontving als stadschirurgijn 30 schelling.
Item betaelt Mr Heyndrick Zonnius advocaet tot Middelb. over een jaer weddens oft pensioens als stadtsadvocaetvolgens het contract met hem gemaakt > 6 pond.
Betaald Pieter Jansz ende Ysbrant Paes dat zyl. die van de Wet inde voorlede winter met hen schuijtte voerden aen tschip van Zyn Excie in tJoncker Fransche gat liggende > 4 schelling
300 abeelbomen enzes berckeboomen in Middelburg gekocht om op de singel en elders op de wallen te plantenbedragende jegens 9 gulden van thondert ende 2 stuvers de bercken tstuck mette oncosten van bringhen ende schuytvracht >ruim 5 pond.
Pieter Meeusz bediender oft pachter van de balance.
Lieven Cornelisz was sleeman
Volckert Jansz was lijndraaier: de coop ende leveringhe van 13 pecktonnen inde vieringhe verbesicht doen Coevorden ontset was > ruim 19 schelling
Pieter Cornelisz Coeman over tvermaecken ende repareren van zekere brantemmers
Item betaelt Jochem Trente Leyn Luenisz ende Reynier Lievensz alle 3 trompetters over inde triumphe ende vieringhe van Groeningenopden thoren getrompet te hebben > 20 schelling
Item betaelt Anthuenis Barizeel over tgundt hem met zyn medearbeyders geconsenteert is geweest te verdrincken voor haer arbeijtsloon gedaen inde vieringe van Groeninghen bedraghende > 6 schelling; ook 11 teertonnen gekocht> ruim 18 schelling
Deze heeft ook 24 schoven gleu gekocht voor bovenstaande viering > 5 schelling
Regelmatig moesten de stadstrommels gerepareerd worden
Adriaen Soeteman van Hamerste heeft 275 bonden gleus geleverd tot behouff van de stadt om te vercrammen > ruim 38 schelling
Item betaelt Heyndrick Joosz speelman over zym moeyte ende aerbeyt van dat hy inde jaermerct inde parade ende anders den trommel geslagen heeft > ruim 13 schelling
Item betaelt Jan Pietersz Sleman over schuytvracht van 4 wielenasschen ter Vere gehaelt ende aen ende vande schuytte gesleept te hebben > 4 schelling
Item betaelt Willem Pietersz voor Roel Gerritsz over 4 teertonnen byden voorss Roel Gerritsz aende stadt vercocht ende gelevert om te vieren > 6 schelling.
Claes Zael de Jonghe hadstellig een lijnbaan in 1593 en 159442 teertonnen geleverd en nog eens 57 teertonnen mitsgaders 3200 turcken (pekringen) .
Item betaelt Laureys Jansz aerbeyder voor hem ende Victor Andernacht over hen besproecken aerbeytsloon van dat zyl. de wallen dess stadtmitsgaders de secreethuyskens buyten dess stadt gestaenvan de dreck ende vuykicheijt schoone gemaect ende onderhoudenhebben volgens heurl aenneminghe bedragende jegens 10 stuvers sweecx > ruim 3 pond..
Als er wielen met “asschen” geleverd moesten worden kwamen die in die tijd uit Veere
Item betaelt Bastiaen Pietersz lantman over dat hy de kaerten van de versettinghe van de Jaermerct over tgeheele lant van Walcheren in alle dorpen geplant heeft als by den hoope aengenomen.
Item Anthuenis Barizeel122 dagen samen met arbeiders 190 dagen het hele jaar van 1594 : om de straeten merct poorten kayen vroonen ende dulven schoone te maecken de mishoopen te laden ende ontladen te crammen tgeboomte te snoyen > ruim 32 pond
Item voor zekere jongers oft kinderendie gewrocht hebben om aerde mis sant steenen etc te dragen daerover tsamen gerekent 274 dagen en halff zommige tegen 9 groten sommige tegen 8 groten sdaechs > ruim9 pond.
Item betaeltende gerembourseertden voorss Anthuenis Barizeel over dat hy verschoten heeft van huire van twee schuytten die gebesicht zyn geweestin de delven oft vroone tusschen tHuijs Antwerpen Monnickendam ende de Drie Coninghen om de vuylicheijt inde zelve d(i)ulven wesendein te scheppen ende daermede wech te vaeren bedragende over 35daghen jegens 9 stuvers sdaechs met 4 stuvers bydenvoorss Barizeelin thuiren vande voorssschuyten> ruim 2 pond int gelach verschoten
Govert Heyndricxz smit(smid) betaelt over vier paar nyeuwe wielen ende voorts zekere oude wielen beslegen gerepareert ende daertoe alderande banden houpen zwaluwsteerten etc ende nagelen gelevert te hebben > ruim 5 pond
Item wort alhier in vuijtgeven gebrochtde somme van ruim 57 pond. Ten aanzien van de maeckinge metselinghe ende tmuiringhe van tnyeuwe werckhuys aende zuydtzyde vande kercke gemaect ende opgetrocken zoe aen aerbeytsloon van metselen ende het mueren (optrekkenvan een muur) als vande materialen van calck sant houtwerck yserwerck.
Hubrecht Passchiers was sleeman.
Christiaen Boeschot heeft inde laestleden jaermerctte weten in augusto laewstleden den trommel onder de vendelen geslagen ende voorts alle de corporaalschappen in persoone gewaerschout> 30 schelling
Govert Heyndricxzsmit(d) heeft de stadsmusketten haken ende alle tander geweer van spiesen hellebaerden etc schoone gemaect ende onderhouden
Hij heeft de musketten wat vermaect> 30 schelling
Jan Teerlinck heeft 10 houtte loggen oft santbacken tot behouff vande stadt gelevert > 10 schelling
Pieter Aelbrechtz van de Graft over 6900 turcken (pekringen) inde vieringhe ende triumphen verrscheydelick gemaect ende voortszekere teertonnen troskensende wintreepen tot behouff van de stadt gemaeckt > ruim 14 pond.
Er is hier sprake van de “verzwoeren Maendach van de bierwerckers naer ouder costumen “ > ruim 6 schelling.
Maycken Pieters dienstmaecht van Bouwen Jansz : heeft het hele jaar het excyshuisken schoone gehouden geveecht vier (vuur) gemaect ende assche vuytgedragen bedragende volgens des voorss Bouwen Jansz memorie de somme van 20 schelling.
Pieter vande Queeckborne glaesmaecker heeft voor 6 pond alle de huysen van de stadt wat de “glasen” betreft gerepareert (zie hiervoor nadere bijzonderheden in vorige stadsrekeningen)
De Nyeuwe huyssen van Robrecht Aernoutsz worden tegenwoordel. Voor stadthuys gebruyct
De huur van de “nyeuwe stadthuyssen” bedraagtruim 34 pond per jaar.
Item opden 31eJanuarij betaeltLaureys Decker als vendumeester over den coop ende leveringhe van een wagenschottekiste een sterck slot met een roo(d) copere coolpotby hem inde vendue voor de stadt gecocht ende gelevert ende byde stadt noch wesende> 2 pond 1595 betaelt Maycken Leyns als conchierge voor voorgeschoten materialen (zie aantekeningen uit het vorige jaar) . > ruim 8 pond
Schutterhoven
Anthuenis Barizeel 32000 hagebant Item voor 1600 roen jegens 20 groten ten hondert ende voor 600 mutsaertbant tegen 10 groten ten hondert
Antheunis Barizeel 47 dagen jegens 18 stuver per dag ende vescheyden aerbeyders over samen gerekent 110 daghen tegens 10 stuver perdag dat zy samen inde schuttershoven gewrocht hebben in februario meerte ende september 1594 zoe om de haghen ende tgeboomtete reynighen snoyen als andersins beddragende volgens elff quitancien hier overgelevert > ruim 18 pond..
Andren vuijtgeven ende is van reparatien aen gevangenhuys dess stadt gedaen mitsgaders van andere oncosten die de stadt ter cause van gevangens ende criminele executien gehadt heeft over den voorss jaere van 1594 > pro memorie.
Anderen vuijtgeven ende is extraordinaris
Willem de Graffdelver over een dooden man hier in meerte laestleden aengekommen zynde begraven te hebben > 2 schelling
Item opden 6e Augusti betaelt Jan Pietersz Ranck Sleman over tgundt drieNoorthollantsche scheuyers oft aennemers van bolwercken tzynenhuysse in meye laestleden verteert hebben als hier hier gecommen zynde om de bestedinghe van de nyeuwe docke oft haven die nyet voort en ghinck bedragende>ruim 33 schelling.
De levende Arend in het Arendhuisje werd o.a. gevoed met 11 duiven.
Louys Baston ontving ruim 33 schelling als huur voor het gebruik van Rethorica van “zijn Groote Camer”.
Item betaelt Hans van der Haghe voor ende ten behouve van Samuel Hubrechts over een jaer Gratuiteyts by W+R den voorss Samuel toegeleyt tot onderhout ende voorderinghe van zyne studien > ruim 8 pond.
Item betaelt Claes Jansz inde Wildeman over tgundt hy verscheydelick met andere busschietersinde vieringhen van triumphe inden voorleden jaere geschiet by toelatinghe vande burchmrsverteert ende voort van stadts weghen in thaelen van cruyt ende anders extraordinare verschoten heeft > ruim 3 pond.
Item betaelt Cryn Aelbrechtsz van de Graft over dat de nyeuwe corporaels in meye 1594 vermaeckt mitsgaders de Capiteynen ende andere officieren van de vendelen van de burgerie in de jaermarct van augusto laestleden tzynen huysse by toelatinghe van de burchmrs verteert hebben > ruim 15 pond. Claes Aelbrechtsz was tresorier.
Item betaelt aan Jacob Symonsz Schotte als ontfanger vande weesen van Joncheer Alexander de Haultain over een jaar rente van 200 pond capitaelsjegens den penninck zesthiene > ruim 17 pond.
Item betaelt aan ThimotieBoudenals getraudt hebbende de weduwe van Capiteyn Dach de somme van 112 ponden groten vls
Over de fortifficatie
Inden eersten alzoe eertyts by W+R goet gevonden ende geresolveert is dat men de vervallen fortificatie deser stadt ter gelegendertyt byder hant grypenzal om in state te bringen met eenen steenen muir ende dat tot dyen eijnde der hootkerckschen thoren ende de resterende muir vande hootkercken omgeworpen ende die fondamenten vander kercken vuijtgedaen ende de steenen daervan deels schoone gemaect zyn/ Zoe wort alhier in vuijtgeven gebracht: arbeidsloon > ruim 16 pond
Ook vrouwen en kinderen zijn bezig geweest om stenen van de kerk sc hoon te maken > ruim 6 pond.
Daarvoor waren ook houmessen en manden nodig..
Francois de Beer vraagt 6 pond als arbeidsloon voor het omverwerpen van de toren.
Er waren ook breekysers en breeckhamers en beitels nodig om de steen te breecken > ruim 35 schelling
Inventarisnr 346 1595/1596
TresoriersClaes Aelbrechtsz en Jan Adriaensz vander Bye.
Bouwen Jansz was nog steeds excijsenaar van de wijnen en bieren
Anderen ontfanck is van de verhooghinge oft nyeuwe impositie by dievan Wet en Raedt dess stadt Arnemuyden op wyn ende bier gestelt tot vervallinghe van de voordere delvinghe van Nyeuwe Haven: bracht 295 + 336+52 +42 pond op.
Het vendumeesterschap was in handen van Laureys Decker
Adriaen Soeteman van Hamerste was pachter van het crygierderschap
Ontfanghen van de onderwinders van tsterffhuys van Jan Heyndricxz Bontecoe in sijn leven pachter geweest vande voorss vischbancken ende affslach > ruim 2 pond
Jacque Reynouts was 3 maanden pachter van de balance; ook Job Jansz .
Ontfangen van Hartman Michielsz Coster over een jaar huur van het oude stadhuis
De verhuiringe van huysen ende erven van de schuttershoven:
Joos Pieterszhuurde het huisje en erve van de voetboge
De schuttershoven haden ook een erve achter de Roode Leeu
Adriaen van de Sorghe huur van gorssinge van de wallen >ruim 4 pond
voor de buitendijkse gorssinge: Jan Adriaensz vande Bye oft nu Adriaen Jacobsz lantman.> 33 schelling
Vuijtgheven
Adriaen Cornelisz was dienaar van de baljuw voor een maand. Ook Michiel Bouwens was dienaar van de baljuw; ook Claes Jansz ; ook Merten Jansz : deze is ook provoost geweest
Mr Hillebrant Valcke was stadsadvokaatin de Haag; ook Mr Reyniervan Amsterdam was stadsadvokaat in den Haag
Dat gold ook voor Cornelis van Alphen
Cornelis Lucq was stadsprocureur; Heyndrick Zonnius was stadsadvokaat wonende te Middelburg.
Pieter Cornelisz was schoenmaker en repareerde stadsemmers van leer.
N.B
Item opden 3e Meerte 1595 betaelt Quintyn Smitsz Guillaume Danckertz over hen bedonghen aerbeytsloon van tconterfeijten van de stadt van Arnemuyden ende van de stadt met haere gelegentheyt van bolwercken haven keeten ende andere in een metale plate te snyden om gedruct te worden in de Historien vande Nederlantsche Geschiedenissen die eenen Mr Jan Franchois le Petit Nols ? tot Middelburch vuyten Duytsche in Franchoische is oversettende bedraghende volgens quitancie ter somme van . 15 pond..
De wielen van het geschut moesten regelmatig geschilderd worden
Item betaelt ende gerembourseert Claes Zael de Jonghe over dat hy verschoten heeft voor 50 abeelbomen voor dess stadt gecocht ende ontfanghen > ruim 27 pond.
Nog steeds worden er “jonghers” gebruikt bij het uitvoeren van “stadswercken”.
Victor Middernacht voor hem over 26 daghen en andere voor 4 weken “om de poorten schoone te maecken mishoopen te weeren laeden ende ontlaeden etc. > ruim 15 pond
Jan Stoop Cuiper vande Vere over tmaecken van zes lullen ? oft bakentonnekens by hem tot behouff van de stadt gemaect ende gelevert op de wolplate te legghen bedragende jegens 5 stuvers tstuck > 30 schelling
Item betaelt Joos Smet smit vander Vere over de voorss lullen oft bakentonnekens met ysere banden ende anders beslagen te hebben > ruim 2 pond.
Roelant du Boys was metselaar; heeft in april en mei laestleden teynden de Noortstraet aende wal zeker stuck vroons gemaect heeft zoe breet als de straete is volgens zyn aenneminghe byden hoope mitsgaders over zekere andere reparatien aende stadts scholen etc > ruim 5 pond.
Ook in de Nieuwstraat is door Cornelis Jacobsz metselaar “deur de erve van Bastiaen Pieterszvan stadswege zeker Vroon gemaect ende daertoe alle de materialen gelevert heeft van de lencte van 20 voeten om daerdeur alle twater vande Nyeuwstraete vande Westdyck ende voorts vande Langestraete tot aende Marct toe naer de wal te zuveren alvolgens zyn aenneminghe byden hoope > 6 pond.
Andries Clayszstadtsaerbeyderheeft met andere arbeiders 165,5 dag gewrocht om straten schoone te maecken de mishoopen te weeren te crammen de hagen ende tgeboomet te snoyen > ruim 22 pond.
Daarbij werd “voor zeker jongers oft kinders om aerde mis sant ende anders te draghen” etc in betaling gebracht> ruim 2 pond.
Voor het excyshuijse heeft de metselaar du Boys met zyn knechts ende jonghers zekere reparatien gedaan : de schoorsteen opgetrocken etc. > ruim 4 pond
Seger Kokele/Cockelewas straetmaecker met zijn knecht ;Ook Balthasar Guns was straetmaecer.
Een halff dozijn Zittecussens tot behouff van de Tresoriers camere voor de nieuwe huizen die als stadhuis gebruikt worden.> ruim 2 pond
Anderen Vuytgeven Ende is van reparatien aende schuttershoven deser Stadt gedaen inden geheelen jaere van 1595 totten laesten Januarij 1596
Antheunis Barizeel heeft samen met 3 arbeiders aan de hagen gewerkt :o.a snoeien enz.
Deze heeft voor 2200 roen jegens 10st. thondert verschoten
Ook 18000 teen jegens 7 st. duijsent ende 800 mutsaert vant jegens 4 stuvers thondert tot behouff vande voorss hagen vande schuttershoven gecochtende verbesicht
N.B.
Item opden 16e Aprilis 1595 betaelt Jan Roobosch over tgundt de plaetsnyders ende Mr Jan le Petit om tsnyden intcooper van tconterfeytsel vande stadt met haer gelegentheyt van de haven keeten ende anders ten fijne tselveinde Nederlantsche Historien neffens andere steden van Zeellt. Gedruct zoude worden op verscheyden reysenby toelatinghe verteert hebben bedraghende volgens ordonnancie > 2 pond.
Item opden 29e Octobris 1595 betaelt Anthuenis Barizeel ende zijne weduwe over een jaer extraordinaris den voorss Barizeel ten respecte van zyn officie van stdts aerbeyderschap by Wet ende Raedt tgot houdinghe zynder wachtte toegeleyt ende gecontinueert > 30 schelling.
Item wort alhier in vuijtgeven gebrachtde somme vanruim 98 ponden over tgundt gecost heeft de maeltijt van stadtwege met ende ter eeren van Zyn Excie opden 18e Aprilis 1595 mitsgadersby die van W+R sanderdaechs daeraen gehouden met eenighe notabelen vander Stadt zoe aen wyn bier broot vlees visch boter groensel eyeren zuijcker bancket ende andere nootzakelicheijt >ruim 97 pond.
Item betaelt Louijs Baston over een jaer huire van de Groote Camer van Zyn Huys by die van Retorica gebruyct wordende> ruim 33 schellingen.
Adriaen Adriaensz was Vleeschouder; heeft den levenden Arent den cost gegeven voor
den tijd van een jaar > ruim 5 pond
Item betaelt Claes Jansz inde Wildeman over tgundt de nyeuwe corporaels in Meye 1595 vermaect mitsgaders de busschietersden 18e Apriulis daer te vooren doen Zyn Excie hier was tzijnen huysse by toelatinghe verteert hebben > ruim 8 pond.
Idem Steven de Ruijter> ruim 22 pond
Item betaelt Cryn Aelbrechtsz van de Graft over tgundt tzynen huysse De Goudse Lelie in november 1594 ende in Februaris ende aprilis 1595 van stadts weghen ende om stadtseere te bewaeren verteert ende aen wyn versconcken ende voorts aen wyhn ende bier op tstadthuys gehaelt is > ruim 9 pond.
Item betaelt Hartman Michielsz Coster van affairen ende besoignen verscheydelick verteert ende met vergastinghe ende defroyeringhe van eenighe Heeren ende andere aen wyn verschoncken ende voorts als beter gedaen dan gelaten in gelagen > ruim 80 pond
Inventarisnr 347 1596/1597
De tresoriers waren Jan Adriaensz van der Bye en Claes Zael doude.
Ontfanck
Bouwen Jansz was de excysenaer over de ordinaris excys van aale de bioeren by de tappers opgedaen > ruim 225 pond.
Idem van de burgers > ruim 23 pond
De extraordinaris excys van alle de vremde bierenboven dacht schellingen geldende ende by de tappers opgedaen te weten de vyff schellingen van elcke tonne biers by W+R dess stadt toto laste van de voorss tappers daerop eertyts gestelt ende gecontinueert achtervolgendeverscheyden ordonnancien ende publicatien daervan zynde > ruim 375 pond.
Excys vande cleyne bieren binnen dess stadt gebrouwen ende by de burgers opgedaenende gesleten te weten de schellinck van elcke tonne > ruim 26 pond.
Excys van binnengebrouwen mueselaer ende zwaerder bieren by de burgers ende andere inwoonders opgedaen te weten de twee schellingen van elck tonne >ruim 72 pond.
Excys van de zwaere binnegebrouwen bieren by de tappers opgedaen ende gesleten te weten de drie schellingen ende de vyff schellingen maeckende samen acht schellingen op elcke tonne biers boven dacht schellingen geldende gelycke hierboven ten respecte vande vremde oft buyten bieren tot laste van de tappers gebrocht ende verantwoortis over den ordinaris ende extyraordinaris excys van de zelve bieren > ruim 29 pond
De excys van de cleyne inbrouwen bieren die by eenighe burgersoft heurl. Vrouwen opgedaen ende by der canne gesleten ende vuytgetapt zyn sonder nochtans het tappers gilde onderworpen te wesen al volgende dordonnancieende toelatinghe daervan over menighe jaeren gemaect ende gedaen bedraghende elff stuvers op elcke tonne biers in de plaetse vande schelling die alleenlick placht gegeven te worden ende nu over zekere jaeren verhoocht is op de voorss elff stuvers achtervolgende de resolutie ende ordonnancie van W+R daervan wesende > ruim 68 pond.
Anderen ontfanck is van de quade placke te weten de twee grooten vls op elcke tonne biers die betaelt moeten worden by de leveraers oft vercoopers van de vremde bieren mitsgaders by de brouwers van de binnegebrouwen meuselaer ende andere zwaerder bieren alvolgens de resolutie by W+R daer van genomen zynde zedert den 16e Novembris 1594> ruim 22 pond
Anderen ontfanck is van de ordinaris excys van de wynwn by de tapeers opgedaen te weten te wten de vierde stoop van de zelve wynen zoe die dagel. By de voorss tappers vercocht ende vuytgetapt zyn geweest > ruim 349 pond.
Andere ontfanck ende is vanden ordinaris excys van de wynen by de burgers gheen tappers wesende ende voorts andere inwoonders opgeaden te weten de vyff schellingen van elcx ocxhooft oft amewynsdie by de cleyne tonnekens endeminder dan met een halff ocxhooft oft halff ame vuytgesleten oft opgeaden zyn geweest. > ruim 16 pond
Anderen ontfanck ende is vanden extraordinaris excys van de voorss wynen by de tappers opgeaden te weten de vyff schellingen op elck ocxhooft oft ame wyns die by W+R daer op tot laste van de voorss tappers over zekere jaeren gestelt ende gecontinueert zyn achtervolgende dordnnancie ende publicatie daervan wesende > ruim 28 pond
Anderen ontfanck ende is vande verhoghinge oft Nyeuwe Impositie by die van Wet + Raerdt dess stadt Arnemuydenop wyn ende bier gestelt ende geconsenteert tot vervallinghe vande delvinghe van de Nyeuwe Haven deser stadt volgens die resolutie ende ordonnancie daervan zynde Te weten de schellinckopde tonne Mueselaers drie schellingen op de tonne Pharo ende de vier schellingen op de tonneIngels oft ander vuytlantsch ende oock zwaer inbrouwen bier Ende voorts de twee guldens op elck ocxhooft oft ame wyns indifferentelyck zoe tot lastevan de burgers als tappers..
Over bieren zoe van de burgers als tappers opgedaen inden voorgeroerden geheelen jaere > ruim 343 Pond
Over alle de wynen op grond van de Nieuwe Impositie by de burgers ende tappers opgedaen ende gesleten > ruim 54 pond.
Steven de Ruyter is vendumeester geweest over het eerste tweede jaer pachts > ruim 6 pond en de stuver te ponde > 10 pond.
Ontfangen vande stadtbodenover de stuver te ponde van alle de vercochte meublen (roerende goederen) by decrete ende authorisatie van Iusticie vercocht bedragende over de somme van 18 ponden 10 schelling.
Adriaen Soeteman van Hamerste over het crygierderschap > ruim 20 pond.
Margriet Lucas weduwe van Huybrecht de Backer over een jaer pachts van de vischbanke ende affslach van visch > ruim 2 pond.
De verpachting van de wintmolen : ontfanghen van Jacob Corn. de molenaer als pacht over een jaar > 87 pond..
Job Jansz van Vlissinghen heeft de balance gepacht (3 maanden), ook Claes Jacobsz van Middelburch(6 maanden) en ook Pieter Meeusz ( 3 maanden) > resp. ruim 28 schelling, ruim 3 pond en ruijm 28 schelling.
Anderen ontfanck ende is van trecht van alle de stadtsmaten als turfftonne corenmate calcmate Juynmate ende diergel. Mitsgadersvan trechtvande groff soutmaten gecommen ende ende geprovenieert.> pro memorie..
Het recht van exue > pro memorie.
Ontfangen van Leenken Bouwens oft Pieter Aelbrechtsz vande Graft over een jaer chys vande crompteaende lynbane binnen dess stadt > ruim6 schelling
Ontfanghen van Mr Jan Boogaertsz weduwe over teerste tweede jaer huire van voorss oude stadthuys >ruim 21 pond.
Beroerende thuysken achter de balance alzoe tselve nyet verhuert maer bewoont wort by Mae Jansweduwe van Steven Thuenszin zyn leven stadtsaerbeyder sonder huire te gheven ten resecte van haere soberheyt ende anderssins dat de stadt van haer kint gethuyghe geweest is Soe en wordt oock daervan gheen ontfanck maer allenlick gebrocht > memorie
Schuttershoven : zie hiervoor.
Anderen Ontfanck is van de Havengelden oft lastgelden van alle de groote schepen: 3 grooten van elck last ter maent naer de grootte ende gelegentheyt van de zelve schepen; ook van breeuwen te weten de 8 gulden van elck schip groot wesende hondert lasten ende daeroverende de zes gulden van elck schip groot wesende onder de hondert lasten.
Pieter Sijmonsz als collecteur over havengeld en “breeugelde” >ruim 109 ponden
N.B. breewen = met touw/hennep en teer een schip “waterdicht “ maken
Anderen ontfanck ende is aengaende de fortificatie dess stadt.
Alzoo over langhe jaeren veel vervolch ende sollicitatien gedaen zyn aen Zyn Excie ende de Heeren Staten ende Raiden van Zeelt om tot tredres vande voorss fortificatie geassisteert te worden ende dat daerop nyet gevolcht oft vercreghen is anderss dan dat zekere verachterde dobble Honderste Penninghen die de gemeene burgers dessstadt over heurl. Huyssennochten achteren zyn tot employ aende voorss fortifficatiegegeven ende gelaten zyn ende dat zedert alsnoch aengehouden is geweest om boven de voorgeroerde vergunde Honderste Penn. Daer van vuyt de gemeene burgerie nyet te verwachten en is totte voorss fortifficatie voorder geassisteert te worden /Soe is eyntelinghe metter daet bevonden dat daer toe voor alsnoch nyet en heeft connen vercregehen werden nemaer is zulcx dat de Heeren Staten by heurl. Resolutie vande 15e Januarij 1597 laestleden verclaert ende aengesecht hebben datmen opde versochte assistentie vande voorss fortifficatie noch een weynich tyts soude patienteren tot beter gelegentheyt gel. Byde vorss resolutie gezien mach worden/ waermede alzoot schynt datmen alsnoch nyet teenemale aff geslaghen en is/ zoe zal ter gelegender tyt ende zoe wanneer vernomen wort dat andere steden van Zeellt in gelycke noodt ende zwaericheyt van fortifficatien wesende zullen begonnen te solliciteren van deses stadtswege oock aengehouden zal moeten worden om tot assistentie te vercryghenalles wat mogelick wesen zal nyettegenstaendealle welcken naerdyen de genegentheyt ende intentie van Wet ende Raedt volgens heurl. Resolutie vande 1e Octobris 1594 ende voorts by vescheyden heurl. Naergevolchde resolutien geweest ende noch is de voorss fortifficatie byder hant te nemen ende met metselwerck te beghinnen aende Middelburchse Poorte als tot dyen eynde der Hoofkercken Thoren ende muiren omgeworpen ende de steenen daervan bereet ende op de cinghel gebracht zynde ende noch staende te bringhen mitsgaders oock daertoe gecocht zynde Nyeuwe Zeeuwsche Steenen clinckaert tras ende calck als eebyeder notoir is ende hier achter inden vuytgeven breeder gebrocht ende verantwoort zal worden /Soe is tot vervallinghe vande voorss gecochte materialen tot behulp vande stadtsmiddelen getracht on eenighe extraordinaire penninghen te vinden Gelyck dyen volgende by voorgaende resolutie van W+R vercocht zyn vyff ysere gotelinghen ter gewichte van 6965 pont tegens acht gulen thondert compt te bedraghen ter somme van 92 pond gr. Vlsdewelcke van Jan de Leeu als cooper van dyen ontfanghen zynde alhier verantwoort ende vuytgetrocken worden ter selver somme.
Item zyn by resolutie van W+R vercocht zekere bussen ?? met camers ende ander yserwerck ter gewichte van 2391 pont totruim 12 schelling thondert bedraghende dat van Aert Aelbrechtsz ketelaer als cooper van dyen daerover ontfanghen > ruim 15 pond
Item alzoe deur middel van goede vrienden ter kennisse gecommen is dat de steden van Zeellt thunwaerts getrocken hadden de helft vande pacht van maillerie(plaats waar de hoeven van de paarden etc. beslagen werden) de twee vijffde paerten van tslaen vande beesten voor een halff jaer veschenen den laesten meerte 96/ Soe is oock van deses stadts weghen daernaer gestaen endee naer lange loopens ende sollicitatien zoe veel te wege gebrocht ende dat onder recipisse vande voorss tresoriers vande Tresorier Valcke oft Zynen Commies ? over de helft van tvoorss halff jaer pachts vandemaillerie ende de twee vyffde paerten vantslaen vande beesten over Arnemuyden ende Iurisdictie van dyeen ende vershcenen als boven zuvers gecregen ende ontfangen is dwelck hier verandtwoort wort ter somme van>ruim 75 pond
N.B. Hier is sprake van het optreden van later in de 18e eeuw zo genoemde hoefsmidsbazen.
Vuytgeven
Merten Jansz is dienaer voor een maand voor de baljuw geweest; hij is ook een maand provoost geweest.
Willem Willemsz Schotsman is voor 4 maanden dienaar van de baljuw geweest; ook Gijsbrecht Robrechtsz is 4 maanden dienaar van de baaljuw geweest.
Mae Jansz krijgt 3 pond als gage :heeft turff naar de wacht gedragen.
Louijs Baston is overleden; zijn weduwe over ¾ jaar gage van thorologie te stellen ende tbayeren ( hetdoen beieren van de klokken) > ruim 18 pond .
Betaelt Joris Baston des voorss Louys sone over een quartier gage van tvoorss horologie ende tbayeren ala in zyn vaders plaetse gecomen wesende > ruim 6 pond
Adriaen Cloosterman½ jaar dienaer van de baljuw> ruim 9 pond
Deze heeft ook als provoost 5 maanden > ruim 2 pond.
Dirck Andries dienaar van de baljuw over een maand. 2 pond
Christiaen Boesschot over een jaar gage vande wachte metten trommele te waerschouwen. 2 pond.
Betaelt Samuel Huijbrechtsz Latijn(s)schoolmeester over ¾ jaer gage>ruim12 pond.
Betaelt Louijs Baston ende zijne weduwe over ¾ jaar gage van contreleurderschap > ruim 12 pond.
Betaelt Mr Jan Boogaerts weduwe over een half jaar weddens van haar man als stadschirurgijn > 15 schelling.
Betaelt Laureys Deckers over den coop ende leveringhe van een balance met schalen ende 114 stucken gewichts onder groot en cleynmitsch eenen yseren hantboom by hem in meerte 1596 aende stadt vercocht ende gelevert > ruim 2 pond.
Betaelt Jacob Boreel muntmeester tot Middelburg over tslaen ende leveren van 36 lechten (lichte/eenvoudige) copere legpenningen met eenghen silvere penninghen die in meerte 1596 geslagen ende inde laeste gedaen stadtsrekeninghe naer ouder costumen omme gedeelt zyn bedragende > ruim 7 pond
Laureijs Jansz was “secreetruymer”; samen met Victor Middernacht zynen maet: de wallen, privaten ende andere plaetsen vande stadt vande dreck ende vuijlicheijt schoon te maecken ende schoon te houden > ruim 4 pond
Betaelt Pieter Janszin de Prince over een braadspit met 2 specken ende met een dooffeyndt om by hem als baakenmr gebruijct te worden > ruim 5 schelling
\Maximiliaen Adriaensz aerbeyder heeft in december 1596 de meulenberm ende den dyck vande meulen naer de stadt toe aengevolt ende gecrampt als by hem met de hoope aengenomen > 32 schelling.
Pieter de Wale was timmerman dat hy zekere rampaerden van geschut gerepareert ende bequaem gemaeckt heeft om het geschut op te leggen > ruim17 schelling
Govert Heyndricxz was smid en o.a slotenmaker
Frans Jacobsz was nagelmaecker
Adriaen Gerritsz heeft als stadstimmerman met zijn knechts voor ruim 28 pondaan poorten bruggen vroonen wachthuizen gerepareert ende in haer glaeswerck palissaden bedden van geschut scholen etc gewrocht
Secretaris :papier,perkament pennen int was registers zegelgaren liassen pennemessen
.etc int cantoir opde Tresorierscamere weescamer excijshuysken etc verbesicht > ruim 18 pond
Betaelt Hans Buydens / glaesmaecker als d’actie hebbende vande weduwe van Pieter vande Queeckborne glaesmaecker over dat hy voor het vierde zevende jaer ingegaen metten 1e Februarij 1596 tot den laesten Januarij 1597 alle de huyssen de stadt aengaendeals te weten de nyeuwe stadthuyseen toude stadthuys de balance excijshuysken de Groote Sterre Hantbogenhoff ende andere in haer glaeswerck gerepareert ende in haer behoorlick reparatie onderhouden heeft zoe int versien ende verloden deroude glasenalss in nyeuweglasen te maecken > 6 pond.
Maycken Pietersdr dienstmaecht van Bouwen Jansz heeft het excyshuijsken voor een heel jaar schoongemaakt . 20 schelling
Jan Paauwels aerbeyder heeft een hoop calciesteenen aende stadt gecocht en gelevert > ruim 18 schelling
Betaelt Corn.Jansz Huwaert over de huire voor den tyt van een maent van zynen Seuschepe (platte schuit) dat inde voorss nyeuwe haven gebruyct is geweest om d’eerde (aarde) vuyt de Nyeuwe Haven vuyt te bringhen > ruim 6 pond
Andries Claesz stadsarbeijder heeft ruim 3 schelling voorgeschoten voor het schoon maken van het Seuschip (platte schuit)
De spille van de sluis was gebroken: Geert Woutersz smit heeft die gerepareert
Maximiliaen de aerbeijder heeft den houwer dyck van de haven in groot deel affgevallen ende affgespoelt wederom met aerde gevolt ende oock gecrampt > ruim 2 pond.
Een vrouwen lyfken voor de huisvrouw van Jan Spierinck kostte > 6 pond
Extraordinaris
Betaelt Lieven Corn.wagenaer voor hem ende andere wagenaars over dat zyl. met hen vier wagens den 12e Junij ?? laestleden Zyne Excie met Zyne Edellieden van Arnemuyden naer Middelburch gevoert ende gebrocht hebben > 12 schelling.
Betaelt Leyn Luensz Corn Goetsack Crispijn Janszen de Claes Willemsz Stoop alle vier schuytluyden over elck eenen zeehont gevangen ende Arnemuyden aengebrocht ende gepresenteert te hebben bedragende over 4 zeehonden jegens 10 schelling van elcke>2 pond
Betaelt den Bailliu S. Romboutsz zekerre oncosten in het vervolgen van zekere processen tegen Willem Pietersz in Roosenburch ende andere om derve van Silvester de Coninck etc > 5 pond.
Betaelt Pieter de Haen over dat zekeren hellebardier van Zyn Excie by consente vande burchmrs tzynen huysse in augusto 1596 verteert heeft bedraghende volgens qitancie ter somme an 5 schellingen.
Betaelt Jan Pietersz Ranck over dat Jan Mathijsz lantman ende zyn consortentzynen huijsse in octobri 1596 verteert hebben by toelatinghe van de Tresoriers doen hy den houwerdyck by den Nyeuwen Haven aengenomen hadde aen te vollen ende crammen > 8 schelling
Betaelt Louijs Baston ende Joris zyne sone over een: de laatste had een herberg jaer huere van de Camer van Retorica in thuijs van thantboghen hoff verschenen den laesten Januarij ende bedragende by quitancie > ruim 33 schellingen.
De corporaels werden om het jaar ? “vermaeckt” daarom “by toelatinghe van de burchmrs verteert by Claes Jansz inde Wildeman verteert ende voorts over tgundt verscheydenlyck tzynen huysse verteert hebben naer datse hem int schieten geassisteert hadden bedragende volgens specifficatie > 9 pond13 schelling en 4 groten
Bij Steven de Ruijter en Hartman Michielsz Coster resp. ruim 14 en 54 pond verteertde laatste had een herberg:” in stadts nootelicke affairen ende besoignen verscheydelick verteert ende met vergastinghe ende defroyeringhe van eenighe heeren ende andere aen wyn verschonckenende voorts als beter gedaen dan gelaeten in gelagen aff gesproecken ende voldaen is .. Dat geldt ook voor den burchmr Claes Aelbrechtsz : gelagen, waghenhuire schuijtvrachten etc.
Claes Zael doude over dat hy als burgemr geweest over den jaere 1595 ende als tresorier over den jaere 1596 totten laesten Januarij 1597idem veel verschoten heeft > ruim 23 pond
De Tresoriers de somme van 22 pond o.a. “op verscheyden daghen ende met verscheyden occasien te coste gehadt ende beaelt hebben tot vervallinghe ende houdinghe vande collatien maeltyden ende versamelinghen by die vande stadt ende Tresoriers inden voorss geheelen Jaere als beter gedaen dan gelaeten opt stadthuys gedaen ende gehouden in tliquideren doen ende sluyten vande laestegedaen stadtsrekeninghe inde vernyeuweinghe van de Wet in zekere collatie met Zyn Excie ende Zyne Familie in Junio 1596 gehouden ende voorts in andere Zaecken ende besoignen.
Sociaal gedrag:
Betaelt ende gerembourseert Pieter Symonsz over dat hy aen Vincent van Onderdonck verschoten heeft voor 5 ellen ende een vierendeel laecken jegens 14 schelling d’elle die geemploijeert zyn tot cleedinghe van freeckooms sone ende de sone van Mae Jansz weduwe van Steven Thuens in zyn leven stadtsarbeyder van welck beyde sonen de stadt getuijge op heurl doopen geweest is > ruim 3 pond.
Joos van Laere:
Betaelt Meester Joos van Laere minister des Goddeicken Woorts binnen dess stadt de somme van 25 pond : tegemoetkoming in de kosten van de Classis en een gratuiteytdie die van W+R voorssom de beroupinghe die van die van Alckmaer op hem gedaen ende affgeslaghen was geweest om hem zulcx in zyn goede gegentheijt totte stadt ende gemeente der zelver te houdenende courageren tegen de groote beloften by die van Alckmaer van meerdergage ende beter lyftochte aldaer gedaen/ Dus hier vuytgetrocken volgens ordonnancie:
Particulieren leenden vaak geld tegen penninck 10e wegens het grote risico dat de stad niet in staat zou zijn het kapitaal af te lossen.. De stad zag zichaan de andere kant genoodzaaktdeze hoge rente te betalen omdat zij “insolvent” was.
Anderen vuytgeven ende is aengaende de fortifficatie dess stadt
Alzoe volgens tgearresteerde inden ontfack hier vooern op t’articel ? vandevoorss fortificatie verfscheyden materialen van steen clinckaert tras ende calck gecocht zyn eendeels op dach ende eensdeels met gereede penninghen om geemploijeert te worden aende voorss fortifficatie ende oock tot maeckinghe van een nyeuwe poorte daer toe oock reetschap gemaect ende den steen gehouwen zoe vanden ouden steen die byde stadt was als die daer toe noch nyeuw gecocht is/ Endedat oock van desen jaere 1596 merckel inde winter deur resolutie van W+R zekere provisionele borsweringhe begonst ende gemaect is tegens die quade tydinghe vande Spaensche vlote/ Soe wort den vuytgeven tot behouff vande voorss fortificatie gedaen metve3hael vande voorss gesochte materialen op dach ende voorts de becostinghe vande voorss borsweringhe alhier gebrocht op articulen / in manieren naervolgende/ Ende eerst betaeltAndries de Valckenaer steenhouwer tot Middelb. over den coop ende leveringhevan 63 voeten ende 3/8 van een Gothlantsche Steen tot behouff van de nyeuwe stadtspoorte vercocht ende gelevert in decembris 1595 jegens 16 schelling en halve de voet volgens quitancie ter somme van > ruim 8 pond
25 februarij 1596 betaelt Michiel Symonsz steenhouwer tot Middelbb. Over den coop ende leveringhe van 109 voeten Godtlantsche steen > ruim 17 pond
Bedtaelt Pieter Pietersz Pelaere ende Aert Dignisz schuijtluyden over vracht vier gulden per schuit> ruim 26 schelling
Franchois van Dueren was steenhouwer aenbesteet geweest vuijt de Noortduynsteen by de stadt doen wesende ende diemen daertoe noch coopen soude te houwen ende voughen eene nyeuwe poorte voor 22 pond gr. Vls vanden hoope Soe is aenden voorss Franchois zynen broederende knecht mitsgaders aen eenen GuillaumeGonne ? steenhouwer die naer twechloopen van voorss Franchois in zyn werck gecomen is ende voortsaen andere desselfs Franchois crediteuren betaelt ende voldaen volgesn verscheyden quitancien > 22 pond.
Corn Jansz Huwaert heeft 22 hoet ende 6 dobbele zacken Ingelsche kalck geleverd > ruim 16 pond.
Vrouwenarbeid: Vrouwen en een meisje hebben 6 dagen steenen schoon gemaakt op de cingel
Jan Pietersz Ranck heeft in 1596 8 wagens met Noorduyn ende ander groote steen van de Hooftkercke gehaelten binne de stadt gebrocht : 8 stuver de wagen > ruim 10 schelling
Corn.Jansz Pinckman heeft zand aangevoerd“tot deckinghe van de calck “ > 10 schelling
Betaelt aen Adriaen Dirricxz oft Jan de Leeu in zynen naeme : 100 tonnen tras tegen 20 sch de tonne > ruim 16 pond
Er werd vaak “Dortsche calck” gebruikt jegens vier gulden oft twee stuversthoet .
Jacob ende Pauwels Pype steenbackersvuyten Middelb.. gecocht > ruim 104pond.
Roelant du Boys heeft met zijn medehulp een 100000 stenen gelost > ruim 10 pond.
Andries Claysz stadtsarbeider heeft met verscheidene arbeiders , maar ook kinders oft jongers gewerkt aandeom de palissade vander affgevallen aerde te ontledighen daer die op de wallen te bringhen de provisionele borsweringh vande wallen te vollen ende helpen maecken etc bijna een half jaar > samen ruim 32 pond
Adriaen Gerritsz stadstimmerman heeft met zijn knechts in november en december 1596in Januario continuelyckaan de fortifficatie van de stadt gewrocht aan de borsweringhe : deylencapranen stenghen barcoenen > rim 74 pond.
Pieter de Waele heeft 3 schoff aerdevoorde borsweringhe gebrocht > 2 pond.
Frans Jacobsz nagelmaecker alerlei soorten nagelen aende voorss bosrswedringhe gewrocht > ruim 10 pond
Inventarisnr 348 1597/1598
Claes Zael doude en Merten Adriaenszzijn dan Tresoriers.
Ontfanck
Bouwen Jansz is nog steeds excysenaerover de diverse excysen van alle bieren en wijnen
Steven de Ruyter over de verpachting van de vendue en ook over de stuiver te ponde resp.6 pond en 13 pond.
De stadsboden “ over alle de vercochte meuble huysraet ende andere goederen ende coopmanschappen.
Adriaen Soeteman over het crygierderschap > ruim 20 pond.
Margriet Lucasweduwe van Huybrecht Wacker over een jaar pacht over de vischbanken ende affslach van de visch > ruim 2 pond.
De wintmolen > 86 pond
Balance
Pieter Meeus over 3 maanden38 schellingen
Jacob Hermantsz over 6 maanden> 2 pond 19 schellingen
Hector Cornelisz over 3 maanden > ruim 36 schellingen
Ontfangen van Jan Teerlincxz weduwe over een jaer chysvan hueren vuytganck van thuys de Helle int slop van St.Jorispoorte > 10 schelling
Ontfangen van Vincent van Onderdonck over een jaer chys vande vuytganck van zyn huys de Herpe opde marct commende ende verschenen > ruim 16 schelling
Ontfangen van Adriaen Gerritsz stadstimmerman over een jaer rente vanden coop van 3 erven voor den thol tegenwoordel betimmert zynde > 35 schelling
Een nieuwe betimmering op het Oosteijnde
Ontfangen van Gerrit Woutersz smit over eenjaar rente van de coop van derve op toosteynde gelegen ende Catwou genaempt tegenwoordelijck betimmert zynde>30 schellingen
Beroerende thuijsken achter de balance alzoe tselve nyet verhuirt maer bewoont wort bij Mae Jansz weduwe van Steven Thuensz in zyn leven stdsarbeyder sonder huire te geven > pro memorie.
Ontfangen van Cornelis Gerritsz Goede schiptimmerman over een jaer hire van een stuckerffs buytenen de terzyden de Veersche Poorte naer thooft neffens de palissadegestaen ende tegenwoordelyck affgeschut zyndetot een houttuyn> ruim 222 pond
Anderen ontfanck ende is vande verhuiringhe van de huysen ende erven van de schuttershoven,
Alzoe mette erectie van eene gemeene schutterie in haer begrypende de drie schutterien vande voetboghe hantboghe ende cluveniers alle de huijssen erven ende andere goederen de voorss drie schutterien van oudts toebehoort hebbende by Wet ende Raedt dess stadt Arnemuyden in eijgendomme gegeven ende overgelevert zyn aende voorss gemeene schutterie volgens die resolutie daervan genomen opden …………………………. Om byde zelve gemeene theurl proffite ende laste geaenveert geregreert ende mede gedaen te worden als met heurl eygen goederen onder de gehoorsaemheyt ende authoriteytt vande stadt als naer costume/ Soe en zal zedert die voorss resolutie ende voortaen ttot stadtsproffite vande voorss schuttershovengheen ontfancck meer vallenmaer voor dese ende toecommende jaerenvuytgelaeten worden dus voor desen jaere daervanhier alleenl gemaect > memorie
Anderen ontfanck ende is van de havengelde
Ontfangen Van Pieter Symonsz als ccollecteur van het havengeld en “breeugelde”over 1597> ruim 71 pond,
Vuytgeven
De Tresoriers hebben 1095 ponden meer uitgegeven dan ontvangen
Mr Joos van Hecke medecyn over ¾ jaar als stadtsmedecyn gedient te hebben > 3 pond
Adriaen Cloosterman was dienaar van de baljuwover een jaar > 18 pond
Pieter Loduwycx was dienaer van de baljuw geweest voor een half jaar > 9 pond
Mae Jans een jaar gage vande turff opde wachte te draghen > 3 pond
Joris Baston een jaar horologie te stellenende tbayeren > 25 pond
Bouwen Jansz als excijsenaeer > ruim 33 pond.
Hugo Spierinck als contreleurder>ruim 16 pond
Betaelt den Burchmrs Schepenen ende Raiden mitsgaders weesmrs ende Commissarissen des Lantrechts over een jaer weddens henl competerende vande voorgeroerden jaere van 1597 bedragende voor de burchmrs elck 3 pondvoor de schepenen elck 2 pondvoor de Raiden elck 20 schellingen voor de weesmrs elck 2 pond ende de voorss Commiossarissen elck 20 schelling samen > 38 pond.
Claes de Joncker als weesbode >20 schelling
De Tresoriers en secretaris als heurl adjunct over hen gaige vande Tresorierschaaap ende adiunctschap: 100 gulden voor beyde ded Tredsoriers ende 100 gulden voor den secretaris > ruim 33 pond.
Heyndrick Adriaenszz over 8 halve pinten olie om stadtspoorten ende slotenmede te smoutten > 5 schelling
Jan Pietersz Vermeere 427 sleen oft backen jegens 4 groten de slee endee 52 wagens jegens 5 groten de wagen met alderande stadtsmaterialen vervoert > ruim 8 pond
Govert Heyndricxcz Smit heeft yserwercksloten slotels duimen hanghen ringen crasammen spien etc t.bv.poorteen vroonen wachthuyssen sentinelhuyssen scholen etcgemaeckt en gelevert > ruim 33 pond.
Hans Buyens was glaesmaecker.
Claes Zael de Jonghe heeft 44 stucks teertonnen ende 3900 turcken gelevert inde laestleden somer ende voorss winter om de vieringhevan de victorien by Zyn Excie gehadt over de steden van Grol Kouvorden Linghen ende andere steden ende plaetsenbedragende >ruim 10 pond. i
Pieter Meeus was wachtmeester
Govert Heyndricxz heeft ten behoeve van tgeschut ende raampaarden ringen banden houpen etc gemaakt alderande yserwerck gemaakt en gelevert > ruim 6 pond
Pieter Aelbrechtsz van de Graft heeft in augusto septembris ende novembris 1597 laestleden in de vieringhe van Berck Grol ende Lingen zekere tartonnen turcken lynen marlynen etc gelevert> ruim 11 pond
Er zijn geen uitgaven gedaan met betrekking tot de stadtskaden van de waterzyde van de stadt beghinnende van oosten te weten van de Veersche Poorte loopende voorts zuwaerts omme tot aende westzyde van de stadt
Wel veel cramwerck , 1100 gleus,voor de nieuwe haven en de houwer, het dijkje van de houwer na afspoelen aangevuld. En gecrampt; nog 200 schoven gleus door Michielsz lantman
Anderen vuijtgeven ende is van reparatien aende schuttershoven dess stadt gedaen mitsgaders van renten daermede de zelve schuttershoven belast zyn.
Alzoo mette erectie vande gemeene schutterie in haer begrypende de 3 schutterien vande voetboghe hantboghe ende cluveniers alle de hyussen hoven ende exuen eertyts de schutterien toebehoortende onder bewint van dess stadt geweest hebbende bij W+R der zelver stadt geconsenteert ende in eygendomme weder overgelevert zyn aende voorss gemeene schutterie om tot behouff ende laste van de zelve gemeene schutterie geregeert ende gebeneficieert te worden / Soe en zal voor alsnu ende voortaen gheene reparatien of andere lasten vande voorss schuttershoven nyet meer tot deses stadtlaste gebrocht nemaer tarticel van de voorss schuttershovenvoortaen vuyt stadtsrekeninghe gelaeten worden/ dan alzoe thuijs vande hantboghe alsnoch bewoont wort by Joris Bastoen clockspeelder in voldoeninghe van de huijshuire die de stadt hem gheven moet/ Soe wort alhier voor dese reyseende tot dat met Joris Baston op zijn huijshuire van stadtswege anders voorzien ende geordonneert zal wesen tot deses stadtslaste noch gebrocht de somme van 4 pond 10 schelling over een jaer rente die die Heijndrick Gheertsz als ontfanger van jonckheer Gillebert van Schoonvliet special opt voorss huys ende hantboghen sprekende heeft verschenen meye zevenentnegentich dus voor dese reyse tot stadtslastevolgens quitancie > ruim 4 pond
Jan Symonsz was zilversmid in Middelburg.: een silvere bisse ( bies) mettet wapen van dess stadt voor den loopende bode op Amsterdam > ruim 30 schelling
Op den meynacht den Mey voor tstadthuys geplant tot vereeringhe > 20 schelling
Item betaelt Joris Baston over een jaer huire van de camer binnen zynen huysse by die van Rhetorica gebruijct wordende verschenen den laetsen January 1598 > ruim 33 schelling
Adriaen Adriaensz was vleeschhouder> voedde de levende arend> ruim 6 pond
Item betaelt Mr Joos van Laere minister overtgundt hem byde burchmrs vuyt voorgaende commissie / van W+Rin decembri 1597 laestleden toegeleyt is tot een vereeringhe vande dedicatie van zekeren bouck aen W+R dess stadt by missive gedediceert als in tbeginsel van den bouck gesien mach worden mitsgaders voor de exemplaren van de zelven bouck daer van aen yeder van W+R een gegeven is bedragende volgens ordonnancie de somme van > 10 pond.
Joos van Laere ende Johannes Ryclem beyde als ministers betaelt over tgundt henl by W+R over den jaere van 1597 toegeleyt is tot vervallinghe van doncosten die zyl gehadt hebben ter cause vande classicale vergaderinghe buyten dess stadt gehouden ende andersinss by quitancie > ruim 8 pond/
Item betaelt Jan Jacobsz in de Goude Lelie over tgundt tzynen huysse van stadtswegheverteert is zoe byde Capiteynen ende andere officieren van de stadt naer de leste gedaen monsteringhe als anders bedraghende volgens ordonnancie ende specifficatie ter somme van > ruim 9 pond .
Item wort alhier in vuytgeven gebrocht de somme van 56 ponden over tgundt de stadt te coste gehadt heeft om tveer voor den tyt van zes maenden mettet schippersgilde alhier te hebben doen onderhouden zoe in coopen van muisketten met hen toebehoren spiessen ende andere noodtzaeckelicheijt met leveringhe van bier ende anderss
Tot onderhoudt van tvoorss veer is van tstadsammunitie gelevert geduerende de voorgeroerde zes maenden cruyt loot en lontendaervan alzoe gheen gelt voor vuijtgegeven en is als tcruijt ende lonten vande gemeene zaeck gecooen zoe wort hier daervan gemaectMemorie.
Item betaelt ende gerembourseert de weduwe van Claes Aelbrechtsz in zyn leven burchmr over tgundt voorss Claes Aelbrechtsz in zyn leven over den jaere 1597 tot zynene overlydentoe zoe van verteerde gelagen wagenhuire schuytvracht ende anders extraordinare in stadtscommissie verschptenheeft > ruim 4 pond.
N.B.Vaak werd er interest betaald voor bedragen tegen penning thiene oft elve(9 a 10 %)
Item betaelt Roelant du Boys metselaer over dat hy met zyn medehulpe in de winter anno 1596 100000 Zeeuwsche steen tot 2 schelling tduyst ende 75000 clinckaert jegens 3 groten ? tduyst alles voor de fortifficatie gecocht ende opgedaen getelt ende gestapelt heeft > ruim 10 pond
Lieven Cornelisz was sleeman: heeft zekeren Arduynsteen tot Middelburch gehaelt. Om aan de Nieuwe Poorte verbesicht te worden > ruim 4 schelling
Andries de Valckenaer was steenhouwerte Middelburg.
Item aenden voorss Andries de Valckenaer betaelt over de leveringhe 153 ½Arduyn zoe Bremer blocksteen Godtlantsche blocksteen als Aestrichsche(Oostenrijkse) Steen by hem tot verscheyden prijsen totsuppletie ende volmaeckinghe van tgundt aende voorss nyeuwe Ardune Poortetot nootelicheijt ende welstant vande wercke diende gemaect te wesen vercocht ende gelevert bedragende volgens specifficatie > ruim 18 pond.
Met betrekking tot de Middelb Poorte is een grote hoeveelheid stenen “verbesicht”zowel wat de poort alsde stadsmuur betreft die zich vanuit die poort heeft “voorgezet” in de muur in de richting van het zuiden.
Item betaelt aenden voorss Andries de Valckenaer over tgundt verteert is om te spreecken ende adviseren opt werck ende merckel opthanghen van poorte ende tophalen van de brugge dier in tyden ende wylen zal commen tmaecken ende approprieren vande schy….. en de anderss > 4 pond
Werk: Metselwerck om de wallen aff te delven fondamenten te delven steen te cruyden te draghen lossen ende laden de gemaeckte muren weder aen te vollen water te hosen om het> ruim 99 pond.; verder was nodig een goed funderen van de nyeuwe poorten en muren ende stellen der Ardune Poorte ende anders om de poorte boven te vloeren etc> ruim 278 pond.
Jan Legier ende Jan Pietersz Ranck over tgundt theurl respective huyssen ten tyde dat tvoorss metselwerck geduert heeft verteert door Tresoriers en andere gecommitteerden van de stad ende aen bier verdronckenzoe int huiren vande moortelmaeckers int leggen van de eersten steen inden coop van schorren in spreccken ende handelen mette metselaers ende in heur werck te gheven in bier aende metselaers als aderss > ruim 18 pond.
Inventarisnr 349 1598/1599
Rekeninghe Maerten Adriaensz ende Adriaen Cornelisz de Jonghe als Tresoriers.
Bouwen Janszis nog steeds in naam excijsenaar. Maar is gestorven
Anderen ontfanck ende is van extraordinaris excys van alle de vremde bieren boven dacht schellingen geldendeen by de tappers opgedaen te weten de 5 schellingenvan elcke tonne biers by W+Rgestelt :
Ontfangen van voorss Bouwen Jansz ende zyne weduwe mitsgaders vande voorss Pieter Aelbrechtsz ende Jan Bollaert over den voorss extraordinaris tappers excys van alle de vremde bieren boven dacht schellingen> ruim 343 pond
Idem vande excys van de cleyne bieren > ruim 21 pond
Idem van den ontfanck van den excys van de zwaere binnengebrouwen bieren by de tappers opgedaen> ruim 2 pond
Anderen ontfanck van de excys vande cleyne Inbrouwen bieren by eenighe burgers oft heurl vrouwen opgedaen ende by de canne gesleten ende vuytgetapt > ruim 42 pond
Quade plackede twee grooten vls op elck tonne biers die betaelt zyn byde leveraers oft vercoopers vande vremde bieren mitsgaders by de brouwers van de binnegebrouwen meuselaer ende zwaerder bieren al volgens de resolutie by W+R daerop genomen zynde zedert den 16e Novembris 1594. > ruim 34 pond
Van de verhooghinghe oft Nyeuwe Impositie m.b.t. de Nieuwe Haven zie voorgaande inventarisnummers
Vendumeesterschap : van Steven de Ruijter oft zyns actie> ruim 16 pond
Idem de stuver te ponde s. de R. oft zyns actie > ruim 10 pond
Adriaen Soetemanvan Hamerstee over teerste tweede jaer pachts vant crygierderschap > Ruim 29 pond.
De verpachting van de vischbanken > ruim 2 pond
De balance oft waghe: Hector Cornelisz van Middelburg en Olivier de Keeuwer samen ruim 6 pond
De Groote Sterre wordt verhuurd aan Mr Jacques vande Beken sonder huire te in plaetse van zyn gaige ende dat overzulcx daervan gheen ontfanck en valt oft vallen en zal zoe langhe de voorss Mr Jacques daer in woonen zal Soe wort voor desen jaere van 1598 daervan nyet verantwoort maer alleenlick gemaect Memorie
Het oude stadthuys kon in 1598 niet verhuurd worden > Memorie
Het hyusken achter de balance alzoe tzelve nyet verhuirt maer bewoont wort by Mae Jans weduwe van Steven Thuensz in zyn leven stadsarbeider> pro memorie
Ontfanghen vanJan Noutsz schoelapper over een jaer huire van thouten huysken oft logie (loods) op de marct staende > 26 schelling8 groten
Ontfanghen van Corn. Gerritsz Goede over een jaer huire van een stuck erffs buyten ende terzyden van de Veersche Poorte naer t6hooft neffens die palissade gelegen ende tegenwoordelick affgeschut zynde tot een houttuyn> 2 pond 6 schelling 8 groten
Het havengeld
Ontfanghen van Pieter Symonsz als collecteur van het havengeld over 1598 > 82 pond 6 schelling en 2 groten
Item wordt alhier in ontfanghe gebrocht de somme van 30 schellingen over 3 jaar huur van zekere erve dat vande schuttershoven aen Corn Cornz biersteker voor zekere jaeren is verhuirt geweest achter ende aenden hyusse De Roode Leeu welck erve ten vertrecke van de voorss Cornelis Cornelisz aende voorss huijsse gebleven is ten gerieve ende gebruycke van Claes Pieter Heer die eygenaer geweest is vande voorss huyssevoor den tijt van de voorss drie jaeren Ende alzoe tvoorss huys vercocht ende met stadtsrechten gelevert is ende voorss 30 schellingenden Tresoriers toegewesen zyn Soe worden alhier verandtwoort ende vuytgetrocken de zelve > 30 schellingen
Item wort alhier in ontfanghe gebrocht die somme van 8 ponden groten vls die by Claes Aelbertsz zaliger oft zyne weduwe van de reeders van de Indies vaerders affgevoordert ende ontfanghen zyn over zekere beschaedtheyt by een vande voorss Indies vaerders oft schepen in taffcommen van tVlacke naer de nyeuwe Haven deser aen tGoessche Hooft dess stadt gedaen daervan de taxatie gedaen zynde voorss sommeheeft de voorss weduwe ded selve somme ontfanghen ende aende stadt goet gedaen > 8 pond.
Voor de fortificacatie en stadsmuur aan de waterkant geleend vanHeyndrick Zonniusvan ruim 32 pond van Merten Adriaensz50 pond van JonckvrouweAnthoinette Cannoije 300 pond. Van tsterffhuysvan Lyncken Gowaertsz weduwe eertijts van Hans van Liere de som van 67 pond
Vujtten comptoire van namptissement de somme van 379 pond. Nog meer van Antoinette Cannoije > ruim 65 pond, nogmaals ruim 65 pond.
Van Claes Zael doude in naam van de kinderen van Corn. van Bentem de somme van40 pond. Van de weduwe Vn Claes Aelbrechtsz de som van ruim 902 pond.
Van burgemeester Jan Spierinck de som van ruim 125 pond. Van Claes Zael douderuim 124 pond.
Vuytgheven
Er is 1975 pond meer uitgegeven dan ontvangen
Inghel Jaccobszchirurgyn> 30 schellingen over een jaar gage
Mae Jansz een jaar gage vande turff opde wachte te draghen > 3 pond
Cornelis Maret dienaer van de baljuwover 2 maanden gage > 3 pond
Adriaen Cloosterman over 7 maanden dienaer van de baljuw > rruim 10 pond
Deze laatste was ook provoostover een jaar vol;gens verscheyden ordonnantien ende tegens 10 schellingen smaents de somme van > 6 pond
Ook Bastiaen Cornelisz 7 maanden gage > ruim 10 pond
Ook Jan Lucasz over 5 maanden > ruim 7 pond
Item betaelt Jan de Lange mede Ysabeau Hondermare ? zyne huysvrouwe over een jaer gaige oft gratuiteijt van thouden der scholen van de voorss Ysabeau Hondermaere> 10 pond.
Pieter Aelbrechtsz vander Graft als wachtmeester> ruim 34 pond
De weduwe van Bouwen Jansz 9 maanden gage van het excysenaerschap > 25 pond
Pieter Aelbrechtsz van de Graft ende Jan Vollaert 3 maanden gage van het excysenaerschap . ruim 8 pond
Hugo Spierinck de Jonghe contreleurder over een jaer > ruim 17 pond
Mr. Hillebrant Valcke Corn. Van Alphenwaren stadsadvokaten
Door Christiaen Boesschot werd de “brieff van verkiesinghe van de nyeuwe wet aen Zyn Excie “ overgebrachttadvys van de bailliu te haelen ende daernaer de missive van Zyn Excie inhoudende de vernyeuwinghe van de Wette haelen ende over te bringhen > ruim 8 pond..
Willem Pieters Cuiper heeft zekere boytonnekens (boeien) vermaect en nieuwe gemaakt een daertoe houpen(hoepels) gelevert . 15 schellingen
Gerrit Woutersz was smid en zorgde voor het “yserwerck” van de stad.
Victor Middernacht heeft ¾ jaar stadsprivaten en stadswallen schoongemaakt en schoongehouden “by der weeke” > ruim 3 pond
Lieven Cornelisz Sleman heeft 474 sleen oft backen mis steen sant hout en andere materialen voor de stad gesleept > ruim 6 pond
Dirrick Jansz lantman over 200 schoven gleu tot stadtscramwerck aende molendyck gelevert te hebben > ruim 36 schellingen; ook Aelbert Symonsz lantman 100 gleeus tot behouff van het cramwerck
Frans Jacobsz was nagelmaecker allerlei “yserwerck” > ruim 9 pond
Corn. Gerritsz ende Aert de Ketelaer hebben 31 houwen(houvasten ?)tot stutten zoe tot de kaye sluys als de kalckbacken jegens 2 schelling tstuck/ Item 28 standers tot ruim 9 schelling per stuk etc etcruim 147 pond
Govert Heyndricxallerlei “yserwerck”
Anthoni Hembrechtszglaesmaecker reparatie van alle huizen van de stad: de nyeuwe stadhuizen toude stadthuys de balance excyshuisken De Groote Sterre thantbogenhoff ende andere + vernieuwd zo nodig > 6 pond
Item betaelt Govert Heyndricxz alle de stadtgeweer zoe spicien ? hellebaerden musketten roers ende haecken den gehele jaere over schoonmaken > 2 pond
Adriaen Lenaetsz was “blockmaecker” : geleverde proppen aensetters lepels houten ende anders tot behouff van tgeschut> 18 schelling
Hans Ramaecker was schrijnwercker heeft 2 tafels gemaaktt.b.v. het kantoor van de secretaris
Jan Spierinck trad op in naam van Robert Aernouts over de huur van de nieuwe stadhuizen
Maycken Leyns was conchierge van de stadhuizenmet alle nootzakelijkheden etcruim 5 pond + pensioen ruim 7 pond
Jan van Huessen was vendumeester
Item betaelt Luduwijn Willemsz als erffgename van Tryn Willems haere zuster met Jan Heyndricxz Bontecoe getraudt geweest zynde voor haer ende haere medeerffgegenaemende somme van ruim 3 pondwesende de helft van ruim 5 pond over twee jaer payen ende de volle betalinghe van de coopvan terffken opt oosteynde tot stadtsbehouve eertyts gekocht ende tot een vuylnis banck gebruyckt > ruim3 pond.
Item betaelt aen Luduwyn Willemsz voorssvoor ende ten behouve van Heyndrick Jansz de sone vanden voorss Jan Heyndricxsz Bontecoe over dander helft van de voorgeroerde 7 pond over paijenvande coop van tvoorss erffken verschenen als boven > ruim 3 pond
Anderen vuijtgeven Ende is aengaende de schuttershoven.
Alzoe mette erectie vande gemeene schutterie in haer begrypende de drie schutterien vande voetboghe hantboghe ende cloveniers alle de huyssen hoven ende erven eertyts de schutterien toebehoort ende onder bewint vander stadt geweest hebbende by Wet ende raedt der zelver stadt geconsenteert ende in eygendomme wederovergelevert zyn aende voorss gemeene schutterieom tot behouff ende lastevande zelvegemeene schutterie om tot behouff ende laste vande zelve gemeene schutterie geregeert ende gebeneficieert te worden Soe en zal voor alsnu ende voortaengheene reparatienoft andere lasten vande voorss schuttershoven nyet meer tot deses stadtslaste gebrocht nemaer tatyckelick van de voorss schuttershoven voortaen vuyt stadtsrekeninghe gelaeten worden/ Om alzoe thuys vande hantboghe alsnocch bewoont wort by Joris Bastoen clockspeelder in voldoeninghe vande huijshuire die de stadt hen gheven moet/ Soe wort alhier noch voor desegelick inden voorgaende jaere ende tot dat metten voorss Joris Baston op zyn huyshuire van stadtsweghe andersvoorzien ende geordonneert zal wesen tot deses stadtslaste noch gebrocht de somme van ruim 4 pondover een jaer rente die Heijndrick Gheertsz als ontfangher van joncckheer Gllibert van Schoonwiet / specialick opt voorss huys ende hantboghen hoff sprekende heeft conform den rentebrieff daervan zynde verschenen meye 1598/Dus hier vuijtgetrocken voor dese reyse tot der voorss stadtslaste volgens quitancie > ruim 4 pond
Anderen vuytgeven Ende is van reparatien aen tgevangenhuys deser stadt gedaen etc: aangezien geen reparatien gedaen zijn> pro memorie.
Anderen vuytgeven ende is Extraordinaris
Item betaelt ende gerembourseert Pieter Symonsz over dat hy aeen Vincent van Onderdonck verschoten voor cleeren gemaect ende gelevert aen Freeckooms kint ( daervan de stadt getuyghe vande doop geweest is)in Julio 98 te weten voorden zelven jaere 98 ende bedragende volgens quitancie ter somme van ruim23 schellingen
Item den voorss Pieter Symonsz gerembourseert over dat hy aenden voorss Vincent van Onderdonck betaelt ende verschoten heeft in julio 98 over laken oft cleeren gemaeckt ende gelevert voor de sone van Mae Jans weduwe van Steven Thuensz in zyn leven stadtsarbeydder daervan de stadt oock getuyghegeweest is op den doop bedragende over deen voorss jaere van 1598 volgens quitancie > 25 schelling
Item betaelt Joris Baston over een jaer huire van de Camer van zynen huysse by die van Rhetorica gebruyct wordende> 23 schellingen
Adriaen Adriaensz vleeschouder heeft den levenden arenttt een jaar met vleesch onderhouden >6 pond
De ministers Joos van Laere ende Johannes Ryclem hebben “ter cause van doncosten die zyl. Gehadt hebben vande Classicale vergaderinghe > 8 pond
Item betaelt Steven de Ruyter over tgundt van stadtsweghetzynen huysse verteert als beter gedaen dan gelaeten> ruim 36 schellingen
Item betaelt Hartman Michielsz Coster over tgundt tzynen huysse ende herberge genaemt Antwerpen zedert den eersten February 1598 totten laesten January 1598 van stadtsweghen ende in stadts noortelicke affairen ende besoignen verscheydelick verteert ende met vergastinghe ende defroyeringhe van eenighe persoonen metter stadt te doene gehadt hebbende alles als beter gedaen dan gelaeten in gellaghen affgesproecken ende voldaen > ruim 21 pond
Verder ruim 108 pond aan houdinghe vcan collatien maeltyden ende versamelingheby diverse occasien by die van de stadt ended Tresoriers als beter gedaen dan gelaeten opt stadthuys gedaen ende gehouden in tliquideren ende sluyten van de rekeninghen ende naerde vernyeuwinghe van de Wet.
Item betaelt Richart Schilders bouckprinter to Middelb. : heeft in december Laestleden zekere50 caerten mettet wapen vander stadt gedruct > ruim 8 schelling
Item betaelt Lyncken Blocxende Jacqueleyns beyde vroedvrouwen dess stadt over dat zyl. inde somer 1597 zekere gevangene vrouwe persoon gevisiteert ende geprouft hebben offse zwanger was dan nyeet > 12 schellingen
Betaellt Claes Jansz inde Wildeman constapel dat hy van des geschutss verscheydel. Verschoten heeft mitsgaders oveeer dat tzynen huysse inde jaeren van zeven ene3 achtentnegentich by hem ende andere busschieters by toelatinghe verteert is verscheydel. Doenmen van eenighe victorien vierde ende groff geschut affgeschoten heeft gehadt > rruim 5 pond
Over de fortificatie
Willem Pietersz Cuijper heeft gemetselt aande nieuwe muur> 12 schellingen
Roelandt du Boys metselaer 125000 Zeeuwsche Steenenvuyt de schuyten gelostende opde cingel gestapelt> ruim 11 pond
Voor een bedrag vanruim 145 pond een zeer grote hoeveelheid Zeeuwse Steenen gekocht en ter plaatse gebrocht etc
Inventarisnr 350 1599/1600.
Jan Vollaert was excysenaer en deed de “ontfanck” van alle ordinaris en extraordinaris excysen van wijnen en bieren
Anderen ontfanck ende is vande Nieuwe Impositie by W+R op wijn en bier gestelt to vervallinghe van de delvinghe van de Nieuwe Haven aen de Oostzyde van de stadt te weten de schellinck op elcke tonne mueselaers drie schellingenopde tonne pharoende de vier schell. Opde tonne Ingels oft ander vuijtlantsch ende oock zwaer inbrouwen bier Ende voorts de twee gulden op elck ocxhooft ofte ame wyns indifferentelyck zoe tot laste vande tappers als vande burgers > 271 pond17 schelling 7 groten 12 myten voor de bieren enruim 32 pond voor de wijnen.
Steven de Ruijter was vendumeester en pachter van de stuver te pondevan alle meubele goederen
Adriaen Soeteman van Hamerste 2/3jaar pacht van het crygierderschap
Jacob Pieter Janosz was molenaar > 80pond12 schelling
Olivier de Keuvre pachter van de balance naast Claes Jansz inde Wildeman >ruim 5 pond
Pieter Cornelisz Bonte woonde in het Huisde Gulde Valcke en moest erfrente betalen voor een stuk erf op het Oosteinde naast zijn huis gelegen
Op de Westdijk lag een erf gehuurd door Michiel Solariogelegen achter het wachthuis
De weduwe van Jan Teerlinck woonde in het Huis de Helle
Vincent van Onderdock woonde in het Huis de Herpe
Andries Claeszeen jaar pachtvan de gorssinge van de wallen de buytendijcxse gorssingheaendeVeersche Dijck ruim 4 pond
Pieter Symonsz was nog steeds collecteur van het havengeld en breeuwgeld > ruim 37 pond
Ruim 260 pond voor de fortificatie van de stad
Alzoe tot betaelinghe van stadtsnoodighe schulden gesproten meestendeel vuijtte zwaere Nyeuwe Wercken der zelver stadt ende merckelyck vuijt het begonste nyeuwe metselwerck aende Westzijde vander Stadt boven de ordinarisse Stadtsmiddelenende innecommen van de voorss jaere zekere somme van penninghe van noode is geweest/ Omme daermede zoe metselaers steenhouwers ende arbeijders als zekere materialen van steen ende calck in voorgaende jaeren op dach gecocht ende binneb desen jaere vervallen zijndete voldoen ende betaelen/ Soe hebben de Tresoriers dess stadt zoe by authorisatie van W+R als op heurl naeme als Tresoriers zekere penninghen op Interest gelicht met intentie om alle wederom zoe haest mogelijck wesen zal ende de stadts middelen zulcx eenichsints zullen connen lijden aff te legghen/Welcke voorss peninghen tot verzekerheyt ende bewaeringhe van eenijder gelijcke als in stadts zaecken ende nootzaeckelicheden ende merckelijck om tvoorss metselwerck vuijtgegeven geemployeert zijnde alsnu alhier in ontfanghe gebrocht worden/waervan de specificcatie hier naer volgende is/ Ende eerst gelicht opden 15e Augusti 99 van Jan Bockaert de somme van hondert vijfftich ponden grooten vls / Item opden 1e Novembris 99 van Maerten Adriaensz de somme van 16 ponden zes schellinghen acht grootenvls/Item opdenlesten Januarij 1600 van Mr Heijndrick Sonnius de somme van drijendertich ponden zeventhien schellingen grooten Vls / Ende van de burchmr Jan Spierinck de somme van 75 ponden grotten Vls /edragende alles samen dat hier als ontfanghen tot stadtslaste vuytgetrocken wort > 265 pond 3 schellingen grooten Vls
Vuytgheven jegens den voorgaende Ontfanck
Meer uitgegeven dan ontvangen 641 pond 1 schelling 6 grooten en 10 myten
Mr Ingel Jacobsz was chirurgijn
Mae Jansz om turf naar de wacht te dragen >3 pond
Jan Lukas was dienaer van de baljuw
Adriaen Cloosterman provoostschap
Bastiaen Cornelisz ook dienaer van de baljuw
Franchois Heyndricxsz ook dienaar van de baljuw : over 11 maanden ruim 16 pond
Jan de Langhe ende Ysabeau Hondermaere zijne Huijsvrouweover gage/gratuiteit van schoolhouden > 10 pond
Joris Baston: horologie stellen ende tbayeren > 25 pond
Bartholomeus Cannoije overleden: de weduweover een half jaar gage 25 pond
Pieter Cannoije zijn opvolger krijgt ook 25 pond
Jan Bollaert als excysenaer >ruim 23 pond.
Huge Spierinck de jonghe als contreleurder > 16 pond
Beatelt Bastiaen Pietersz over een jaer gage vande honden ondet de preken vuijtte kercke te jaghen > 2 pond10 schelling
De broodwegers > ruim 6 pond
De Tresoriers kregen als gage ruim 23 pond
Betaelt aenden voorss Sonnius over verscheijden besoigne ende consultatien by die vander stadt met hem gehouden over 3 jaar > 9 pond
Betaelt ende gerembourseert Jan Bollaert 8 pond over besemen pampierhaertijseer etcvant excyshuijs > ruim 8 pond
Maycken Pieters dr dienstmaecht van Bouwen Jansz weduwe over het schoonmaken van het excyshuijsken > 20 schelling
Adriaen Gerritsz stadstimmerman heeft met zijn knechts poorten vroonen wachthuizen palissaden bedden van geschut scholen ende elders gewrocht gerepareert en materialen als capranen sparren deelen barckeonen latten ribbeb balcken ende andere gelevert > ruim 47 pond
Roelant du Boijs was metselaer > ruim 3 pond
Joris Brechtsz heeftgekocht en gelevert 7250 mechels barninckhout bij hem inden jaere van98 to behouff vande stadt gecocht ende gelevert > 22 pond
Jan Bollaert een last turf 35 schellingvan draghen 4 schelling6 gr. Ende van een duyst cleyn hout met draghen 4 schelling5 gr Alles int excyshuysken verbesicht inden voorleden winter > ruim 2 pond.
Roelant du Boys : de straeten opt Oosteynde gerepareert mitsg de put op de markt gemaakt te hebben
Het dak van het oude stadhuis moest gerepareerd worden en het secreet schoongemaakt
Claes de Vos heeft soldeer geleverd tot dichtmaken van de goten van het oude stadhuis
Anderen vuijtgheven ende is aengaende de schuttershoven
Zie hiervoren
Victor Middernacht voor het ruimen en schoonmaken vant secreet van het gevangenhuys >ruim 16 schelling
Andries Claesz 1 dag gewerkt aan het vermaken van het gevangenhuis
Christiaen Boesschot stdsarbeider heeft inde monsteringhe in Meyede trommel geslaghen de waerschouwinghe totde monsteringhe gedaen de trommels daertoe opgeset ende voorts aen trommelcoorden ende trommelsnaren verschoten ruim 16 schelling
Betaelt aen Joris Baston over een jaer huirevande camer van zynen huysse bij die van retorica gebruijct > ruim33 schellingen
Betaelt Jan Lucasz dienaer vanden Baljuw over tgundt hem toegeleytis voor zyn smerte vande quetsure int apprehenderen van zekere delinquenten gecreghen bedragendevolgens ordonnancie ter somme van 30 schellingen.
Er is een proces van Pieterken Jacobs teghens Hans Wygans geweest waarvoor Mr Corn. van Alphen advokaat in den Haag bijstand heeft geleverd> ruim 2 pond.
Betaelt Heyndrick Joosz Hans Tielens ende Jacob Baeckelant over inde leste monsteringhe de trommel geroert te hebben: 4 kwitanties > 30 schelling
Betaelt Mr Jan Bieselinghe over tconterfeyten van BarthelomeusCannoije zaliger wed > ruim 3 pond.
Mr Abraham Roelantsz is slechts heel kort schoolmeester geweest
Betaelt aende stadsboden dess stadt over hun extraordinaris van dat zyl indedn laestleden somer bij laste vande Tresoriers alle wagenaers verscheijdelick gewearschout hebben omme de nyeuwe muiren aende Middelburgsche poorte te helpen vollen > 20 schelling
Betaelt Hartman Michielsz Coster ruim 41 pond in zijn herberge Antwerpen verteerd in “stadsaffairen”
Onkosten van de Thesauriers> ruim 23 pond
300000 zeeuwse stenen geleverd door Jacob en Pauwels Pijpesteenbackers tot Middelburg< totaalruim 145 pond + grote hoeveelheden kalk.